Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο κτηνίατρος και ο αντίκτυπος στην ψυχοσύνθεσή του

Όσοι έχουν κατοικίδιο -και το αγαπούν πραγματικά- φροντίζουν πάνω απ’ όλα για την υγεία του και ο κτηνίατρος είναι εκείνος, που μεριμνά για την ευζωία τους.

Ο κτηνίατρος φροντίζει για την πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία ασθενειών που προσβάλλουν τα ζωάκια.

Ωστόσο, «για τους περισσότερους ανθρώπους, η κτηνιατρική είναι ένα επάγγελμα γεμάτο τρυφερότητα. Μας φαντάζονται να χαϊδεύουμε κουταβάκια, να σώζουμε ζωές και να εργαζόμαστε μέσα σε μια ατμόσφαιρα γεμάτη αγάπη.

Η αλήθεια όμως, είναι πολύ πιο σύνθετη. Πίσω από κάθε επίσκεψη κάθε διάγνωση και κάθε επέμβαση, υπάρχει ένα σημαντικό βάρος ευθύνης και, συχνά, ψυχικής πίεσης», υπογραμμίζει η κτηνίατρος, Μαρία Χαϊκάλη.

Εξηγεί ότι η κτηνιατρική δεν είναι απλώς η φροντίδα των ζώων, αλλά είναι η φροντίδα μιας πολύπλοκης σχέσης ανάμεσα στο ζώο και τον άνθρωπο.

Είμαστε ταυτόχρονα, τονίζει η κτηνίατρος,  γιατροί, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί και, μερικές φορές, εκείνοι που πρέπει να μεταφέρουμε τα πιο δυσάρεστα νέα. Πώς λες σε έναν άνθρωπο ότι το αγαπημένο του ζώο δεν μπορεί να σωθεί; Πώς διαχειρίζεσαι το συναίσθημα, όταν έχεις δεθεί και εσύ με αυτό το πλάσμα;

Και μέσα σε όλα αυτά, υπάρχει και η καθημερινή δυσκολία της ίδιας της επικοινωνίας με τα ζώα. Δεν μπορούν να μας πουν που πονάνε ή τι νιώθουν. Χρειάζεται να «διαβάζουμε» τα σημάδια τους, να μαντεύουμε μέσα από τα μάτια και τη συμπεριφορά τους.

Διεθνείς έρευνες δείχνουν πως οι κτηνίατροι συγκαταλέγονται στις επαγγελματικές ομάδες με τα υψηλότερα ποσοστά άγχους, κατάθλιψης και επαγγελματικής εξουθένωσης

Η δύναμη της κτηνιατρικής κοινότητας βρίσκεται στη συλλογικότητα, όχι στην απομόνωση

Πολλές φορές, ερχόμαστε και αντιμέτωποι με τον κίνδυνο, καθώς ζώα φοβισμένα ή επιθετικά, αντιδρούν με ένστικτο την ώρα που εμείς προσπαθούμε απλώς να τα βοηθήσουμε. Κι όμως, συνεχίζουμε, γιατί αυτός είναι ο ρόλος μας.

Οι συνθήκες εργασίας και το συναισθηματικό αντίκτυπο

«Η οικονομική και συναισθηματική πίεση είναι τεράστια. Οι περισσότεροι κτηνίατροι εργάζονται ατελείωτες ώρες, συχνά, με ελάχιστη ξεκούραση και ακόμη λιγότερη κατανόηση από το περιβάλλον τους» περιγράφει η κα Χαϊκάλη.

Το κόστος του επαγγέλματος δεν είναι μόνο υλικό, υπογραμμίζει η κτηνίατρος, είναι και ψυχικό. Υπάρχουν μέρες που η ευθύνη μοιάζει δυσβάσταχτη, και εκεί συνειδητοποιούμε το εξής: στο τέλος της ημέρας, ό,τι έχουμε είμαστε μόνο εμείς – ο ένας για τον άλλον.

Τι καταδεικνύουν μελέτες για τον ψυχισμό του κτηνιάτρου

Δεν είναι τυχαίο, επισημαίνει η κα Χαϊκάλη, ότι διεθνείς έρευνες δείχνουν πως οι κτηνίατροι συγκαταλέγονται στις επαγγελματικές ομάδες με τα υψηλότερα ποσοστά άγχους, κατάθλιψης και επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout).

Επίσης, μελέτες στις ΗΠΑ καταγράφουν πως τα ποσοστά θανάτων από αυτοκτονία είναι 2 έως 3,5 φορές υψηλότερα σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό -και για τις γυναίκες κτηνιάτρους ακόμη υψηλότερα.
Αυτό το γεγονός προσθέτει ένα επιπλέον βάρος στην ήδη δύσκολη καθημερινότητά μας.

Η λύση δεν βρίσκεται μόνο στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, αλλά και στην ενίσχυση της μεταξύ μας στήριξης. Χρειάζεται να σταθούμε ο ένας δίπλα στον άλλον, να μιλάμε, να μοιραζόμαστε, να θυμόμαστε ότι δεν είμαστε μόνοι. Η δύναμη της κτηνιατρικής κοινότητας βρίσκεται στη συλλογικότητα, όχι στην απομόνωση.

Η κτηνιατρική είναι λειτούργημα

Κλείνοντας, η κα Χαϊκάλη επισημαίνει: «Η κτηνιατρική είναι πράγματι ένα λειτούργημα. Κάθε ζώο που σώζουμε μάς θυμίζει γιατί επιλέξαμε αυτόν τον δρόμο. Όμως, είναι εξίσου σημαντικό να θυμόμαστε ότι πρέπει να φροντίζουμε και ο ένας τον άλλον. Και ξανατονίζω, ό,τι έχουμε είμαστε μόνο εμείς».

Η κτηνίατρος, Μαρία Χαϊκάλη

● Η κα Μαρία Χαϊκάλη αποφοίτησε από το Τμήμα Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας το 2018.

Τον επόμενο χρόνο (2019) μετεκπαιδεύτηκε στην αναισθησιολογία και στην εντατικολογία, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια, απέκτησε -από το ίδιο Πανεπιστήμιο- μεταπτυχιακό στη χειρουργική ζώων συντροφιάς.

Απέκτησε εμπειρία δουλεύοντας σε μεγάλες κλινικές, αλλά και σε μικρότερα κτηνιατρεία στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη.

Και, όπως λέει: «Από μικρή ηλικία, η αγάπη μου για τα ζώα ήταν πάντα στο επίκεντρο της ζωής μου. Αυτό με οδήγησε να ακολουθήσω τον δρόμο της κτηνιατρικής. Είμαι εδώ για να προσφέρω την καλύτερη δυνατή φροντίδα στους αγαπημένους μας φίλους».

Είναι ιδιοκτήτρια του Κτηνιατρικού Κέντρου Vet Hood Project.