Ντιν Μάρτιν: Ο «Βασιλιάς του Κουλ» που έντυσε τον χειμώνα με τη φωνή του

Η φωνή του δεν ακούστηκε απλώς παντού· ρίζωσε στη συλλογική μνήμη, ιδίως τις μέρες των Χριστουγέννων. Και η εικόνα του, στη μεγάλη αλλά και στη μικρή οθόνη, ενσάρκωσε για δεκαετίες ένα ιδανικό ανδρικής γοητείας που δύσκολα επαναλήφθηκε. Ο Ντιν Μάρτιν υπήρξε από τα πιο ισχυρά brands της αμερικανικής ψυχαγωγίας, ένας σταρ που κινούνταν με την ίδια άνεση ανάμεσα στο Χόλιγουντ και τα φώτα του Λας Βέγκας.

Ο τίτλος «Βασιλιάς του Κουλ» κόλλησε πάνω του σχεδόν φυσικά: η βαθιά, ζεστή βαρύτονη φωνή, η ανεπιτήδευτη ερμηνεία και η αίσθηση ότι τίποτα δεν τον αγγίζει πραγματικά, τον έκαναν μοναδικό. Παράλληλα, καθιερώθηκε και ως κινηματογραφικός πρωταγωνιστής πρώτης γραμμής, ταυτίζοντας την καριέρα του με τον εκρηκτικό Τζέρι Λιούις, με τον οποίο συνυπέγραψε 16 ταινίες. Κι όταν χρειάστηκε να αποδείξει ότι δεν είναι μόνο κωμικός παρτενέρ, το έκανε με ρόλους που έμειναν κλασικοί – με κορυφαίο το Ρίο Μπράβο του Χάουαρντ Χοκς, δίπλα στον θρυλικό Τζον Γουέιν.

Η ταυτότητά του, όμως, δεν χωρούσε σε μία λέξη. Ο Μάρτιν υπήρξε πολλά περισσότερα από τραγουδιστής και ηθοποιός: παρουσιαστής τηλεοπτικών σόου, ραδιοφωνική φωνή, νυχτερινός διασκεδαστής με αξεπέραστη άνεση στη σκηνή. Κυρίως, όμως, ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της πιο μυθοποιημένης αντροπαρέας της αμερικανικής ποπ κουλτούρας.

Μαζί με τον Φρανκ Σινάτρα και τον Σάμι Ντέιβις Τζούνιορ, ως μέλος των Rat Pack, μετέτρεψε το Λας Βέγκας σε σκηνή ατελείωτης νύχτας. Οι εμφανίσεις τους έγιναν θρύλος, προσελκύοντας πλήθη θαυμαστών, αλλά και τροφοδοτώντας ιστορίες για σκοτεινές διασυνδέσεις με τον υπόκοσμο – ιστορίες που ενίσχυσαν ακόμη περισσότερο τον μύθο.

Ο Ντιν Μάρτιν, ο άνθρωπος που έντυσε τα Χριστούγεννα με τη φωνή του, έφυγε από τη ζωή με μια ειρωνεία σχεδόν κινηματογραφική: ανήμερα των γιορτών, πριν από τριάντα χρόνια. Σε διάστημα μόλις είκοσι ετών είχε καταγράψει πάνω από 40 τραγούδια στο top ten, είχε πρωταγωνιστήσει σε ταινίες που έκοψαν εκατομμύρια εισιτήρια και είχε κατακτήσει την τηλεόραση με σόου τεράστιας απήχησης.

Η επιτυχία, ωστόσο, δεν ήρθε αβίαστα. Πριν φτάσει στην κορυφή, πέρασε από δυσκολίες, αμφισβήτηση και σκληρή δουλειά. Όταν τελικά τα κατάφερε, δεν έγινε απλώς διάσημος· καθιερώθηκε ως μία από τις πιο καθοριστικές μορφές της αμερικανικής ψυχαγωγίας του 20ού αιώνα.

Τα ιταλικά, το μποξ και το τραγούδι

Ο Ντίνο Πολ Κροτσέτι, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στις 7 Ιουνίου του 1917, στο Στούμπενβιλ του Οχάιο, από τον Ιταλό Γκαετάνο Αλφόνσο Κροτσέτι, έναν κουρέα με καταγωγή από το Αμπρούτσο, και την Ιταλοαμερικανίδα Άντζελα.

Μέχρι να πάει σχολείο, ο μικρός Ντίνο μιλούσε μόνο ιταλικά, ενώ με τον μεγαλύτερο αδελφό του, Αντόνιο Γουίλιαμ, θα συνθέσουν ένα δημοφιλές, στην περιοχή τους, δίδυμο του μποξ. Μάλιστα, λόγω της οικονομικής τους ανέχειας θα «παίζουν» ξύλο, χωρίς προστατευτικά γάντια, με αποτέλεσμα ο Ντίνο να έχει σημαδευτεί σε όλο του το σώμα και στο πρόσωπο.

