Τουριστικές επενδύσεις: Οι Κυκλάδες λένε «όχι» στα «φαραωνικά» σχέδια

Οι Κυκλάδες εξεγείρονται, με το ένα νησί μετά το άλλο να επιδιώκει να βάλει φρένο στην άναρχη δόμηση, στις λεγόμενες τουριστικές στρατηγικές επενδύσεις και τα έργα μεγάλης κλίμακας για την κρουαζιέρα.

Τα δημοτικά συμβούλια της Μήλου, της Σερίφου και της Αντιπάρου λένε «όχι» στα «φαραωνικά» τουριστικά έργα, με στόχο να προστατεύσουν την ταυτότητα των νησιών τους.

Τι λένε για τις τουριστικές επενδύσεις στην Μήλο

Το Δημοτικό Συμβούλιο Μήλου, εξετάζοντας πρόσφατα τα σενάρια των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ) Δυτικών Κυκλάδων, τόνισε την ανάγκη προστασίας του μοναδικού φυσικού και γεωλογικού τοπίου της Μήλου, σε συνδυασμό με τη διασφάλιση βιώσιμων αναπτυξιακών προοπτικών. Το Δημοτικό Συμβούλιο κατέληξε σε έναν «συνδυασμό σεναρίων», αντλώντας στοιχεία τόσο από το ήπιο όσο και από το έντονο σενάριο που παρουσίασαν οι μελετητές.

Μεταξύ των βασικών προτάσεων περιλαμβάνεται η καθιέρωση ζώνης απόλυτης προστασίας στον βόρειο άξονα του νησιού, η επέκταση της τουριστικής ζώνης ανατολικά του Αδάμαντα, καθώς και η διεύρυνση της ζώνης προστασίας στην ανατολική Μήλο έως τα Βούδια, ώστε να συμπεριληφθεί και η περιοχή του Καστανά. Παράλληλα, αποφασίστηκε η αλλαγή της εξορυκτικής ζώνης σε βιομηχανική–βιοτεχνική, με δυνατότητα φιλοξενίας ευρύτερων παραγωγικών δραστηριοτήτων.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον περιορισμό της άναρχης δόμησης και της ανεξέλεγκτης τουριστικής ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, προτάθηκε η επιβολή αυστηρών όρων δόμησης κατά μήκος της ακτογραμμής, με πρόβλεψη αποκλειστικά ισόγειων κτιρίων σε ζώνη πλάτους 150–200 μέτρων από τη θάλασσα, καθώς και η ρύθμιση της στάθμευσης ενοικιαζόμενων οχημάτων και σκαφών σε ειδικά καθορισμένες περιοχές.

Η διατήρηση της παραδοσιακών οικισμών στην Σέριφο

Στη Σέριφο, στο πλαίσιο της συζήτησης επί του θέματος «Λήψη απόφασης σχετικά με την πρόταση του Δήμου Σερίφου για τα εναλλακτικά σενάρια του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου», ο δήμαρχος Κωνσταντίνος Ρεβίνθης ανακοίνωσε ότι απορρίφθηκαν τα τρία εναλλακτικά σενάρια ζωνοποίησης του τμήματος της νήσου Σερίφου, για το οποίο έχει αρμοδιότητα να πολεοδομήσει η Ένωση Οικονομικών Φορέων «Σαμαράς και Συνεργάτες Ανώνυμη Εταιρεία Μελετών & Συμβούλων – Ροϊκός Σύμβουλοι Μηχανικοί Ανώνυμη Εταιρεία». Αποφασίστηκε η υποβολή νέας πρότασης από τον δήμο.

Στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων, το νέο προτεινόμενο πλαίσιο των ΕΠΣ περιλαμβάνει σαφείς ρυθμίσεις για τον περιορισμό της τουριστικής ανάπτυξης μεγάλης κλίμακας. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η απαγόρευση χωροθέτησης οργανωμένων τουριστικών συγκροτημάτων, καθώς και η απαγόρευση δημιουργίας υποδομών κρουαζιέρας, όπως λιμενικές εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης μεγάλων κρουαζιερόπλοιων.

Παράλληλα, καθορίζονται ζώνες αυξημένης περιβαλλοντικής προστασίας, με έμφαση στις παράκτιες περιοχές και στο ορεινό ανάγλυφο του νησιού, καθώς και περιοχές ελεγχόμενης δόμησης γύρω από τους υφιστάμενους οικισμούς. Οι ρυθμίσεις αφορούν επίσης τη διατήρηση της φυσιογνωμίας των παραδοσιακών οικισμών και τον καθορισμό χρήσεων γης συμβατών με τις υφιστάμενες δραστηριότητες.

