Δήμοι αβοήθητοι και εξαντλημένοι

Η διαρκής υποστελέχωση των Δήμων, ως απόρροια μαζικών συνταξιοδοτήσεων και της συνεχούς κινητικότητας προσωπικού, έχει δημιουργήσει ένα δυστοπικό μείγμα δυσλειτουργίας. Αν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση με στρατηγική ενίσχυσης του ανθρώπινου δυναμικού, ακόμη και οι αξιέπαινες, συχνά υπεράνθρωπες, προσπάθειες των εργαζομένων δεν θα επαρκούν για να αποτρέψουν την κατάρρευση βασικών δημοτικών υπηρεσιών.

Η κατάσταση δεν είναι απλώς δύσκολη. Είναι οριακή. Οι συνταξιοδοτήσεις των τελευταίων ετών, σε συνδυασμό με τη κινητικότητα που «μετακινεί» έμπειρα και ικανότατα στελέχη προς άλλους φορείς, έχουν αφήσει πίσω τους άδειες υπηρεσίες που προσπαθούν να λειτουργήσουν με τα ελάχιστα.

Σε πολλές περιπτώσεις, τα όρια του ανθρώπινου δυνατού έχουν ήδη ξεπεραστεί. Ο Δήμαρχος Τυρνάβου για παράδειγμα οδήγησε τρακτέρ για να αποψιλώσει δημοτικά οικόπεδα καθώς έχει το 50% των υπαλλήλων που χρειάζεται ο δήμος του, σύμφωνα με αναφορές σε ΜΜΕ. Αν δεν είναι αυτό το σύμπτωμα αποδόμησης του κρατικού μηχανισμού στην τοπική του μορφή, τότε τι είναι;

Μέσα σε αυτό το τοπίο, η εφαρμογή του προγράμματος απασχόλησης ανέργων 55-67 ετών αποτελεί μία πολύ θετική – και σίγουρα ανθρώπινη – παρέμβαση. Αξιοποιεί εργατικό δυναμικό με ικανότητες, εμπειρία και ανάγκη για εργασία, προσφέροντας μια εφήμερη ανάσα στους δήμους. Όμως δεν αρκεί. Οι λίγοι μήνες που διαρκούν αυτές οι συμβάσεις δεν καλύπτουν τις πάγιες και διαρκείς ανάγκες των υπηρεσιών. Το πρόβλημα παραμένει δομικό και απαιτεί δομικές λύσεις.

Οι Δήμοι έχουν αποδείξει την αυταπάρνηση τους

Ύστερα από πάνω από μια δεκαετία σκληρών δημοσιονομικών περιορισμών, ήρθε η ώρα η τοπική αυτοδιοίκηση να μην αντιμετωπίζεται ως ο φτωχός συγγενής του κράτους. Δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί υπό το καθεστώς απαγορεύσεων και γραφειοκρατικών εμποδίων που εμποδίζουν τις προσλήψεις μόνιμου προσωπικού. Οι δήμοι έχουν αποδείξει την αντοχή και την υπευθυνότητά τους. Δεν άφησαν κανέναν μόνο στις μεγάλες κρίσεις: Την υγειονομική και την ενεργειακή. Διατήρησαν την κοινωνική συνοχή. Τώρα χρειάζονται ανθρώπους για να επιτελέσουν το έργο τους.

Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι αυτή που έρχεται καθημερινά σε άμεση επαφή με τον πολίτη. Είναι εκεί όπου ο δημότης απευθύνεται όταν έχει ανάγκη. Κι αν αυτή η επαφή καταρρεύσει, καταρρέει και η εμπιστοσύνη των πολιτών στο κράτος.

Η τοπική αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί με ηρωισμούς και παρακάλια. Οι πολίτες έχουν ανάγκη από ουσιαστικές υπηρεσίες, όχι από αυτοσχέδιες λύσεις ανάγκης. Ήρθε η ώρα η Πολιτεία να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να προσπαθήσει να άρει έστω και μερικώς τους περιορισμούς των προσλήψεων στους Δήμους. Αποδεικνύεται ότι η ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών αφουγκράζεται τις ανάγκες των Δήμων και βρίσκεται διαρκώς δίπλα τους, γεγονός θετικό. Μπορούν όλοι μαζί να βρούνε λύσεις.

Όσο οι υπηρεσίες των Δήμων θα αναγκάζονται να υπολειτουργούν εξασθενώντας τους εναπομείναντες και υπερφιλότιμους υπαλλήλους, η καθημερινότητα των πολιτών θα δυσκολεύει. Αν δεν υπάρξει άμεση και γενναία εξαίρεση από τους μνημονιακούς κανόνες για την ενίσχυση του προσωπικού, τότε τοπική αυτοδιοίκηση με ουσία και αποτέλεσμα δεν μπορεί να υπάρξει. Και αυτό δεν είναι πολιτικό αίτημα — είναι κοινωνική ανάγκη. Τριάντα χιλιάδες λιγότεροι υπάλληλοι στους Δήμους τα τελευταία χρόνια και η καταμέτρηση συνεχίζεται.

*πηγή φωτογραφίας: Δήμος Ανατολικής Μάνης: https://www.anatolikimani.gov.gr/news/news/kleistotodimarxeiogytheioulogokrousmatos.html