Ο έρωτας των Ρώσων με την Adidas κρατάει εδώ και χρόνια – Από την Σοβιετική Ένωση στον καπιταλισμό της Δύσης

Στο viral πλέον κομμάτι «Tri Poloski» του 2016, ακούμε κάποιον να βρωντοφωνάζει ότι πάει σε σκληροπυρηνικά πάρτυ που τρέμουν τα μπάσα, φοράει παπούτσια Adidas και ρούχα με τρεις ρίγες, ενώ δίπλα του έχει «τρεις κουλ γκόμενες».

Και το σημαντικότερο; Ότι δεν φοβάται, οπότε μην περιμένετε να τον δείτε να κρύβετε στις γωνιές, όταν η κατάσταση ξεφεύγει από τον έλεγχο.

Το «Tri Poloski» συνοδεύει φωτογραφίες που βλέπουμε συχνά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες απεικονίζουν νέους και νέες από την Ρωσία να κάθονται slav squat σε πάρκα, πλατείες και πάρτυ, πίνοντας μπύρες και βότκες και, καπνίζοντας τα πιο βαριά τσιγάρα της αγοράς.

Ωστόσο, αυτή η μανία με τα τρίριγα, δεν είναι κάτι το καινούργιο.

Μια μικρή αναδρομή

Όταν ο Ρώσος σχεδιαστής μόδας Gosha Rubchinskiy παρουσίασε τη συλλογή του για την Άνοιξη/Καλοκαίρι 2018 στην Αγία Πετρούπολη, ήταν, όπως συνήθως, ένα εκρηκτικό μείγμα αντιθετικών πολιτισμικών αναφορών από την Ανατολή και τη Δύση.

Η επίδειξη πραγματοποιήθηκε στο DK Svyazi, πρώην σοβιετικός σύλλογος νεολαίας, γνωστός στα τέλη της δεκαετίας του ’80 για τις διάσημες ροκ συναυλίες του και, λόγω του underground χαρακτήρα του, επιλέχθηκε το 1989 από τον καλλιτέχνη Timur Novikov για να διοργανώσει το πρώτο rave στη χώρα.

Η κύρια συζήτηση που πυροδότησε εκείνη η βραδιά, όπως την κατέγραψε ο Τύπος, ήταν η συνεργασία του Rubchinskiy με την Adidas, καθώς για δεκαετίες, η μάρκα υπήρξε κομμάτι της underground κουλτούρας στη σοβιετική και μετασοβιετική Ρωσία.

View this post on Instagram

A post shared by Clothing Archive (@beams.archive)

Όπως αναφέρει η Anastasiia Fedorova στο New East Digital Archive, η παρουσίαση της συλλογής στην Αγία Πετρούπολη αφορούσε το κίνημα των underground rave. Οι νεαροί με τα ξυρισμένα κεφάλια, περπάτησαν στην πασαρέλα φορώντας κίτρινες ποδοσφαιρικές κάλτσες μέχρι το γόνατο, γκρι, μπορντό και φούξια φόρμες, παπούτσια με κορδόνια που αντανακλούν το φως και μεγάλα στρογγυλά γυαλιά ηλίου.

Η συλλογή είχε τις ρίζες της στην ταραχώδη δεκαετία του ’90, ενώ ταυτόχρονα έκλεινε με μαεστρία το μάτι στις ρωσικές απομιμήσεις της Adidas — ποιος μπορεί να ξεχάσει το θρυλικό «Abibas» ;

Από την Σοβιετική ένωση, με αγάπη

Η Adidas ιδρύθηκε το 1949 από τον Γερμανό τσαγκάρη Άντολφ Ντάσλερ και σήμερα, η μάρκα είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αθλητικών ειδών στην Ευρώπη, με μια σειρά από συνεργασίες με καλλιτέχνες της ποπ και της ραπ – όπως ο Stormzy.

Ωστόσο, η δημοτικότητα της Adidas στη Ρωσία χρονολογείται από μια εντελώς διαφορετική εποχή.

