Από το The Apprentice έως το Wicked, οι υποψηφιότητες για τα Όσκαρ 2025 είναι εξόφθαλμα πολιτικές

Οι υποψήφιοι για τα Όσκαρ, τα μεγαλύτερα βραβεία της κινηματογραφικής βιομηχανίας αντιπροσωπεύουν φέτος ένα ευρύ φάσμα ειδών και στυλ. Πολλές όμως τις ενώνει ένα κοινό στοιχείο: καταπιάνονται με αμφιλεγόμενα θέματα εξουσίας, βίας και αντιπαλότητας.

Μια υπέροχη γκάμα ταινιών έχει προταθεί φέτος για τα βραβεία Όσκαρ, από ένα λαμπερό μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ μέχρι ένα βασισμένο σε αληθινά γεγονότα νοτιοαμερικανικό δράμα, από μια ξέφρενη φάρσα για μια στρίπερ μέχρι ένα ιμπρεσιονιστικό έργο εποχής που διαδραματίζεται σε ένα αναμορφωτήριο της Φλόριντα.

Από μακριά, θα μπορούσε να φαίνεται ότι οι ψηφοφόροι της Ακαδημίας είχαν καλύψει σχεδόν κάθε είδος και διάθεση που έχει να προσφέρει ο κινηματογράφος. Αλλά εάν κοιτάξετε πιο προσεκτικά, είναι αξιοσημείωτο το πόσο πολλές από τις υποψήφιες ταινίες έχουν κάτι κοινό. Με τους δικούς τους ξεχωριστούς τρόπους, οι ταινίες αυτές έχουν όλες πολιτική σκοπιά.

Τον Οκτώβριο, ο Τραμπ κατήγγειλε την ταινία ως μια «φτηνή, δυσφημιστική και πολιτικά αηδιαστική δουλειά καπελώματος»

Ο Τραμπ κατήγγειλε την ταινία ως μια «φτηνή»

Στην περίπτωση του The Apprentice, η πολιτική πτυχή είναι αναπόφευκτη. Η ταινία του Αλί Αμπάσι είναι μια αμφιλεγόμενη βιογραφική ταινία του νεοεκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, η οποία επικεντρώνεται στα χρόνια που πέρασε ως επίδοξος μεγιστάνας των ακινήτων στη Νέα Υόρκη.

Τον Οκτώβριο, ο Τραμπ κατήγγειλε την ταινία ως μια «φτηνή, δυσφημιστική και πολιτικά αηδιαστική δουλειά καπελώματος».

Στην Ακαδημία φαίνεται να άρεσε η ταινία. Το The Apprentice έλαβε δύο υποψηφιότητες για υποκριτική, μία για τον Σεμπάστιαν Σταν, που υποδύεται τον ίδιο τον Τραμπ, και μία για τον Τζέρεμι Στρονγκ, που συμπρωταγωνιστεί ως ο μέντοράς του, ο Ρόι Κον.

Η Κάρλα Σοφία Γκασκόν, είναι η πρώτη τρανς γυναίκα που είναι υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ηθοποιού, γεγονός που αποτελεί μια αρκετά σημαντική δήλωση σε μια εβδομάδα που ο Τραμπ υπέγραψε διάταγμα με το οποίο δηλώνει ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζονται μόνο δύο φύλα

Η πρώτη τρανς γυναίκα που είναι υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ηθοποιού

Άλλες υποψήφιες ταινίες δεν είναι τόσο εξόφθαλμα πολιτικές – μάλιστα, πολλές από αυτές είναι εξαιρετικές ακριβώς επειδή προσεγγίζουν την πολιτική από απροσδόκητες οπτικές γωνίες – αλλά δεν είναι καθόλου δειλές στο να διατυπώνουν συμπεράσματα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν συζητήσεις / ταυτίσεις / διαφωνίες.

Η ταινία με τις περισσότερες υποψηφιότητες για Όσκαρ φέτος είναι η Emilia Pérez, ένα γαλλικό μιούζικαλ σε σκηνοθεσία του ζακ Οντιάρ. Οι 13 υποψηφιότητές της περιλαμβάνουν την καλύτερη ταινία, την καλύτερη σκηνοθεσία και το καλύτερο διασκευασμένο σενάριο, ενώ η πρωταγωνίστριά της, η Κάρλα Σοφία Γκασκόν, είναι η πρώτη τρανς γυναίκα που είναι υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ηθοποιού, γεγονός που αποτελεί μια αρκετά σημαντική δήλωση σε μια εβδομάδα που ο Τραμπ υπέγραψε διάταγμα με το οποίο δηλώνει ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζονται μόνο δύο φύλα και ότι αυτά δεν μπορούν να αλλάξουν.

