«Δύο τρένα έτοιμα για μετωπιαία σύγκρουση»: Προς τα πού οδεύουν οι σχέσεις Τραμπ-Πούτιν
Τις πρώτες εβδομάδες της δεύτερης προεδρίας Τραμπ, η Μόσχα και η Ουάσινγκτον φαινόταν να βρίσκονται σε καλό δρόμο για την επανεκκίνηση των διμερών σχέσεών τους
Έχει εκτροχιαστεί η σχέση μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντιμίρ Πούτιν;
Μια δημοφιλής ρωσική εφημερίδα πιστεύει ότι ναι.
Σύμφωνα με το BBC, χρησιμοποίησε δύο τρένα για να απεικονίσει την τρέχουσα κατάσταση των σχέσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
«Μια μετωπική σύγκρουση φαίνεται αναπόφευκτη», δήλωσε πρόσφατα η εφημερίδα Moskovsky Komsomolets.
«Η ατμομηχανή Τραμπ και η ατμομηχανή Πούτιν τρέχουν με ταχύτητα η μία προς την άλλη.
Και καμία από τις δύο δεν πρόκειται να στρίψει, να σταματήσει ή να κάνει όπισθεν».
Το «τρένο Πούτιν» προχωράει με πλήρη ταχύτητα, με τη λεγόμενη «Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση»: τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο ηγέτης του Κρεμλίνου δεν έχει δείξει καμία πρόθεση να τερματίσει τις εχθροπραξίες και να κηρύξει μακροπρόθεσμη εκεχειρία.
Εν τω μεταξύ, το «τρένο Τραμπ» επιταχύνει τις προσπάθειές του να πιέσει τη Μόσχα να τερματίσει τις εχθροπραξίες: ανακοινώνοντας προθεσμίες, τελεσίγραφα, απειλές για επιπλέον κυρώσεις κατά της Ρωσίας και βαριά δασμολογικά μέτρα κατά των εμπορικών εταίρων της Ρωσίας, όπως η Ινδία και η Κίνα.
Σε όλα αυτά προστίθενται τα δύο αμερικανικά πυρηνικά υποβρύχια που, σύμφωνα με τον πρόεδρο Τραμπ, έχουν επανατοποθετηθεί σε θέση πιο κοντά στη Ρωσία.
BREAKING 🚨 President Trump announced he has positioned TWO Nuclear Submarines after Former President of Russia’s comments
Όταν η συζήτηση περνά από τις ατμομηχανές στα πυρηνικά υποβρύχια, καταλαβαίνεις ότι τα πράγματα είναι σοβαρά.
Αυτό σημαίνει όμως ότι ο Λευκός Οίκος βρίσκεται πραγματικά σε «πορεία σύγκρουσης» με το Κρεμλίνο για την Ουκρανία;
Ή μήπως η επίσκεψη του ειδικού απεσταλμένου του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, στη Μόσχα αυτή την εβδομάδα είναι ένα σημάδι ότι, παρά τις δηλώσεις, μια συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Αμερικής για τον τερματισμό των εχθροπραξιών είναι ακόμα εφικτή;
Θερμή αρχή μετά την επιστροφή του Τραμπ
Τις πρώτες εβδομάδες της δεύτερης προεδρίας Τραμπ, η Μόσχα και η Ουάσινγκτον φαινόταν να βρίσκονται σε καλό δρόμο για την επανεκκίνηση των διμερών σχέσεών τους.
Δεν υπήρχε κανένα σημάδι σύγκρουσης. Κάθε άλλο. Μερικές φορές φαινόταν σαν ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Ντόναλντ Τραμπ να βρίσκονται στο ίδιο βαγόνι, κινούμενοι προς την ίδια κατεύθυνση.
Τον Φεβρουάριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες τάχθηκαν στο πλευρό της Ρωσίας στα Ηνωμένα Έθνη, αντιτιθέμενες σε ένα ψήφισμα που είχε συνταχθεί από την Ευρώπη και καταδίκαζε την «επιθετικότητα» της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Σε τηλεφωνική συνομιλία τον ίδιο μήνα, οι δύο πρόεδροι συζήτησαν για αμοιβαίες επισκέψεις στις χώρες τους. Φαινόταν ότι μια σύνοδος κορυφής Πούτιν-Τραμπ θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί από μέρα σε μέρα.
Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση Τραμπ ασκούσε πιέσεις στο Κίεβο, όχι στη Μόσχα, και προκαλούσε διαμάχες με παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ, όπως ο Καναδάς και η Δανία. Σε ομιλίες και τηλεοπτικές συνεντεύξεις, Αμερικανοί αξιωματούχοι επέκριναν σφοδρά το ΝΑΤΟ και τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Όλα αυτά ήταν μουσική στα αυτιά του Κρεμλίνου.
Στενές επαφές των δύο χωρών
«Η Αμερική έχει τώρα περισσότερα κοινά με τη Ρωσία από ό,τι η Ουάσιγκτον με τις Βρυξέλλες ή το Κίεβο», δήλωσε τον Μάρτιο ο πολιτικός επιστήμονας Κωνσταντίν Μπλόκιν από το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών στην εφημερίδα Izvestia.
Τον επόμενο μήνα, η ίδια εφημερίδα διακήρυσσε:
«Οι Τραμπιστές είναι επαναστάτες. Είναι καταστροφείς του συστήματος. Μπορούν να υποστηριχθούν μόνο σε αυτό. Η ενότητα της Δύσης δεν υπάρχει πια. Γεωπολιτικά, δεν είναι πλέον συμμαχία. Ο Τραμπισμός κατέστρεψε με αυτοπεποίθηση και ταχύτητα τη διατλαντική συναίνεση».
