«Έτος Αϊνστάιν» το 2005 για τη Γερμανία, γενέτειρα του μεγαλοφυή φυσικού
Με την ευκαιρία της 100ής επετείου των θεωριών που έφεραν επανάσταση στην επιστήμη, η ιδιοφυΐα του Αλμπερτ Αϊνστάιν τιμάται φέτος στη Γερμανία, τη γενέτειρα του μεγάλου φυσικού, ο οποίος την εγκατέλειψε με την άνοδο του ναζισμού το 1933.
Με την ευκαιρία της 100ής επετείου των θεωριών που έφεραν επανάσταση στην επιστήμη, η ιδιοφυΐα του Αλμπερτ Αϊνστάιν τιμάται φέτος στη Γερμανία, τη γενέτειρα του μεγάλου φυσικού, ο οποίος την εγκατέλειψε με την άνοδο του ναζισμού το 1933 και έκτοτε ουδέποτε επέστρεψε.
Ο καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ κηρύσσει την Τετάρτη την έναρξη του Έτους Αϊνστάιν", που θα γιορταστεί με σειρά συνεδρίων, εκθέσεων και πρωτότυπων εκδηλώσεων, με στόχο την καλύτερη προσέγγιση του θεμελιώδους έργου και της αντιφατικής προσωπικότητας ενός Νομπελίστα που, όπως λεγόταν, δεν φορούσε κάλτσες.
Η Γερμανία, της οποίας την υπηκοότητα αποποιήθηκε ο Αϊνστάιν (για ένα διάστημα ήταν άπατρις, ενώ μετά πολιτογραφήθηκε Ελβετός και αργότερα Αμερικανός), θέλει να αποτίσει φόρο τιμής στο «ελεύθερο πνεύμα, στον ειρηνιστή, στον πολίτη του κόσμου και στον οραματιστή», που στα 26 του χρόνια, το 1905, συγκλόνισε τον κόσμο της Φυσικής.
Τη χρονιά εκείνη, και ενώ ακόμη δεν ήταν καθηγητής, δημοσιεύει στην επιθεώρηση Annalen der Physik τρία άρθρα των οποίων οι εφαρμογές θα σφράγιζαν τον αιώνα.
Στην πρώτη δημοσίευση περιγράφει το φωτοηλεκτρικό φαινόμενομ, από την οποία προκύπτει η θεωρία ότι το φως συμπεριφέρεται ταυτόχρονα ως κύμα και ως ροή σωματιδίων, που επιβραβεύθηκε με το Νόμπελ Φυσικής το 1921 και άνοιξε το δρόμο στην έρευνα για τα ραντάρ. Το δεύτερο άρθρο αφορά την κίνηση Μπράουν, που αφορά τη συμπεριφορά ατόμων και μορίων, ενώ το τρίτο αποδεικνύει ότι τα χαρακτηριστικά του χρόνου και του χώρου δεν είναι απόλυτα αλλά εξαρτώνται από τον παρατηρητή, μια αρχή που έγινε γνωστή ως Σχετικότητα.
Τέλος, αποδεικνύει τη σχέση μεταξύ μάζας και ενέργειας, ότι δηλαδή η μάζα είναι μια μορφή ενέργειας και η ενέργεια μια μορφή μάζας. Η περίφημη εξίσωσή του E=mc2, ήταν καθοριστική για την χαλιναγώγηση της πυρηνικής ενέργειας και την ανάπτυξη της ατομικής βόμβας, στην οποία ωστόσο δεν συμμετείχε.
Ο Αϊνστάιν γνώρισε τη δόξα το 1919, χρονολογία όπου η θεωρία του για το φως επιβεβαιώνεται στη διάρκεια μιας έκλειψης ηλίου, από βρετανούς ερευνητές που παρατηρούσαν αστέρες εκείνη την ημέρα της ηλιακής έκλειψης. Με το τέλος του Α Παγκοσμίου Πολέμου, αγωνίστηκε για τον ειρηνισμό.
