Psycho Killer, Άσπεργκερ, 50 χρόνια ευφυίας: Oι διαχρονικά επίκαιροι Talking Heads και η επιστροφή του Ντέιβιντ Μπερν

Πενήντα χρόνια πριν, τον Ιούνιο του 1975, τρεις clean-cut φοιτητές με το όνομα Talking Heads έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση σε μια βραδιά οντισιόν στο ιστορικό κλαμπ CBGB του Μπάουερι.

Διαφορετικοί από τις άλλες νέες πανκ μπάντες που έκαναν τη Νέα Υόρκη διάσημη, ο frontman Ντέιβιντ Μπερν, η μπασίστρια Τίνα Γουέιμουθ και ο ντράμερ Κρις Φραντζ ξεχώρισαν ανάμεσα στο δημιουργικό πλήθος και σήμερα, μισό αιώνα μετά, η επιρροή τους εξακολουθεί να είναι ισχυρή και ατόφια.

Επιβεβαιώνοντας το παραπάνω, ο Ντέιβιντ Μπερν ανακοινώνει ένα νέο άλμπουμ και μια παγκόσμια περιοδεία, αποδεικνύοντας ότι η δημιουργική φλόγα καίει ακόμα και, ίσως, είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.

Οι λόγοι που έκαναν τη σπουδαία διαφορά; Αναρίθμητοι.

Ο νευρικός, με άδειο βλέμμα τραγουδιστής συνόδευε τα παράξενα, διαπεραστικά φωνητικά του και τους αινιγματικούς στίχους με μια δαιμονισμένη κιθάρα, ενώ η μικροκαμωμένη ξανθιά μπασίστρια -σπάνιο να βλέπεις γυναίκα που έπαιζε μπάσο στα μέσα της δεκαετίας του ’70-, και ο δυναμικός ντράμερ με την πλούσια κόμη οδηγούσαν το κοινό σε ένα δαιμονισμένο παραλήρημα.

Το πιασάρικο τραγούδι τους που θα τους συνοδεύει για πάντα, το Psycho Killer με το χαρακτηριστικό και εθιστικό ρεφρέν, τράβηξε αμέσως την προσοχή του ιδιοκτήτη του κλαμπ Χίλι Κρίσταλ, ο οποίος τους έκλεισε μια σειρά εμφανίσεων, συμπεριλαμβανομένης της εμφάνισης ως support στους Ramones.

Αργότερα, με την προσθήκη του πληκτρίστα/κιθαρίστα (και απόφοιτου του Χάρβαρντ) Τζέρι Χάρισον, το συγκρότημα θα γινόταν «το πιο πρωτότυπο, μουσικά φιλόδοξο και αυστηρά δημιουργικό ροκ συγκρότημα της εποχής του», όπως γράφει ο Τζόναθαν Γκουλντ στη συναρπαστική νέα βιογραφία του, Burning Down the House: Talking Heads and the New York Scene That Transformed Rock (κυκλοφορεί στις 16 Ιουνίου).

Το βιβλίο κάνει αυτό που είχε καθυστερήσει πολύ. Συνδεόντας επιδέξια την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ιστορία της Νέας Υόρκης (από την πτώχευσή της και την καλλιτεχνική σκηνή του κέντρου μέχρι το δολοφονικό καλοκαίρι που τρομοκράτησε ο Γιος του Σαμ και την άνθηση της δεκαετίας του ’80) με την ανάδειξη της ιδιότυπης μπάντας που εξελίχθηκε σε ένα διευρυμένο σύνολο τόσο Αφροαμερικανών όσο και λευκών μουσικών, εξερευνώντας φιλόδοξα όλο και πιο καινοτόμους ήχους, το βιβλίο επιβεβαιώνει το αγέραστο μύθο των Talking Heads.

«Έχοντας μεγαλώσει στη Νέα Υόρκη, ένα μεγάλο κομμάτι μου ήθελε να αρπάξει την ευκαιρία να γράψω για την αλλαγή στην κοινωνική ζωή και τη γεωγραφία της πόλης τα τελευταία πενήντα χρόνια μέσα από την ιστορίας τους» είπε ο πρώην επαγγελματίας ντράμερ και συγγραφέας  βιογραφιών των Beatles και του Ότις Ρέντινγκ, Γκουλντ.

