Παρασκευή 05 Δεκεμβρίου 2025
weather-icon 21o
Πυρηνικά καταφύγια: Μια… νεο-ψυχροπολεμική «μόδα»

Πυρηνικά καταφύγια: Μια… νεο-ψυχροπολεμική «μόδα»

Οι φόβοι για πυρηνικό πόλεμο έχουν αυξήσει τη ζήτηση για καταφύγια, όμως οι γνώμες των ειδικών διίστανται ως προς τη χρησιμότητά τους

Εάν η απόκτηση στέγης αποτελεί το διαχρονικό όνειρο κάθε μικρομεσαίου, η εξασφάλιση μιας θέσης σε ένα πυρηνικό καταφύγιο έχει αρχίσει να γίνεται μια νέα τάση στους χαλεπούς καιρούς της νεο-ψυχροπολεμικής παράνοιας που ζούμε.

Εν μέσω κλιμακούμενων γεωπολιτικών εντάσεων, οι πυρηνικές απειλές πολλαπλασιάζονται.

Σε μια επίδειξη ισχύος προς τη Δύση εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία, η Ρωσία προχώρησε πρόσφατα στη χρήση του υπερηχητικού βαλλιστικού πυραύλου Ορέσνικ.

Η Βόρεια Κορέα του Κιμ Γιονγκ-ουν έχει πυκνώσει επικίνδυνα τις πυραυλικές δομικές, ενόσω ενισχύει το πυρηνικό οπλοστάσιό της.

Στην Μέση Ανατολή, εικάζεται ότι το Ιράν βρίσκεται κοντά όσο ποτέ στο να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα, καθώς το Ισραήλ «τρίζει δόντια» στην εποχή Τραμπ 2.0 στις ΗΠΑ -αμφότερες πυρηνικές δυνάμεις (αν και η πρώτη δεν το παραδέχεται επισήμως).

Οι εντάσεις μεταξύ της Ινδίας και του Πακιστάν -έτερων πυρηνικών δυνάμεων- δεν έχουν εξαλειφθεί.

Η Κίνα, που τώρα τηρεί στάση αναμονής για την απρόβλεπτη δεύτερη προεδρία Τραμπ και για την Ταϊβάν, φέρεται να έχει επεκτείνει το πυρηνικό οπλοστάσιό της κατά 20% από τα μέσα του 2023.

Σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας, μπορεί να φτάσει τις 1.000 επιχειρησιακές κεφαλές μέχρι το 2030.

Στην Ευρώπη της πολυκρίσης δε -όπου η Γαλλία αποτελεί τη μοναδική πυρηνική δύναμη της ΕΕ και η Βρετανία την έτερη επί της Γηραιάς Ηπείρου- ο φόβος περισσεύει.

«Ζούμε μια πολύ κρίσιμη στιγμή στη σύγχρονη ιστορία μας, στην Ευρώπη και στον κόσμο», κατά τον Πολωνό πρωθυπουργό, Ντόναλντ Τουσκ, η χώρα του οποίου ασκεί την εκ περιτροπής εξάμηνη προεδρία στους «27».

«Η μεταπολεμική εποχή έχει τελειώσει και τώρα ζούμε σε μια προπολεμική περίοδο».

Εν μέσω εντεινόμενης ρητορικής στην ΕΕ περί «υπαρξιακής απειλής» από τη Ρωσία, τα βλέμματα των επανεξοπλιζόμενων «27» είναι επί της ουσίας στραμμένα ανήσυχα στις αναθεωρητικές ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ και στο ενδεχόμενο αμερικανικής αποδέσμευσης από την Ευρώπη.

YouTube thumbnail

Για παν ενδεχόμενο…

Στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε μια έκθεση για την προετοιμασία των «27» -των κυβερνήσεων και του πληθυσμού- για κρίσεις.

Με τίτλο «Πιο ασφαλείς μαζί, ενισχύοντας τη μη στρατιωτική και στρατιωτική προετοιμασία και ετοιμότητα της Ευρώπης»,  υποβλήθηκε από τον μέχρι πρότινος  πρόεδρο της Φινλανδίας (χώρας μέλους του ΝΑΤΟ πια), Σάουλι Νιινίστο.

Εν προκειμένω υπό τη νέα ιδιότητά του ως Ειδικού Συμβούλου της  προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η σύνταξή της είχε μάλιστα παραγγελθεί προ έτους από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Κατά τον Νιινίστο και τις Βρυξέλλες, λοιπόν, το τίμημα μη προετοιμασίας για πόλεμο με τη Ρωσία θα ήταν πολύ υψηλότερο, από τις τεράστιες αμυντικές δαπάνες που θα απαιτηθούν για την στρατιωτικοποίηση των «27».

