Ασπάστηκε το Ισλάμ, έγινε στόχος κριτικής – Ο τραγουδοποιός Cat Stevens θέλει να εξηγήσει τον εαυτό του
Ο Yusuf Islam, κάποτε γνωστός ως Cat Stevens, συνέβαλε στον καθορισμό του ρόλου του τραγουδοποιού. Αφού ασπάστηκε το Ισλάμ, έγινε στόχος κριτικής. Το νέο του αυτοβιογραφικό βιβλίο εξερευνά όλα αυτά και ακόμα περισσότερα.
Την τρίτη φορά που ο Yusuf Islam, τότε γνωστός ως τραγουδιστής-τραγουδοποιός Cat Stevens, παραλίγο να πεθάνει, δεν το είπε σε κανέναν.
Η πρώτη του εμπειρία κοντά στο θάνατο ήταν όταν ήταν ένας περιπετειώδης έφηβος και γλίστρησε ενώ πηδούσε από τις στέγες των βρετανικών σπιτιών, αλλά τον έπιασε ο καλύτερός του φίλος μια στιγμή πριν πέσει. Η δεύτερη εμπειρία του ήταν στα 20 του, όταν οι γιατροί διέγνωσαν ότι είχε φυματίωση, ενώ ήταν ένας δημοφιλής ποπ σταρ, αφού άρχισε να βήχει αίμα πάνω στο πιάνο του.
Η τρίτη φορά και φαρμακερή
Στα τέλη του 1975, λίγο μετά τα 27α γενέθλιά του, η καριέρα του Islam φαινόταν να παρακμάζει. Ενώ περίμενε να γευματίσει με τον μάνατζέρ του και τον διευθυντή της δισκογραφικής του εταιρείας στο Μαλιμπού της Καλιφόρνια, αποφάσισε να κολυμπήσει στον Ειρηνικό.
Μετά από 15 λεπτά στο κρύο νερό, προσπάθησε να επιστρέψει, αλλά διαπίστωσε ότι το ρεύμα τον παρέσυρε προς τη θάλασσα.
«Νόμιζα ότι ήμουν καλός κολυμβητής, αλλά δεν μπορούσα να πολεμήσω ή να νικήσω τον ωκεανό. Μου έμεναν μόνο λίγα δευτερόλεπτα», είπε πρόσφατα ο 77χρονος Islam στον Grayson Haver Currin των New York Times.
Έτσι προσευχήθηκε, επιμένοντας ότι, αν ζούσε, θα δούλευε για τον Θεό. Ένα κύμα τον έσπρωξε μπροστά. «Όταν συνειδητοποίησα την ευαλωτότητά μου, τι άλλο μπορούσα να κάνω; Το σώμα μου εξαφανιζόταν. Μου είχε μείνει μόνο η ψυχή μου».
Photo: Wikimedia Commons
«Σοβαρά, σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξή σου»
Ο Islam ήταν πνευματικός αναζητητής από τότε που πάλεψε με τη φυματίωση, διαβάζοντας βουδιστικές μελέτες όπως το «The Secret Path» και ασχολούμενος με την αριθμολογία και τη γιόγκα, σε μια προσπάθεια να απαντήσει σε αυτό που ο ίδιος αποκαλούσε «σοβαρά, σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξή σου».
Λίγους μήνες μετά την παραλίγο πνιγμό του, ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο David, του έδωσε ένα αντίγραφο του Κορανίου, αφού είχε εντυπωσιαστεί από την ηρεμία που επικρατούσε σε ένα τζαμί της Ιερουσαλήμ. Μόλις ο μουσικός διάβασε τις πρώτες σελίδες, κατάλαβε ότι είχε βρει τον τρόπο να εκπληρώσει την υπόσχεση της προσευχής του.
«Όταν ήμουν σε περιοδεία, κλεινόμουν στο δωμάτιο του ξενοδοχείου μου και διάβαζα», είπε. «Ήξερα τον αντίκτυπο που θα είχε αυτό, αλλά δεν ανησυχούσα. Με ενδιέφερε πολύ η ψυχή μου».
Αιωρούμενος μεταξύ της προηγούμενης ζωής του και της νέας του πίστης, δεν έβγαλε άλλο άλμπουμ με όργανα εκτός από τα ντραμς για σχεδόν 30 χρόνια
Photo: Wikimedia Commons
Το τελευταίο άλμπουμ
Το δώρο αυτό προκάλεσε μια από τις μεγαλύτερες απώλειες στο ροκ εν ρολ. Το 1977, προσηλυτίστηκε στο Ισλάμ. Το 1978, άλλαξε με νομικές διαδικασίες το όνομά του από Steven Georgiou σε Yusuf Islam και έβγαλε το τελευταίο του άλμπουμ ως Cat Stevens, ένα τυπικό αποχαιρετιστήριο άλμπουμ με τίτλο «Back to Earth».