Επικεντρώθηκε στους Talking Heads, όπως αναφέρει, επειδή «έχοντας γράψει βιβλία για το αρχέτυπο ενός ροκ συγκροτήματος και το αρχέτυπο ενός soul τραγουδιστή που μαζί αποτελούσαν μια τολμηρή εξερεύνηση της σημασίας της φυλής στην αγγλοαμερικανική λαϊκή μουσική, ήθελα να αφηγηθώ την ιστορία ενός ροκ συγκροτήματος δεύτερης γενιάς με τη Μαύρη μουσική – όπως δραματοποιήθηκε από τον Ντέιβιντ Μπερν» πρόσθεσε.

Ο Γκουλντ αποκαλεί τον σκωτσέζικης καταγωγής, μεγαλωμένο στα προάστια του Μέριλαντ, Μπερν «έναν από τους ‘πιο λευκούς’ άνδρες που έχουν ηγηθεί ποτέ ενός ροκ συγκροτήματος, αλλά ο οποίος μεταμορφώθηκε κατά τη διάρκεια της καριέρας του σε τραγουδιστή, μουσικό και περφόρμερ που ενσωματώνει πολλές από τις πιο εντυπωσιακές ποιότητες της Μαύρης μουσικής, διατηρώντας ταυτόχρονα μια αναμφισβήτητα ‘λευκή’ ταυτότητα».

Άσπεργκερ και δημιουργία

Στο βιβλίο του Burning Down the House, ο Γκουλντ εξερευνά πώς το σύνδρομο Άσπεργκερ του Μπερν επηρέασε τις σχέσεις του, καθώς και πώς «άσκησε ισχυρή επιρροή στη δημιουργική του ευαισθησία, ξεκινώντας από την τάση του να προσεγγίζει τις περισσότερες πτυχές της μουσικής δημιουργίας χωρίς τις προκαταλήψεις που οι περισσότεροι από εμάς ενσωματώνουμε όσο προσπαθούμε να αποδείξουμε στους άλλους ότι ξέρουμε τι κάνουμε».

«Το Άσπεργκερ του Ντέιβιντ συνέβαλε δραστικά στην αξιοσημείωτη προσήλωση και παρατήρησή του, εν μέρει επειδή οι άνθρωποι στο φάσμα μαθαίνουν να δίνουν πολύ μεγάλη προσοχή στα πράγματα ως έναν τρόπο να περιηγούνται σε έναν άγνωστο και μερικές φορές ακατανόητο κόσμο» προσθέτει.

«Είναι σημαντικό να το βάλουμε όλο αυτό σε ένα. Το Άσπεργκερ του Ντέιβιντ ήταν μία από τις πολλές επιρροές σε έναν καλλιτέχνη που αναζητούσε και απορροφούσε επιρροές σαν σφουγγάρι. Δεν ήταν το παν της προσωπικότητάς του ή της δημιουργικής του ευαισθησίας, ήταν όμως ένας άξονας του» ξεκαθαρίζει.

Στη συναρπαστική για τους κριτικούς αφήγηση του, ο Γκουλντ ανατρέχει στο ταξίδι των Talking Heads από τις σχολές καλών τεχνών, στο διαμέρισμα στην οδό Κρίστι και στην τελική παγκόσμια καταξίωση.

Με διεισδυτικές αναλύσης του έργου τους και με πλούσια πορτρέτα ατόμων, καλλιτεχνικών κινημάτων και μουσικών σκηνών που κινούνταν στην τροχιά τους, ο Γκουλντ πήρε συνεντεύξεις από μακροχρόνιους φίλους και συνεργάτες του συγκροτήματος. Ωστόσο και τα τέσσερα μέλη των Talking Heads αρνήθηκαν να του μιλήσουν.

«Αν και αρχικά απογοητεύτηκα που επέλεξαν να μην συνεργαστούν με την έρευνά μου», λέει στη New York Post, «τελικά η επιλογή τους μου μοιάζει με ευλογία. Έχω την αίσθηση ότι η απουσία και σιωπή τους με απομόνωσε αρκετά από τις αντικρουόμενες προσωπικές τους αφηγήσεις, ώστε να μπορέσω να αποκτήσω μια προοπτική για τον σχηματισμό και τη μουσική εξέλιξη του συγκροτήματος» λέει ο συγγραφέας και μελετητής των Talking Heads για το βιβλίο που δούλεψε για πέντε ολόκληρα χρόνια».

«Αρχικά, με τράβηξε πιο έντονα η τριλογία των άλμπουμ – Fear of Music, Remain in Light και Speaking in Tongues – που ήταν και τα πιο έντονα και φιλόδοξα έργα τους» λέει.