Ο Μάρτιν, θα εγκαταλείψει την πυγμαχία, μετά από λίγα χρόνια, για να εργαστεί ως γκρουπιέρης σε ένα παράνομο καζίνο, ενώ ταυτόχρονα αρχίζει να τραγουδάει σε τοπικά συγκροτήματα, αυτοαποκαλούμενος ως «Ντίνο Μαρτίνι».

Ακολουθώντας το στιλ του Πέρι Κόμο, θα αρχίσει να έχει μία μικρή επιτυχία, στις εμφανίσεις του στη Νέα Υόρκη, μέχρι το 1943, όταν και θα επιστρατευτεί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέσα σε όλα, είχε προλάβει, το 1941 να κάνει και τον πρώτο του γάμο, από τον οποίο απέκτησε και τέσσερα παιδιά!

Ο Ντιν Μάρτιν και η Φλόρενς Χέντερσον στο «The Dean Martin Show» (1968)

Η γνωριμία με τον Τζέρι Λιούις

Με την επιστροφή του από τον στρατό, το 1944, ο Μάρτιν θα γνωριστεί με τον νεαρό Τζέρι Λιούις, στο Glass Hat Club στο ξενοδοχείο Belmont Plaza της Νέας Υόρκης, όπου έκαναν ξεχωριστές εμφανίσεις. Θα γίνουν δίδυμο στο Ατλάντικ Σίτι, αλλά αρχικά δεν θα έχουν την επιτυχία που περίμεναν. Έτσι, θα ξεφορτωθούν τα προσχεδιασμένα αστεία και άρχισαν τον αυτοσχεδιασμό. Ο Μάρτιν αναλαμβάνει το τραγούδι και ο Λιούις, θα αναλάβει να τα κάνει όλα μαντάρα, προκαλώντας το χάος πάνω στη σκηνή.

Από την κλειστοφοβία στο ξέφωτο τους Λος Άντζελες

Το 1948 και μέχρι το 1953, θα μεταφέρουν το σόου τους στο ραδιόφωνο, γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία και στη συνέχεια στην τηλεόραση. Το 1950 ο φημισμένος παραγωγός – και της «Καζαμπλάνκα» – Χαλ Ουόλις, θα τους πάρει στην Paramount, ως αναπληρωτές κωμικούς, κάτι που ενθουσίασε τον Μάρτιν. Κι αυτό διότι η Νέα Υόρκη ήταν ένα μέρος που του προκαλούσε δυσφορία, με όσα είχε περάσει εκεί, αντιπαθούσε τα ψηλά κτίρια και δεν έμπαινε σε ασανσέρ, λόγω κλειστοφοβίας.

Το Λος Άντζελες του φάνηκε τότε ιδανικό. Η ατζέντισσά τους, Άμπι Γκρέσλερ, θα τους εξασφαλίσει ένα εξαιρετικό συμβόλαιο, αλλά και την ελευθερία, να γυρίζουν μία ταινία ανεξάρτητης παραγωγής, σχεδόν πάντα της δικής τους York Productions, αλλά να έχουν και τον πλήρη έλεγχο των εμφανίσεών τους σε κλαμπ, τηλεόραση και δισκογραφία. Η ξέφρενη δραστηριότητά τους θα τους επιφέρει τρομερά έσοδα, ενώ η εκπομπή τους «Comedy Hour», σε εθνικό δίκτυο, θα τους καθιερώσει σε όλη την Αμερική.

Από την απίστευτη επιτυχία στον χωρισμό

Στις αρχές της δεκαετίας του ‘50, ήταν το δημοφιλέστερο ντουέτο της Αμερικής, με τον Ντιν Μάρτιν να είναι ο χαλαρός γόης, ο «σοβαρός» και ενίοτε βαρύς χαρακτήρας και ο Λιούις το νευρόσπαστο, ο γκαφατζής, ο κωμικός που προκαλούσε ντελίριο στο κοινό. Ρόλους, που διατήρησαν εν πολλοίς και στην κοινή κινηματογραφική τους πορεία, δημιουργώντας πραγματικό πανδαιμόνιο.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της συνεργασίας τους, η σχέση τους κλονίστηκε, με τον Μάρτιν να ενοχλείται από τους μονοδιάστατους ρόλους του και την κυριαρχία των αστείων του Λιούις. Μάλιστα, κατά τα γυρίσματα της τελευταίας τους ταινίας «Hollywood or Bust», η κατάσταση επιδεινώθηκε τόσο, που δύσκολα αντάλλασαν μια καλημέρα. Οι δυο τους δεν θα ξαναμιλήσουν ποτέ για 20 χρόνια, κάτι που στοίχισε και στους δυο, με τον Λιούις, να δηλώνει μετανιωμένος για τον τσακωμό τους και να παραδέχεται ότι ο Μάρτιν ήταν ένας ιδιοφυής κωμικός.