Αιωρούμενος μεταξύ της προηγούμενης ζωής του και της νέας του πίστης, δεν έβγαλε άλλο άλμπουμ με όργανα εκτός από τα ντραμς για σχεδόν 30 χρόνια.
Ωστόσο, ο Islam έχει παραδεχτεί στο παρελθόν ότι θα μπορούσε να είχε χειριστεί καλύτερα την «αποχώρησή του», ότι δεν είχε καταλάβει πόσο σημαντικά και εμπνευσμένα ήταν τραγούδια όπως τα «Peace Train», «Father and Son» ή «Moonshadow», ή πόσο απογοητευτική για το κοινό του θα ήταν η μουσική του εξαφάνιση.
Ένα από τα τραγούδια του ήταν στη λίστα των δέκα εμπνευσμένων μελωδιών του Steve Jobs, μαζί με τον Bob Dylan και τον Bach. Έχει επηρεάσει έξι δεκαετίες τραγουδοποιών που αναζητούσαν μια μικρή αλήθεια μέσα σε μελωδίες που ακούγονται σαν να υπήρχαν πάντα.
«Αυτός ο τύπος είναι καλύτερος από τον Paul Simon», ψιθύρισε χαμογελώντας ο Art Garfunkel κατά την ένταξη του Islam στο Rock & Roll Hall of Fame το 2014. «Έβαλε ένα τεράστιο δομικό στοιχείο στο περήφανο οικοδόμημα του ροκ εν ρολ».
Ο Islam προσπαθεί τώρα να εξηγήσει τον εαυτό του — τις πηγές έμπνευσης για τα πρώτα του έργα, τη θρησκευτική του μεταστροφή και την ανακούφιση που βρήκε σε αυτήν, το φιλανθρωπικό του έργο για τους Παλαιστινίους και την υπεράσπιση των μουσουλμανικών παιδιών στην Αγγλία, τα αδέξια σχόλιά του σχετικά με τη φετφά για τον Salman Rushdie, και γιατί είχε τα μέσα να επιστρέψει στη μουσική παρά την αντίθεση όσων επιμένουν ότι η θρησκεία του το απαγορεύει.
Μετά από σχεδόν 35 χρόνια που σκεφτόταν να γράψει μια αυτοβιογραφία, εγκαταλείποντας μάλιστα αρκετά κεφάλαια ενός προσχεδίου που είχε γράψει στις αρχές της δεκαετίας του ’90, ο Islam ολοκλήρωσε το ογκώδες, αστείο και ειλικρινές «Cat on the Road to Findout», που κυκλοφορεί στις 7 Οκτωβρίου. (Μια συλλογή επιτυχιών, που κυκλοφόρησε αυτό το μήνα, έχει τον ίδιο τίτλο).
Είναι ένας θησαυρός από προσωπικές αναμνήσεις και μια συλλογή ενθουσιασμών και λύπης, που περιγράφουν τις λογικές πίσω από τις πιο αμφιλεγόμενες στιγμές της ζωής του.
«Σίγουρα υπάρχουν κάποια στραβά μονοπάτια, αλλά όλα είναι μονοπάτια που οδηγούν σε κάτι ανώτερο, τελικά θεϊκό. Εγώ απλά συνεχίζω να προχωράω»
Τα πούλησε όλα
«Το πρώτο πνευματικό βιβλίο που διάβασα ήταν το The Secret Path (Το μυστικό μονοπάτι). Και στο Κοράνι, μερικές από τις πρώτες λέξεις που διαβάζεις είναι “oδήγησέ μας στο ίσιο μονοπάτι”. Όλα έχουν να κάνουν με το μονοπάτι», είπε, γελώντας κάτω από το λεπτό λευκό γένι του.
«Σίγουρα υπάρχουν κάποια στραβά μονοπάτια, αλλά όλα είναι μονοπάτια που οδηγούν σε κάτι ανώτερο, τελικά θεϊκό. Εγώ απλά συνεχίζω να προχωράω».
Τον Ιούνιο του 1981, ο Islam πούλησε σχεδόν όλο τον μουσικό εξοπλισμό και τα αναμνηστικά της καριέρας του στο Bonhams, τον οίκο δημοπρασιών του Λονδίνου. Άφησε έναν παλιό του roadie να κρατήσει το λευκό πιάνο που κάποτε ήταν πολύτιμο απόκτημα του και μοίρασε τα 40.000 λίρες κέρδος του σε δύο φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων χρόνων του ως μουσουλμάνος, είχε παλέψει με την αμφιλεγόμενη ιδέα ότι η πίστη απαγόρευε τη δημιουργία μουσικής. Ένα θρησκευτικό φυλλάδιο από τη Νότια Αφρική τον έπεισε τελικά ότι έτσι ήταν. «Με τρόμαξε πάρα πολύ», λέει.
