Καλά Χριστούγεννα στις κυρίες, τους κυρίους και τους Αγιοβασίληδες του μόχθου
Ο Αμερικανός φωτογράφος Λι Φρίντλαντερ κατάφερε να απαθανατίσει τα Χριστούγεννα με ρεαλισμό και καλλιτεχνική αταξία, οπότε μην περιμένετε λήψεις τύπου «αυτό θα άρεσε στον κόσμο του Instagram».
Aς ξεφύγουμε νοητά από την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη που το εορταστικό τοπίο είναι ευδιάκριτο και οικείο (δεν βαρεθήκατε τα ίδια και τα ίδια;) και ας μεταφερθούμε μονάχα γι’ αυτά τα Χριστούγεννα στην Αμερική. Τι συμβαίνει εκεί τον Δεκέμβρη και τον Ιανουάριο; Είναι οι άνθρωποι θρησκευόμενοι ή απλά έχουν υπερκαταναλωτική μανία; Ο στολισμός που επιλέγουν είναι ειρωνικός; Μια βλασφημία; Ή τίποτε από όλα αυτά;
Την απάντηση σε όλα αυτά τα ερωτήματα φαίνεται πως κρατά στα χέρια του ο άνθρωπος που μελέτησε όσο κανείς άλλος το εορταστικό κλίμα στην Αμερική με τον φακό του: φυσικά, μιλάμε για τον Λι Φρίντλαντερ.
Για κάποιους εκεί έξω, τα Χριστούγεννα μπορεί να είναι μια γιορτή για τη γέννηση του Ιησού, για άλλους μια ευκαιρία πιουν, να γευματίσουν και να γελάσουν μαζί με τους φίλους και την οικογένεια τους, και τέλος, για άλλους, μια γιορτή που προκαλεί έμετο από το καπιταλιστικό πρόσημο που έχει μολύνει κάθε της κύτταρο. Φυσικά, το ίδιο ισχύει για κάθε χώρα, σε κάθε ήπειρο, οπότε η Αμερική δεν ξεφεύγει από τον κακό λύκο, ούτε τον καλό.
Όπως αποδεικνύει με τις λήψεις του ο Λι Φρίντλαντερ στο λεύκωμα «Christmas», ο οποίος για περισσότερες από επτά δεκαετίες ταξίδεψε σε μέρη όπως η Χονολουλού, το Τέξας και η Νέα Υόρκη, «το κοινωνικό τοπίο» των Χριστουγέννων είναι ένα κράμα αντιθέσεων: από τους δρόμους της φτώχειας μέχρι τα λόμπι πολυεθνικών.
Η αινιγματική γλώσσα του Φρίντλαντερ – αρκεί να θυμηθούμε τις πινακίδες που έκαναν τραμπάλα ανάμεσα στην ειρωνεία και τα θρησκευτικά πιστεύω, βρήκε το κοινό που θα ήθελε να μάθει κάθε της γράμμα.
Φωτογραφία: «Lee Friedlander: Christmas»
Ο Φρίντλαντερ δημιούργησε μια συλλογή φωτογραφιών που παρουσιάζουν με ακράδαντο ρεαλισμό τον εορτασμό των Χριστουγέννων, για παράδειγμα, θα δείτε παιδιά που τρέχουν προς το μέρος του παππού με τα κόκκινα ρούχα και τα λευκα μούσια, φυλακισμένους Άγιους Βασίληδες και καταθλιπτικές γιρλάντες.
Η φωτογραφική μηχανή, έγραψε κάποτε ο Φριντλάντερ, είναι «ένα είδος διχτυού[…]αν το στρέψεις προς ένα σημείο, μπορεί και να φανείς τυχερός. Μπορεί να πάρω αυτό που ήλπιζα και ακόμα περισσότερα —πολλά περισσότερα—από όσα θα θυμόμουν ότι υπήρχαν εκεί».
«Όπως και πολλά άλλα στοιχεία της κουλτούρας μας, είναι ένας εκπληκτικός συνδυασμός εμπορευματοποίησης και συναισθηματισμού», δήλωσε κάποτε ο Peter Kayafas, μακροχρόνιος φίλος του θρυλικού φωτογράφου, στην δημοσιογράφο Amy Crawford του περιοδικού Smithsonian. «Όλα είναι εκεί, και όλα είναι αμερικανικά», πρόσθεσε.
Φωτογραφία: «Lee Friedlander: Christmas»
Απομακρυνόμαστε από τις λήψεις των Χριστουγέννων
Ο Λι Φρίντλαντερ, γεννημένος το 1934 στο Αμπερντίν της Ουάσιγκτον, άρχισε όλα τα στοιχεία που συνθέτουν την Αμερική – από ανθρώπους μέχρι αντικείμενα- το 1948 και έχοντας για όπλο του το χιούμορ, καταφέρνει να δημιουργήσει συγκινητικές εικόνες μέσα στο χάος της αστικής ζωής.
Το ταλέντο του δεν άργησε να αναγνωριστεί στον τόπο που τον ενέπνευσε και έθρεψε: αφού έγινε γνωστός για την σειρά «Self Portrait» που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960 και στην οποία επέστρεψε τη δεκαετία του 1990, κέρδισε πολυπόθητα βραβεία, ενώ τα έργα του έχουν φιλοξενηθεί σε μουσεία-θρύλους.
Λήψεις του συμπεριλήφθηκαν στην έκθεση New Documents του 1967, που διοργάνωσε ο Τζον Σαρκόφσκ στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, ενώ για τρία χρόνια έλαβε την υποτροφία Guggenheim, λίγο πριν ακολουθήσει η υποτροφία National Endowment for the Arts το 1972, το 1977, το 1978, το 1979 και το 1980.
Το 2005, ήταν το θέμα μιας μεγάλης περιοδεύουσας αναδρομικής έκθεσης που οργανώθηκε από τον συγγραφέα Πίτερ Γκαλάσι στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και ήταν ο αποδέκτης του διάσημου βραβείου Hasselblad.
Οι εκτυπώσεις του Friedlander βρίσκονται στις συλλογές σημαντικών ιδρυμάτων, όπως το Art Institute of Chicago, το George Eastman Museum, το Metropolitan Museum of Art, το Museum of Modern Art, η National Gallery of Art, το San Francisco Museum of Modern Art, το Whitney Museum of American Art και αμέτρητα άλλα σε όλο τον κόσμο.
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Πέμπτη 11.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/colton-sturgeon-6FQuEH9mcNk-unsplash-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442