«Δε θα τελειώσει καλά» – Η αλλόκοτα αισιόδοξη ματιά της Ναν Γκόλντιν πάνω στην ανθρώπινη φύση
Μέσα στην μεγάλη αναδρομική έκθεση της Αμερικανίδας φωτογράφου κι ακτιβίστριας, Ναν Γκόλντιν, στο Μιλάνο, όπου παρά τον δυσοίωνα προφητικό τίτλο This Will Not End Well, ο συναισθηματικός οπτιμισμός είναι κυρίαρχος –και παράλογος.
«Μπορεί να ακούγεται υπερβολικό, αλλά καθώς περιηγείσαι στις διαφάνειες της Ναν Γκόλντιν στην έκθεση της This Will Not End Well είναι πιθανό να νιώσεις ότι συναντάς κάθε βασικό φάσμα της ανθρώπινης εμπειρίας: τη λαγνεία, την απώλεια, την οικογένεια, τη φιλία, τη βία, την παιδική ηλικία, την αναπηρία, τη χαρά, τον πόνο, τα πάντα» γράφει το Dazed συνεχίζοντας:
«Από το The Ballad of Sexual Dependency (1981–2022), το αριστούργημά της, έως το Sisters, Saints, Sibyls (2004–2022), αφιερωμένο στην αδελφή της και στο τραύμα των οικογενειών που έχουν πληγεί από αυτοκτονίες, και το Fire Leap (2010–2022), ένα συγκινητικό αφιέρωμα στην αθώα διαύγεια των παιδιών, η έκθεση δεν μπορεί παρά να σε συγκινήσει και να σε κάνει να πετάξεις στα σύννεφα».
Έχοντας ήδη παρουσιαστεί στη Στοκχόλμη, το Άμστερνταμ και το Βερολίνο, η έκθεση φτάνει τώρα στο Pirelli HangarBicocca, το σημαντικότερο κέντρο σύγχρονης τέχνης του Μιλάνου. Η έκθεση είναι μοναδική, καθώς είναι η πρώτη που εστιάζει στο έργο της Ναν Γκόλντιν ως κινηματογραφίστριας.
Παρουσιάζεται στον τεράστιο βιομηχανικό χώρο του πρώην εργοστασίου Pirell και αυτό που την κάνει ξεχωριστή είναι ότι περιλαμβάνει δύο έργα που προβάλλονται για πρώτη φορά σε μουσείο στην Ευρώπη, μαζί με μια εντυπωσιακή ηχητική εγκατάσταση που δημιουργήθηκε ειδικά για την έκθεση.
Το να τοποθετείς πάνω από 700 φωτογραφίες σε μια ακολουθία, όπως κάνει η Γκόλντιν στο The Ballad of Sexual Dependency, είναι μια χιονοθύελλα ιστοριών και θραυσμάτων αναμνήσεων
Πολλοί θα είναι εξοικειωμένοι με μερικές από τις εικόνες από τις πιο διάσημες διαφάνειες της, The Ballad of Sexual Dependency ή The Other Side (1992-2021), ένα σύνολο έργων που απεικονίζουν τους τρανς φίλους της καλλιτέχνιδας.
Αλλά το να τα δει κανείς στο αρχικό τους μορφότυπο, με τη συνοδεία ενός soundtrack που έχει επιμεληθεί η ίδια η Γκόλντιν με έναν τέλειο συνδυασμό συγκινητικών τραγουδιών – από τη Μαρία Κάλλας μέχρι τους Velvet Underground και τη Γιόκο Όνο – είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.
Το να τοποθετείς μια φωτογραφία δίπλα σε μια άλλη είναι μια μαγική πράξη που αμέσως θέτει σε κίνηση μια ιστορία. Το να τοποθετείς πάνω από 700 φωτογραφίες σε μια ακολουθία, όπως κάνει η Γκόλντιν στο The Ballad of Sexual Dependency, είναι μια χιονοθύελλα ιστοριών και θραυσμάτων αναμνήσεων.
Η καθαρή συσσώρευση νοημάτων και ζωών που διαφαίνονται κάνει αυτή την εμπειρία μια από τις πιο πολύτιμες και ζωογόνες που μπορείς να βιώσεις σε μια γκαλερί τέχνης ή ένα μουσείο.