Photo: Wikimedia Commons
Η μεγάλη αγάπη
Ο Islam ήδη εδώ και μια δεκαετία σκεφτόταν να επιστρέψει στη μουσική. Το 1995 ηχογράφησε το «The Life of the Last Prophet», συνδυάζοντας απαγγελίες με παραδοσιακά nasheeds, ένα είδος μουσουλμανικού ύμνου, συνοδευόμενα από τύμπανα.
Ίδρυσε μια δισκογραφική εταιρεία, την Mountain of Light, και χάρηκε πολύ όταν το «The Life of the Last Prophet» έγινε επιτυχία στον μουσουλμανικό κόσμο. Ακολούθησαν και άλλα άλμπουμ, μεταξύ των οποίων ένα παιδικό LP με ισλαμικά τραγούδια στα αγγλικά, ηχογραφημένο στη Νότια Αφρική.
Μια κρυφή κιθάρα του γιου του, Muhammad, αποδείχθηκε ο καταλύτης για τις δύο επόμενες κινήσεις του. Από τότε, ο Islam έχει ηχογραφήσει έξι άλμπουμ, έχει συνεργαστεί με την Dolly Parton και τον Paul McCartney και έχει βοηθήσει στην επιμέλεια πολλών συλλογών και box sets για την 50ή επέτειο ιστορικών άλμπουμ όπως το «Tea for the Tillerman» και το «Mona Bone Jakon».
«Το να εξηγείς τα πράγματα είναι ένας στεγνός τρόπος επικοινωνίας» παραδέχεται ο Islam. «Είμαι στα καλύτερά μου όταν τραγουδάω με όλη μου την καρδιά».
Από νωρίς στη μελέτη του είχε αποφασίσει ότι δεν θα επέλεγε μια σέκτα του σουνιτικού Ισλάμ. «Δεν έβλεπα κανένα όριο. Επιστρέφω στην ενότητα»
Η επανεκκίνηση της μουσικής καριέρας του Islam τον οδήγησε να υποστηρίξει και τη δική του ερμηνεία της πίστης του. Από νωρίς στη μελέτη του είχε αποφασίσει ότι δεν θα επέλεγε μια σέκτα του σουνιτικού Ισλάμ. «Δεν έβλεπα κανένα όριο. Επιστρέφω στην ενότητα».
Και σταδιακά κατάλαβε ότι δεν χρειαζόταν να ακολουθήσει την αυστηρή αντίληψη κάποιου άλλου για τον Θεό για να παραμείνει πιστός. Θεώρησε ότι υπήρχε αρκετή συζήτηση για τη μουσική στο Ισλάμ, ώστε να μπορεί να παίζει ξανά και να διατηρεί την ψυχή του ασφαλή. Το βιβλίο του του 2014, «Why I Still Carry a Guitar» (Γιατί εξακολουθώ να κουβαλάω μια κιθάρα), ήταν η άμεση εξήγησή του προς τη μουσουλμανική κοινότητα.
Αυτή η διαδικασία τον οδήγησε να γράψει το «Cat on the Road to Findout» (Γάτα στο δρόμο ανακαλύπτει).
Όταν ήταν παιδί σε καθολικό σχολείο στο Λονδίνο, ο Islam ρώτησε μια καλόγρια αυτό που τον απασχολούσε -το πρώτο του υπαρξιακό ερώτημα: «Πότε αρχίζουν οι άγγελοι να καταγράφουν τις αμαρτίες σου;»
«Η θρησκεία με έκανε να νιώθω συνεχώς ένοχος»
«Υπήρχαν κάποιες απειλές από τους νομικούς κύκλους της μουσουλμανικής κοινότητας -είναι επικίνδυνο να βγαίνεις έξω, να καυχιέσαι για τα ταλέντα σου και να επιδεικνύεις τον εαυτό σου»» λέει αναστενάζοντας. «Αλλά η τέχνη μου ήταν κάτι πολύ βαθύτερο από αυτό».
Όταν ήταν παιδί σε καθολικό σχολείο στο Λονδίνο, ο Islam ρώτησε μια καλόγρια αυτό που τον απασχολούσε -το πρώτο του υπαρξιακό ερώτημα: «Πότε αρχίζουν οι άγγελοι να καταγράφουν τις αμαρτίες σου;».
Μετά από μια παύση, η καλόγρια του είπε ότι η καταγραφή των αμαρτιών ξεκινούσε όταν τα παιδιά γίνονταν 8 ετών, κάτι που τον ανακούφισε, καθώς του έμενε ακόμα περίπου ένας χρόνος. «Η θρησκεία με έκανε να νιώθω συνεχώς ένοχος για τα όμορφα πράγματα», γράφει στο βιβλίο του. «Αλλά ισορροπώντας αυτές τις τρομακτικές εικόνες με ό,τι συνέβαινε έξω από τις πόρτες της εκκλησίας μετά το σχολείο, ένιωθα την έλξη του κόσμου να με κατακλύζει».