Επιπλέον, το τραγούδι και το χορευτικό της νούμερο που ξεχωρίζει, το υποψήφιο για Όσκαρ El Mal, είναι μια οργισμένη καταδίκη των διεφθαρμένων πολιτικών και λοιπών μεγαλοστελεχών.

Ακούραστος απέναντι σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς

Το I’m Still Here τα πήγε επίσης εκπληκτικά καλά. Το βραζιλιάνικο δράμα του Ουόλτερ Σάλες είναι υποψήφιο όχι μόνο στην κατηγορία καλύτερης διεθνούς ταινίας, που ανέμεναν οι περισσότεροι σχολιαστές, αλλά και στην κύρια κατηγορία καλύτερης ταινίας.

Και η πρωταγωνίστριά του, Φερνάντα Τόρες, είναι υποψήφια για καλύτερη ηθοποιός. Αυτές οι διακρίσεις θα δώσουν τεράστια διαφημιστική ώθηση σε μια ταινία που είναι μια στοχαστική πραγματεία για τη σημασία του να έχεις ισχυρή θέληση και να είσαι ακούραστος απέναντι σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς.

Όπως και η ταινία της οποίας αποτελεί προάγγελο, ο Μάγος του Οζ, έχει εστιάσει σε προκλητικά σημεία για τη φύση της εξουσίας

Ένα μάθημα για την ευγενική αντιμετώπιση των λιγότερο προνομιούχων ανθρώπων

Με τον δικό του πιο έντονα χρωματιστό κι ανάλαφρο, το Wicked έχει παρόμοια θέματα. Υποψήφια σε δέκα διαφορετικές κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης ταινίας, της καλύτερης ηθοποιού, της καλύτερης γυναικείας ερμηνείας και της καλύτερης πρωτότυπης μουσικής, είναι μια ταινία που αρχικά φαίνεται να αποτελεί ένα μάθημα για την ευγενική αντιμετώπιση των λιγότερο προνομιούχων ανθρώπων.

Όμως, όπως και η ταινία της οποίας αποτελεί προάγγελο, ο Μάγος του Οζ, έχει εστιάσει σε προκλητικά σημεία για τη φύση της εξουσίας, καθώς παρουσιάζει τον Μάγο ως έναν ιδιοτελή κυβερνήτη που χρησιμοποιεί τον φόβο και την απάτη για να ελέγξει τον πληθυσμό.

Τα προνόμια των υπερπλουσίων

Και έτσι συνεχίζεται. Το The Brutalist του Μπρέιντι Κόρμπετ, το οποίο συγκέντρωσε επίσης δέκα υποψηφιότητες, συμπεριλαμβανομένων της καλύτερης ταινίας, της καλύτερης σκηνοθεσίας και του καλύτερου ηθοποιού, αφορά έναν Ουγγροεβραίο αρχιτέκτονα που παλεύει να καθιερωθεί στις ΗΠΑ μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ το Anora του Σον Μπέικερ, το οποίο έχει έξι υποψηφιότητες, συμπεριλαμβανομένων της καλύτερης ταινίας, της καλύτερης σκηνοθεσίας και του καλύτερου ηθοποιού, αφορά μια εργαζόμενη στο σεξ στη σημερινή Νέα Υόρκη.

Αλλά και οι δύο ταινίες ρίχνουν ένα διαπεραστικό φως στην εμπειρία των μεταναστών και στα προνόμια των υπερπλουσίων.

Η ταινία Nickel Boys του Ραμέλ Ρος, που διασκευάστηκε από το μυθιστόρημα του Κόλσον Γουάιτχεντ και αναγνωρίστηκε για την καλύτερη ταινία και το καλύτερο προσαρμοσμένο σενάριο, δεν μοιάζει με ένα τυπικό δράμα εποχής, χάρη στην τολμηρή χρήση της προοπτικής πρώτου προσώπου, αλλά το θέμα της είναι το ρατσιστικό παρελθόν των ΗΠΑ – και πώς αυτό το παρελθόν αντηχεί στο σήμερα.