Αλλά η προετοιμασία δεν πρέπει να περιορίζεται στις κυβερνήσεις, τόνισε. Το ίδιο θα πρέπει να κάνουν και οι πολίτες.

Κάθε νοικοκυριό, πρότεινε, θα πρέπει να είναι προετοιμασμένο και εξοπλισμένο για να μπορεί να επιβιώσει με αυτάρκεια για τουλάχιστον 72 ώρες, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Αυτό πρακτικά σημαίνει στοκάρισμα τροφής, νερού και φαρμάκων, φακών, ραδιοφώνων με μπαταρίες.

Οι κυβερνήσεις, σύμφωνα με την έκθεση, πρέπει να παρέχουν στους πολίτες τους κατευθυντήριες γραμμές για τη συγκέντρωση αποθεμάτων, για έκτακτες εκκενώσεις και για την πρόσβαση σε υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, μεταξύ άλλων.

Δεν πρόκειται για καταστροφολογία, αλλά για κοινή λογική, επιμένουν οι Βρυξέλλες.

Και κάπως έτσι άρχισαν οι επαναξιολογήσεις των υπόγειων καταφυγίων σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, αλλά και να παίρνουν ξανά «φωτιά» οι παραγγελίες ιδιωτών για καταφύγια στη Δύση.

Από μικρά μεταλλικά κουτιά, μέχρι πολυδάπανες υπόγειες επαύλεις…

YouTube thumbnail

«Επιχείρηση bunker»

Σημείο των καιρών, η ζήτηση για ιδιωτικά καταφύγια αυξάνεται παγκοσμίως.

Έφτασε σε νέα ύψη ειδικά μετά την εκτόξευση από τη Ρωσία του νέου υπερηχητικού βαλλιστικού πυραύλου Ορέσνικ, τον περασμένο Νοέμβριο -ικανού να πλήξει το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης και τη δυτική ακτή των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τον Ρον Χάμπαρντ, διευθύνοντα σύμβουλο της Atlas Survival Shelters -αμερικανικής κατασκευάστριας καταφυγίων, που διαφημίζεται ως η μεγαλύτερη στον κόσμο- η εταιρεία του πωλεί πλέον τουλάχιστον ένα καταφύγιο καθημερινά, με μέσο κόστος μισό εκατομμύρια δολάρια. Το ένα!

Έρευνα αγοράς από την BlueWeave Consulting προβλέπει ότι το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς κατασκευής υπόγειων καταφυγίων αναμένεται να αυξηθεί, από 23,12 δισεκατομμύρια δολάρια που ήταν το 2023, σε 36,66 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2030.

Την τάση αυτή, επισημαίνει, τροφοδοτούν «η αυξανόμενη αντίληψη των παγκόσμιων απειλών, η διεύρυνση της ανισότητας του πλούτου, οι κλιμακούμενες ανησυχίες για την ασφάλεια, η αυξανόμενη επιρροή του μάρκετινγκ και των μέσων ενημέρωσης και η εξάπλωση της κουλτούρας επιβίωσης και ετοιμότητας».

Ως κύριους παράγοντες, δε, μνημονεύει «την αυξανόμενη απειλή πυρηνικών ή τρομοκρατικών επιθέσεων ή εμφύλιων αναταραχών».

Σε άλλες χώρες, κίνητρο αποτελεί και η κλιματική κρίση.

Στην Ισπανία, την αγορά ενισχύουν «οι φόβοι για τις αυξανόμενες απειλές από τον πόλεμο και την αύξηση των καταστροφικών φυσικών καταστροφών», όπως οι πλημμύρες, γράφει ο ειδησεογραφικός ιστότοπος i.

Ενόσω η κυβέρνηση της Μαδρίτης -όπως και άλλες ευρωπαϊκές- καταστρώνει νέο σχέδιο εθνικής ασφάλειας, «πλούσιοι πελάτες» σε όλη την Ισπανία φτιάχνουν καταφύγια κάτω από τα σπίτια τους.

Στο «παιχνίδι» μπαίνουν κι άλλες εισοδηματικές ομάδες.

Εταιρεία ανέφερε ότι μια «οικογένεια μεσαίας τάξης» πήρε δάνειο για την κατασκευή καταφυγίου.

Η Γερμανία κάλεσε τους πολίτες της να κάνουν σχετικές μετατροπές σε υπόγεια γκαράζ και αποθήκες.

