Πείραμα μέτρησης της απόστασης Γης-Σελήνης με ακρίβεια χιλιοστού
Χρησιμοποιώντας ένα οπτικό τηλεσκόπιο, μια πανίσχυρη δέσμη λέιζερ και τους ανακλαστήρες που άφησαν στη Σελήνη οι αστροναύτες του Apollo 11, ο Δρ Τομ Μέρφι θα περάσει τα επόμενα πέντε χρόνια μετρώντας την απόσταση Γης-Σελήνης με ακρίβεια χιλιοστού.
Μέτρηση της απόστασης ανάμεσα στη Γη και τη Σελήνη με ακρίβεια χιλιοστού θα επιχειρήσει αστρονόμος του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον. Ο υπολογισμός θα γίνει με βάση το χρόνο που χρειάζεται μια ακτίνα φωτός για να ταξιδεψει μέχρι το δορυφόρο και πίσω.
Η μέση απόσταση ανάμεσα στη Γη και το κέντρο του δορυφόρου της έχει υπολογιστεί στα 385.000 χιλόμετρα. Ο Δρ Τομ Μέρφι, όμως, δεν φαίνεται να αρκείται στην ακρίβεια των δύο εκατοστών που είχαν οι προηγούμενες μετρήσεις, και θα επιχειρήσει τώρα να μειώσει το περιθώριο αβεβαιότητας όσο είναι τεχνικά εφικτό.
Το πείραμά του ίσως παράλληλα βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα ορισμένες ιδιότητες της βαρύτητας, όπως το αν οι βαρυτικές αλληλεπιδράσεις αλλάζουν με το χρόνο και τη διαστολή του Σύμπαντος.
«Βλήματα» φωτός
Για να πραγματοποιήσουν τη μέτρηση, ο Μέρφι και οι συνεργάτες του θα στοχεύσουν μια δέσμη λέιζερ στη Σελήνη μέσα από το φακό του τηλεσκοπίου των 3,5 μέτρων στο Απάτσι Πόιντ του Νέου Μεξικού. Η ακτίνα θα ανακλαστεί πίσω στη Γη από συστοιχίες καθρεπτών που είχαν αφήσει στο φεγγάρι οι αστροναύτες τριών αμερικανικών αποστολών Apollo και δύο μη επανδρωμένα σοβιετικά σκάφη.
Το λέιζερ, με μέγιστη ισχύ 1 gigawatt (ένα δισ. watt) θα εκπέμπει 20 φορές το δευτερόλεπτο ισχυρούς παλμούς, τους οποίους ο Μέρφι ονομάζει «βλήματα φωτός».
Ο χρόνος που χρειάστηκαν τα «βλήματα» για να φτάσουν τους ανακλαστήρες και να επιστρέψουν στο τηλεσκόπιο θα πολλαπλασιαστεί στη συνέχεια με την ταχύτητα του φωτός, για να υπολογιστεί με ακρίβεια η απόσταση ανάμεσα στη Γη και την επιφάνεια της Σελήνης.
Αν και η μεθοδολογία του πειράματος ακούγεται σχετικά απλή, το εγχείρημα είναι τεχνικά δύσκολο και θα απαιτήσει εξαιρετικά ακριβείς χειρισμούς: «Διαλέγεις τον ανακλαστήρα που θέλεις να στοχεύσεις, και στη συνέχεια εστιάζεις την ακτίνα όσο καλύτερα γίνεται. Αλλά ακόμα και έτσι, η ατμόσφαιρα παραμορφώνει τη δέσμη έτσι ώστε όταν φτάνει το φεγγάρι έχει διάμετρο δύο χιλιόμετρα» εξηγεί ο Μέρφι.
«Μόνο ένα ανά 30 εκατομμύρια από τα φωτόνια που εκτοξεύεις προς τη Σελήνη θα βρουν τους ανακλαστήρες. Είναι σαν να κερδίζεις το λαχείο -οι πιθανότητες είναι πολύ μικρές. Και μετά, για να επιστρέψει ένα φωτόνιο στο τηλεσκόπιο, η πιθανότητα είναι πάλι μία στα 30 εκατομμύρια» συμπληρώνει.
Βαρυτικές αλληλεπιδράσεις
Η ολοκλήρωση του πειράματος θα επιτρέψει να μελετηθούν με μεγάλη ακρίβεια οι ελκτικές δυνάμεις ανάμεσα στα ουράνια σώματα. Μια από τις ιδιότητες της βαρύτητας που θα εξεταστούν αφορούν στην αρχή της ισοδυναμίας του Αϊνστάιν, σύμφωνα με την οποία σώματα διαφορετικής πυκνότητας αποκτούν την ίδσια επιτάχυνση όταν βρεθούν στο ίδιο βαρυτικό πεδίο.
Μια άλλη θεωρία που θα τεθεί σε δοκιμασία είναι η μεταβολή των βαρυτικών αλληλεπιδράσεων καθώς ο χώρος και ο χρόνος διαστέλλονται. Τα συμπεράσματα θα προκύψουν από μετρήσεις που αφορούν την επίδραση του ηλιακού βαρυτικού πεδίου στο βαρυτικό πεδίο της Γης.
«Στην ουσία είναι μια μέτρηση του βάρους της βαρύτητας, και αυτό είναι το μόνο είδος ερευνητικού προγράμματος που μπορεί σήμερα να κάνει ακριβώς αυτό» σχολίασε ο Μέρφι.
Ο Σπυρίδων Περεσιάδης (1854–1918) ήταν σημαντικός Έλληνας θεατρικός συγγραφέας της ύστερης περιόδου του 19ου αιώνα, γνωστός για την ικανότητά του να συνδυάζει την ηθογραφία με τον λυρισμό, όπως στο έργο «Ο Μαγεμένος Βοσκός».