«Για να είσαι επιτυχημένος πρέπει να είσαι σέξι με έναν straight τρόπο»: Ο Μπεν Γουίσοου παρατηρεί τη λίμπιντο της Νέας Υόρκης

Στις 19 Δεκεμβρίου 1974, η συγγραφέας Λίντα Ρόζενκραντζ επισκέφθηκε το διαμέρισμα του φίλου της Πίτερ Χούτζαρ στη Νέα Υόρκη και ζήτησε από τον φωτογράφο να της περιγράψει ακριβώς τι είχε κάνει την προηγούμενη μέρα. Της μίλησε με πολλές λεπτομέρειες για τη φωτογράφιση του Άλεν Γκίνσμπεργκ για την εφημερίδα New York Times (η φωτογράφιση δεν πήγε καλά, καθώς ο Γκίνσμπεργκ ήταν πολύ θεατρικός για το είδος της οικειότητας που επιθυμούσε ο Χούτζαρ). Της περιέγραψε επίσης το κινέζικο φαγητό που έφαγε και πώς ο φίλος του, Βινς Αλέτι, πέρασε από το σπίτι του για να κάνει ντους. Και ανησυχούσε για το ότι δεν είχε πληρωθεί από το περιοδικό Elle. Τι έκανε λοιπόν ο Μπεν Γουίσοου, που τον υποδύεται στη νέα ταινία Peter Hujar’s Day, την προηγούμενη μέρα;

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Janus Films (@janus_films)

«Βαρετό, ε;»

Ο ηθοποιός, σε μια βιντεοκλήση για τον Guardian και τον Alex Needham, από το σπίτι του στο Λονδίνο, τρίβοντας τα χέρια του στα μαλλιά του με ανησυχία, λέει ότι θα μπορούσε να την περιγράψει «σε περίπου πέντε προτάσεις».

«Γύρισα σπίτι από τα γυρίσματα και πήρα το κοτόπουλο που είχα μαγειρέψει την προηγούμενη μέρα και είχα φάει το μισό και το τελείωσα. Καλά, δεν το τελείωσα, αλλά συνέχισα να το τρώω και μετά ήπια ένα ποτήρι κρασί και αποκοιμήθηκα στις εννιάμιση. Βαρετό. Αλλά, ε;».

Αυτή είναι μια θέση που η ταινία δοκιμάζει στα όρια. Σε σκηνοθεσία του Αμερικανού Άιρα Σακς το Peter Hujar’s Day αποτελείται εξ ολοκλήρου από 70 λεπτά συνομιλίας μεταξύ του Χούτζαρ και της Ρόζενκραντζ, την οποία υποδύεται η Ρεμπέκα Χολ.

Το σενάριο είναι βασισμένο στο κείμενο της Ρόζενκραντζ, το οποίο ανακαλύφθηκε ξανά το 2019, όταν το έργο του Χούτζαρ δωρίστηκε στη Morgan Library της Νέας Υόρκης (η Λίντα Ρόζενκραντζ είναι σήμερα 91 ετών, ενώ ο φωτογράφος πέθανε από AIDS το 1987, σε ηλικία 53 ετών).

Οι δυο τους συνομιλούν στο διαμέρισμά του, ξαπλωμένοι στον καναπέ και στο κρεβάτι, με το μαγνητόφωνο της να κροταλίζει και να βουίζει καθώς ο ήλιος δύει σε κάτι που μοιάζει με πραγματικό χρόνο.

Ο Γουίσοου το περιγράφει ως «ένα πορτρέτο μιας φιλίας, σχεδόν μια ιστορία αγάπης». Ορισμένοι κριτικοί έχουν χαρακτηρίσει την ταινία ως αριστούργημα. Η ηθοποιός Λίντσεϊ Λόχαν πρόσφατα εξήρε την «ήσυχη ομορφιά» της

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη The Loft Cinema (@theloftcinema)

Μια άνετη σιωπή

Όπως θα περίμενε κανείς από ηθοποιούς του διαμετρήματος των Χολ και Γουίσοου, οι προφορές είναι άψογες και η οικειότητα μεταξύ των Χούτζαρ και Ρόζενκραντζ, μεταφέρεται μέσα από τις πιο μικρές λεπτομέρειες: ένα βλέμμα, ένα άγγιγμα, μια άνετη σιωπή.