Για τους λόγους αυτούς και εξαιτίας της εβραϊκής καταγωγής του, διασύρθηκε από τους ναζί, που λεηλάτησαν το σπίτι του στο Βερολίνο. Ο Αϊνστάιν πήγε στο Πρίνστον των Ηνωμένων Πολιτειών για να διδάξει εκεί. Παραμονές του Β Παγκοσμίου Πολέμου, προειδοποίησε με επιστολή του τον αμερικανό πρόεδρο Φρανκλίνο Ρούζβελτ ότι οι ναζί θα μπορούσαν σύντομα να αποκτήσουν ατομική βόμβα.
Ο Ρούζβελτ απάντησε εξαπολύοντας το Σχέδιο Μανχάταν, το οποίο οδήγησε στις ατομικές βόμβες της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, προκειμένου η Ιαπωνία να αναγκαστεί να συνθηκολογήσει. Ο Αϊνστάιν, τρομοκρατημένος από τις εφαρμογές των ερευνών του, άρχισε να εργάζεται ακατάπαυστα υπέρ του αφοπλισμού και της συγκρότησης μιας παγκόσμιας κυβέρνησης. Ασχολήθηκε επίσης και με το θέμα του κράτους του Ισραήλ.
Η προσωπική του ζωή ήταν μάλλον πολυτάραχη. Παντρεύτηκε δύο φορές. Απέκτησε δικά του παιδιά, μεταξύ τους μια κόρη την οποία εγκατέλειψε, αλλά και υιοθέτησε παιδιά, ενώ είχε και πολλές εξωσυζυγικές σχέσεις. Ήταν εξαίρετος βιολιστής. Πέθανε σε ηλικία 76 ετών από ανεύρυσμα. Η τέφρα του σκορπίστηκε σε μέρος που κρατήθηκε μυστικό αλλά ο εγκέφαλός του φυλάσσεται στις ΗΠΑ για επιστημονικούς λόγους.
«Λίγες προσωπικότητες αντανακλούν τόσο καλά όπως ο Αϊνστάιν τα γεγονότα που σφράγισαν τον 20ου αιώνα: όπως η μεγάλη ανάπτυξη της επιστήμης, ο φόβος για το άτομο, η ναζιστική τρέλα και ο διωγμός των Εβραίων, η αποτυχία και η ευθύνη της επιστήμης» υπογραμμίζει η γερμανική εβδομαδιαία εφημερίδα Die Zeit.
Το άρθρο αναφέρεται πάντως και στην αντιφατικότητα της μεγαλοφυίας: «Αυτός που έφερε καινοτομίες στη Φυσική, έθεσε τέρμα στην ανάπτυξη της κβαντικής θεωρίας. Ο ειρηνιστής συνηγόρησε υπέρ της κατασκευής της ατομικής βόμβας, ενώ διέθετε το σπάνιο ταλέντο να πληγώνει φίλους και οικείους του».
Ο πρόεδρος της Γερμανικής Εταιρίας Φυσικής, Κνουτ Ούρμπαν, βλέπει «σε αυτόν τον άνδρα με πολύ χιούμορ, απαθανατισμένο σε μια φωτογραφία την ώρα που βγάζει τη γλώσσα, τη μορφή ενός "βαθιά ανθρώπινου ιδεαλιστή" με τον οποίο σχεδόν ο καθένας μπορεί να ταυτιστεί».
Για πρώτη φορά, η ζωή του Νίκου Ξυλούρη ανεβαίνει στο θεατρικό σανίδι από τη Stages Network και τα Αθηναϊκά Θέατρα, με το έργο Ο Αρχάγγελος της Κρήτης. Έως τις 31 Ιανουαρίου στο θέατρο ΗΒΗ.
Μια από τις πιο ωραίες φωνές της γενιάς της, η Βιολέτα Ίκαρη επιστρέφει στη δισκογραφία με το EP Σύννεφα Μπαλόνια, αλλά και στον Σταυρό του Νότου στις 26 Δεκεμβρίου.
Φροίξος Φυντανίδης
WIDGET ΡΟΗΣ ΕΙΔΗΣΕΩΝΗ ροή ειδήσεων του in.gr στο site σας