View this post on Instagram

A post shared by hihorse (@hiiihorse)

Κάθε πολίτης της Σοβιετικής Ένωσης «έτρεφε σεβασμό» για την μάρκα, από όταν η Adidas προμήθευσε τις στολές της Ολυμπιακής ομάδας της ΕΣΣΔ το 1980. Τα παπούτσια Adidas κατασκευάζονταν επίσης στην ΕΣΣΔ με άδεια χρήσης της μάρκας από το 1979: αρχικά στο πειραματικό εργοστάσιο Sport της Μόσχας και λίγο αργότερα στην Τιφλίδα, το Κίεβο και το Γερεβάν.

Το πρώτο και μοναδικό μοντέλο αθλητικών παπουτσιών που ήταν διαθέσιμο — μπλε με τρεις λευκές ρίγες και ώχρα σόλα — είχε φτάσει να λατρεύεται σαν θεός. Σε όλη την ΕΣΣΔ, τα αθλητικά παπούτσια Adidas έγιναν ένα περιζήτητο αντικείμενο που συμβόλιζε κοινωνική θέση και διασυνδέσεις.

Ωστόσο, όπως αναφέρει η Fedorova στο άρθρο της, τα αθλητικά παπούτσια ήταν δύσκολο να βρεθούν στα τελευταία χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης —διατίθεντο μόνο μερικά κινέζικα ή τσέχικα μοντέλα—, αλλά τα αθλητικά παπούτσια Adidas παρέμεναν τόσο πολύτιμα και σπάνια που μπορούσαν να φορεθούν στο θέατρο ή σε εστιατόριο.

View this post on Instagram

A post shared by HIDDEN® (@hidden.ny)

Gopniks

Η ιστορία των ρωσικών απομιμήσεων της Adidas συμβαδίζει με την εμμονή για τη μάρκα — τη δεκαετία του 1980, απομιμήσεις αθλητικών παπουτσιών Adidas παράγονταν στο νότιο τμήμα της Ρωσίας, στον Καύκασο. Η δεκαετία του 1990, ωστόσο, σηματοδότησε μια εντελώς νέα εποχή άγριου καπιταλισμού: οι νεοσύστατες αγορές πλημμύρισαν ξαφνικά με τουρκικά και κινεζικά αθλητικά ρούχα, τζιν και δερμάτινα είδη.

Ένα πολύχρωμο αθλητικό μπουφάν Adidas ήταν απαραίτητο, μαζί με τζιν Levis από τις ΗΠΑ. Η Adidas σύντομα προσέλκυσε άτομα που αναζητούσαν δύναμη και κύρος σε μια κοινωνία που βρισκόταν σε μεταβατικό στάδιο — μικροκακοποιούς και επιχειρηματίες εκτός νόμου.

Ταυτόχρονα, πολλοί πρώην αθλητές προσλήφθηκαν ως σωματοφύλακες για μαφιόζους και περιφέρονταν στους άνομους δρόμους φορώντας τα συνηθισμένα αθλητικά τους ρούχα. Σύντομα, μια μαύρη φόρμα Adidas έγινε η σήμα κατατεθέν των gopniks, παιδιών από τις φτωχογειτονιές που έπιναν μπύρες και έμπλεκαν σε φασαριές, λίγα μέτρα από τα σπίτια τους.

Όπως όλα δείχνουν, η λατρεία για την Adidas προέρχεται από την επιρροή της Δύσης μέσω της underground rave και την είσοδο της χώρας στον καπιταλισμό: μπορεί να ζεις στην ανέχεια όσο οι οι άλλοι πλουτίζουν εις βάρος σου, αλλά αν φοράς ρούχα και παπούτσια με τρεις ρίγες, μιλάμε για μια διαφορετική ιστορία.

*Κεντρική φωτογραφία θέματος: Gosha Rubchinskiy x Adidas | Imaxtree | Με πληροφορίες από: New East Digital Archice