Σάββατο 06 Δεκεμβρίου 2025
weather-icon 21o
Σκουλήκι της αβύσσου παράγει το κίτρινο που αγάπησαν ο Ρέμπραντ και ο Σεζάν

Σκουλήκι της αβύσσου παράγει το κίτρινο που αγάπησαν ο Ρέμπραντ και ο Σεζάν

Ένα μικροσκοπικό σκουλήκι που ζει στο αιώνιο σκοτάδι παράγει μια ανόργανη χρωστική που χρησιμοποιούσαν οι ζωγράφοι μέχρι τον 19ο αιώνα.

Ένα καναρινί σκουλήκι που ζει κοντά σε θερμοπηγές στον βυθό του Ειρηνικού είναι το πρώτο γνωστό είδος που παράγει σανδαράχη, μια ζωηρόχρωμη αλλά τοξική ουσία που χρησιμοποιούσαν ζωγράφοι όπως ο Σεζάν και ο Ρέμπραντ μέχρι τον 19ο αιώνα.

Ο πολύχαιτος σκώληκας Paralvinella hessleri, ένα πλάσμα μήκους μερικών χιλιοστών με βράγχια σαν φτερά και στόμα γεμάτο πλοκάμια, είναι το μόνο ζώο που επιζεί στα πιο καυτά νερά των υδροθερμικών οπών της Τάφρου της Οκινάουα έξω από την Ιαπωνία.

Το νερό που αναβλύζει από τις οποίες είναι γεμάτο τοξικά σουλφίδια και αρσενικό. Η κίτρινη χρωστική, διαπιστώνει μελέτη που δημοσιεύεται στο PLoS Biology, πιθανότατα λειτουργεί ως μηχανισμός προστασίας: το σκουλήκι συσσωρεύει στο δέρμα και τα εσωτερικά του όργανα μικροσκοπικά σωματίδια αρσενικού, το οποίο αντιδρά με σουλφίδια και σχηματίζει τη λιγότερο τοξική σανδαράχη, η οποία καλύπτει σαν πανοπλία και προστατεύει το ζώο από το δηλητηριώδες περιβάλλον του.

Χρυσαφένια σωματίδια σανδαράχης διακρίνονται μέσα στο δέρμα του σκουληκιού (Wang H, et al.,, PLOS Biology 2025)

Χρυσαφένια σωματίδια σανδαράχης διακρίνονται μέσα στο δέρμα του σκουληκιού (Wang H, et al.,, PLOS Biology 2025)

Το ζωηρό χρώμα του σκουληκιού εξέπληξε τους ερευνητές:  «Για τα πλάσματα που ζουν στο απόλυτο σκοτάδι, η παραγωγή χρωστικών δεν δείχνει να έχει νόημα» σχολίασε στους New York Times ο Χάο Ουάνγκ της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Στο σκοτεινό περιβάλλον των υδροθερμικών οπών, τα περισσότερα ζώα είναι λευκά ή γκρίζα, αν και δεν λείπουν περιπτώσεις όπως οι γεωσκώληκες, οι οποίοι έχουν βαθύ κόκκινο χρώμα λόγω της αιμοσφαιρίνης που χρησιμοποιούν για τη μεταφορά οξυγόνου.

Κόκκινοι σωληνοσκώληκες αναπτύσσονται σε υδροθερμοκή πηγή στον Ειρηνικό (NOAA)

Κόκκινοι σωληνοσκώληκες αναπτύσσονται σε υδροθερμοκή πηγή στον Ειρηνικό (NOAA)

Αν και το P.hessleri είναι το μόνο ζώο που ενσωματώνει σουλφίδια του αρσενικού μέσα στα κύτταρά του, υπάρχουν και άλλα είδη που εξουδετερώνουν με παρόμοιους μηχανισμούς τοξίνες του περιβάλλοντός τους.

Ένα παράδειγμα, αναφέρει το περιοδικό Nature, είναι το θαλάσσιο σαλιγκάρι Chrysomallon squamiferum, το οποίο συμβιώνουν με βακτήρια που μετατρέπουν τα δηλητηριώδη σoυλφίδια σε θειούχο σίδηρο, ο οποίος σχηματίζει μια προστατευτική πανοπλία γύρω από το κέλυφος του μαλακίου.

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ALTER EGO MEDIA A.E.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΚΕΦΟΔΕ ΑΤΤΙΚΗΣ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

ΜΗΤ Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442

Σάββατο 06 Δεκεμβρίου 2025
Απόρρητο