Πραγματικό θαύμα της εξέλιξης, το μετάξι αράχνης αντέχει πέντε φορές μεγαλύτερο βάρος από ό,τι το ατσαλόνημα, είναι πιο ελαστικό από το νάιλον και χρειάζεται τριπλάσια ενέργεια για να σπάσει σε σχέση με το Kevlar που χρησιμοποιείται σήμερα σε αλεξίσφαιρα γιλέκα.
To πρόβλημα είναι ότι κανείς δεν έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να παραγάγει μετάξι αράχνης σε μεγάλη κλίμακα.
Η προσπάθεια προχωρά τώρα ένα βήμα μπροστά χάρη στις πρώτες γενετικά τροποποιημένες αράχνες, οι οποίες δίνουν κόκκινο μετάξι που φθορίζει.
Πειράματα αυτού του είδους θα δώσουν χρήσιμες πληροφορίες για το θαυματουργό υλικό, υποστηρίζουν οι ερευνητές που υπογράφουν τη μελέτη στην επιθεώρηση Angewandte Chemie.
Δυσεύρετο υλικό
Μεταξύ άλλων πιθανών εφαρμογών, το μετάξι αράχνης θα μπορούσε να δώσει εξαιρετικά ανθεκτικά υφάσματα και ιατρικά υλικά που, σε αντίθεση με τα πλαστικά, διασπώνται στο περιβάλλον.
Αμερικανικές οικιακές αράχνες ( (Parasteatoda tepidariorum) τροποποιήθηκαν γενετικά ώστε να παράγουν κόκκινο μετάξι ( (University of Bayreuth)
Αρκετοί δοκίμασαν την εκτροφή αραχνών, σύντομα όμως διαπίστωσαν οι κανιβαλιστικές τάσεις των αρθρόποδων αποκλείουν αυτή την προσέγγιση.
Μια άλλη ιδέα είναι η εισαγωγή γονιδίων από αράχνες σε άλλους οργανισμούς, όπως βακτήρια, μεταξοσκώληκες, ακόμα και κατσίκες που παράγουν πρωτεΐνες μεταξιού στο γάλα τους.
Ακόμα κι έτσι όμως τα προβλήματα είναι πολλά, καθώς οι πρωτεΐνες του μεταξιού είναι περίπλοκες, δεν διαλύονται στο νερό και δίνουν εξαιρετικά λεπτές ίνες. Τα εμπόδια αυτά ανάγκασαν γίγαντες της βιομηχανίας, όπως η DuPond και η BASF, να εγκαταλείψουν τα σχέδια για συνθετικό μετάξι αράχνης.
CRISPR
H τελευταία μελέτη δεν έχει άμεσες πρακτικές εφαρμογές, ανοίγει όμως ένα νέο δρόμο για τη μελέτη του μεταξιού.
Οι ερευνητές πειραματίστηκαν με την αμερικανική οικιακή αράχνη ((Parasteatoda tepidariorum), την οποία τροποποίησαν γενετικά χρησιμοποιώντς το CRISPR, ένα εργαλείο γενετικής μηχανικής του οποίου η ανακάλυψη τιμήθηκε με Νόμπελ το 2020.
Τα μόρια του CRISPR χορηγήθηκαν με ένεση στις κοιλιές αναισθητοποιημένων θηλυκών αραχνών, μαζί με μια γενετική αλληλουχία που κωδικοποιεί μια κόκκινη φθορίζουσα πρωτεΐνη. Το CRISPR εισήγαγε την αλληλουχία στα αβγά των αραχνών, τα οποία γονιμοποιήθηκαν αργότερα από αρσενικές αράχνες.
Και πράγματι, ορισμένες από τις αράχνες που προέκυψαν παρήγαγαν κόκκινες ίνες μεταξιού που φθόριζαν.
«Δείξαμε, για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο, ότι το CRISPR μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εισαγωγή της επιθυμητής αλληλουχίας στις πρωτεΐνες του μεταξιού της αράχνης, επιτρέποντας έτσι τη λειτουργική βελτίωση των ινών» δήλωσε σε δελτίο Τύπου ο Τόμας Σάιμπελ, καθηγητής Βιοϋλικών στο Πανεπιστήμιο του Μπάιροϊτ στη Γερμανία.ο Σάιμπελ.
«Η ικανότητα γενετικής τροποποίησης μέσω CRISPR είναι πολλά υποσχόμενη για την επιστήμη υλικών».
«Για παράδειγμα, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί προκειμένου να αυξηθεί περισσότερο η ήδη υψηλή αντοχή του μεταξιού στον εφελκυσμό, η οποία είναι ήδη πολύ υψηλή»