Τεχνητή Νοημοσύνη… κι έξω απ’ την πόρτα – Ωθεί σε απολύσεις και συρρικνώνει την αγορά εργασίας

Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ) έχει αρχίσει να αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους πίσω από τη μείωση του εργατικού δυναμικού σε πολλές εταιρείες.

Πάνω από 10.000 απολύσεις στις ΗΠΑ το 2025 συνδέονται άμεσα με την αυτοματοποίηση, σύμφωνα με νέα στοιχεία. Οι θέσεις εργασίας entry level (αρχικού επιπέδου) πλήττονται περισσότερο, καθώς οι εταιρείες επιδιώκουν να αυτοματοποιήσουν εργασίες που παραδοσιακά εκτελούσαν νεότεροι υπάλληλοι.

Ταυτόχρονα, η ευρύτερη αγορά εργασίας επιβραδύνεται, με αύξηση της ανεργίας μεταξύ των πρόσφατων αποφοίτων και των νέων εργαζομένων στον τομέα της τεχνολογίας.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη βάζει το «χέρι» της στη μείωση των προσλήψεων

Στην εταιρεία συμβούλων McKinsey, χιλιάδες «πράκτορες» Τεχνητής Νοημοσύνης έχουν αναπτυχθεί, αναλαμβάνοντας συχνά εργασίες που προηγουμένως εκτελούσαν νεότεροι εργαζόμενοι. Στην εταιρεία Duolingo, που δίνει προτεραιότητα στην ΑΙ, ο διευθύνων σύμβουλος Λουί φον Αν χρησιμοποιεί την «ευχέρεια στην Τεχνητή Νοημοσύνη» για να καθορίσει ποιος θα προσληφθεί και ποιος θα προαχθεί στην εταιρεία.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει καταστεί ένας από τους κύριους παράγοντες μείωσης του εργατικού δυναμικού.

Πολλές είναι οι εταιρείες που έχουν πραγματικά εισέλθει στην εποχή της αποδοτικότητας της ΑΙ και, για πολλές από αυτές, αυτό σημαίνει περισσότερες περικοπές και λιγότερες προσλήψεις, αναφέρει δημοσίευμα του Fortune.

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ορισμένα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει καταστεί ένας από τους κύριους παράγοντες μείωσης του εργατικού δυναμικού.

Στις ΗΠΑ, μόνο κατά τους πρώτους επτά μήνες του 2025, η υιοθέτηση της γενετικής Τεχνητής Νοημοσύνης συνδέθηκε άμεσα με την απώλεια περισσότερων από 10.000 θέσεων εργασίας, σύμφωνα με νέα στοιχεία της εταιρείας επανατοποθέτησης Challenger, Gray & Christmas. Η εταιρεία κατατάσσει πλέον την ΑΙ μεταξύ των πέντε κορυφαίων αιτιών μείωσης του εργατικού δυναμικού φέτος.

Αυξημένες οι απολύσεις

Οι απολύσεις αυξάνονται στις ΗΠΑ, με τις εταιρείες να ανακοινώνουν περισσότερες από 806.000 απολύσεις μέχρι στιγμής το 2025, τον υψηλότερο αριθμό για την περίοδο αυτή από το 2020, σύμφωνα με την Challenger, Gray, & Christmas. Ο τομέας της τεχνολογίας έχει πληγεί περισσότερο, με περισσότερες από 89.000 απολύσεις μόνο σε αυτόν τον κλάδο. Η εταιρεία διαπίστωσε ότι περισσότερες από 27.000 θέσεις εργασίας στον τομέα της τεχνολογίας από το 2023 έχουν αποδοθεί άμεσα στην απόλυση προσωπικού λόγω της Τεχνητής Νοημοσύνης, καθώς οι εταιρείες εξορθολογίζουν τις λειτουργίες τους και αναδιαρθρώνουν τα τμήματα τους.

Ταυτόχρονα, οι εταιρείες γίνονται πιο επιλεκτικές ως προς το ποιον και για πού τον προσλαμβάνουν. Οι θέσεις εργασίας για αρχάριους είναι αυτές που υφίστανται τις χειρότερες επιπτώσεις, καθώς η τεχνολογία γίνεται όλο και πιο αποτελεσματική στην αυτοματοποίηση των εργασιών των νεότερων υπαλλήλων. Πολλές εταιρείες βλέπουν εύκολη ευκαιρία για μείωση του κόστους στις θέσεις εργασίας entry level.

«Πολλές από τις θέσεις εργασίας για νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, οι οποίοι μόλις έχουν αποφοιτήσει από το πανεπιστήμιο, είναι θέσεις που απαιτούν εντατική χρήση γνώσεων, όπου συλλέγουν δεδομένα, μεταγράφουν δεδομένα, δημιουργούν βασικές οπτικοποιήσεις και μαθαίνουν την οργάνωση από την αρχή», δήλωσε ο Τρίσταν Λ. Μποτέλιο, αναπληρωτής καθηγητής οργανωτικής συμπεριφοράς στο Yale School of Management, στο περιοδικό Fortune. «Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να το κάνει αυτό πολύ καλά και έχω ακούσει πολλούς διευθυντές να λένε πράγματα όπως: «Μπορούμε να μειώσουμε τον αριθμό των υπαλλήλων entry level». Η μεγαλύτερη αναστάτωση είναι πιθανό να συμβεί μεταξύ αυτών των υπαλλήλων χαμηλού επιπέδου, ιδιαίτερα όταν η εργασία είναι προβλέψιμη, απαιτεί τεχνολογικές γνώσεις ή είναι πιο γενική».

