Μαύρος Θάνατος: Πώς η επιδημία πανούκλας τον Μεσαίωνα επηρεάζει την υγεία μας σήμερα
Γονίδια που προστάτευσαν τους προγόνους μας από την πανώλη συνδέονται σήμερα με αυτοάνοσα νοσήματα.
Οι πρόγονοί μας από την εποχή του Μεσαίωνα μάς άφησαν μια βιολογική κληρονομία: τα γονίδια που τους προστάτευσαν από τον «Μαύρο Θάνατο», την επιδημία πανώλης που σάρωσε την Ευρώπη τον 14ο αιώνα. Μόνο που τα ίδια γονίδια μας καθιστούν πιο ευάλωτους σε αυτοάνοσα νοσήματα, διαπιστώνει νέα μελέτη.
Η επιδημία, το πιο θανατηφόρο συμβάν στην καταγεγραμμένη ιστορία, άσκησε ισχυρές εξελικτικές πιέσεις στους πληθυσμούς και ευνόησε την εξάπλωση γονιδίων που βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να αντιμετωπίσει το βακτήριο της πανώλης Yersinia pestis.
Ο Μαύρος Θάνατος είναι ένα παράδειγμα του πώς οι παθογόνοι οργανισμοί διαμορφώνουν την ανθρώπινη εξέλιξη, αναφέρει διεθνής ερευνητική ομάδα στο περιοδικό Nature.
«Το σημερινό γονιδίωμά μας είναι μια αντανάκλαση ολόκληρης της εξελικτικής ιστορίας μας» σχολιάζει στο Associated Press ο Λούις Μπαρέιρο του Πανεπιστημίου του Σικάγο, τελευταίος συγγραφέας της μελέτης.
Η πανώλη σκότωσε το 30 με 50 τοις εκατό του πληθυσμού στην επιδημία που έπληξε την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη βόρεια Αφρική πριν από σχεδόν 700 χρόνια.
Ο Μπερέιρο και οι συνεργάτες του απομόνωσαν DNA από τα δόντια 200 και πλέον ατόμων που πέθαναν σε διάστημα ενός αιώνα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη μεγάλη επιδημία. Οι σκελετοί τους βρέθηκαν σε μεσαιωνικά νεκροταφεία στην Αγγλία και τη Δανία.
Οι γενετικές αναλύσεις αποκάλυψαν τέσσερα γονίδια που προστατεύουν από την πανώλη, γονίδια των οποίων η συχνότητα στον πληθυσμό δείχνει να αυξήθηκε μετά την επιδημία.
Ένα από τα γονίδια αυτά, το ERAP2, αύξανε κατά 40 με 50 τοις εκατό την πιθανότητα επιβίωσης από τη βακτηριακή ασθένεια, καθώς βοηθούσε το ανοσοποιητικό σύστημα να εξουδετερώσει το μικρόβιο.
Τα άτομα που έφεραν αυτά τα προστατευτικά γονίδια ήταν πιθανότερο να επιζήσουν και να τα κληροδοτήσουν στους απογόνους τους.
Σήμερα, όμως, τα τέσσερα γονίδια συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο αυτοάνοσων νοσημάτων όπως η νόσος του Κρον και η ρευματοειδής αρθρίτιδα, όπως είχαν δείξει προηγούμενες μελέτες.
«Ένα υπερδραστήριο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να ήταν πλεονέκτημα στο παρελθόν, όμως στο σημερινό περιβάλλον μπορεί να μην βοηθά πολύ» σχολίασε ο Χέντρικ Πόιναρ του Πανεπιστημίου McMaster στον Καναδά, μέλος της διεθνούς ομάδας.
Τα ευρήματα αναπόφευκτα οδηγούν στο ερώτημα του εάν η πανδημία Cοvid-19 θα αφήσει κι αυτή το αποτύπωμά της στο DNA μας.
Ο Μπαρέιρο πιστεύει πως όχι, δεδομένου ότι η θνητότητα του κοροναϊού είναι πολύ χαμηλότερη από τις πανώλης. Επιπλέον, η πλειονότητα των θυμάτων είναι μεγάλης ηλικίας και είχαν ήδη προλάβει να αποκτήσουν παιδιά, κάτι που σημαίνει ότι δεν υπάρχει μεγάλη εξελικτική πίεση.
Στο μέλλον, όμως, πιο επικίνδυνες πανδημίες θα συνεχίσουν να μας διαμορφώνουν σε γενετικό επίπεδο.
«Δεν πρόκειται να σταματήσει» είπε ο ερευνητής. «Σίγουρα θα συνεχιστεί».
- Αγρότες: Με χριστουγεννιάτικο δέντρο το μπλόκο Θήβας – «Δεν φεύγουμε για κανένα λόγο, ανοιχτή η διέλευση για τον κόσμο»
- Ποιες ευρωπαϊκές χώρες εξετάζουν το ενδεχόμενο να απαγορεύσουν τα social media για τα παιδιά;
- Μπορεί ένας σκύλος να είναι το καλύτερο χριστουγεννιάτικο δώρο; – Είναι λάθος κίνηση
- Πότε επιστρέφουν οι μαθητές στα σχολεία μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων
- «Η ζωή μου δεν τελείωσε, είμαι ζωντανή»: Η Δέσποινα Μοιραράκη για την απώλεια, τις ενέσεις αδυνατίσματος και τον έρωτα
- Κόπα Άφρικα: Παίκτης πανηγύρισε έξαλλα και παραλίγο να… μείνει στον τόπο! (vid)
- HELLO!: Αποκλειστική φωτογράφιση και συνέντευξη του βραζιλιάνου άσου του Ολυμπιακού Ροντινέι
- Ανδρουλάκης: «Η ΝΔ από την αγωνία της να μείνει στην καρέκλα λειτουργεί με όρους σκοτεινούς»
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις







![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Τρίτη 23.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/samuel-quek-1YzWh7ZrJlA-unsplash-1-315x220.jpg)
















































































Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442