Ουκρανία: Η προσφορά για τις εγγυήσεις ασφαλείας δεν θα είναι για καιρό στο τραπέζι, διαμηνύουν οι ΗΠΑ

Δύο ημέρες έντονων διαπραγματεύσεων μεταξύ Ουκρανίας, ΗΠΑ και Ευρωπαίων αξιωματούχων οδήγησαν σε σαφή πρόοδο σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, αλλά άφησαν σημαντικά κενά στο ζήτημα του εδάφους, δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι σε δημοσιογράφους τη Δευτέρα.

Η αμερικανική πλευρά θέλει να οριστικοποιήσει μια συμφωνία με την Ουκρανία, την οποία μπορούν να παρουσιάσουν στους Ρώσους. Τα δύο κύρια σημεία τριβής κατά τη διάρκεια αρκετών εβδομάδων συνομιλιών ήταν οι εγγυήσεις ασφαλείας που θα λάβει η Ουκρανία από τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους συμμάχους της, καθώς και τα όρια της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης.

Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν τη Δευτέρα ότι οι πλευρές πλησιάζουν σε μια συμφωνία για τις εγγυήσεις ασφαλείας, η οποία θα βασίζεται στο Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τον αμερικανικό ιστότοπο Axios.

Ωστόσο, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι – ο οποίος πέρασε επτά ώρες με τους συμβούλους του Τραμπ στο Βερολίνο τις τελευταίες δύο ημέρες – επιβεβαίωσε ότι οι πλευρές εξακολουθούν να έχουν «διαφορετικές θέσεις ως προς το έδαφος».

«Περίπλοκες» οι συζητήσεις για το εδαφικό

Το σχέδιο των ΗΠΑ απαιτεί από την Ουκρανία να αποσυρθεί από το περίπου 14% της περιοχής Ντονμπάς, το οποίο ελέγχει, αλλά το οποίο διεκδικεί η Ρωσία. Στο τελευταίο προσχέδιο αναφέρεται ότι τα εδάφη αυτά θα λειτουργούν ως αποστρατιωτικοποιημένη «ελεύθερη οικονομική ζώνη».

Το κλίμα των συνομιλιών περιγράφηκε ως θετικό και από τους ευρωπαίους ηγέτες με τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να δηλώνει αισιόδοξος για όσα είχαν προτείνει οι ΗΠΑ σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας

Ο Ζελένσκι έχει αμφισβητήσει δημόσια το ότι η Ρωσία δεν θα επέμβει μόλις αποσυρθούν τα ουκρανικά στρατεύματα και έχει επίσης δηλώσει ότι μόνο ο ουκρανικός λαός θα μπορούσε να συμφωνήσει σε εδαφικές παραχωρήσεις, πιθανώς μέσω δημοψηφίσματος.

Μετά το πέρας των συνομιλιών της Δευτέρας στο Βερολίνο, ο Ζελένσκι είπε ότι δεν πιστεύει ότι οι ΗΠΑ «απαιτούν» από την Ουκρανία να παραχωρήσει την εν λόγω περιοχή, αλλά μεταφέρουν τις απαιτήσεις της Ρωσίας. Μια πηγή με γνώση των διαπραγματεύσεων περιέγραψε τις συζητήσεις σχετικά με το εδαφικό ζήτημα ως «περίπλοκες».

Ένας Αμερικανός αξιωματούχος είπε επίσης ότι θα εξαρτηθεί από την Ουκρανία να αποφασίσει πώς θα χειριστεί το εδαφικό ζήτημα. Αλλά ο αξιωματούχος είπε επίσης ότι η υπόλοιπη προσφορά των ΗΠΑ – συμπεριλαμβανομένων των ισχυρότερων εγγυήσεων ασφαλείας που έχουν υποβληθεί μέχρι σήμερα – «δεν θα παραμείνει στο τραπέζι για πάντα».

Ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο μετά την τηλεφωνική επικοινωνία ότι είχε μια καλή και μακρά συζήτηση με τον Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες.
«Τα πράγματα φαίνεται να πηγαίνουν καλά… Νομίζω ότι είμαστε πιο κοντά σε μια συμφωνία από ποτέ», είπε ο Τραμπ.

