«Κανείς δε βγάζει λεφτά από αυτά» – Τι θα απογίνουν τα μουσικά βιντεοκλίπ με το κλείσιμο του MTV;

Η έναρξη λειτουργίας του MTV, το 1981, σηματοδότησε μια νέα εποχή για τη μουσική. Με την προβολή μουσικών βιντεοκλίπ 24 ώρες το 24ωρο, το τηλεοπτικό κανάλι επαναπροσδιόρισε το μάρκετινγκ των καλλιτεχνών και λάνσαρε την καριέρα καλλιτεχνών όπως ο Michael Jackson και η Madonna, των οποίων η δημόσια εικόνα έγινε άρρηκτα συνδεδεμένη με τα συναρπαστικά, συχνά αμφιλεγόμενα βιντεοκλίπ που παρήγαγαν για να προβάλλονται στο κανάλι.

Τώρα, αυτό το κεφάλαιο της μουσικής ιστορίας φαίνεται να πλησιάζει στο τέλος του, με τη μητρική εταιρεία του MTV, Paramount, να ανακοινώνει την περασμένη εβδομάδα ότι τα πέντε αποκλειστικά μουσικά κανάλια της στο Ηνωμένο Βασίλειο – MTV Music, MTV 80s, MTV 90s, Club MTV και MTV Live – θα σταματήσουν να εκπέμπουν μετά τις 31 Δεκεμβρίου. (Το κύριο κανάλι MTV, το οποίο μεταδίδει ριάλιτι προγράμματα όπως Catfish, The Hills και Geordie Shore, θα συνεχίσει να λειτουργεί).

Η άλωση του YouTube

Για μερικούς, αυτό σημαίνει το τέλος μιας εποχής. Άλλοι, όπως η μουσικός Hannah Diamond, πιστεύουν ότι αυτή η εποχή έχει τελειώσει εδώ και καιρό. «Τα τελευταία χρόνια, το MTV έχει μετατραπεί σε μια νοσταλγική ανάμνηση», λέει.

«Έχει περάσει τόσος καιρός από τότε που δεν αποτελεί πλέον θέμα συζήτησης, που δεν με εκπλήσσει καθόλου το γεγονός ότι το κλείνουν». Ως ανεξάρτητη καλλιτέχνιδα, λέει, το YouTube ήταν πάντα η κύρια πλατφόρμα για την κυκλοφορία μουσικών βίντεο.

Το κλείσιμο των μουσικών πλατφορμών του brand θέτει υπό αμφισβήτηση τη θέση των μουσικών βίντεο στην σημερινή βιομηχανία και το αν η μορφή αυτή εξακολουθεί να αποτελεί ένα βιώσιμο μέσο έκφρασης και προώθησης.

Η Iris Luz, μια σκηνοθέτις με έδρα το Λονδίνο που έχει γυρίσει βίντεο για τους Βρετανούς ποπ τραγουδιστές PinkPantheress και George Riley, λέει ότι οι προϋπολογισμοί για τα βίντεο μειώνονται ραγδαία, ακόμα και για κλιπ που φαίνονται απλά

Παλιά, ήταν παλιά

Η Jennifer Byrne, επικεφαλής ανάπτυξης στην Academy Films – τη φημισμένη εταιρεία παραγωγής που ξεκίνησε την καριέρα κινηματογραφιστών όπως ο Jonathan Glazer μέσω των μουσικών βίντεο που δημιούργησαν – λέει ότι «οι δισκογραφικές εταιρείες δεν είναι τόσο πρόθυμες» να επενδύσουν σε βίντεο όσο ήταν παλαιότερα.

«Προσπαθούν να ξοδέψουν αυτά τα χρήματα σε πολύ περισσότερα προϊόντα από ό,τι στο παρελθόν», λέει, αναφερόμενη στην πολλαπλότητα των διαδικτυακών βίντεο και των πλατφορμών κοινωνικών μέσων. «Παλιά ήταν απλά ένα βίντεο τριών λεπτών. Τώρα σκέφτονται πώς μπορούν να προσεγγίσουν όλα αυτά τα διαφορετικά ακροατήρια με 10 διαφορετικούς τρόπους».

Τα βίντεο σήμερα είναι λιγότερο εργαλεία προώθησης

Η Iris Luz, μια σκηνοθέτις με έδρα το Λονδίνο που έχει γυρίσει βίντεο για τους Βρετανούς ποπ τραγουδιστές PinkPantheress και George Riley, λέει ότι οι προϋπολογισμοί για τα βίντεο μειώνονται ραγδαία, ακόμα και για κλιπ που φαίνονται απλά.

«Πολλές φορές μου έρχεται μια ιδέα που, για μένα, φαίνεται εύκολη, και οι άλλοι μου λένε: “Όχι, αυτό θα κοστίσει 50 δισεκατομμύρια λίρες”» λέει. «Και εγώ λέω, αυτό είναι αστείο, γιατί είναι σε ένα σπίτι με τέσσερα άτομα. Δεν ξέρω τι συμβαίνει».

