Αυτά τα ρομπότ κατασκευάστηκαν για να φροντίζουν τους ηλικιωμένους – Θα τα εμπιστευόσασταν;

Κρυμμένα σε ένα εργαστήριο στο βορειοδυτικό Λονδίνο, τρία μαύρα μεταλλικά χέρια ρομπότ κινούνται με εκπληκτική ακρίβεια πάνω σε έναν πάγκο.

Ανοίγουν και κλείνουν, λυγίζοντας τα δάχτυλά τους και τους αντίχειρές τους με φυσική χάρη. «Δεν προσπαθούμε να φτιάξουμε τον Terminator», αστειεύεται ο Rich Walker, διευθυντής της Shadow Robot, της εταιρείας που τα κατασκευάζει.

Ο Walker, με τα γυαλιά και την ήρεμη φωνή, μοιάζει περισσότερο με έναν σύγχρονο εφευρέτη παρά με έναν μεγιστάνα της τεχνολογίας, γράφει το BBC.

Ωστόσο, η αποστολή της εταιρείας του είναι φιλόδοξη: να κατασκευάσει ρομπότ που μπορούν να διευκολύνουν την καθημερινή ζωή.

«Θέλουμε να δημιουργήσουμε το ρομπότ που θα σας βοηθάει, έναν βοηθό γενικής χρήσης που μπορεί να κάνει τα πάντα στο σπίτι», λέει.

Ωστόσο, το όραμά του ξεπερνά την ευκολία. Θέλει να αντιμετωπίσει μία από τις αυξανόμενες κοινωνικές προκλήσεις: την έλλειψη εργαζομένων στον τομέα της φροντίδας.

View this post on Instagram

A post shared by Shadow Robot (@shadowrobotcompany)

Μια αυξανόμενη κρίση στην κοινωνική φροντίδα

Ο τομέας της φροντίδας στο Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται υπό τεράστια πίεση.

Μόνο στην Αγγλία, υπήρχαν 131.000 κενές θέσεις για εργαζόμενους στον τομέα της φροντίδας ενηλίκων πέρυσι, σύμφωνα με την Skills for Care.

Εν τω μεταξύ, περίπου δύο εκατομμύρια άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω ζουν με ανάγκες φροντίδας που δεν εξυπηρετούνται, σύμφωνα με την Age UK.

Μέχρι το 2050, ένας στους τέσσερις Βρετανούς θα είναι άνω των 65 ετών, γεγονός που απειλεί να επιδεινώσει περαιτέρω την κρίση.

Για να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα, η κυβέρνηση έχει επενδύσει 34 εκατομμύρια λίρες στην ανάπτυξη ρομποτικής σχετικής με τη φροντίδα.

Το 2019, προέβλεψε ότι «μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, αυτόνομα συστήματα όπως τα ρομπότ θα γίνουν ένα φυσιολογικό μέρος της ζωής μας».

Αλλά μπορούν τα ρομπότ να καλύψουν πραγματικά τα κενά που αφήνουν οι ανθρώπινοι φροντιστές — και πρέπει να το κάνουν;

Μαθήματα από την ρομποτική επανάσταση της Ιαπωνίας

Η Ιαπωνία, που αντιμετωπίζει έναν ακόμη πιο γηραιό πληθυσμό, προσφέρει μια γεύση του πώς μπορεί να μοιάζει αυτό το μέλλον.

Κατά την τελευταία δεκαετία, έχει επιδοτήσει την ανάπτυξη ρομπότ για οίκους ευγηρίας.

Ο Δρ James Wright, ειδικός τεχνητής νοημοσύνης στο Queen Mary University του Λονδίνου, πέρασε επτά μήνες παρατηρώντας ρομπότ σε ιαπωνικές μονάδες φροντίδας για να δει πόσο καλά λειτουργούσαν στην πράξη.

Μελετήθηκαν τρία κύρια ρομπότ.

• Το HUG, ένας ρομποτικός βοηθός βάδισης της Fuji Corporation, δρούσε συμπληρωματικά με τους φροντιστές με το να σηκώνουν τους ενοίκους από το κρεβάτι και να τους μεταφέρουν στην καρέκλα.
• Το Paro, ένα μαλακό ρομπότ που μοιάζει με μωρό φώκιας, ανταποκρινόταν στην αφή για να παρηγορεί τους ασθενείς με άνοια.
• Το Pepper, ένα ανθρωποειδές ρομπότ, καθοδηγούσε μαθήματα γυμναστικής.

Ωστόσο, τα ευρήματα του Δρ. Wright ήταν απογοητευτικά.

«Περίμενα τα ρομπότ να διευκολύνουν τη ζωή των υπερφορτωμένων φροντιστών», λέει.

«Αυτό που διαπίστωσα ήταν το αντίθετο».

Pepper the #robot appears before British members of parliament pic.twitter.com/e6umAOLjsf

— CGTN (@CGTNOfficial) October 17, 2018

Το προσωπικό αφιέρωνε περισσότερο χρόνο στον καθαρισμό, τη φόρτιση και την επισκευή των ρομπότ παρά στη χρήση τους. Τ

Έκτοτε, οι κατασκευαστές έχουν βελτιώσει τα σχέδιά τους, αυξάνοντας τη χρηστικότητα και την απόδοση. Ωστόσο, η μελέτη υπογράμμισε ένα βασικό ζήτημα: η τεχνολογία από μόνη της δεν μπορεί να λύσει τα ανθρώπινα προβλήματα της φροντίδας.