Νέος γύρος συνομιλιών

Ένας από τους Αμερικανούς αξιωματούχους δήλωσε μάλιστα ότι το «90%» των ζητημάτων έχει επιλυθεί μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας, αλλά ορισμένα από τα εκκρεμή ζητήματα απαιτούν τεχνικές συζητήσεις.

Πιθανότατα θα υπάρξουν συνομιλίες αυτό το Σαββατοκύριακο «κάπου στις Ηνωμένες Πολιτείες, θα μπορούσε να είναι το Μαϊάμι, με ομάδες εργασίας, στρατιωτικούς, που θα εξετάσουν το ζήτημα», δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος.

Το κλίμα των συνομιλιών περιγράφηκε ως θετικό και από τους ευρωπαίους ηγέτες με τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να δηλώνει αισιόδοξος για όσα είχαν προτείνει οι ΗΠΑ σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας.

Ένας Αμερικανός αξιωματούχος ισχυρίστηκε ότι οι Ουκρανοί και Ευρωπαίοι συνομιλητές εξεπλάγησαν που η αμερικανική πλευρά ήταν πρόθυμη να προσφέρει τόσα πολλά για τις εγγυήσεις ασφαλείας – και ότι πίστευαν ότι η Ρωσία θα συμφωνούσε.

«Η παροχή αυτής της εγγύησης του Άρθρου 5, τύπου ΝΑΤΟ, είναι κάτι που ο Πρόεδρος Τραμπ πιστεύει ότι μπορεί να πείσει τη Ρωσία να αποδεχτεί», είπε ο αξιωματούχος. Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι οι εγγυήσεις ασφαλείας «θα πρέπει να υποβληθούν στη Γερουσία», αλλά δεν ανέφερε αν η κυβέρνηση θα επιδιώξει μια επίσημη συνθήκη.

Το σίγουρο πάντως είναι, λένε οι ΗΠΑ, ότι η πρόσφορά για τις εγγυήσεις ασφαλείας δεν θα είναι για πολύ καιρό στο τραπέζι.

Διευκρινίσεις

Ο Ζελένσκι είπε ότι ήθελε μια σαφέστερη κατανόηση του πώς θα λειτουργούσαν οι εγγυήσεις ασφαλείας πριν λάβει οποιεσδήποτε αποφάσεις για το έδαφος, αλλά δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «είμαστε πολύ κοντά σε ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας».

Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι αυτή η συμφωνία προσφέρει στην Ουκρανία ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας, επιταχύνει την πορεία της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και βάζει δισεκατομμύρια στο τραπέζι για την ανοικοδόμηση – αλλά συνοδεύεται από το πικρό χάπι των μαζικών εδαφικών παραχωρήσεων.

Η Ρωσία από την άλλη θα εξασφάλιζε εδαφικά κέρδη και την ευκαιρία να επανενταχθεί στην παγκόσμια οικονομία και την κοινότητα των εθνών.

Η αποστολή, όπως την περιέγραψε ένας Αμερικανός αξιωματούχος, είναι να «καταστρώσουμε το ισχυρότερο δυνατό πακέτο, προκειμένου να δούμε αν μπορούμε να επιστρέψουμε στη Ρωσία με κάτι που μπορεί να κλείσει αυτό το θέμα».

Ωστόσο, αξιωματούχοι στο Κίεβο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι επιφυλακτικοί για το ενδεχόμενο η Ουκρανία να συμφωνήσει σε επώδυνες παραχωρήσεις, κάτι που όπως υποστηρίζουν θα «άνοιγε την όρεξη» της Ρωσίας για περισσότερα.

Προς το παρόν οι Ουκρανοί δηλώνουν ότι υποστηρίζουν την πρόταση του Μερτς για κατάπαυση πυρός τα Χριστούγεννα, ενώ οι ΗΠΑ διαμηνύουν ότι η πρόταση για τις εγγυήσεις ασφαλείας δεν θα είναι για πολύ καιρό στο τραπέζι.