Αυτή η ένταση έχει χαρακτηρίσει τα τελευταία 70 χρόνια της ζωής του Islam, καθώς εναλλάσσεται μεταξύ διασημότητας και φιλανθρωπίας, μεταξύ απομόνωσης και ειλικρίνειας, μεταξύ των ίδιων των ονομάτων του. (Τα τρία τελευταία του άλμπουμ έχουν κυκλοφορήσει με το όνομα «Yusuf/Cat Stevens»).
Αναλαμβάνει μέρος της ευθύνης για διάφορα λάθη του, όπως οι επαναλαμβανόμενες δηλώσεις του για τον πιθανό θάνατο του Rushdie το 1989 και η αποτυχία του να αποκηρύξει τη φετφά εναντίον του συγγραφέα, ή η επαναλαμβανόμενη ερωτική ζήλια και ψυχρότητα του ως νεαρός άνδρας.
Γιορτάζει επίσης τις νίκες του, όπως την εξασφάλιση κρατικής χρηματοδότησης για τα ισλαμικά σχολεία του ή τις προσπάθειές του να αποτρέψει τον Πόλεμο του Κόλπου μέσω «στρατοπέδων ειρήνης», ακόμα κι αν απέτυχαν.
Επιμένει ότι η απέλασή του το 2004, από την άλλη πλευρά, προήλθε από την απόρριψη μιας προσωπικής συνάντησης με τον πρόεδρο Τζορτζ Μπους. «Είναι μια καμπή», είπε για την καταστροφή στη Γάζα. «Η νέα γενιά που το βλέπει αυτό, δεν θα το ξεχάσει»
«Θα αρχίσω να παραθέτω αποσπάσματα από το Κοράνι, αλλά ο Θεός δημιούργησε τον θάνατο και τη ζωή για να σας δοκιμάσει. Με καπιταλιστικούς όρους, υπάρχει μια ημέρα πληρωμής», είπε.
«Αυτό μπορεί να είναι καλό ή κακό, ανάλογα με το τι έκανες. Είναι μια έκφραση του κάρμα, γιατί ό,τι κάνεις θα έχει αποτέλεσμα. Αν συνοψίσεις το τελικό αποτέλεσμα της ζωής σου, αυτό είναι που πρέπει να επιδιώκουμε: να αυξήσουμε αυτή την αξία».
Ο Islam θεωρεί τις συνεχείς επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα ως μια τέτοια παγκόσμια δοκιμασία. Έχει κατηγορηθεί για υποστήριξη της Χαμάς από το 1988, μια ψευδής σύνδεση που, όπως λέει, του προκάλεσε προβλήματα με την αμερικανική βίζα μέχρι και το 2006.
Επιμένει ότι η απέλασή του το 2004, από την άλλη πλευρά, προήλθε από την απόρριψη μιας προσωπικής συνάντησης με τον πρόεδρο Τζορτζ Μπους. «Είναι μια καμπή», είπε για την καταστροφή στη Γάζα. «Η νέα γενιά που το βλέπει αυτό, δεν θα το ξεχάσει».
Ο Islam αρέσκεται να αυτοσαρκάζεται για το πώς συμπεριφερόταν ως νέος καλλιτέχνης, κακός στο να εξηγεί τον εαυτό του στον Τύπο και ίσως ακόμα χειρότερος στο να αφηγείται ιστορίες επί σκηνής.
Τώρα συνειδητοποιεί ότι ήταν ένα παιδί που δεν ήξερε που πάνε τα τέσσερα και ότι, καθώς άρχισε να απομακρύνεται από την καριέρα του και τη φήμη του, τελικά κατάφερε να μάθει αρκετά για να επιστρέψει σε αυτήν.
«Έψαχνα για απαντήσεις, και πολλές από αυτές βρισκόταν στη μουσική. Όταν βρήκα αυτό που έψαχνα, δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει κανέναν το γεγονός ότι ίσως δεν χρειαζόμουν πια να γράφω τόσα πολλά τραγούδια», είπε.
«Έγινε πιο εύκολο για μένα όταν έμαθα κάτι στο οποίο μπορούσα να στηριχθώ, που ήταν σταθερό. Αν έχεις καταφέρει να συλλάβεις την αλήθεια, νιώθεις πολύ πιο σίγουρος όταν μιλάς γι’ αυτήν».
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Τετάρτη 10.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/cristofer-maximilian-YK8Mvocj6yE-unsplash-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442