Ο Γουίσοου το περιγράφει ως «ένα πορτρέτο μιας φιλίας, σχεδόν μια ιστορία αγάπης». Ορισμένοι κριτικοί έχουν χαρακτηρίσει την ταινία ως αριστούργημα. Η ηθοποιός Λίντσεϊ Λόχαν πρόσφατα εξήρε την «ήσυχη ομορφιά» της.

Άλλοι, ωστόσο, μπορεί να δυσκολευτούν να την παρακολουθήσουν στο σύνολό της – αν και ο Γουίσοου λέει ότι μπορεί να την δει κανείς σαν ένα βίντεο σε μια έκθεση τέχνης, με τον θεατή να μπαίνει και να βγαίνει. «Αυτό θα ήταν εξίσου ακριβές».

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Posteritati (@posteritati)

«Για ποιον στο διάολο μιλάει;»

Συνήθως ο Γουίσοου μισεί να βλέπει τις δικές του δουλειές, καθώς οι αναμνήσεις του από τη δημιουργία τους υπερισχύουν της απόλαυσης. Ωστόσο, λέει: «Μου αρέσει πολύ αυτό το είδος ταινιών. Μπορείς να χαλαρώσεις και υπάρχει χώρος για τον θεατή να παρασυρθεί. Όλοι οι άνθρωποι για τους οποίους μιλάει έχουν ερευνηθεί πολύ σχολαστικά, αλλά φαντάζομαι ότι οι περισσότεροι θα σκεφτούν: “Για ποιον στο διάολο μιλάει;”. Έτσι, σε κάποιο σημείο, οι άνθρωποι πιθανώς θα πουν: “Απλά θα το αφήσω να με παρασύρει”. Είναι ένας διαφορετικός τρόπος να προσελκύσεις τον θεατή».

Η ταινία Peter Hujar’s Day γυρίστηκε στο Westbeth, μια κοινότητα καλλιτεχνών στη δυτική άκρη του Μανχάταν, όπου ο Χούτζαρ τραβούσε φωτογραφίες. Ο Γουίσοου λατρεύει τη Νέα Υόρκη.

«Νιώθεις ότι υπάρχει πολλή λίμπιντο», λέει. «Υπάρχει μια ενέργεια που μοιάζει σεξουαλική – έχει να κάνει με το κλίμα, το νησί, τους ανθρώπους και τον τρόπο που είναι όλα διαρρυθμισμένα».

Όταν βρίσκεται στην πόλη, του αρέσει να πηγαίνει σε συναυλίες ή στο Julius, το παλαιότερο γκέι μπαρ της πόλης. «Στο Julius μπορείς πάντα να βρεις θέση», λέει. «Αν υπήρχε κάτι τέτοιο στο Λονδίνο, θα ήταν πάντα γεμάτο, έτσι δεν είναι;».

Η ταινία Peter Hujar’s Day γυρίστηκε στο Westbeth, μια κοινότητα καλλιτεχνών στη δυτική άκρη του Μανχάταν, όπου ο Χούτζαρ τραβούσε φωτογραφίες. Ο Γουίσοου λατρεύει τη Νέα Υόρκη

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Janus Films (@janus_films)

Μικρές στιγμές, τεράστια γεγονότα

Ο Άιρα Σακς είπε στον Γουίσοου να μην αποκαλύψει πόσο ακριβώς χρόνο χρειάστηκε για να γυριστεί η ταινία Peter Hujar’s Day, καθώς ήταν πολύ σύντομη – κάπου μεταξύ μιας εβδομάδας και ενός μήνα. Παρ’ όλα αυτά, ο Γουίσοου σίγουρα δούλεψε σκληρά. Είχε να απομνημονεύσει 55 σελίδες με επιμελώς αναδημιουργημένες καθημερινές συνομιλίες, ενώ η Χολ είχε μόνο τρεις.

«Μου αρέσει πολύ αυτό στην τέχνη» λέει ο Γουίσοου για την έμφαση που δίνεται στα μικρά πράγματα. «Διαβάζω τα ημερολόγια μιας λαμπρής Αυστραλής συγγραφέως, της Έλεν Γκάρνερ» – πρόσφατη νικήτρια του βραβείου Baillie Gifford – «και είναι όλα μικρές παρατηρήσεις. Αλλά αλλάζουν την αντίληψή σου για τη ζωή, γιατί σου δείχνουν πώς η ζωή αποτελείται πραγματικά από μικρές στιγμές, ακόμα και όταν συμβαίνουν τεράστια γεγονότα».