Οι αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου Αντιπάρου

Στην Αντίπαρο, στο Δημοτικό Συμβούλιο συζητήθηκε το θέμα «Λήψη απόφασης για αποστολή σχεδίου για στρατηγικές επενδύσεις στις Κυκλάδες».

Ο δήμαρχος Αντιπάρου Αναστάσιος Φαρούπος, σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι τα τελευταία χρόνια «οι λεγόμενες “στρατηγικές επενδύσεις” για τον τουρισμό έχουν μετατραπεί σε όχημα αλλοίωσης του φυσικού, πολιτιστικού και κοινωνικού ιστού των νησιών μας».

Οι τοπικές κοινωνίες των Κυκλάδων αντιδρούν, καθώς απειλείται η ίδια η υπόσταση των νησιών. Όπως ανέφερε ο δήμαρχος, μεγάλοι οικισμοί σε εκτός σχεδίου περιοχές ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια, κυρίως στα μικρά και μεσαία νησιά, μέσω των γνωστών εργαλείων τουριστικής ανάπτυξης: σύνθετα τουριστικά καταλύματα που χτίζονται χωρίς υποχρέωση πολεοδόμησης, Οργανωμένοι Υποδοχείς Τουριστικών Δραστηριοτήτων που προωθούνται μέσω Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων και στρατηγικές επενδύσεις που υλοποιούνται μέσω των ΕΣΧΑΣΕ. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η επιλογή των εκτάσεων γίνεται από ιδιώτες και όχι μέσα από δημόσιο σχεδιασμό.

Το χαρακτηριστικό όλων αυτών των σχεδίων είναι ότι ο τουρισμός, αντί να αποτελεί στόχο παραγωγής υπεραξίας για την τοπική κοινωνία, μετατρέπεται σε χώρο ογκώδους πολυτέλειας κατοικιών προς πώληση ή μίσθωση – δηλαδή σε καθαρό real estate, έναν μη παραγωγικό κλάδο που όμως κυριαρχεί, όπως καταγγέλλει ο δήμαρχος. Επιπλέον, η συνένωση εκτάσεων εκτός σχεδίου για την ανέγερση επαύλεων, χωρίς καμία σχέση με την κλίμακα των οικισμών ή των νησιών, αλλοιώνει ριζικά το τοπίο.

Επίσης, σύμφωνα με τον δήμαρχο, οι ΟΤΑ δεν έχουν λόγο ούτε δικαίωμα άποψης για όσα συμβαίνουν εντός των ορίων τους και ανέφερε συγκεκριμένα παραδείγματα:

-Στην Ίο, το 30% του νησιού έχει συγκεντρωθεί στα χέρια ενός επενδυτή, με σχέδια που χαρακτηρίστηκαν στρατηγικές επενδύσεις, παρά τις αρνητικές αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.

-Στη Μήλο, οι τοπικές αρχές θέσπισαν αυστηρούς περιορισμούς στη δόμηση, λέγοντας με αποφασιστικότητα «όχι» στην άναρχη ανάπτυξη.

-Η Φολέγανδρος και η Ανάφη ζουν την ίδια αγωνία, βλέποντας τις πιέσεις να αυξάνονται.

Δηλώνεται ότι υπάρχει αντίθεση με την ένταξη οποιουδήποτε έργου στα καθεστώτα στρατηγικών επενδύσεων, όταν αυτό δεν έχει την αποδοχή της τοπικής κοινωνίας και δεν ελέγχεται ως προς τη συμβατότητά του με το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο και τη φέρουσα ικανότητα του νησιού.

Το Δημοτικό Συμβούλιο Αντιπάρου αποφάσισε ομόφωνα:

-Την αναστολή κάθε διαδικασίας αδειοδότησης στρατηγικών επενδύσεων που δεν έχουν τη συναίνεση των τοπικών κοινωνιών.

-Την κατοχύρωση θεσμικά της υποχρεωτικής συμμετοχής των Δήμων στη γνωμοδότηση και την έγκριση τέτοιων έργων.

-Τη θέσπιση κανόνα σύμφωνα με τον οποίο κανένα επενδυτικό σχέδιο δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς έλεγχο φέρουσας ικανότητας και πλήρη συμβατότητα με τα Ειδικά ή Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια.

-Την εξέταση, σε θεσμικό επίπεδο, της κατάργησης του πλαισίου των στρατηγικών επενδύσεων και της απαγόρευσης όλων των μορφών που συνδυάζουν τουρισμό και real estate στον νησιωτικό χώρο, όπου οι αντοχές της γης και των κοινωνιών είναι πεπερασμένες.

Πηγή: ot