Στο τελευταίο τραγούδι σας, ακούμε στους στίχους του ν’ αναφέρεστε στο «τσάμικο», στα «κλαρίνα», στο «Εσκή-Σεχίρ», να φωνάζετε «Ζήτω η Ελλάς!» Τι σημαίνουν ξαφνικά όλ’ αυτά; Από το άκουσμα του τραγουδιού, αλλά και όλου του καινούριου σας έργου «Τραπεζάκια έξω», καταλαβαίνει κανείς ότι όλ’ αυτά δεν μπορεί να έχουν σχέση με τις εθνικές ρητορείες και άλλα σωβινιστικά παρόμοια. Ωστόσο, τι άλλο μπορεί να σημαίνει αυτή τη στιγμή στα χείλη σας το «Ζήτω η Ελλάς»;
Κοιτάξτε, εγώ δεν ξέρω να γράφω ούτε τσάμικα ούτε καλαματιανά ούτε τσιφτετέλια. Κατά βάθος δεν ξέρω να γράφω τίποτε. Έπρεπε όμως κάπως να εκφράσω τη συνάντησή μου με τους παλιούς ρυθμούς, μ’ αυτό που λέμε κοινή εμπειρία. Νομίζω πως ξαναγυρνώ σ’ αυτήν. Με τον τρόπο μου φυσικά, αλλιώς δεν θάταν συνάντηση. Χρειάστηκε κάποτε ν’ απομακρυνθώ τόσο πολύ απ’ αυτήν, ώστε τώρα μπορώ να τη συναντώ χωρίς να τη φοβάμαι πια.
Ναι, αγαπώ τον τόπο μου, τους συμπατριώτες μου. Δε χρειάζεται να εξηγήσω τίποτε πάνω σ’ αυτό. Αγαπώ αυτή τη γλώσσα. Θα προτιμούσα να πεθάνω παρά να ζήσω σ’ έναν κόσμο όπου δε θα υπήρχαν ελληνικά. Μέσα σε τόσα δισεκατομμύρια, πόσοι μείναμε να μιλάμε πλέον αυτή τη γλώσσα; Είμαστε ολομόναχοι, δεν ξέρω αν το νιώθετε. Δεν πρόκειται απλώς για μια διαφορετική γλώσσα· αυτή η γλώσσα κουβαλάει την ανάγκη να υπάρχουμε ως πρόσωπα και όχι ως μάζες εργαζομένων.
Η Ελλάδα μου είναι καθαρά ποιητικής και ερωτικής τάξεως. Είναι ένα γοητευτικό πρόσωπο που γνώρισα προσφάτως και για το οποίο φήμες λένε ότι έχει πολύ ευγενικό παρελθόν. Τη διαβάζω σαν ένα ανοιχτό βιβλίο που οι σελίδες του λευκαίνουν συνεχώς, για να υποδεχθούν εμάς σαν ένα καινούριο κείμενο.
Προσπάθησα σ’ αυτό το τραγούδι που αναφέρετε να τη ζωγραφίσω με ονόματα φίλων, τόπων, οδών, χρονολογιών. Οι Έλληνες νομίζω είμαστε ένα τίποτε. Γι’ αυτό και μπορούμε να γίνουμε κάτι.
Ο Γιώργος Πηλιχός ερωτά, ο Διονύσης Σαββόπουλος απαντά. Πριν από 42 ολόκληρα χρόνια, το Σεπτέμβριο του 1983 (εφημερίδα «Τα Νέα», Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 1983).
Ο λόγος για το «Τσάμικο», το τελευταίο τραγούδι του άλμπουμ «Τραπεζάκια έξω», που είχε κυκλοφορήσει εκείνη τη χρονιά (στίχοι και μουσική του Σαββόπουλου).
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Παρασκευή 05.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/pexels-kammeran-gonzalez-keola-3137381-9559884-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442