Ο Ντιν Μάρτιν με τη Λόρα Ντέβον στο «Rawhide» (1964)

Σόλο καριέρα

Στην πρώτη σόλο ταινία του, ο Μάρτιν θα γνωρίσει την αποτυχία στα ταμεία, ενώ την ίδια ώρα ως τραγουδιστής τα «έσπαγε», με επιτυχίες όπως «Volare», «Sway», «Mambo Italiano» και «Everybody Loves Somebody».

Το 1958 θα παίξει δίπλα στους Μάρλον Μπράντο και Μοντγκόμερι Κλιφτ, στην πολεμική περιπέτεια του Έντουαρντ Ντμίτρικ «The Young Lions», ενώ για πρώτη φορά θα συνεργαστεί με τον Σινάτρα, αμέσως μετά, στο δράμα του Βινσέντε Μινέλι «Some Came Running».

Δίπλα στον Τζον Γουέιν

Το 1959, θα έρθει και η ώρα να συμμετάσχει σε ένα αριστουργηματικό γουέστερν, στο αθάνατο «Ρίο Μπράβο», του Χάουαρντ Χοκς, δίπλα στον αδιαφιλονίκητο πρωταγωνιστή Τζον Γουέιν, αλλά και στον υπέροχο καρατερίστα Γουόλτερ Μπρέναν και την νεότατη και «να την πιεις στο ποτήρι», Άντζι Ντίκινστον. Ο Μάρτιν θα παραδώσει μία έξοχη ερμηνεία, στον ρόλο του μεθύστακα ξεπεσμένου σερίφη, ενώ θα τραγουδήσει υπέροχα και ένα τραγούδι, μαζί με τον ανερχόμενο σταρ εκείνης της εποχής Ρίκι Νέλσον.

Με τον Τζον Γουέιν στο Rio Bravo

Μυθική αντροπαρέα

Το 1960 θα πρωταγωνιστήσει, μαζί με Σινάτρα, Σάμι Ντέιβις Τζούνιορ, Πίτερ Λοφορντ και Τζόε Μπίσοπ, στο φημισμένο φιλμ «Ocean’s 11», του Λιούις Μάλστοουν, δίνοντας το έναυσμα για τη μυθική αντροπαρέα των «Rat Pack», που θα το γλεντήσει πέρα από κάθε όριο – στα διαλείμματα θα γυρίσει ακόμη πέντε ταινίες – με έδρα το Λας Βέγκας, όπου έκαναν τις περιβόητες εμφανίσεις τους.

Μάλιστα, αυτές οι εμφανίσεις, θα φέρουν δισεκατομμύρια δολάρια στο Βέγκας, καθώς πάμπλουτοι τζογαδόροι θα συνέρρεαν για να δοκιμάσουν την τύχη τους και να δουν από κοντά τους Ντιν, Φράνκι και Σάμι.

Η κορυφή, η περιουσία και οι φιλανθρωπίες

Ο Ντιν Μάρτιν θα συνεχίσει, τραγουδώντας και κάνοντας χρυσούς δίσκους, γυρίζοντας ακόμη περίπου 40 ταινίες, από γουέστερν, κωμωδίες, αισθηματικές κομεντί, δράματα μέχρι και θρίλερ, αστυνομικά και περιπέτειες, θα συνεργαστεί με τα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής του, ενώ από το 1965 και για μια δεκαετία θα παρουσιάζει την εβδομαδιαία κωμική σειρά του NBC, «The Dean Martin Show», διατηρώντας τον στην κορυφή και προσφέροντάς του μια τεράστια περιουσία, που άρχισε σταδιακά να μοιράζει σε διάφορες φιλανθρωπίες.

Έμπνευση

Ο Μάρτιν, ο οποίος θα προλάβει να κάνει τρεις γάμους και να αποκτήσει συνολικά οχτώ παιδιά, θα έχει τεράστια πέραση στις γυναίκες, με το ακαταμάχητο βλέμμα ενός ψημένου στα δύσκολα άντρα, το πλατύ χαμόγελο και τον χαρακτήρα του δυνατού γλεντζέ και πότη, που καλλιέργησε ο ίδιος, καθώς δεν έπινε πολύ και προτιμούσε να απομονώνεται και να βλέπει τηλεόραση στα φημισμένα πάρτι στο σπίτι του.

Θα πεθάνει ήσυχα, μετά από μάχη με τον καρκίνο, ανήμερα των Χριστουγέννων, το 1995 και θα αφήσει πίσω του πάνω από 600 ηχογραφήσεις τραγουδιών, το ξεκαρδιστικό ντουέτο με τον Τζέρι Λιούις, μία μυθολογία γύρω από τη ζωή του και την παρέα του με τον Σινάτρα και βεβαίως ορισμένους τρομερούς χαρακτήρες, που ακόμη και σήμερα αποτελούν έμπνευση για σκηνοθέτες και ηθοποιούς.

*Πηγή: AΠΕ-ΜΠΕ