Ο Γεραπετρίτης, οι «εφιάλτες» ενός ΥΠΕΞ, τα ελληνοτουρκικά, το Πανεπιστήμιο και ο Ολυμπιακός

Για τις δύο του μεγάλες αγάπες και πόσο του λείπουν, το Πανεπιστήμιο και τον Ολυμπιακό, επέλεξε να μιλήσει ο Υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, την παραμονή των Χριστουγέννων.

Γεραπετρίτης: Μου λείπουν το Πανεπιστήμιο και ο Ολυμπιακός

«Αν με ρωτάτε, κατά πόσον μου λείπουν πράγματα, μου λείπουν πάρα πολύ. Πρώτα και πάνω απ’ όλα μου λείπει η επαφή με τους φοιτητές, το πανεπιστήμιο. Είκοσι χρόνια που υπηρέτησα εκεί, έγινε στην πραγματικότητα η δεύτερη φύση μου. Και θέλω να σας πω ειλικρινά ότι το να βρίσκεσαι με νέους ανθρώπους είναι ό,τι πιο αναζωογονητικό μπορεί να υπάρξει. Αυτό μου λείπει. Δεν μπορώ να πω ότι πλέον έχω αυτού του τύπου τη δυνατότητα, να μπορώ να συναναστρέφομαι τη νέα γενιά.

Και νομίζω ότι το δεύτερο που μου λείπει – αν μπορώ να πω κάτι έτσι πολύ απτό που μου λείπει – είναι τα ταξίδια στο εξωτερικό για να βλέπω τον Ολυμπιακό και την Εθνική ομάδα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γεραπετρίτης (ΣΚΑΙ FM).

Αναφερόμενος στα ταξίδια του ως ΥΠΕΞ, ο Γεραπετρίτης είπε ότι παρά το γεγονός ότι έχει ταξιδέψει σε 45 χώρες σε δύομισι χρόνια, αυτά είναι αεροδρόμιο – ξενοδοχείο, «εξ ου και αναπολώ τις στιγμές που ταξίδευα για να δω ποδοσφαιρικούς αγώνες, όταν ήμουν κανονικός άνθρωπος».

Οι παιδικοί φίλοι

Μιλώντας για τους παιδικούς του φίλους σημείωσε ότι «έχω τους παιδικούς μου φίλους που είχα από τα γεννοφάσκια μου στην Κάρπαθο, τους οποίους βλέπω τακτικότατα, με τους οποίους βλέπουμε τα παιχνίδια και με τους οποίους βρισκόμαστε τακτικά. Δεν είμαι σίγουρος ότι με συμπαθούν πια τόσο πολύ, αλλά τι να κάνουμε; Αυτούς έχω».

Η σχέση με την πολιτική

Ο Γεραπετρίτης επιχείρησε να εξηγήσει και τη σχέση του με την πολιτική, λέγοντας πως «η πραγματικότητα είναι ότι, όσο περισσότερο διατηρείς τον πυρήνα της ανθρώπινης υπόστασης σου, της μη πολιτικής υπόστασής σου, τόσο μεγαλύτερη είναι και η διασφάλιση ότι θα μπορείς να φύγεις από την πολιτική με αξιοπρέπεια και χωρίς οδύνες».

Ξεκαθάρισε ότι ο ίδιος δεν πρόκειεται να καταστεί «πολιτικός διαρκείας» για να σημειώσει ότι «είμαστε αναλώσιμοι. Θέλω να σας πω το εξής, ότι για τον άνθρωπο εκείνον, ο οποίος έχει μυηθεί μέσα στην πολιτική, το επίπεδο ανεκτικότητας που έχει στα πράγματα είναι πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με έναν άνθρωπο, ο οποίος προέρχεται από την κοινωνία. Δηλαδή, εγώ όταν διάβαζα παλαιότερα πρωτοσέλιδα εφημερίδων, η κριτική – η οποία πολλές φορές μπορεί και να ξεπερνάει το όριο, οφείλουμε να την ανεχόμαστε, αλλά ξεπερνάει το όριο – είναι κάτι το οποίο για μένα είναι μη ανεκτό. Είναι γροθιά στο στομάχι. Αντιθέτως, άλλοι πολιτικοί, όσοι υπηρετούν τα δημόσια πράγματα, μπορούν και το ανέχονται, έχουν μυηθεί σε αυτό, έχουν δημιουργήσει, αν θέλετε, και λίγο πολιτικά αντισώματα, τα οποία λειτουργούν ως μορφή αποσυμπίεσης. Για μένα το οτιδήποτε μπορεί να ακούγεται και στη δική μου αντίληψη να είναι άδικο, με χτυπάει ανελέητα».

