H δημοσιογράφος που αποκάλυψε τις ψεύτικες φάρμες του Spotify: «Σε μια ώρα παράγουν δεκάδες τραγούδια»

Η Liz Pelly, 35 ετών, έγραφε για τη μουσική σε διάφορα blogs και μέσα ενημέρωσης από την εφηβεία της, μέχρι που κουράστηκε από τις συνεντεύξεις προώθησης και τη συγγραφή άρθρων με λίστες που συνόψιζαν ολόκληρα άλμπουμ σε πέντε γραμμές. Ως γνήσια millennial, ήξερε ότι ελάχιστα είχαν απομείνει από το ουτοπικό διαδίκτυο που είχε εκδημοκρατίσει την κατανάλωση μουσικής, κάνοντάς την πιο προσιτή, μέχρι που η πειρατεία έγινε παγκόσμιο πρόβλημα. Η άφιξη των πλατφορμών streaming άλλαξε τα πάντα και το 2016 αποφάσισε να αρχίσει να ερευνά το Spotify και τους μηχανισμούς εταιρικής ενοποίησης μέσω των playlists του.

Μετά από σχεδόν μια δεκαετία εργασίας, η επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU) δημοσίευσε το βιβλίο Mood Machine: The Rise of Spotify and the Costs of the Perfect Playlist (εκδόσεις Simon & Schuster), μια έρευνα με περισσότερες από 100 πηγές, στην οποία όχι μόνο αποκαλύπτει τις εκχυδαϊστικές πολιτικές της πλατφόρμας, αλλά και σκιαγραφεί μια εικόνα ελέγχου των καταναλωτών που έχει ισοπεδώσει το μουσικό γούστο.

«Συναντηθήκαμε μαζί της στο Centre de Cultura Contemporània de Barcelona λίγο πριν από την ομιλία της με τον δημοσιογράφο Shawn Reynaldo για το κόστος της τέλειας playlist, στο πλαίσιο του προγράμματος Primavera Pro» γράφει η Noelia Ramírez στην El País.

Mood Machine: The Rise of Spotify and the Costs of the Perfect Playlist (εκδόσεις Simon & Schuster)

Ερώτηση: Μία από τις λίστες αναπαραγωγής που προτείνει το Spotify έχει τίτλο «Pilates Posh Princess». Τι προσπαθεί να μας πει η πλατφόρμα;

Απάντηση: Οι υπηρεσίες streaming κατηγοριοποιούν πλέον τη μουσική με βάση την επίκληση στο συναίσθημα, κάνοντάς σας να αισθάνεστε σαν τον πρωταγωνιστή. Αυτό το κάνει με βάση τις δονήσεις και τα συναισθήματα. Όταν σας προτείνουν αυτή τη λίστα αναπαραγωγής στο κύριο καρουζέλ, είναι για να σας κάνουν να σκεφτείτε: «Ω, ναι, η ζωή μου είναι μια ταινία και σήμερα θέλω να γίνω ‘Pilates Posh Princess’».

Ε: Δεν είναι λίγο ουσιοκρατικό να εντάσσει άτομα σε αυτή την ομάδα; Υπάρχει ένα Spotify για αγόρια και ένα Spotify για κορίτσια;

A:Το streaming έχει κληρονομήσει τις τεχνικές του εξατομικευμένου μάρκετινγκ. Και όπως και η υπόλοιπη μουσική βιομηχανία, συχνά υποθέτει ότι στους ανθρώπους δεν αρέσει η μουσική ή υποτιμά την ικανότητα των χρηστών για δέσμευση και περιέργεια. Αν πίστευε πραγματικά ότι οι χρήστες του ασχολούνται σοβαρά με τη μουσική ή ότι είναι οπαδοί της, θα προσδιόριζε τα συμφραζόμενα με όρους που σχετίζονται πραγματικά με αυτήν. Αντί για συναισθήματα, θα μπορούσε να εξηγήσει τη μουσική με βάση τα μουσικά χαρακτηριστικά, τις δισκογραφικές εταιρείες, τις τοπικές σκηνές ή άλλες πτυχές που πραγματικά μας βοηθούν να μάθουμε για (και από) τη μουσική κουλτούρα.

Ε: Μας αποβλακώνουν οι προκαθορισμένες λίστες αναπαραγωγής;

A: Οι υπηρεσίες streaming προσπαθούν να συσκευάσουν τα τραγούδια με τρόπους που ελπίζουν ότι θα προσελκύσουν μια αίσθηση μοναδικότητας ή ιδιαιτερότητας, ή απλά αυτό που οι χρήστες θα επιλέξουν.

