Μήπως η μόδα δεν «αγοράζει» πλέον από ίνσταγκραμ και Καρντάσιαν; O Ολιβιέ Ρουστέινγκ αποχωρεί από τον Balmain
Η αποχώρηση του σχεδιαστή μόδας Ολιβιέ Ρουστέινγκ από τον οίκο Balmain μπορεί να αντανακλά μια αλλαγή στην κουλτούρα που είναι βαθύτερη από τις απλές οικονομικές τάσεις -συνδέθηκε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο σχεδιαστή με τρία στοιχεία που καθόρισαν την εποχή: τις Καρντάσιαν, το ίνσταγκραμ και τη συμπερίληψη.
Η αποχώρηση του Ρουστέινγκ, τελικά, ήταν απλώς η τελευταία σε μια σειρά από περισσότερες από είκοσι (!) αλλαγές σχεδιαστών που έλαβαν χώρα τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Οι περισσότεροι από τους συναδέλφους του που εργάζονταν όταν ανέλαβε τα ηνία της Balmain το 2011 έχουν πλέον φύγει ή, τουλάχιστον, έχουν αναλάβει νέες θέσεις. Και πέρυσι, η Balmain όρισε νέο διευθύνοντα σύμβουλο, κάτι που συχνά προμηνύει περαιτέρω αλλαγές.
Ωστόσο, αυτή η είδηση δεν αλλοιώνει τη μοναδικότητα του Ρουστέινγκ στον χώρο της μόδας. Όταν πήρε την ηγεσία του Balmain σε ηλικία 25 ετών, ήταν ο νεότερος σχεδιαστής που ανέλαβε ποτέ ένα γαλλικό οίκο με σπουδαία παράδοση. Για χρόνια ήταν ο μόνος μαύρος σχεδιαστής σε αυτή τη θέση.
Η αποχώρησή του από τον Balmain, και ίσως από τον κλάδο — δεν έχει ανακοινώσει τα επόμενα βήματά του και ο Balmain δεν έχει ακόμη ορίσει τον διάδοχό του — μπορεί να αντανακλά μια αλλαγή στην κουλτούρα που είναι βαθύτερη από τις απλές οικονομικές τάσεις.
Μια αλλαγή που αξίζει να συζητήσουμε, επειδή οι επιπτώσεις της είναι μεγαλύτερες από μια απλή δημιουργική αλλαγή σε ένα brand.
Περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο σχεδιαστή, ο Ρουστέινγκ συνδέθηκε με τρία στοιχεία που καθόρισαν την εποχή: τις Καρντάσιαν, το ίνσταγκραμ και τη συμπερίληψη. Κατάλαβε τη δυναμική και τη σημασία τους πολύ πριν από σχεδόν οποιονδήποτε άλλο στον χώρο της μόδας και τα αγκάλιασε σε μια εποχή που το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανίας τα περιφρονούσε.
Ήταν αυτά που τον έκαναν να ξεχωρίσει κι όχι το στυλ των ρούχων που υπέγραφε.
Δημιούργησε μια ομάδα «Balmainiacs» και στη συνέχεια το #BalmainArmy ως προπύργιο ενάντια στις επιθέσεις των κριτικών και του αλαζονικού κατεστημένου της μόδας από το οποίο αυτός — και οι οπαδοί του — ένιωθαν αποκλεισμένοι
Οι αποκλεισμένοι και ο Balmain
Ήταν η αιχμή του δόρατος της μόδας όσον αφορά τα κοινωνικά μέσα και τις δημιουργίες του, καθώς από την αρχή κατάλαβε ότι η Καρντάσιαν και τα κοινωνικά μέσα θα του πρόσφεραν έναν τρόπο να επικοινωνεί απευθείας με το κοινό του. Δημιούργησε μια ομάδα «Balmainiacs» και στη συνέχεια το #BalmainArmy ως προπύργιο ενάντια στις επιθέσεις των κριτικών και του αλαζονικού κατεστημένου της μόδας από το οποίο αυτός — και οι οπαδοί του — ένιωθαν αποκλεισμένοι -είτε λόγω της νεότητάς του, της φυλής του, της έλλειψης καταγωγής του ή της άρνησής του να υποκύψει στην ορθοδοξία του New Look, δεν έχει σημασία.
