Οι δύο «ψυχές» των προοδευτικών κομμάτων και ο κατακερματισμός με… βάθος

Πόσος λόγος έχει γίνει τον τελευταίο χρόνο περί ενότητας των προοδευτικών δυνάμεων; Μέχρι στιγμής, το ΠΑΣΟΚ έχει καταστήσει σαφές ότι ο δρόμος του θα είναι…μοναχικός. Ο ΣΥΡΙΖΑ δια στόματος Σωκράτη Φάμελλου έχει βάλει στο επίκεντρο της στρατηγικής του την ενότητα των προοδευτικών δυνάμεων, ενώ έχει αναφερθεί και στο ενδεχόμενο του κοινού ψηφοδελτίου.

Ο Αλέξης Χαρίτσης μιλά για «λαϊκό μέτωπο» και συχνά-πυκνά επικαλείται πολίτες που του λένε «βρείτε τα». Μέχρι εδώ, τα παραπάνω είναι λίγο πολύ γνωστά. Επίσης, γνωστή είναι η δημοσκοπική εικόνα. Η ΝΔ φθείρεται, η προοδευτική αντιπολίτευση δεν εισπράττει.

Τι συμβαίνει όμως όταν η συζήτηση μεταφέρεται από τη θεωρία και τα ευχολόγια στο πεδίο της πραγματικής πολιτικής; Και μπορεί τα Ινστιτούτα του προοδευτικού τόξου να συζητούν για προγράμματα και θέσεις, εντούτοις στα «καυτά» θέματα, πολλές φορές, οι αποστάσεις μεταξύ των κομμάτων μοιάζουν αγεφύρωτες.

Πλειοψηφίες και μειοψηφίες

Ουκ ολίγες φορές, τα κόμματα πορεύονται με γνώμονα -και- τις εσωκομματικές τους αντιθέσεις. Στο ΠΑΣΟΚ η πλειοψηφία επιμένει στην αυτόνομη πορεία και προσανατολίζεται στους ψηφοφόρους του λεγόμενου κέντρου. Την ίδια ώρα, ένα διόλου ευκαταφρόνητο τμήμα της μειοψηφίας του συνεχίζει να καλοβλέπει το ενδεχόμενο συνεργασίας με τα κόμματα της αριστεράς και όταν χρειάζεται τραβά διαχωριστικές γραμμές από την κεντρική εκφώνηση.

Τελευταίο παράδειγμα το μεταναστευτικό. Το «παρών» του Νίκου Ανδρουλάκη και το κλείσιμο του ματιού προς κεντρώους συντηρητικούς ψηφοφόρους, προκάλεσε εσωκομματικές αναταράξεις με τη διαφοροποίηση του Χάρη Δούκα. Συγχρόνως, το Κίνημα έγινε δέκτης σφοδρής κριτικής από τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Αριστερά, οι οποίοι κατηγόρησαν την αξιωματική αντιπολίτευση για επαναλαμβανόμενες αμφισημίες.

Βέβαια, δεν περνάει απαρατήρητο το γεγονός ότι η Κουμουνδούρου επιλέγει με κάθε αφορμή να «χτυπά» τη Χαριλάου Τρικούπη.

Η αντιπαράθεση δε για το μεταναστευτικό ήρθε να συμπληρώσει το προηγούμενο «επεισόδιο» για τα γεγονότα του 2015, που ήρθαν εκ νέου στην επιφάνεια μετά και την αποκάλυψη του in για τα πρακτικά του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών.

Πάντως, εντός του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν αρκετοί που βλέπουν με θετικό μάτι την πιθανότητα σύγκλισης με το αριστερόστροφο τμήμα του ΠΑΣΟΚ. Από την άλλη, υπάρχει και ένας σκληρός πυρήνας- μειοψηφικός μεν υπαρκτός δε- που ακούει ΠΑΣΟΚ, οποιαδήποτε απόχρωσης, και βγάζει… φλύκταινες.

Παράλληλα, η Νέα Αριστερά είναι σχεδόν διχοτομημένη. Η πλευρά της ηγεσίας προέταξε την εκλογική συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ και μειοψήφησε κατά τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Μπορεί ένα τμήμα της Πατησίων να μην απορρίπτει το ενδεχόμενο προοδευτικής σύγκλισης με την κεντροαριστερά, από την άλλη, υπάρχει ένας ισχυρός εσωκομματικός πόλος που επιθυμεί γέφυρες με το Μέρα25, εκτιμώντας ότι το μέλλον είναι στην ανασύνθεση της αριστεράς.

Περί διαφωνιών

Οι εσωκομματικές συγκρούσεις είναι πέρα για πέρα υπαρκτές όπως όμως και οι προγραμματικές ασυμφωνίες μεταξύ των πολιτικών κομμάτων. Είναι λίγες; Πιθανόν. Είναι όμως και ουσιαστικές. Διαφορετική προσέγγιση υπάρχει για το προσφυγικό. Διαφορετική τοποθέτηση για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και το άρθρο 16, διαφορετική στάση για τη Γάζα και πάει λέγοντας. Υπενθυμίζεται ότι στην περίπτωση των Τεμπών τα τρία κόμματα, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά είχαν διαφορετική γραμμή για την Προανακριτική Επιτροπή. Διαφορετική οπτική υπάρχει και για το ζήτημα των Τραπεζών και τη φορολογία, όπως επίσης για τα εξοπλιστικά προγράμματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι διαφορετικές οπτικές σε σχέση με το RearmEurope. Παρόλο δε που και τα τρία κόμματα μιλούν στο όνομα της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, ένα ακόμη «αγκάθι» είναι το ζήτημα των εξορύξεων. Οι συγκεκριμένες διαφωνίες είναι ενδεικτικές αλλά ουσιαστικές, με τον κατάλογο να είναι μακρύς.

Μπορεί λοιπόν και οι τρεις πλευρές να λένε με μία φωνή «να φύγει ο Μητσοτάκης, να υπάρξει προοδευτική κυβέρνηση», εντούτοις, το κάθε κόμμα «μεταφράζει» την προοδευτική κυβέρνηση με διαφορετικό τρόπο. Πάντως, οι δημοσκοπήσεις αποδεικνύουν ότι το «όχι» σε κάποιον δεν σημαίνει αυτόματα και «ναι» σε κάποιον άλλον.