Γιατί όμως παραμένει στην πολιτική;

Όπως είπε ο ΥΠΕΞ, «τις τρεις τελευταίες ημέρες δύο πρόσωπα, τα οποία σέβομαι πολύ, μου έκαναν την ίδια ερώτηση. Και η ερώτηση ήταν: “Μα γιατί αποφάσισες και γιατί παραμένεις σε έναν χώρο που φαίνεται ότι όχι μόνο δεν υπάρχει αναγνώριση, αλλά έχει και στοιχεία κανιβαλισμού”; Διότι περί αυτού πρόκειται. Η πραγματικότητα είναι ότι το κάνω διότι έχω ένα αίσθημα υποχρέωσης και ενοχής. Υποχρέωσης, διότι ό,τι έχω το οφείλω στην πατρίδα μου. Εγώ, ξέρετε, τα έχουμε συζητήσει, προέρχομαι από πάρα πολύ ταπεινές και φτωχές καταβολές. Με βοήθησε το σχολείο μου εδώ στη γειτονιά στον Πειραιά, ένα πρότυπο δημόσιο σχολείο που μου έδωσε τα φώτα. Η πατρίδα μου έδωσε τη χρηματική δυνατότητα να ταξιδέψω στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, να γυρίσω, να ενταχθώ στο δημόσιο σύστημα παιδείας και να έχω σήμερα τη μεγάλη τιμή να ηγούμαι του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών. Οφείλω να ανταποδώσω. Το θεωρώ ως χρέος. Αλλά έχω και την άλλη διάσταση. Εκείνο το οποίο διαφεντεύει τη δική μου ύπαρξη είναι μια αποστροφή του Καζαντζάκη, ο οποίος αναφέρει: «Να αισθάνεσαι ότι έχεις χρέος να σώσεις τον κόσμο. Και αν δεν σωθεί, θα φταις εσύ». Όλοι οφείλουμε να είμαστε ταγμένοι στην υπηρεσία της πατρίδας μας».

Η καρέκλα του ΥΠΕΞ

Απαντώντας εμμέσως στις φήμες αντικατάστασης του και στο τι θα απαντήσει αν ο πρωθυπουργός του ζητήσει να επιστρέψει στο Μέγαρο Μαξίμου, ο Γεραπετρίτης απάντησε ότι «είναι προφανές ότι θα υπακούσω στην οδηγία του Πρωθυπουργού. Εγώ δεν έχω οποιαδήποτε προδιάθεση σε ό,τι αφορά την υπηρεσία μου. Εάν κληθώ να υπηρετήσω από οποιαδήποτε θέση, θα το πράξω με τιμή και ασμένως. Θέλω πάντως να σας πω ότι στην παρούσα φάση δεν ξέρω πόσο εύκολα θα βρεθεί Υπουργός Εξωτερικών. Δεν είμαι σίγουρος ότι είναι τόσο ελκυστική η θέση του Υπουργού Εξωτερικών. Διότι με κάθε ειλικρίνεια σας εξομολογούμαι, έχοντας συζητήσει και με άλλους Υπουργούς Εξωτερικών στην Ευρώπη και τον κόσμο, είναι η χειρότερη περίοδος να υπηρετείς τη διπλωματία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».

