Πόσες οικονομικές απώλειες έχει υποστεί η Ευρώπη από το 1980 λόγω κλιματικών καταστροφών

Σύμφωνα με μια νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), η Ευρώπη έχει υποστεί οικονομικές απώλειες άνω των 790 δισεκατομμυρίων ευρώ λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων και φαινομένων που σχετίζονται με το κλίμα από το 1980 έως το 2023.

Η Γερμανία υπέστη τις υψηλότερες συνολικές οικονομικές απώλειες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με κόστος που ανήλθε σε 180 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ακολουθεί η Ιταλία, με κόστος που ανέρχεται σε 135 δισεκατομμύρια ευρώ, η Γαλλία με 130 δισεκατομμύρια ευρώ και η Ισπανία, η οποία υπέστη απώλειες 97 δισεκατομμυρίων ευρώ λόγω τέτοιων φαινομένων.

Ωστόσο, σύμφωνα με το Euronews, η εικόνα αλλάζει ελαφρώς για τον 21ο αιώνα.

Λαμβάνοντας υπόψη μόνο τις απώλειες που σημειώθηκαν αυτόν τον αιώνα, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ισπανία ακολουθεί μια ομάδα έξι χωρών της ΕΕ (Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχία, Πορτογαλία, Ρουμανία και Σλοβενία), οι οποίες υπέστησαν πολύ παρόμοιες συνολικές απώλειες που κυμαίνονται μεταξύ 12 και 15 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) των Ηνωμένων Εθνών εκτιμά ότι η ένταση και η συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων έχουν αυξηθεί σε ορισμένες ευρωπαϊκές περιοχές και προβλέπεται να συνεχίσουν να αυξάνονται με την περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη.

Οι πλημμύρες και οι καύσωνες ήταν οι κύριες αιτίες των οικονομικών ζημιών σε ολόκληρη την ΕΕ.

Αν και οι μεγαλύτερες οικονομικές απώλειες στις πλουσιότερες και πιο ανεπτυγμένες χώρες μπορεί να φαίνονται σημαντικές, τείνουν να έχουν μικρότερο αντίκτυπο στην εθνική οικονομία σε σύγκριση με τις μικρότερες απώλειες που υπέστησαν οι φτωχότερες και λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες.

Οι πλουσιότερες χώρες τείνουν να διαθέτουν μικρότερο μέρος των δημόσιων προϋπολογισμών τους για την ανάκαμψη ή ενδέχεται να είναι καλύτερα εξοπλισμένες για να αντιμετωπίσουν τέτοιες απώλειες.

Οι χώρες της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης, όπως η Σλοβενία, το Βέλγιο και η Γερμανία, υφίστανται μεγαλύτερες απώλειες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, ενώ οι χώρες της Ανατολικής και Βόρειας Ευρώπης, όπως η Φινλανδία και η Εσθονία, τείνουν να υφίστανται μικρότερες οικονομικές απώλειες.

Εν τω μεταξύ, η Σλοβενία έχει τις υψηλότερες απώλειες κατά κεφαλήν στην Ευρώπη, που ανέρχονται σε 8 733 ευρώ μεταξύ 1980 και 20

Ακολουθούν το Λουξεμβούργο (2.694 ευρώ), η Ελβετία (2.685 ευρώ), η Ιταλία (2.330 ευρώ) και η Ισπανία (2.279 ευρώ).

Από την άλλη πλευρά, το Κοσσυφοπέδιο (10 ευρώ), το Μαυροβούνιο (41 ευρώ) και η Ισλανδία (87 ευρώ) είναι οι χώρες με τις χαμηλότερες απώλειες ανά κάτοικο.

«Οι απώλειες ανά κάτοικο ποικίλλουν λιγότερο από τις απώλειες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο και αρκετές χώρες έχουν σχετικά παρόμοιες τιμές», αναφέρεται στην έρευνα του ΕΟΠ.

Ασφάλιση έναντι κλιματικών κινδύνων

Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες διαθέτουν ιδιωτική ασφάλιση για την προστασία από φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα.

Η κλιματική ασφάλιση μπορεί να προσφέρει σε περιφερειακούς φορείς, κυβερνήσεις, ιδρύματα, εταιρείες, κοινοτικές ομάδες, νοικοκυριά και ιδιώτες προστασία από απώλεια ζωής, μέσων διαβίωσης ή περιουσιακών στοιχείων που προκαλούνται από ακραία καιρικά φαινόμενα.

Εξασφαλίζει την ταχεία καταβολή αποζημιώσεων μετά από καταστροφές στον ασφαλισμένο ιδιώτη, νοικοκυριό, κοινοτική ομάδα, εταιρεία, ίδρυμα, κυβέρνηση ή περι

Σύμφωνα με τον ΕΟΧ, για τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, ο μέσος όρος των ασφαλισμένων ζημιών αυξήθηκε με την πάροδο του χρόνου από 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ το 2009 σε 4 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023.

Για παράδειγμα, η Γαλλία και η Ισπανία διαθέτουν εθνικά συστήματα ασφάλισης που βασίζονται σε συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (Caisse Centrale de Réassurance, CCR και Consorcio de Compensación de Seguros, CCS, αντίστοιχα).

Ωστόσο, τουλάχιστον 16 χώρες της ΕΕ αναφέρουν κενό ασφαλιστικής προστασίας άνω του 90 %.

Μόνο η Δανία καλύπτει με ασφάλιση περισσότερο από το 50 % των ζημιών της.

Κλιματική Ασφάλιση στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, η ασφάλιση έναντι φυσικών καταστροφών που σχετίζονται με το κλίμα – όπως πλημμύρες, πυρκαγιές και καταιγίδες – παραμένει σε μεγάλο βαθμό προαιρετική και παρέχεται κυρίως από ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες.

Σε αντίθεση με χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία, η Ελλάδα δεν διαθέτει εθνικό υποχρεωτικό σύστημα ασφάλισης μέσω δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.

Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΧ), η χώρα παρουσιάζει ασφαλιστικό κενό άνω του 90%, γεγονός που σημαίνει ότι η πλειοψηφία των ζημιών από ακραία καιρικά φαινόμενα μένει ακάλυπτη από ασφάλιση.

Μόνο ένα μικρό ποσοστό κατοικιών και επιχειρήσεων είναι ασφαλισμένο για κινδύνους που συνδέονται με το κλίμα, γεγονός που καθιστά την ελληνική κοινωνία και οικονομία ιδιαίτερα ευάλωτη σε τέτοια φαινόμενα.