Αυτοί που βγάζουν χρήματα από το Spotify είναι εκείνοι που φιλοδοξούν να έχουν μαζική επιτυχία ή εκείνοι που δημιουργούν μουσική που παίζεται επανειλημμένα – μουσική που λειτουργεί καλά σαν μουσικό χαλί

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από @lizpelly

Ε: Στο βιβλίο σας, επισημαίνετε ότι το Spotify φαινόταν σαν η πλατφόρμα που θα έσωζε τους καλλιτέχνες από την πειρατεία, αλλά αυτό δεν συνέβη.

A: Το Spotify δημιούργησε μια τεράστια ευκαιρία κατά της πειρατείας και βοήθησε πολύ στο να γίνει η παγκόσμια μουσική επιχείρηση και πάλι κερδοφόρα. Οι υπηρεσίες streaming μεταφέρουν το 70% των εσόδων τους στους κατόχους δικαιωμάτων. Αλλά λόγω του επιχειρηματικού μοντέλου pro rata, το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων αυτών καταλήγει στα χέρια των μεγάλων δισκογραφικών εταιρειών. Μάθαμε από πρώτο χέρι ότι η διάσωση της μουσικής βιομηχανίας δεν είναι το ίδιο με τη διάσωση των μουσικών.

Ε: Ποιος κερδίζει χρήματα από το Spotify;

A: Το μοντέλο έχει σχεδιαστεί για να ωφελήσει τους καλλιτέχνες που δραστηριοποιούνται σε μεγάλη κλίμακα, που φιλοδοξούν να γίνουν καλλιτέχνες της ποπ και που έχουν ισχυρή υποστήριξη μάρκετινγκ. Αυτοί που βγάζουν χρήματα από το Spotify είναι εκείνοι που φιλοδοξούν να έχουν μαζική επιτυχία ή εκείνοι που δημιουργούν μουσική που παίζεται επανειλημμένα – μουσική που λειτουργεί καλά σαν μουσικό χαλί.

Ε: Αυτό που ακούμε ενώ κάνουμε άλλα πράγματα.

A: Ναι, υπάρχει αυτή η έκρηξη σε αυτό που η βιομηχανία αποκαλεί λειτουργική μουσική. Αυτό που ακούτε στο φόντο ενώ δουλεύετε, μελετάτε ή προσπαθείτε να κοιμηθείτε. Αλλά για τους καλλιτέχνες που φτιάχνουν μουσική που είναι λιγότερο εμπορική ή λιγότερο ιδανική για τέτοιου είδους καταστάσεις συνεχούς αναπαραγωγής, το μοντέλο δεν λειτουργεί πραγματικά. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτά τα τραγούδια δεν έχουν αξία, ότι αυτοί οι καλλιτέχνες δεν έχουν αξία.

Κάποιοι μουσικοί μου είπαν ότι παράγουν δώδεκα τραγούδια σε μια ώρα και προσπαθούν να κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερα τραγούδια στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη UMAW (@weareumaw)

Ε: Οι ανεξάρτητοι καλλιτέχνες έχουν χάσει από τη λειτουργική μουσική;

A: Το παράδοξο σε αυτό είναι ότι οι οπαδοί της ανεξάρτητης μουσικής είναι πιο πρόθυμοι να πληρώσουν γι’ αυτήν απ’ ό,τι οι παθητικοί ακροατές ή οι οπαδοί της ποπ. Το ερώτημα που τίθεται εδώ είναι: Μήπως το streaming έδωσε κίνητρο σε ορισμένους τύπους οπαδών να σταματήσουν να πληρώνουν για μουσική, ενώ στην πραγματικότητα αυτοί οι οπαδοί θα ήταν πρόθυμοι να συνεχίσουν να πληρώνουν απευθείας τους μουσικούς;

Ε: Στην έρευνά σας, εντοπίσατε την παρουσία «ψεύτικων καλλιτεχνών» στο Spotify. Ποιοι είναι αυτοί;

