in.gr > The Good Life > Culture Live > «Όλα είναι τέχνη. Όλα είναι πολιτική»: Πώς ο Άι Γουέι Γουέι απέδειξε ότι τέχνη και πολιτική είναι έννοιες αχώριστες
Ai Weiwei’s Turandot27 Οκτωβρίου 2025 | 16:45
«Όλα είναι τέχνη. Όλα είναι πολιτική»: Πώς ο Άι Γουέι Γουέι απέδειξε ότι τέχνη και πολιτική είναι έννοιες αχώριστες
Από κομπάρσος του Τζεφιρέλι στη Νέα Υόρκη, ο Άι Γουέι Γουέι γίνεται σκηνοθέτης της δικής του Turandot στην Όπερα της Ρώμης, μετατρέποντας το όραμα του Πουτσίνι σε πολιτική αλληγορία για την ελευθερία.
Στην πρώτη σκηνή του νέου ντοκιμαντέρ Ai Weiwei’s Turandot, ο διάσημος Κινέζος εικαστικός στέκεται μπροστά στους τραγουδιστές και τεχνικούς της Όπερας της Ρώμης και συστήνεται με τον δικό του, λιτό τρόπο. «Πριν από τριάντα τρία χρόνια, ήμουν κομπάρσος στην Turandot του Τζεφιρέλι στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης», λέει. Τότε, ο Άι Γουέι Γουέι, ήταν ένας φτωχός νέος καλλιτέχνης που ζούσε στο Μανχάταν και χρειαζόταν τα μεροκάματα. Η χορογράφος της παράστασης, Τσιάνγκ Τσινγκ, τον είχε προτείνει για έναν μικρό ρόλο.
Σήμερα, ο Άι Γουέι Γουέι επιστρέφει όχι ως κομπάρσος αλλά ως σκηνοθέτης — και μάλιστα σε μία από τις πιο εμβληματικές όπερες του 20ού αιώνα. Το 2018, η Όπερα της Ρώμης τού ανέθεσε να σκηνοθετήσει τη Turandot του Τζάκομο Πουτσίνι, συνεχίζοντας μια παράδοση συνεργασιών με εικαστικούς όπως ο Πικάσο, ο Κάλντερ και ο Κέντριτζ. Για τον Άι Γουέι Γουέι, ήταν μια ευκαιρία να μεταμορφώσει ένα «δυτικό φαντασιακό για την Ανατολή» σε ένα έργο που να μιλά για τη σύγχρονη πραγματικότητα, για την εξουσία, τον φόβο και την ελευθερία — θεματικές που διατρέχουν ολόκληρη τη δουλειά του.
«Αυτό που ήθελα να αναδείξω ήταν το γιατί χρειαζόμαστε την τέχνη σήμερα — και ποια είναι η θέση της σε έναν κόσμο που αλλάζει»
Ο ίδιος δεν κρύβει ότι δεν είναι άνθρωπος της όπερας. «Δεν ακούω μουσική όταν δουλεύω», λέει στην ταινία. «Μου αρέσει να κάνω ό,τι δεν ξέρω να κάνω – μου αρέσουν τα προβλήματα». Ίσως γι’ αυτό και ο τότε διευθυντής της Όπερας, Κάρλο Φουόρτες, τον επέλεξε: «Η Turandot είναι το όραμα ενός Ιταλού διανοούμενου για μια μακρινή χώρα. Ήθελα έναν καλλιτέχνη που θα μπορούσε να εκφράσει τη νέα σχέση Ανατολής και Δύσης».
Η πανδημία που πάγωσε τα πάντα
Η παραγωγή ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2020, με τον κινηματογραφιστή Μαξίμ Ντερεβιάνκο να καταγράφει πρόβες και συνεντεύξεις. Λίγο αργότερα όμως, η πανδημία πάγωσε τα πάντα: το θέατρο έκλεισε, οι πρόβες σταμάτησαν, και η δημιουργική ορμή μετατράπηκε σε σιωπή.
Δύο χρόνια μετά, η ομάδα ξανασυναντήθηκε. Ο Ντερεβιάνκο επέστρεψε για να κινηματογραφήσει τον Άι Γουέι Γουέι, την Τσιάνγκ, τη μαέστρο Οξάνα Λίνιβ και τη σχεδιάστρια κοστουμιών Άννα Μπιατζιότι, σε νέες πρόβες και συνεντεύξεις. Το αποτέλεσμα είναι ένα ντοκιμαντέρ που συνδυάζει στιγμές παρασκηνίου, ονειρικά πλάνα της τελικής παράστασης και αποσπάσματα μουσικής του Πουτσίνι.
«Όλα είναι τέχνη. Όλα είναι πολιτική»
Όταν η τέχνη συναντά την πολιτική
Το Ai Weiwei’s Turandot λειτουργεί σε πολλά επίπεδα: αφηγείται την περιπετειώδη διαδρομή μιας παράστασης που παραλίγο να μη γίνει ποτέ, αλλά και την προσωπική ιστορία ενός καλλιτέχνη που χτίζει πάντα γέφυρες ανάμεσα στην τέχνη και την πολιτική.
Η σκηνογραφία αντλεί έμπνευση από το έργο του Map of China (2006), που εδώ μεταμορφώνεται σε έναν «χάρτη του κόσμου» με τις ηπείρους σε διαφορετικά ύψη — μια μεταφορά για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Τα καπέλα των ευγενών αναπαριστούν ζώα του κινεζικού ζωδιακού κύκλου, σε μια σαφή αναφορά στο Circle of Animals/Zodiac Heads (2010).
Για τον Άι Γουέι Γουέι, τέχνη και πολιτική είναι έννοιες αχώριστες. «Όλα είναι τέχνη. Όλα είναι πολιτική», δηλώνει στην κάμερα. Έχοντας μεγαλώσει εξόριστος μαζί με τον πατέρα του, τον ποιητή Άι Τσινγκ, στη Σιντζιάνγκ, γνωρίζει από πρώτο χέρι τι σημαίνει λογοκρισία και σιωπή.
«Η ελευθερία του λόγου είναι πάντα συνδεδεμένη με το όνομα του Άι Γουέι Γουέι», λέει ο Ντερεβιάνκο στην Art Newspaper. «Αυτό που ήθελα να αναδείξω ήταν το γιατί χρειαζόμαστε την τέχνη σήμερα — και ποια είναι η θέση της σε έναν κόσμο που αλλάζει».
Η Turandot του Άι Γουέι Γουέι δεν είναι απλώς μια νέα ανάγνωση ενός κλασικού έργου. Είναι μια προσωπική πράξη αντίστασης — ένα σχόλιο για το βλέμμα της Δύσης προς την Ανατολή, αλλά και μια υπενθύμιση πως, τελικά, η όπερα και η τέχνη μπορούν ακόμα να μιλούν για ελευθερία.
*Με πληροφορίες από: The Art Newspaper, Κεντρική Φωτογραφία: Instagram @aiww
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Σάββατο 13.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/nathan-anderson-npruZYZgfA0-unsplash-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442