«Ως ντράμερ, εκτιμώ ιδιαίτερα το παίξιμο του Κρις, ξεκινώντας από τη σταθερότητα και τη στιβαρότητά του. Και θεωρώ τον Ντέιβιντ μια ιδιοφυΐα – μια λέξη που δεν χρησιμοποιώ επιπόλαια – λόγω της εντελώς ξεχωριστής φύσης του τραγουδιού του, του κιθαριστικού του παιξίματος και της τραγουδοποιίας του. Με απλά λόγια, δεν μπορώ να σκεφτώ κανέναν άλλον στη μουσική σκηνή που να ακούγεται ή να γράφει σαν αυτόν».

Από τη διασκευή του Take Me to the River του Αλ Γκριν μέχρι την εμβάθυνση στη μουσική της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής, οι Talking Heads κυκλοφόρησαν οκτώ στούντιο άλμπουμ μεταξύ 1977 και 1988.

Το συγκρότημα επανενώθηκε μία φορά το 2002 για να εμφανιστεί στην ένταξή τους στο Rock & Roll Hall of Fame.

Πιο πρόσφατα, η μπάντα επανήλθε για μια δημόσια συζήτηση στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο καθώς ο Στίβεν Κόλμπερτ τους υποδέχτηκε για να συστήσουν στο κοινό την επανέκδοση του Stop Making Sense, του εμβληματικού συναυλιακού ντοκιμαντέρ τους από το 1984.

Psycho Killer, ετών 50

Οι Talking Heads γιόρτασαν την 50ή τους επέτειο κάνοντας ένα δώρο στους θαυμαστές τους. Το θρυλικό ροκ συγκρότημα κυκλοφόρησε το πρώτο επίσημο μουσικό βίντεο για την κλασική τους επιτυχία Psycho Killer τον Ιούνιο του 2025 οπτικοποιώντας το τραγούδι που τους καθιέρωσε από το ντεμπούτο τους άλμπουμ, Talking Heads: 77.

Το νέο μουσικό βίντεο του Psycho Killer κυκλοφόρησε προς τιμήν της 50ής επετείου της πρώτης εμφάνισης του συγκροτήματος στο CBGB, όπου έπαιξαν ως support στους Ramones το 1975.

Σε αυτό πρωταγωνιστεί η υποψήφια για Όσκαρ ηθοποιός Σίρσα Ρόναν ως μια αγχωμένη υπάλληλος γραφείου σε σκηνοθεσία του Μάικ Μιλς.

Κανένα μέλος των Talking Heads δεν εμφανίζεται στο βίντεο, αλλά το συγκρότημα εξέδωσε μια ανακοίνωση καλωσορίζοντας το.

«Αυτό το βίντεο κάνει το τραγούδι καλύτερο – ΛΑΤΡΕΥΟΥΜΕ αυτό που ΔΕΝ είναι αυτό το βίντεο – δεν είναι κυριολεκτικό, ανατριχιαστικό, αιματηρό, σωματικά βίαιο ή προφανές», δήλωσε το συγκρότημα, σύμφωνα με το Pitchfork.

Το Psycho Killer ήταν το πρώτο τραγούδι που έγραψε ποτέ ο Μπερν για το συγκρότημα. Μιλώντας στο NPR το 2023, ο τραγουδιστής είπε ότι ήταν «ένα πείραμα» για να δει αν μπορούσε να δημιουργήσει κάτι.

«Σκέφτηκα να προσπαθήσω να γράψω κάτι που να ήταν ίσως μια διασταύρωση του Άλις Κούπερ και του Ράντι Νιούμαν», εξήγησε ο Μπερν.

«Σκέφτηκα να έχω το είδος του δραματικού θέματος που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ο Άλις Κούπερ, αλλά στη συνέχεια να αναζητήσω ένα είδος εσωτερικού μονολόγου, όπως θα μπορούσε να το κάνει ο Ράντι Νιούμαν. Και έτσι, σκέφτηκα, ας δούμε αν μπορούμε να μπούμε μέσα στο μυαλό αυτού του τύπου. Οπότε, δεν θα μιλήσουμε για τη βία ή κάτι τέτοιο, αλλά απλά θα μπούμε μέσα στις κάπως συγκεχυμένες, ελαφρώς διεστραμμένες σκέψεις του».