Δεν αναφέρεται καθόλου στον ρατσισμό, αλλά σχεδόν όλοι οι χαρακτήρες της είναι μαύροι και ανήκουν στην εργατική τάξη, κάτι που λέει πολλά για την πραγματικότητα των αμερικανικών φυλακών

Σωφρονιστικό σύστημα και ρατσισμός

Το Sing Sing του Γκρεγκ Κουίνταρ, που έχει επίσης υποψηφιότητες για τον πρωταγωνιστή Κόλμαν Ντομίνγκο και το προσαρμοσμένο σενάριο, αφηγείται την αληθινή ιστορία μιας θεατρικής ομάδας για φυλακισμένους άνδρες.

Δεν αναφέρεται καθόλου στον ρατσισμό, αλλά σχεδόν όλοι οι χαρακτήρες της είναι μαύροι και ανήκουν στην εργατική τάξη, κάτι που λέει πολλά για την πραγματικότητα των αμερικανικών φυλακών: τα στοιχεία που δημοσίευσε το Κέντρο Ερευνών Pew το 2020 έδειξαν ότι στα τέλη του 2018 αντιστοιχούσαν 2.272 κρατούμενοι φυλακών ανά 100.000 μαύρους άνδρες, έναντι 392 κρατουμένων ανά 100.000 λευκούς άνδρες.

Πολιτικές ταινίες για Όσκαρ – ο κανόνας

Ακόμα και το Dune: Μέρος 2 – υποψήφιο για πέντε βραβεία, μεταξύ των οποίων και για καλύτερη ταινία – είναι πιο δεικτικό στα θέματα της θρησκείας και της ηγεσίας από το μέσο blockbuster επιστημονικής φαντασίας.

Τις περισσότερες χρονιές, μία ή δύο ανοιχτά πολιτικές ταινίες είναι υποψήφιες για Όσκαρ, όπως η αντικαπιταλιστική σάτιρα Το Τρίγωνο της Θλίψης το 2023 και το 2024, η σκοτεινή αναμέτρηση του Μάρτιν Σκορτσέζε με την εκμετάλλευση των ιθαγενών Αμερικανών, Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού.

Το 2025, τέτοιες ταινίες είναι μάλλον ο κανόνας παρά η εξαίρεση.

Η Φράνσις ΜακΝτόρμαντ όταν παρέλαβε το βραβείο καλύτερης ηθοποιού για το Τρεις Πινακίδες Έξω από το Εμπινγκ, στο Μιζούρι, το 2018

Πολιτικός, ευχαριστήριος λόγος –Αυτό περιμένουμε  

Το ερώτημα τώρα είναι αν αυτές οι πολιτικές υποψηφιότητες θα μεταφραστούν σε μια πολιτική τελετή απονομής βραβείων. Παραδοσιακά, οι ευχαριστήριοι λόγοι των Όσκαρ αποφεύγουν οτιδήποτε πιο αμφιλεγόμενο από το να ζητούν περισσότερη ποικιλομορφία στα κινηματογραφικά πλατό, όπως έκανε η Φράνσις ΜακΝτόρμαντ όταν παρέλαβε το βραβείο καλύτερης ηθοποιού για το Τρεις Πινακίδες Έξω από το Εμπινγκ, στο Μιζούρι, το 2018.

Και όταν οι νικητές των Όσκαρ αναφέρονται στην πολιτική των ΗΠΑ, μπορεί να έχουν ανάμεικτη υποδοχή, όπως έκανε ο Μάικλ Μουρ όταν επέκρινε τον Τζορτζ Μπους κατά τη διάρκεια του ευχαριστήριου λόγου του για τον Ακήρυχτο Πόλεμο, το βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ το 2003.

Αλλά φέτος φαίνεται ότι θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Το πιο συναρπαστικό μέρος της τελετής του Μαρτίου μπορεί να μην είναι να δούμε ποιος θα κερδίσει, αλλά να ακούσουμε τι θα πει όταν κερδίσει.

*Με στοιχεία από cnn.com | Αρχική Φωτό: The Apprentice / Mongrel Media