Εν τω μεταξύ, ο απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, είχε γίνει τακτικός επισκέπτης της Ρωσίας. Σε διάστημα δύο μηνών, πραγματοποίησε τέσσερις επισκέψεις στη χώρα, όπου πέρασε πολλές ώρες σε συνομιλίες με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
— 𝗗𝗼𝗻𝗮𝗹𝗱𝗼 𝗧𝗿𝘂𝗺𝗽ø 🇺🇲 𝗨𝗽𝗱𝗮𝘁𝗲 (@TrumpUpdateHQ) April 22, 2025
Μετά από μία συνάντηση, ο ηγέτης του Κρεμλίνου του χάρισε ένα πορτρέτο του Ντόναλντ Τραμπ για να το μεταφέρει στο Λευκό Οίκο.
Ο πρόεδρος Τραμπ φέρεται να «συγκινήθηκε» από τη χειρονομία αυτή.
Ωστόσο, ο πρόεδρος Τραμπ δεν ήθελε μόνο έναν πίνακα από τη Μόσχα. Ήθελε ο πρόεδρος Πούτιν να υπογράψει μια άνευ όρων συνολική εκεχειρία στην Ουκρανία.
Η αυξανόμενη απογοήτευση του Τραμπ
Βέβαιος ότι η Ρωσία έχει πλέον το πάνω χέρι στο πεδίο της μάχης, ο Βλαντιμίρ Πούτιν διστάζει να σταματήσει τους αγώνες, παρά την δήλωσή του ότι η Μόσχα είναι προσηλωμένη σε μια διπλωματική λύση.
Τις τελευταίες εβδομάδες, καταδίκασε τις αδιάκοπες επιθέσεις της Ρωσίας εναντίον ουκρανικών πόλεων ως «αηδιαστικές» και «ντροπιαστικές» και κατηγόρησε τον πρόεδρο Πούτιν ότι λέει «πολλές βλακείες» για την Ουκρανία.
Τον περασμένο μήνα, ο Ντόναλντ Τραμπ έδωσε τελεσίγραφο 50 ημερών στον Πρόεδρο Πούτιν για να τερματίσει τον πόλεμο, απειλώντας με κυρώσεις και δασμούς. Στη συνέχεια, το τελεσίγραφο μειώθηκε σε δέκα ημέρες. Η προθεσμία λήγει στο τέλος αυτής της εβδομάδας. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα υποκύψει στις πιέσεις της Ουάσιγκτον.
Από την άλλη πλευρά, πόση πίεση αισθάνεται πραγματικά ο Βλαντιμίρ Πούτιν;
«Επειδή ο Ντόναλντ Τραμπ έχει αλλάξει τόσες πολλές προθεσμίες και έχει στριφογυρίσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, δεν νομίζω ότι ο Πούτιν τον παίρνει στα σοβαρά», πιστεύει η Νίνα Χρουστσόβα, καθηγήτρια διεθνών σχέσεων στο The New School, ένα πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.
Μια συμφωνία είναι ακόμα εφικτή
Από την εικόνα που έχω σκιαγραφήσει μέχρι τώρα, μπορεί να φαίνεται ότι η μετωπική σύγκρουση μεταξύ των ατμομηχανών Πούτιν και Τραμπ είναι αναπόφευκτη.
Όχι απαραίτητα.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν σφίγγουν τα χέρια κατά τη συνάντησή τους στο Ελσίνκι της Φινλανδίας στις 16 Ιουλίου 2018.
Ο Ντόναλντ Τραμπ θεωρεί τον εαυτό του μεγάλο διαπραγματευτή και, από ό,τι φαίνεται, δεν έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια να εξασφαλίσει μια συμφωνία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο Στιβ Γουίτκοφ αναμένεται να επιστρέψει στη Ρωσία αυτή την εβδομάδα για συνομιλίες με τον ηγέτη του Κρεμλίνου. Δεν γνωρίζουμε τι είδους πρόταση θα φέρει μαζί του.
Ωστόσο, ορισμένοι σχολιαστές στη Μόσχα προβλέπουν ότι θα υπάρχουν περισσότερα κίνητρα παρά απειλές.
Δεν πέρασε απαρατήρητο το γεγονός ότι την Κυριακή ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι η Ρωσία «φαίνεται να είναι αρκετά καλή στο να αποφεύγει τις κυρώσεις».
Τη Δευτέρα, ο Ιβάν Λοσκάρεφ, αναπληρωτής καθηγητής πολιτικής θεωρίας στο Πανεπιστήμιο MGIMO της Μόσχας, δήλωσε στην εφημερίδα Izvestia ότι, για να διευκολύνει τον διάλογο, ο Γουίτκοφ ενδέχεται να παρουσιάσει «ευνοϊκές προσφορές συνεργασίας [στη Ρωσία] που θα ανοίξουν μετά από μια συμφωνία για την Ουκρανία».
Θα είναι αυτό αρκετό για να πείσει το Κρεμλίνο να κάνει ειρήνη μετά από τρεισήμισι χρόνια πολέμου;
Δεν υπάρχει καμία εγγύηση.
Μέχρι στιγμής, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έχει υποχωρήσει από τις μέγιστες απαιτήσεις του σχετικά με το έδαφος, την ουδετερότητα της Ουκρανίας και το μελλοντικό μέγεθος του ουκρανικού στρατού.
Ο Ντόναλντ Τραμπ θέλει μια συμφωνία. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν θέλει τη νίκη.