Σύμφωνα με την Handshake, μια πλατφόρμα καριέρας που εστιάζει στη Γενιά Z, οι αγγελίες για θέσεις εργασίας αρχικού επιπέδου, ιδίως σε εταιρικές θέσεις, έχουν μειωθεί κατά 15% σε ετήσια βάση. Ταυτόχρονα, ο αριθμός των εργοδοτών που αναφέρουν την «ΑΙ» στις περιγραφές των θέσεων εργασίας έχει αυξηθεί κατά 400% τα τελευταία δύο χρόνια.

Υπό πίεση οι απόφοιτοι της Γενιάς Z

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, σχεδόν οι μισοί από τους αναζητούντες εργασία της Γενιάς Z στις ΗΠΑ πιστεύουν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει μειώσει την αξία των πτυχίων τους. Οι νέοι απόφοιτοι αντιμετωπίζουν επίσης μια σφιχτή αγορά εργασίας. Το ποσοστό ανεργίας των πρόσφατων αποφοίτων πανεπιστημίου έχει ανέλθει σε περίπου 6% τους 12 μήνες πριν από τον Μάιο, σημαντικά υψηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο που είναι περίπου 4%.

Οι νέοι εργαζόμενοι στον τομέα της τεχνολογίας βιώνουν κάποιες από τις χειρότερες επιπτώσεις της επιβράδυνσης του κλάδου. Το ποσοστό ανεργίας για τα άτομα ηλικίας 20 έως 30 ετών στον τομέα αυτό έχει αυξηθεί κατά περίπου 3% από την αρχή του έτους, σύμφωνα με τον Τζόζεφ Μπριγκς, ανώτερο παγκόσμιο οικονομολόγο της Goldman Sachs.

Οι οργανισμοί που περιορίζουν υπερβολικά τις προσλήψεις σε επίπεδο αρχάριων ενδέχεται να δουν αυτή τη στρατηγική να αποτυγχάνει μακροπρόθεσμα.

«Πρόκειται για μια πολύ μεγαλύτερη αύξηση από ό,τι έχουμε δει στον τεχνολογικό τομέα γενικότερα ή μεταξύ άλλων νέων εργαζομένων», δήλωσε ο Μπριγκς στο podcast Exchanges αυτή την εβδομάδα.

Η μείωση των θέσεων εργασίας σε εισαγωγικό επίπεδο μπορεί να έχει νόημα για τα οικονομικά αποτελέσματα μιας εταιρείας βραχυπρόθεσμα. Ωστόσο, οι οργανισμοί που περιορίζουν υπερβολικά τις προσλήψεις σε επίπεδο αρχάριων ενδέχεται να δουν αυτή τη στρατηγική να αποτυγχάνει μακροπρόθεσμα.

«Εάν πολλές εταιρείες προχωρούν σε περικοπές στις εισαγωγικές θέσεις, υπάρχει ο φόβος ότι ενδέχεται να χάσουν τα ταλέντα που θα δημιουργήσουν στο μέλλον και θα γίνουν διευθυντές, στελέχη κ.λπ.», δήλωσε ο Μποτέλιο.

Αδιέξοδο για την αγορά εργασίας

Οι μακροχρόνιοι φόβοι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα καταστρέψει τις θέσεις εργασίας των αποφοίτων έχουν ενταθεί από τις πρόσφατες στατιστικές για την εργασία.

Σύμφωνα με το Fortune, η αγορά εργασίας των ΗΠΑ έδειξε σημάδια σοβαρής επιβράδυνσης τον Ιούλιο, με χαμηλότερη από την αναμενόμενη αύξηση των θέσεων εργασίας και προς τα κάτω αναθεωρήσεις για τους προηγούμενους μήνες. Οι οικονομολόγοι απέδωσαν την στασιμότητα σε μεγάλο βαθμό στην επιχειρηματική αβεβαιότητα που προκάλεσαν οι συνεχιζόμενες αλλαγές στους δασμούς υπό την προεδρία του Τραμπ, οι οποίες έχουν κάνει τις εταιρείες διστακτικές να επενδύσουν ή να προσλάβουν προσωπικό.

Τον Μάρτιο, το ποσοστό ανεργίας των Αμερικανών με πτυχίο πανεπιστημίου ηλικίας 22 έως 27 ετών έφτασε το 5,8%, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τεσσάρων ετών, σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης. Για ορισμένους, ο αριθμός αυτός, που είναι πολύ υψηλότερος από τον εθνικό μέσο όρο, επιβεβαίωσε ότι η «καταστροφή» των θέσεων εργασίας λόγω της Τεχνητής Νοημοσύνης είχε ήδη αρχίσει.

Οι άνθρωποι που μόλις εισέρχονται στην αγορά εργασίας αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα εμπόδια και λιγότερες ευκαιρίες.

Ωστόσο, η μείωση των αγγελιών για θέσεις εργασίας εισαγωγικού επιπέδου συμβαίνει παράλληλα με την επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας, καθιστώντας δύσκολο να διαχωριστούν οι επιπτώσεις της ΑΙ από την ευρύτερη κατάσταση που επικρατεί στην αγορά εργασίας. Για παράδειγμα, η Oxford Economics εκτιμά ότι το 85% της πρόσφατης αύξησης της ανεργίας οφείλεται στους νέους που εισέρχονται στην αγορά εργασίας και δυσκολεύονται να βρουν δουλειά, και όχι απαραίτητα στην κατάργηση θέσεων εργασίας σε όλους τους τομείς.

Είτε οφείλεται στην Τεχνητή Νοημοσύνη είτε όχι, η αμερικανική οικονομία πλήττεται, καθώς οι άνθρωποι που μόλις εισέρχονται στην αγορά εργασίας αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα εμπόδια και λιγότερες ευκαιρίες.