Οι «εφιάλτες» ενός ΥΠΕΞ

Ο Γεραπετρίτης απάντησε όμως και για το τι τον κρατάει ξύπνιο τα βράδια λέγοντας ότι «ευρισκόμενοι ανάμεσα σε δύο πολέμου σε λιγότερο από 1.500 μίλια απόσταση, ευρισκόμενοι, στην πραγματικότητα, στη μεγαλύτερη κρίση της διεθνούς πολυμέρειας, δηλαδή των διεθνών οργανισμών, ευρισκόμενοι σε μια εποχή όπου υπάρχουν πολλοί ισχυροί ηγέτες που αναλαμβάνουν μεγάλες παρεμβατικές δράσεις από μεγάλες χώρες, με μια σοβούσα κρίση στην Αφρική, τη διάσταση της οποίας δεν έχουμε ακόμη κατανοήσει, αλλά είναι ο δικός μου εφιάλτης».

Τα ελληνοτουρκικά

Μιλώντας για τη σχέση του με τον τούρκο ομόλογο του, Χακάν Φιντάν, είπε ότι «ο κύριος Φιντάν, όπως και εγώ, υπηρετούμε την πατρίδα μας και εξυπηρετούμε τα συμφέροντα, τα οποία προσιδιάζουν στο εθνικό συμφέρον, όπως ο καθένας το αντιλαμβάνεται και με βάση τις οδηγίες που λαμβάνει από τους πολιτικούς ηγέτες. Από την άλλη πλευρά, θέλω να πω ότι η σχέση μας έχει ένα ικανοποιητικό επίπεδο ειλικρίνειας. Όποτε έχει χρειαστεί να δουλέψουμε για να αποσυμπιέσουμε εντάσεις, το έχουμε πράξει, νομίζω επιτυχώς. Έχουν αποφευχθεί οι μεγάλες κρίσεις. Έχουν αποφευχθεί οι αιτίες πολέμου. Παραβιάσεις έχουμε πλέον απειροελάχιστες. Έχουν εκλείψει δηλαδή τα υποκείμενα αίτια, από τα οποία αναπαράγονται οι κρίσεις. Και αυτό οφείλεται εν πολλοίς και σε μία, θεωρώ, ειλικρινή σε μεγάλο βαθμό σχέση, την οποία έχουμε αναπτύξει».

Αναφερόμενος στην τελευταία τους συνάντηση είπε ότι αυτή ήταν στη Βιέννη, στο πλαίσιο της Υπουργικής Διάσκεψης για τον Οργανισμό Ασφάλειας και Συνεργασίας στην Ευρώπη, και «είχαμε μία συζήτηση στο περιθώριο για τα επόμενα βήματα τα οποία έχουμε. Θέλω να τονίσω ότι δεν είναι μόνο τα διμερή μας. Έχουμε την Κύπρο, η οποία ξεπάγωσε μετά από μια μεγάλη περίοδο αδράνειας, μετά το Crans Montana. Για μένα είναι μεγάλη επιτυχία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, σε σύμπνοια πάντα με την Κυπριακή Δημοκρατία, το γεγονός ότι αναβιώσαμε τις άτυπες συζητήσεις και σήμερα υπάρχει μια χαραμάδα, για να μπορέσουμε να δούμε το Κυπριακό με ένα διαφορετικό μάτι».

Σύμφωνα με το Γεραπετρίτη οι δίαυλοι με την Τουρκία δεν έκλεισαν ποτέ και όπως είπε «είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπάρχουν οι δίαυλοι αυτοί, έτσι ώστε να μπορούμε να προλαμβάνουμε, αντί να τρέχουμε πίσω από τα γεγονότα. Δεν υπήρξε, συνεπώς, καμία κατάργηση των ήρεμων νερών. Τα ήρεμα νερά είναι μια επιλογή του Πρωθυπουργού, μια βασική θεμελιώδης πολιτική επιλογή. Μας έδωσε πολύ χρόνο να ανασυνταχθούμε και για την άμυνά μας και για την οικονομία μας και για την διπλωματία μας. Και νομίζω ότι τα οφέλη θα φανούν, διότι σήμερα η Ελλάδα είναι πολύ ισχυρότερη από ότι ήταν στο παρελθόν. Σε ό,τι αφορά τα επικείμενα, να σας πω ότι πράγματι τους επόμενους μήνες θα έχουμε το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Άγκυρα με την παρουσία των δύο ηγετών και των αντιπροσωπειών τους. Αυτό το Ανώτατο Συμβούλιο, που ακόμα δεν έχουμε τις ημερομηνίες, θα προετοιμαστεί από τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα που θα γίνουν 20 και 21 Ιανουαρίου. Άρα δρομολογείται ήδη το επόμενο στάδιο. Για τα ελληνοτουρκικά θέλω να σας πω ότι η δική μου πεποίθηση είναι ότι οι Έλληνες πολίτες αναγνωρίζουν την αξία του να μπορούμε να συνομιλούμε με τους γείτονές μας».