Α: Όταν δημοσίευσα το πρώτο μου άρθρο για το Spotify το 2017, επικοινώνησαν μαζί μου αρκετοί άνθρωποι που είχαν εργαστεί στον κλάδο και με ειδοποίησαν για την ίδια φήμη: την ύπαρξη ψεύτικων καλλιτεχνών που η πλατφόρμα τοποθετούσε στις λίστες αναπαραγωγής της, ειδικά σε αυτές που προορίζονταν για μελέτη, ύπνο ή συγκέντρωση. Ξεκίνησα με μια έρευνα από δημοσιογράφους της σουηδικής εφημερίδας Dagens Nyheter, οι οποίοι είχαν πρόσβαση σε έγγραφα πνευματικών δικαιωμάτων για να δείξουν ότι υπήρχε μια χούφτα συνθέτες που, με ψευδώνυμα, ήταν υπεύθυνοι για χιλιάδες ονόματα καλλιτεχνών και χιλιάδες τραγούδια σε αυτές τις κύριες λίστες αναπαραγωγής. Πήγα στη Σουηδία, συναντήθηκα με αυτούς τους δημοσιογράφους και συνέχισα την έρευνα, παίρνοντας συνεντεύξεις από δεκάδες πηγές.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Anthony Fantano (@afantano)

Ε: Τι ανακαλύψατε;

A: Ότι το Spotify έχει μια εσωτερική ομάδα ειδικά υπεύθυνη για αυτές τις λίστες αναπαραγωγής οργάνων και συνεργάζεται με μια συγκεκριμένη ομάδα εμπειρογνωμόνων αδειοδότησης για την παροχή αυτού του υλικού. Εσωτερικά χρησιμοποιούν τον όρο «προσαρμογή στο περιεχόμενο». Επικοινώνησα επίσης με τους μουσικούς που είχαν προσληφθεί για να δημιουργήσουν αυτό το περιεχόμενο. Πρόκειται για μουσικούς συνεδριών ή καλλιτέχνες ορχηστρικών οργάνων που προσλαμβάνονται μαζικά για να παράγουν μουσική σε μεγάλες ποσότητες. Σε αυτούς τους καλλιτέχνες συχνά αποδίδονται ψευδώνυμα που δεν αντιστοιχούν σε πραγματικούς καλλιτέχνες, ώστε να μην μπορείτε να βρείτε πληροφορίες γι’ αυτούς στο διαδίκτυο.

Ε: Πώς λειτουργούν;

A: Όλα εξαρτώνται από την εταιρεία. Υπάρχουν διάφορες εταιρείες και η καθεμία λειτουργεί διαφορετικά. Κάποιοι μουσικοί μου είπαν ότι παράγουν δώδεκα τραγούδια σε μια ώρα και προσπαθούν να κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερα τραγούδια στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα.

Ε: Ακόμα μια φάρμα περιεχομένου.

A: Ναι, μου θυμίζει εκείνους τους δημοσιογράφους που προσλαμβάνονται για να παράγουν 15 άρθρα την ημέρα. Όλα αυτά σχετίζονται στενά με την κουλτούρα του clickbait.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Unsound Festival (@unsoundfestival)

Ε: Πώς επηρεάζει αυτή η τυραννία του κλικ τους καλλιτέχνες;

A: Νομίζω ότι κάθε δημιουργικός άνθρωπος – είτε πρόκειται για μουσικό, συγγραφέα ή κινηματογραφιστή – αισθάνεται πίεση από τις βιομηχανίες που εκτιμούν όλο και περισσότερο αυτές τις μετρήσεις. Αν είστε μουσικός, όχι μόνο ο αριθμός των ροών καθορίζει το πόσο πληρώνεστε, αλλά επηρεάζει όλο και περισσότερο το αν θα σας προγραμματίσουν σε ένα φεστιβάλ ή θα σας κλείσουν για τη δουλειά σας. Το ίδιο ισχύει και για τους φίλους που φτιάχνουν βίντεο: χρειάζονται έναν συγκεκριμένο αριθμό προβολών για να θεωρηθεί επιτυχημένη η δουλειά τους.

Κανείς δεν ξεκινάει τη μουσική, τη δημοσιογραφία ή το βίντεο επειδή θέλει οι άνθρωποι να ποστάρουν emojis στα reel τους στο Instagram. Είναι αγγαρεία να πρέπει να είσαι και διαχειριστής των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ειδικός μάρκετινγκ πλήρους απασχόλησης. Πολλοί μουσικοί βλέπουν τους εαυτούς τους με αυτόν τον τρόπο.

Και η δημοσιογραφία αντιμετωπίζει παρόμοιες πιέσεις με την άνοδο πλατφορμών όπως το Substack και τα ενημερωτικά δελτία, τα οποία αποτελούν μέρος της ψηφιακής οικονομίας, υποβάλλοντας τους συγγραφείς στις ίδιες μετρήσεις και απομονώνοντας το δημοσιογραφικό τους έργο.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από @lizpelly

*Με στοιχεία από elpais.com