Εσχάτως κυκλοφόρησε η είδηση ότι υπόγεια πυρηνικά καταφύγια κατασκευάζονται και στην Αττική.

YouTube thumbnail

«Ξεθάφοντας» καταφύγια

Το σήμα έχουν δώσει άλλωστε οι ίδιες οι κυβερνήσεις.

Η Γερμανία διέλυσε πολλά από τα πυρηνικά καταφύγια του Ψυχρού Πολέμου τις τελευταίες δεκαετίες, όμως τώρα αναθεωρεί τα σχέδια, εκσυγχρονίζει όσα έχουν απομείνει και πλέον ετοιμάζει ψηφιακό κατάλογο με λίστα καταφυγίων, όπου θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης οι πολίτες.

Ως έχουν σήμερα τα πράγματα, ωστόσο, υπάρχει χώρος μόλις για το 0,57% του πληθυσμού της.

Ανάλογα σχέδια έχουν βγει από τα συρτάρια και τα «χρονοντούλαπα της ιστορίας» και σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Όμως αυτή που βάζει σε όλες τα «γυαλιά» είναι η φιλειρηνική και πάλι ποτέ ουδέτερη Ελβετία.

Σύμφωνα με νόμο του 1963, καθείς από τα 9 εκατομμύρια κατοίκους της -συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων και των αλλοδαπών εργατών- έχει εγγυημένη θέση σε ένα καταφύγιο για προστασία από βόμβες και πυρηνική ακτινοβολία.

Ορισμένα από αυτά τα καταφύγια ανήκουν σε δημόσια δίκτυα, αλλά πολλά είναι ιδιωτικά, χτισμένα κάτω από τα σπίτια.

Σε αριθμό φτάνουν συνολικά τα 370.000.

Ωστόσο πολλά από τα ιδιωτικά μετατράπηκαν με το πέρασμα του χρόνου σε κελάρια, προσωπικούς χώρους και αποθήκες.

Το δε υφιστάμενο δημόσιο δίκτυο είναι «γερασμένο».

Τούτων λεχθέντων, από τον περασμένο Οκτώβριο άρχισαν διαβουλεύσεις για να εξασφαλιστεί η ελβετική «ανθεκτικότητα σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης» και να σχεδιαστεί η αναβάθμιση των πυρηνικών καταφυγίων σε εθνικό επίπεδο.

Έργο, που υπολογίζεται ότι θα αγγίξει σε κόστος τα 220 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα.

YouTube thumbnail

Λογική επιλογή ή καταστροφολογία;

Για τους ιδιώτες που δίνουν έναν σκασμό λεφτά για να κατασκευάζουν πυρηνικά καταφύγια, το κίνητρο είναι η αίσθηση ασφάλειας.

Πολλοί ειδικοί ωστόσο υποστηρίζουν ότι τα έξοδα αυτά είναι περιττά και εν δυνάμει άχρηστα.

Θεωρούν ότι δημιουργούν μια ψευδή αντίληψη ότι ένας πυρηνικός πόλεμος είναι βιώσιμος.

Ακόμη κι αν κάποιος δεν πεθάνει από την αρχική έκρηξη, επισημαίνουν, υπάρχει μεν σοβαρή πιθανότητα επιβίωσης, όμως αυτή μετέπειτα θα μοιάζει με εφιάλτη.

Η ακτινοβολία αποτελεί «μοναδικά φρικτή πτυχή των πυρηνικών όπλων», εξηγεί η Αλίσια Σάντερς -Ζάκερ, συντονίστρια πολιτικής και έρευνας για τη Διεθνή Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN).

Ως εκ τούτου, η επιβίωση δεν αποτρέπει μακροχρόνιες, διαγενεακές κρίσεις υγείας.

«Τα καταφύγια δεν είναι στην πραγματικότητα ένα μέσο για να επιβιώσει κάποιος ενός πυρηνικού πολέμου, αλλά ένα εργαλείο που επιτρέπει στον πληθυσμό να αντέξει ψυχολογικά την πιθανότητα» ενός Αρμαγεδδώνα, επισημαίνει.

«Τελικά, η μόνη λύση για την προστασία των πληθυσμών από τον πυρηνικό πόλεμο είναι η εξάλειψη των πυρηνικών όπλων».

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ALTER EGO MEDIA A.E.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΚΕΦΟΔΕ ΑΤΤΙΚΗΣ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

ΜΗΤ Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442

Παρασκευή 05 Δεκεμβρίου 2025
Απόρρητο