«Αυτός γυμνός σε μια καρέκλα»

Ο Χούτζαρ, του οποίου οι φωτογραφίες πέρασαν σχεδόν απαρατήρητες κατά τη διάρκεια της ζωής του, έδινε επίσης έντονη προσοχή στη λεπτομέρεια, από τα θραύσματα φωτός στον ποταμό Χάντσον μέχρι τις τρίχες στα πόδια μιας drag queen.

«Είδα για πρώτη φορά τη δουλειά του στο εξώφυλλο του άλμπουμ I Am a Bird Now των Anohni and the Johnsons», λέει ο Γουίσοου. «Και είχα καρτ-ποστάλ με φωτογραφίες του από άντρες ντυμένους drag queen. Αλλά κατά τη διάρκεια της πανδημίας άρχισα να σκέφτομαι: “Ω, όλες αυτές οι εικόνες είναι του ίδιου ανθρώπου”.

»Την ίδια περίπου περίοδο, υπήρχε μια έκθεση στη Maureen Paley, που είχε να κάνει με καλλιτέχνες στα παρασκήνια, και ήταν πολύ όμορφη».

Τόσο όμορφη που ο Γουίσοου αγόρασε ένα από τα έργα από τη γκαλερί του Λονδίνου. «Είναι αυτός γυμνός σε μια καρέκλα» λέει. «Είναι αρκετά ασυνήθιστο, γιατί συνήθως στεκόταν όρθιος όταν ζωγράφιζε αυτοπροσωπογραφίες, και έχει ένα νήμα γύρω από το λαιμό του. Νομίζω ότι είχε αρχίσει να ασχολείται με μαγικά πράγματα για την υγεία του».

Ο Γουίσοου λατρεύει το έργο του Χούτζαρ για τον τρόπο με τον οποίο αποτυπώνει μια χαμένη queer μποέμικη Νέα Υόρκη που καταστράφηκε από το AIDS («σαν μια πύλη προς μια εποχή που ίσως να μην είχε μείνει στη μνήμη»)

Peter Hujar’s Day

«Πάντα προσπαθούσε να διατηρήσει την αγνότητα»

Ο Γουίσοου λατρεύει το έργο του Χούτζαρ για τον τρόπο με τον οποίο αποτυπώνει μια χαμένη queer μποέμικη Νέα Υόρκη που καταστράφηκε από το AIDS («σαν μια πύλη προς μια εποχή που ίσως να μην είχε μείνει στη μνήμη»), για την κυριαρχία του στο μονόχρωμο («το αναφέρει αυτό στην ταινία – τα μαύρα και τα γκρι, και η θλίψη που εκφράζουν είναι όμορφη») και για την ψυχολογική διορατικότητα στα πορτρέτα του.

Νωρίτερα φέτος, ο Γουίσοου επισκέφθηκε μια ολοκληρωμένη έκθεση του έργου του Χούτζαρ στο Raven Row στο Λονδίνο. «Μπορούσες πραγματικά να νιώσεις πόσο εξαιρετικά οικείος ήταν με τα θέματά του», λέει. «Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ συγκινητικό».

Θαυμάζει επίσης την άρνηση του Χούτζαρ να συμβιβαστεί. «Πάντα προσπαθούσε να διατηρήσει την αγνότητα του έργου του. Στην ταινία, μιλάει για το πώς κάποιος αρέσκεται σε κάτι όταν φαίνεται «πραγματικά καλλιτεχνικό», και το μισεί αυτό – κάτι προφανώς ευχάριστο που θα φαίνεται όμορφο στον τοίχο σου».

Η διαφορά με έναν ετεροφυλόφιλο σκηνοθέτη

Ο Γουίσοου δούλευε στην προηγούμενη ταινία του Σακς, Passages, που αφορά έναν άντρα που απατά τον σύζυγό του με μια γυναίκα, όταν ο σκηνοθέτης του ζήτησε να υποδυθεί τον Χούτζαρ. Δέχτηκε αμέσως. «Ήθελα να συνεργαστώ ξανά με τον Άιρα. Ήθελα απλώς να είμαι ξανά μαζί του», λέει.