Συναντάς κάθε βασικό φάσμα της ανθρώπινης εμπειρίας: τη λαγνεία, την απώλεια, την οικογένεια, τη φιλία, τη βία, την παιδική ηλικία, την αναπηρία, τη χαρά, τον πόνο, τα πάντα
Αν χάσατε τη νέα της παρουσίαση Stendhal Syndrome (2024) κατά τη διάρκεια του φετινού Rencontres d’Arles, μπορείτε να την δείτε εδώ στο Μιλάνο. Παίρνοντας το όνομά της από την ψυχοσωματική κατάσταση κατά την οποία ένα άτομο βιώνει δραματικές σωματικές και συναισθηματικές διακυμάνσεις όταν έρχεται σε επαφή με συγκλονιστική ομορφιά ή τέχνη, η Γκόλντιν αντιπαραθέτει τις φωτογραφίες της από κλασικά, αναγεννησιακά και μπαρόκ αριστουργήματα με τα πορτρέτα των φίλων και των αγαπημένων της.
Επαναπροσδιορίζει τους μύθους από τις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου μέσα από το πρίσμα της queer πορτραιτογραφίας, εναλλάσσοντας τη δική της αφήγηση με ένα συγκινητικό soundtrack που συνέθεσε το Soundwalk Collective, με ένα κομμάτι της Mica Levi.
Πέρυσι, όταν η έκθεση «This Will Not End Well» παρουσιάστηκε στη Neue Nationalgalerie του Βερολίνου, η Γκόλντιν έβγαλε ένα δυναμικό λόγο κατά την έναρξη της έκθεσης, καταδικάζοντας τις ενέργειες της ισραηλινής κυβέρνησης.
Σε αυτή την τελευταία επανάληψη της έκθεσης, παρουσίασε μια νέα ταινία που αποτελείται από βίντεο από τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης ανθρώπων που ζουν στη Γάζα και από ειδησεογραφικά ντοκιμαντέρ για τη γενοκτονία.
Από όλα τα έργα που εκτίθενται στο Pirelli HangarBicocca, αυτή είναι η μόνη ταινία χωρίς ήχο. Καμία μουσική δεν θα μπορούσε να ενισχύσει τον τρόμο. Σε ομιλία της στο Μιλάνο, προέτρεψε τους δημοσιογράφους που ήταν παρόντες: «Μην αποστρέφετε το βλέμμα σας. Αυτό δεν έπρεπε να είχε συμβεί ποτέ».
Παρά τις δυνατές αναφορές της στην ανθρωπότητα με όλη της την αναταραχή και τη δόξα, η Γκόλντιν δεν πιστεύει στο μέλλον των ανθρώπων. Το You Never Did Anything Wrong (2024) είναι εμπνευσμένο από έναν αρχαίο μύθο ότι η έκλειψη προκαλείται από ζώα που κλέβουν τον ήλιο.
Είναι μια στοιχειωτική, αφηρημένη ερωτική επιστολή προς τα ζώα και την εγγενή αθωότητά τους. Μιλώντας στην συνέντευξη τύπου της έκθεσης, η καλλιτέχνιδα εξήγησε: «Πρόκειται για έναν κόσμο χωρίς ανθρώπους, μόνο με ζώα, που είναι αυτό που πραγματικά εύχομαι για το μέλλον».
Υποκινούμενη από την αγάπη
Στην ίδια διάσκεψη, η συν-επιμελήτρια Ρομπέρτα Τενκόνι περιέγραψε τη μαγεία της προσέγγισης της Γκόλντιν στη δημιουργία εικόνων: «Ο τρόπος με τον οποίο φωτογραφίζει προέρχεται από τις σχέσεις. Δεν έχει να κάνει με την τεκμηρίωση, αλλά με το συναίσθημα και την επικοινωνία».
«Καθισμένοι στο πλούσιο σκοτάδι των περιπτέρων της έκθεσης This Will Not End Well, φωτισμένοι μόνο από την αδιάκοπη κυματιστή κίνηση του προβολέα και την ακολουθία εικόνων μέσα από καθαρό φως στην οθόνη, υπάρχει μια απτή αίσθηση ότι όλη η πρακτική της είναι υποκινούμενη από την αγάπη. Και πάλι, είναι δύσκολο να μην ακουστεί υπερβολικό, αλλά το νιώθεις σε όλη την έκθεση – την έντονη, θαρραλέα αγάπη που καθοδηγεί το χέρι της Ναν Γκόλντιν» καταλήγει το Dazed.
*Η έκθεση This Will Not End Well στο Pirelli HangarBicocca του Μιλάνου θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου 2025.
*Με στοιχεία από dazeddigital.com | Αρχική Φωτό: Nan Goldin, Brian and Nan in Kimono (1983)
Ο Σπυρίδων Περεσιάδης (1854–1918) ήταν σημαντικός Έλληνας θεατρικός συγγραφέας της ύστερης περιόδου του 19ου αιώνα, γνωστός για την ικανότητά του να συνδυάζει την ηθογραφία με τον λυρισμό, όπως στο έργο «Ο Μαγεμένος Βοσκός».