Το Psycho Killer κυκλοφόρησε αρχικά όταν οι δολοφονίες του Γιου του Σαμ στη Νέα Υόρκη απασχολούσαν τα πρωτοσέλιδα το καλοκαίρι του 1977.

Ο Ντέιβιντ Ρίτσαρντ Μπέρκοβιτς τρομοκράτησε την πόλη ως κατ’ εξακολούθηση δολοφόνος (serial killer) υπεύθυνος για τον θάνατο 6 ατόμων και τον τραυματισμό 8, οι οποίοι έλαβαν χώρα μεταξύ 29 Ιουλίου του 1976 και 31 Ιουλίου του 1977.

Ο Μπερν αρνήθηκε ότι οι δολοφονίες ήταν η έμπνευση πίσω από την εμβληματική επιτυχία του συγκροτήματός του.

Η επιστροφή του Ντέιβιντ Μπερν

Πενήντα χρόνια μετά την πρώτη εμφάνιση των Talking Heads, ο Ντέιβιντ Μπερν συνεχίζει να καινοτομεί, ανακοινώνοντας την κυκλοφορία του νέου του άλμπουμ, με τίτλο Who Is the Sky?, στις 5 Σεπτεμβρίου, μέσω της Matador Records. Πρόκειται για την πρώτη του δισκογραφική δουλειά μετά το βραβευμένο με Γκράμι American Utopia, του 2018.

Το άλμπουμ, το οποίο περιλαμβάνει 12 νέα τραγούδια, είναι προϊόν της συνεργασίας του Μπερν με τον βραβευμένο με Γκράμι παραγωγό Kid Harpoon (γνωστό από τις συνεργασίες του με τους Χάρι Στάιλς και Μάιλι Σάιρους). Η ενορχήστρωση των κομματιών έγινε από τα μέλη του δεκατριμελούς chamber ensemble Ghost Train Orchestra, με έδρα τη Νέα Υόρκη, προσδίδοντας έναν ιδιαίτερο ήχο στις νέες συνθέσεις.

Στο Who Is the Sky? συμμετέχουν επίσης οι Σεντ Βίνσεντ, η Χέιλι Γουίλιαμς των Paramore και ο ντράμερ των The Smile, Τομ Σκίνερ.

Το πρώτο δείγμα του άλμπουμ είναι το single Everybody Laughs, το οποίο κυκλοφόρησε μαζί με το επίσημο βίντεο, σε σκηνοθεσία του πολυμεσικού καλλιτέχνη Γκάμπριελ Μπαρσία-Κολόμπο. Το βίντεο, που συνοδεύει το τραγούδι, αποτελεί μια οπτική αναπαράσταση της ανθρωπολογικής ματιάς του Μπερν στην καθημερινή ζωή.

«Κάποιος που γνωρίζω είπε, «Ντέιβιντ, χρησιμοποιείς πολύ τη λέξη ‘όλοι’». Υποθέτω ότι το κάνω για να δώσω μια ανθρωπολογική άποψη της ζωής στη Νέα Υόρκη όπως την ξέρουμε. Όλοι ζουν, πεθαίνουν, γελούν, κλαίνε, κοιμούνται και κοιτάζουν το ταβάνι. Όλοι βρίσκονται στη θέση των άλλων -κάτι που δεν κάνουν όλοι, αλλά εγώ το έχω κάνει. Προσπάθησα να τραγουδήσω για αυτά τα πράγματα που θα μπορούσαν να θεωρηθούν αρνητικά με έναν τρόπο ισορροπημένο. Η μουσική μπορεί να το κάνει αυτό – να κρατάει τα αντίθετα σε αρμονία» είπε ο Μπερν.

Επιπλέον ο Μπερν που πρόσφατα εμφανίστηκε στη σκηνή με την ισχυρή πριγκίπισσα της νέας ποπ Ολίβια Ροντρίγκο, επιστρέδει στους δρόμους με νέα περιοδεία.

Η μπάντα του θα αποτελείται από 13 μουσικούς, τραγουδιστές και χορευτές, συμπεριλαμβανομένων μελών της μπάντας του American Utopia με την περιοδεία να ξεκινά τον Σεπτέμβριο του 2025 από τη Βόρειο Αμερική για να γυρίσει τον κόσμο (δυστυχώς στο πρόγραμμα εμφανίσεων δεν υπάρχει κάποια στην Ελλάδα).

Cover image @Facebook/TalkingHeads