Όπως δήλωσε στους The New York Times το 2017: «Μερικές φορές νιώθω ότι η μόδα προσπαθεί να βάλει όλους στο ίδιο κουτί — αν ταιριάζεις, τότε αυτή είναι η άποψη της βιομηχανίας για την επιτυχία. Και για μένα, αυτό είναι ελιτισμός. Ποιος θέλει να είναι στο ίδιο κουτί με όλους τους άλλους, ούτως ή άλλως; Όχι εγώ. Και δεν θέλω πραγματικά να μιλάω με τέτοιου είδους ανθρώπους».
Αυτός ήταν ένας νεοφερμένος με μια ρομαντική άποψη για τη δεκαετία του 1980 και μια αισθητική ριζωμένη στην τηλεοπτική σειρά «Δυναστεία» και τον ντιβισμό
Γνώρισε την Κιμ Καρντάσιαν στο Met Gala το 2013 — ήταν η πρώτη φορά που εκείνη πήγαινε και η δεύτερη για εκείνον. Ήταν έγκυος στο πρώτο της παιδί με τον Ye και εξακολουθούσε να είναι η σταρ του ριάλιτι σόου που την έκανε διάσημη λόγω ενός σεξουαλικού βίντεο, κάτι που οδήγησε στο να μην την παίρνουν στα σοβαρά οι υψηλές κοινωνικές τάξεις.
Αυτός ήταν ένας νεοφερμένος με μια ρομαντική άποψη για τη δεκαετία του 1980 και μια αισθητική ριζωμένη στην τηλεοπτική σειρά «Δυναστεία» και τον ντιβισμό. Τους ένωσε η περιθωριοποίησή τους, η φιλοδοξία τους και η αγάπη τους για τα στενά φορέματα και το πόσο όμορφα φαίνονταν τα κρύσταλλα στην οθόνη του smartphone.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα, η Καρντάσιαν και ο Ye πρωταγωνίστησαν σε μια διαφημιστική καμπάνια του Balmain. Αυτό συνέβη αφού ο Ρουστέινγκ την έντυσε με ένα μίνι φόρεμα στολισμένο με μαργαριτάρια για το bachelorette party της και ένα ταιριαστό bodycon look για το after-party του γάμου της.
Ακολούθησε μια διαφημιστική καμπάνια με τις Κάιλι και Κένταλ τζένερ. (Ο Ρουστέινγκ ήταν ένας από τους πρώτους σχεδιαστές που προσέλαβε την Κένταλ ως μοντέλο, σε μια εποχή που η Avenue Montaigne εξακολουθούσε να θεωρεί το όνομα Καρντάσιαν ως démodé).
Εν τω μεταξύ, οι Καρντάσιαν προχώρησαν στην ανανέωση της εικόνας τους ως μεγιστάνες των επιχειρήσεων τους, και η Κιμ βρίσκεται τώρα σε αυτό που φαίνεται να είναι η περίοδος της υψηλής αισθητικής Margiela
Οι Καρντάσιαν το 2019 στο Met Gala πριν επανεφεύρουν την εικόνα τους / REUTERS/Andrew Kelly
Αυτοπροβολή ή εκδημοκρατισμός;
Δεν είναι περίεργο που λίγα χρόνια αργότερα, η Κρις Τζένερ είπε στο WWD ότι «ο Ολιβιέ είναι σαν ένα από τα παιδιά μου». Το γούστο του ήταν το γούστο τους (τουλάχιστον τότε). Το όπλο της επιλογής του — το ίνσταγκραμ, στο οποίο κατέγραφε τη δική του λαμπρότητα — ήταν και το δικό τους όπλο.
Αυτό που ορισμένοι απέρριπταν ως εγωισμό και απρεπή αυτοπροβολή, εκείνος το έβλεπε ως εκδημοκρατισμό και, τουλάχιστον σε αυτό το θέμα, δεν αμφιταλαντεύτηκε ποτέ.