«Είναι κάποιος που απολαμβάνω την παρέα του. Έχουμε κοινά ενδιαφέροντα και μας αρέσει να μιλάμε μεταξύ μας. Έτσι προέκυψε η συνεργασία. Και ναι, είναι πολύ ωραίο να συνεργάζεσαι με έναν ομοφυλόφιλο».

Είναι διαφορετικό από το να συνεργάζεσαι με έναν ετεροφυλόφιλο σκηνοθέτη; «Σίγουρα είναι διαφορετικό όταν κάνεις ένα έργο που αφορά την ομοφυλοφιλία ή την queer κουλτούρα» λέει. «Υπάρχουν πολλοί υπέροχοι ομοφυλόφιλοι σκηνοθέτες, αλλά όχι και τόσοι πολλοί. Νομίζω ότι είναι δύσκολο για αυτούς να κάνουν ταινίες. Γι’ αυτό είναι πολύτιμο όταν έχεις την ευκαιρία να συνεργαστείς με έναν».

«Υπάρχει ακόμα πολλή ομοφοβία και μίσος»

Δεν υπάρχουν και πολλοί ομοφυλόφιλοι ηθοποιοί, ειδικά σε επίπεδο επιτυχίας όπως ο Γουίσοου. «Όχι, δεν υπάρχουν πολλοί», λέει. «Είναι περίπλοκο και πιθανώς διαφορετικό για κάθε άτομο, αλλά νομίζω ότι έχει να κάνει με το γεγονός ότι αν θέλεις να είσαι πραγματικά επιτυχημένος, πρέπει να συμμορφώνεσαι με αυτό που θεωρείται ετεροφυλοφιλική προτίμηση, ή κάτι τέτοιο. Ή να είσαι σέξι με ένα straight τρόπο.

»Πάντα με εκπλήσσει το πόσο πολύ σεξ κρύβεται κάτω από όλα, στην πραγματικότητα. Ή πόσος πολύς πόθος. Υπάρχει ακόμα πολλή ομοφοβία και μίσος. Εννοώ, είναι καλύτερα από το παρελθόν, αλλά εξακολουθεί να ισχύει. Δεν κατηγορώ τους ανθρώπους που είναι κλειστοί».

Ο Γουίσοου είναι 45 ετών. Όπως πολλοί queer άνθρωποι της ηλικίας του, τον στοιχειώνει κάπως η απουσία της γενιάς των γκέι ανδρών που τον προηγήθηκαν, πολλοί από τους οποίους πέθαναν από AIDS όταν είχαν ακόμα πολλά να προσφέρουν ως μέντορες, δάσκαλοι ή πατρικές φιγούρες, και μέσω της δουλειάς που δεν πρόλαβαν να κάνουν. «Νιώθω την έλλειψη των παλαιότερων», λέει. «Είναι σαν ένα τεράστιο κενό, που εξακολουθεί να είναι τόσο θλιβερό και συγκλονιστικό».

Ο Χούτζαρ δεν ξαναφωτογράφησε ποτέ μετά που έμαθε ότι είχε AIDS. «Σταμάτησε κυριολεκτικά τη στιγμή που έλαβε τη διάγνωση. Όλα στο σκοτεινό θάλαμο έμειναν ακριβώς όπως ήταν. Με ανατριχιάζει να σκέφτομαι τι θα μπορούσε να κρύβεται πίσω από αυτό».

Τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος

Είναι ιδιαίτερα λυπηρό, λέει ο Γουίσοου, επειδή οι περισσότεροι καλλιτέχνες συνεχίζουν να εργάζονται όσο μπορούν. Ο ηθοποιός σίγουρα δεν αποτελεί εξαίρεση. Στη συνέχεια θα συμμετάσχει σε μια τηλεοπτική σειρά, μετά σε μια ταινία, μετά ίσως σε κάποιο θεατρικό έργο, πριν πιθανώς δημιουργήσει κάτι δικό του.

«Ένας χορευτής δεν μπορεί να συνεχίσει για πάντα, έτσι δεν είναι; Εννοώ, μερικοί το κάνουν και αυτό είναι εξαιρετικό. Αλλά οι ηθοποιοί και οι φωτογράφοι μπορούν να συνεχίσουν. Και νομίζω ότι μπορείς να γίνεις καλύτερος, επειδή έχεις περισσότερα να προσφέρεις σχετικά με το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος».

*Η ταινία Peter Hujar’s Day προβλήθηκε στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

*Με στοιχεία από theguardian.com