Ούτε η Luz ούτε η Byrne πιστεύουν ότι το τέλος του MTV θα έχει σημαντική επίδραση στα μουσικά βίντεο συνολικά. Κατά την άποψη της Luz, τα βίντεο σήμερα είναι λιγότερο εργαλεία προώθησης και περισσότερο «μέσα για την ανάπτυξη σχέσεων και την προώθηση της εικόνας που κάνουν τον θεατή να θέλει να αγοράσει τα προϊόντα του καλλιτέχνη» εξηγεί.

Talking Heads – Once in a Lifetime

Δημιουργεί αμεσότητα, δεν κάνει εντύπωση

«Είναι απλώς μια πτυχή του οικοσυστήματος ενός μουσικού. Λόγω του TikTok και της ανόδου των ανεξάρτητων καλλιτεχνών, οι άνθρωποι κυκλοφορούν τη μουσική τους μόλις την ολοκληρώσουν. Έτσι, ένα βίντεο έχει σχεδιαστεί για να μεταφέρει αυτή την αμεσότητα – το πού βρίσκονται σε μια δεδομένη στιγμή – και όχι για να κάνει μεγάλη εντύπωση όπως πριν από 15 χρόνια».

Υπάρχουν επίσης εμπόδια για τους μικρότερους καλλιτέχνες, λέει η Diamond. «Τα μουσικά βίντεο που έχω δημιουργήσει έχουν γίνει χάρη στην τύχη, τη σκληρή δουλειά ή πολλά χρόνια προσπάθειας για ένα μόνο έργο» παρατηρεί.

«Έχω γίνει μουσικός σε μια εποχή όπου οι καλλιτέχνες δεν έχουν τον προϋπολογισμό για να δημιουργήσουν ένα μουσικό βίντεο, εκτός αν είναι πραγματικά μεγάλοι καλλιτέχνες με μια μεγάλη δισκογραφική εταιρεία πίσω τους που πιστεύει ότι θα είναι μια αξιόλογη επένδυση».

Τα πάντα είναι περιεχόμενο, πλέον

Οι σκηνοθέτες νιώθουν επίσης την πίεση: η Byrne λέει ότι «κανείς δεν βγάζει λεφτά από αυτά τα βίντεο. Οι εταιρείες παραγωγής δεν βγάζουν – αλλά εμείς συνεχίζουμε να τα κάνουμε επειδή είναι πραγματικά σημαντικά και αποτελούν ζωτικό μέρος της διαδικασίας με την οποία ένας σκηνοθέτης βρίσκει τη δική του φωνή».

Μέρος του προβλήματος, φυσικά, είναι ότι οι προϋπολογισμοί για το περιεχόμενο πρέπει πλέον να καλύπτουν και τα βίντεο μικρού μήκους. Η Luz λέει ότι, ενώ τα βίντεο του TikTok μπορούν να γυριστούν «με μια φωτογραφική μηχανή DSLR, με έναν τύπο με μια κιθάρα και ένα όνειρο, που τραγουδάει σε ένα σκαμπό παμπ», μπορούν επίσης να είναι εξίσου δημιουργικά και καινοτόμα με τα παραδοσιακά βίντεο.

«Το περιεχόμενο μπορεί να είναι μια πρόσθετη πτυχή στον κόσμο του μουσικού» σχολιάζει αναφέροντας τη συνεργασία της με το συγκρότημα Confidence Man, η οποία, όπως λέει, «είναι στο ίδιο επίπεδο με τις συναυλίες και τα μουσικά βίντεο τους, επειδή το διασκεδάζουν».

Pet Shop Boys – West End Girls

Μια κάποια αισιοδοξία

Πάραυτα, τα βίντεο μπορούν ακόμα να αποτελέσουν μια πύλη προς τη σκηνοθεσία, λέει η Byrne: «Κοιτάξτε τους σκηνοθέτες του Everything Everywhere All at Once (Τα Πάντα Όλα), τον Ντάνιελ Σάινερτ και τον Ντάνιελ Κουάν, οι οποίοι ξεκίνησαν στον κόσμο των μουσικών βίντεο και μετά κέρδισαν Όσκαρ» λέει.

«Τα μουσικά βίντεο εξακολουθούν να επιτρέπουν σε αυτές τις μοναδικές προσωπικότητες να λάμπουν και να αναλαμβάνουν ρίσκα».

Τον περασμένο μήνα, η Wall Street Journal ανέφερε ότι η Paramount έψαχνε τρόπους να αναζωογονήσει το brand MTV, και η Diamond λέει ότι, δεδομένης της αστάθειας και της μεταβλητότητας της βιομηχανίας, είναι δύσκολο να κάνουμε υποθέσεις για το μέλλον των βίντεο.

«Ποιος θα φανταζόταν ότι το βινύλιο θα έκανε μια τόσο μεγάλη επιστροφή;» ρωτάει. Η Luz συμφωνεί: «Τα άλμπουμ δεν θα εξαφανιστούν ποτέ, και τα μουσικά βίντεο είναι σαν σημεία στίξης για ένα άλμπουμ. Θα υπάρχουν πάντα».

*Με στοιχεία από theguardian.com | Αρχική Φωτό: Prodigy / YouTube