Συνεργάστηκε με την H&M το 2015 και υπερασπίστηκε τη διαφορετικότητα στην πασαρέλα όσον αφορά τη φυλή, το μέγεθος και την ηλικία, πολύ πριν αυτό γίνει μόδα στον κλάδο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αστέρες όπως η Ριάνα και η Μπιγιονσέ έλκονταν από αυτόν και το έργο του, όπως επιβεβαίωσε η Μπιγιονσέ σε μια επιστολή που έγραψε και ηχογράφησε για την έναρξη του «φεστιβάλ» για την 10η επέτειό του — δεν θα μπορούσατε να το ονομάσετε επίδειξη μόδας — που πραγματοποιήθηκε το 2021 μπροστά σε 6.000 ενθουσιώδεις θαυμαστές και με τη συμμετοχή των Ναόμι Κάμπελ, Κάρλα Μπρούνι, Precious Lee και Doja Cat.
Οι προσπάθειές του να απομακρυνθεί από την αγάπη του για τις λαμπερές πανοπλίες και να υιοθετήσει ένα πιο απαλό, πιο περιποιητικό στυλ δεν κατάφεραν ποτέ να δημιουργήσουν μια πειστική νέα ταυτότητα για τον οίκο Balmain
«Μόλις περάσεις αυτή την πόρτα, φρόντισε να μην κλείσει πίσω σου», διάβασε η Μπιγιονσέ. «Από την πρώτη μέρα ήξερες ότι είχες τη μοναδική δύναμη να προωθήσεις μια νέα νοοτροπία». Τα ρούχα του Ρουστέινγκ είπε, «με έκαναν να νιώθω ισχυρή». (Ο Ρουστέινγκ σχεδίασε επίσης τα κοστούμια για την εμφάνισή της στο Coachella το 2018, και αργότερα συνεργάστηκαν σε μια ειδική συλλογή «couture» εμπνευσμένη από την Αναγέννηση).
Αυτή η επίδειξη αποδείχθηκε ένα σημείο καμπής τόσο για τον Ρουστέινγκ όσο και για τον Balmain. Από τότε, το TikTok έχει αντικαταστήσει το ίνσταγκραμ ως δίαυλος προς ένα νέο κοινό και -αν και έχει σχεδόν 750.000 ακόλουθους σε αυτή την πλατφόρμα, ο αριθμός αυτός είναι ασήμαντος σε σύγκριση με τους 9,7 εκατομμύρια που έχει στο Instagram.
Το 2020, ο Ρουστέινγκ υπέστη σοβαρά εγκαύματα σε ένα ατύχημα στο σπίτι του, και η εμπειρία αυτή, σε συνδυασμό με ένα ντοκιμαντέρ για την αναζήτηση της βιολογικής του μητέρας (είχε υιοθετηθεί ως μωρό από ένα γαλλικό ζευγάρι) που κυκλοφόρησε το 2019, άλλαξε τη σχέση του με το να μοιράζεται προσωπικά του θέματα με το κοινό.
Οι προσπάθειές του να απομακρυνθεί από την αγάπη του για τις λαμπερές πανοπλίες και να υιοθετήσει ένα πιο απαλό, πιο περιποιητικό στυλ δεν κατάφεραν ποτέ να δημιουργήσουν μια πειστική νέα ταυτότητα για τον οίκο Balmain.
Εν τω μεταξύ, οι Καρντάσιαν προχώρησαν στην ανανέωση της εικόνας τους ως μεγιστάνες των επιχειρήσεων τους, και η Κιμ βρίσκεται τώρα σε αυτό που φαίνεται να είναι η περίοδος της υψηλής αισθητικής Margiela.
Και η ίδια η μόδα βρίσκεται σε δραματική υποχώρηση από πολλές από τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει για αλλαγή. Είναι γνωστό ότι από τους 13 νέους σχεδιαστές που έκαναν το ντεμπούτο τους κατά την τελευταία σειρά επιδείξεων prêt-à-porter, οι 12 ήταν λευκοί άνδρες.
Αυτό μπορεί να έκανε τον Ρουστέινγκ και την ποικιλία σωμάτων που υπερασπιζόταν να φαίνονται… εκτός μόδας. Αλλά καθώς ο Balmain αναζητά έναν νέο σχεδιαστή, αξίζει να τιμηθεί αυτό που εκπροσωπούσε. Χωρίς αυτό, ο κόσμος θα είναι ένα πιο βαρετό μέρος.
*Με στοιχεία από nytimes.com | Αρχική Φωτό: Ο Ολιβιέ Ρουστέινγκ περιτριγυρισμένος από μοντέλα στο τέλος της επίδειξης για την 10η επέτειό του το 2021 – Stephane Mahe/Reuters