Φέρνοντας τα ρομπότ στα σπίτια

Παρά τις αποτυχίες, οι ερευνητές του Ηνωμένου Βασιλείου παραμένουν αισιόδοξοι.

Η καθηγήτρια Praminda Caleb-Solly από το Πανεπιστήμιο του Nottingham ηγείται των προσπαθειών για τη μεταφορά των ρομπότ «από τα εργαστήρια στον πραγματικό κόσμο».

Μέσω του δικτύου της, Emergence, συνδέει τους κατασκευαστές ρομπότ με τους παρόχους φροντίδας και τους ηλικιωμένους, προκειμένου να κατανοήσει καλύτερα τις ανάγκες τους.

Τα σχόλια ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό.

Κάποιοι θέλουν ρομπότ που ενεργοποιούνται με τη φωνή, με φιλικό, μη απειλητικό σχεδιασμό.

Άλλοι προτιμούν πρακτικά χαρακτηριστικά, όπως αυτοκαθαριζόμενες και αυτοφορτιζόμενες δυνατότητες.

Σχεδιάζοντας το τέλειο ρομποτικό χέρι

Για τον Rich Walker και την ομάδα του στη Shadow Robot, το κλειδί για πραγματικά χρήσιμα ρομπότ βρίσκεται στην επιδεξιότητα.

«Για να είναι χρήσιμο, ένα ρομπότ πρέπει να αλληλεπιδρά με τον κόσμο όπως ένας άνθρωπος», λέει.

Η τελευταία τους δημιουργία, εξοπλισμένη με 100 αισθητήρες, μπορεί να κινεί κάθε δάχτυλο ανεξάρτητα, ακόμη και να λύσει έναν κύβο του Ρούμπικ με το ένα χέρι.

Ωστόσο, πιο λεπτές εργασίες, όπως η χρήση ψαλιδιού ή ο χειρισμός εύθραυστων αντικειμένων, παραμένουν δύσκολες.

Η εταιρεία του Walker συμμετέχει στο Robot Dexterity Programme, μια πρωτοβουλία που χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση και διευθύνεται από την Advanced Research and Invention Agency (ARIA).

Το πρόγραμμα, υπό την ηγεσία της καθηγήτριας Jenny Read, μελετά τις κινήσεις των ζώων για να εμπνεύσει πιο χαριτωμένα και αποδοτικά ρομποτικά σχέδια.

«Η εξέλιξη έκανε τις κινήσεις των ζώων χαριτωμένες», λέει.

Modeled on a baby harp seal, the PARO companion robot features AI that allows it to learn behavior and acquire individuality. They are seeing use in Japan in nursing care and overseas as medical devices for combating #dementia, #PTSD, etc. https://t.co/nrgiGD0wh7#InnovationJapan pic.twitter.com/SErvsPghef

— japan (@japan) January 30, 2023

Κατασκευή τεχνητών μυών

Στη Δανία, ο μηχανικός και επιχειρηματίας Guggi Kofod αναπτύσσει τεχνητούς μυς για ρομπότ μέσω της εταιρείας του, Pliantics.

Τα μαλακά, ηλεκτρικά ευαίσθητα υλικά του τεντώνονται και συστέλλονται όπως ο ανθρώπινος ιστός. Ο Kofod, ο οποίος έχει δει αγαπημένα του πρόσωπα να υποφέρουν από άνοια, λέει ότι η κινητοποίησή του είναι βαθιά προσωπική.

«Αν μπορούμε να κατασκευάσουμε συστήματα που βοηθούν τους ανθρώπους να ζουν με αξιοπρέπεια, αυτό είναι απίστευτα ικανοποιητικό».

Η ομάδα του συνεργάζεται με τις εταιρείες Shadow Robot και ARIA για να δημιουργήσει ένα ρομποτικό χέρι ανθρώπινου μεγέθους που μπορεί να ανιχνεύει αλλαγές στην πίεση και να προσαρμόζει τη λαβή του, όπως κάνει το πραγματικό δέρμα.

Το μέλλον της φροντίδας

Ενώ ορισμένοι ειδικοί φοβούνται ότι τα ρομπότ θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τις συνθήκες εργασίας των φροντιστών, άλλοι τα βλέπουν ως μέρος της λύσης.

Ο Δρ. Wright προειδοποιεί για τον κίνδυνο να υποτιμηθούν περαιτέρω οι ανθρώπινοι φροντιστές.

Ωστόσο, ο ερευνητής τεχνητής νοημοσύνης καθηγητής Gopal Ramchurn του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον πιστεύει το αντίθετο.

«Δεδομένου του ελλείμματος εργατικού δυναμικού, η ρομποτική θα είναι απαραίτητη», λέει.

Ωστόσο, αξίζει να σκεφτούμε ότι υπάρχουν πιο απλές και ανθρώπινες λύσεις: Δεδομένου του ότι σχεδόν το 10% των εργαζομένων στη μακροχρόνια φροντίδα στην ΕΕ είναι μετανάστες γίνεται σαφές ότι η ανθρώπινη διάσταση της φροντίδας δεν μπορεί να παραμεληθεί.

Η στήριξη των μεταναστών εργαζομένων με δίκαιες συνθήκες, η αναγνώριση των προσόντων τους και η ενίσχυση των τοπικών κοινοτήτων μπορούν να καλύψουν τα κενά στη φροντίδα χωρίς να στηριζόμαστε αποκλειστικά στην τεχνολογία.

Τα ρομπότ μπορούν να βοηθήσουν, αλλά η καρδιά της φροντίδας παραμένει ανθρώπινη.