Επανέλαβε ότι «δεν σημαίνει αναγκαστικώς ότι θα πρέπει να συμφωνούμε σε όλα. Έχουμε θεμελιώδεις διαφορές, υποκείμενες διαφορές, με πιο σημαντική βεβαίως την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, αλλά αυτό δεν πρέπει να μας εμποδίζει να βρισκόμαστε και να συζητούμε. Είμαστε στην ίδια γειτονιά. Η γεωγραφία είναι αμείλικτη, δεν μπορεί να αλλάξει. Άρα, κατά την άποψή μου είναι μόνο προς όφελος της ειρήνης και της ησυχίας».

Η Μεσόγειος και οι εντάσεις

Στο αν υπάρχει μία ευκαιρία για προσέγγιση με την Τουρκία τώρα, ο ΥΠΕΞ απάντησε πως «το πρώτο είναι ότι διαφαίνεται ότι πράγματι υπάρχει η πολιτική βούληση, έτσι ώστε να προχωρήσουμε σε μία πιο οριστική λύση των μεγάλων θεμάτων μας. Διότι, σωστά επισημαίνετε ότι όσο δεν επιλύεται το μεγάλο υποκείμενο ζήτημά μας, το οποίο είναι η οριοθέτηση, οι εντάσεις θα υπάρχουν. Είναι αναπόφευκτο. Η Μεσόγειος είναι μία μικρή σχετικά θάλασσα, στην οποία όμως οι αξιώσεις είναι πάρα πολύ μεγάλες και ο πλούτος της είναι αναμφισβήτητος.

Άρα καταλαβαίνουμε ότι πάντοτε θα υπάρχουν εντάσεις, όχι μόνο με την Τουρκία, αλλά και με όλες τις γειτονικές χώρες. Αρκεί να δείτε τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή με όλες τις υπόλοιπες χώρες και της Βόρειας Αφρικής και, βεβαίως, της Ανατολικής Μεσογείου. Από την άλλη πλευρά, εγώ θέλω να σας πω ότι αισθάνομαι ότι σήμερα η Ελλάδα είναι σε θέση να διαπραγματευτεί από θέση ισότιμη, αν όχι ισχύος. Και το λέω μετά λόγου γνώσεως, διότι σήμερα η Ελλάδα έχει ένα πολύ μεγάλο διπλωματικό αποτύπωμα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Είμαστε μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, παράγουμε τη διεθνή αρχιτεκτονική ασφαλείας, έχουμε αναπτύξει σχέσεις άριστες με όλους τους ισχυρούς διεθνείς παίκτες, και δεν μιλώ μόνο για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Έχουμε τις χώρες του Κόλπου, έχουμε το Ισραήλ, έχουμε τις μεγάλες στρατηγικές σχέσεις με την Αίγυπτο, έχουμε πολύ πιο ενισχυμένες και ανθεκτικές ένοπλες δυνάμεις. Ξεπεράσαμε ευτυχώς, και μάλιστα μάλλον ανώδυνα, την περίοδο της κρίσης. Και βεβαίως έχουμε μια οικονομία, η οποία μπορεί να ταλανίζεται σε επίπεδο καθημερινότητας από το άλυτο πρόβλημα, για την ώρα, της ακρίβειας, όμως η ανθεκτικότητά της δεν αμφισβητείται από κανέναν».

Πρέπει να λυθούν τα μεγάλα με την Τουρκία

Σημείωσε δε ότι με την Τουρκία πρέπει πρώτα να επιλυθούν τα μεγάλα ζητήματα και μετά να υπάρξουν συνεργασίες για παράδειγμα στην ενέργεια.

Όπως τόνισε δε «αυτό δεν μπορεί να υπάρξει, παρά μόνο εάν επιλυθούν τα ζητήματα, τα οποία έχουν να κάνουν με τις θαλάσσιες ζώνες. Θα πρέπει πρώτα να δούμε τη μεγάλη εικόνα και στη συνέχεια πάνω σε αυτή να χτίσουμε. Εδώ χτίσαμε, πάνω σε ένα πολύ συστηματικό πλάνο, το οποίο είναι ότι ξεκινάμε με μια ατζέντα θετικών μέτρων, αμοιβαία επωφελών. Έχουν γίνει τεράστια βήματα στο ζήτημα αυτό. Ο κ. Χιώτης μπορεί να το επιβεβαιώσει, διότι χάρη στη δική μου πολύ μεγάλη προσπάθεια – και είναι από τα λίγα πράγματα, για τα οποία νομίζω ότι οφείλω να αισθάνομαι μια ικανοποίηση – έχουμε καταφέρει να έχουμε επισκέπτες, Τούρκους πολίτες και τις οικογένειές τους, όλο το χρόνο σε 12 νησιά».

Παραδέχτηκε δε ότι η εικόνα στο ανατολικό Αιγαίο έχει αλλάξει και σημείωσε ότι αυτό είναι για «όλο το χρόνο και όχι μόνο, για την τοπική οικονομία. Διότι οι λαοί έρχονται σε επαφή μεταξύ τους. Εγώ θέλω να σας πω δεν υπάρχει καλύτερη διπλωματία από την διπλωματία των ανθρώπων. Οι άνθρωποι θα πρέπει να αντιλαμβάνονται ότι οι γείτονές τους δεν είναι οι μοχθηροί, οι οποίοι θέλουν να τους κατασπαράξουν. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με την ειρηνική συνύπαρξη. Άρα, θεωρώ ότι έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα από την άλλη πλευρά. Απομένει ένα βήμα και συνήθως, ξέρετε, το τελευταίο μίλι είναι το πιο δύσκολο».

Το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας

Αναφερόμενος τέλος στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας είπε ότι εκεί «θα βρεθούν οι δύο ηγέτες με τον παραδοσιακό τρόπο που βρίσκονται, δηλαδή και κατ’ ιδίαν και με την παρουσία των Υπουργών Εξωτερικών και των διπλωματικών τους συμβούλων, οπότε θα αποκατασταθεί. Θέλω να σας πω όμως το ακόλουθο: Το γεγονός ότι μπορεί να μην βρέθηκαν, δεν σημαίνει αναγκαστικώς ότι υπάρχει κρίση στις σχέσεις, όπως επίσης και το αντίστροφο. Το ότι βρισκόμαστε, δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι συμφωνούμε σε όλα. Εκείνο, το οποίο επιδιώκουμε, είναι να επέλθει μία σχέση κανονικότητας. Να το πω διαφορετικά. Εγώ από την πρώτη μέρα είπα είναι οι γείτονές μας, θα πρέπει να συνομιλούμε. Δεν θα πρέπει να είναι είδηση το γεγονός ότι βρισκόμαστε για να μπορέσουμε να συζητούμε για τα τεράστια θέματα, τα οποία είναι κοινού ενδιαφέροντος, τις μεγάλες κοινές προκλήσεις. Άρα, δεν χρειάζεται από μια συνάντηση ηγετών ή από ένα Ανώτατο Συμβούλιο να παράγονται κατ’ ανάγκην μεγάλες συμφωνίες και διακηρύξεις. Θα πρέπει να βρισκόμαστε και να συζητούμε. Αυτό είναι το αναγκαίο και το επιβάλει η γεωγραφία μας».