Το αριστερό «στίγμα», η γραμμή για τις συμμαχίες και τα 12 «δεν γίνεται» του Χαρίτση

Πρόγραμμα με σαφές αριστερό ιδεολογικό στίγμα, απαντήσεις στα θέματα των συνεργασιών και σκληρή κριτική στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη περιλάμβανε η ομιλία του Αλέξη Χαρίτση στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε κατά τη διάρκεια της 89ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.

Ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς εξέπεμψε το μήνυμα ότι η Νέα Αριστερά δεν είναι διατεθειμένη να «νερώσει» το κρασί της στο όνομα των συνεργασιών. Η αναφορά του ήταν χαρακτηριστική: «Η λύση προέρχεται από την Αριστερά. Από την Αριστερά μπορεί να προκύψει ένα τέτοιο πρόγραμμα. Δεν μπορεί να είναι η μετατόπιση στο κέντρο. Η λύση σε ένα θολό κέντρο, όπως έχουμε δει διεθνώς, έχει αποτύχει να προσφέρει εναλλακτική στη Δεξιά».

Με αυτόν τον τρόπο, ο κ. Χαρίτσης έστειλε μηνύματα με πολλαπλούς αποδέκτες και κυρίως προς τους εν δυνάμει συμμάχους του κόμματός του. Όπως είπε «το ζήτημα δεν είναι οι προσωπικές συνεννοήσεις -Χαρίτσης με Φάμελλο, Φάμελλος με Τσίπρα, Τσίπρας με Ανδρουλάκη», αλλά πώς διαμορφώνεται μια πολιτική πρόταση που επανασυνδέεται με τα λαϊκά στρώματα και ξέρει ποιον θέλει να εκπροσωπήσει.

Σημειωτέον ότι, το πρόγραμμα των 12 σημείων, που κουβαλούσε στις αποσκευές του ο πρόεδρος της ΝΕΑΡ αποτελεί για τους παροικούντες την Πατησίων μία βάση συζήτησης για τις όποιες προοδευτικές συγκλίσεις.

Ο ίδιος πάντως, κατά την εισήγησή του μίλησε για τις τρεις προκλήσεις- όπως τις χαρακτήρισε- της εποχής. Κατ’ αρχάς, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο γεγονός ότι η Ελλάδα παραμένει ανάμεσα στις ακριβότερες χώρες της Ευρώπης στο ζήτημα της ενέργειας, με 1 στους 5 πολίτες να απειλείται από ενεργειακή φτώχεια. Η δεύτερη πρόκληση σχετίζεται με το γεγονός ότι η χώρα μας είναι πρωταθλήτρια στην Ευρώπη στο κόστος στέγασης, ενώ η τρίτη αφορά το δίλημμα «πολεμική βιομηχανία ή κοινωνικό κράτος».

Η ερώτηση του in για το ζήτημα των συμμαχιών

Σε ερώτηση της Ελένης Στεργίου για το in αναφορικά με τις δημοσκοπικές αποδόσεις της ΝΕΑΡ, το ζήτημα των συνεργασιών και τον Αλέξη Τσίπρα, ο κ. Χαρίτσης επέλεξε να δώσει έμφαση στην πρόταση του κόμματος περί «Λαϊκού Μετώπου».

Ο πρόεδρος της ΝΕΑΡ εκτίμησε ότι διανύουμε μία περίοδο πολιτικής ρευστότητας, ξεκαθαρίζοντας ότι το θέμα των συνεργασιών δεν αποτελεί «απλώς ζήτημα συνεννοήσεων σε επίπεδο κορυφής» για να συμπληρώσει ότι «έχει να κάνει με το πόσο μπορεί να υπάρξει μία πρόταση ευθέως αντιπαραθετική με το σχέδιο που υλοποιείται σήμερα από τη δεξιά του Κυριάκου Μητσοτάκη». Επισήμανε δε ότι η Νέα Αριστερά προσέρχεται σε αυτή τη συζήτηση με ένα «καθαρό πρόγραμμα, με καθαρές αξίες και πολιτικές αιχμές».

Τα διλήμματα και οι προτεραιότητες

Όσον αφορά στις προοδευτικές συγκλίσεις, ο κ. Χαρίτσης ξεκαθάρισε ότι για να προχωρήσουν θα πρέπει να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος και τοποθέτηση των κομμάτων επί των σημαντικών, κατά τον ίδιο, ζητημάτων. Χαρακτηριστικά, μίλησε για το ζήτημα της φορολόγησης του μεγάλου πλούτου ως βασικού εργαλείου αναδιανομής υπέρ των εργαζόμενων τάξεων. Αναφέρθηκε στην εναντίωση του κόμματός του στο υπέρογκο πρόγραμμα Horizon Europe, το οποίο εκτίμησε ότι καταδικάζει τη χώρα μας όσον αφορά την ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους. Ταυτόχρονα, έθεσε σε πρώτο πλάνο το μείζον ζήτημα της κλιματικής κρίσης, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την ερημοποίηση συγκεκριμένων περιοχών όπως η Δυτική Μακεδονία και η Ήπειρος.

Μάλιστα, εξέφρασε την άποψη ότι δεν πρόκειται για ζητήματα θεωρητικά αλλά για ουσίας, που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητα των πολιτών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το θέμα της ακρίβειας και της ενεργειακής κρίσης. Ο ίδιος πάντως, επανέλαβε τη θέση της ΝΕΑΡ για την επανάκτηση της ΔΕΗ από το κράτος και τη δημιουργία ενός δημόσιου τραπεζικού πυλώνα που θα ελέγχει τη ροή των χρηματοδοτήσεων.

Το πρόγραμμα των 12 σημείων

Όπως τόνισε ο πρόεδρος της ΝΕΑΡ, πρόκειται για ένα πρόγραμμα με διττό στόχο. Αφενός, να μπορεί να συνενώσει -πολιτικές και κοινωνικές- δυνάμεις, αφετέρου, να δώσει το μήνυμα της ανατροπής.

Μόνο τυχαίο δεν μπορεί να θεωρηθεί -ως προς το ιδεολογικό στίγμα του κόμματος- το γεγονός ότι το εν λόγω πρόγραμμα εκκινεί από το ζήτημα της εργασίας.

• 1. «Καλύτερες δουλειές χωρίς ρύθμιση της εργασίας δεν γίνεται»

Μεταξύ άλλων, προτείνεται κατώτατος μισθός στα 1.000 ευρώ και ετήσιες αυξήσεις στους μισθούς στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, κατ’ ελάχιστον ίσες με την αύξηση του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή.

Επιπλέον, γίνεται ειδική αναφορά στην ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων, στην επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, στην αποκατάσταση του 13ου και 14ου μισθού και συντάξεων αλλά και στη σταδιακή μείωση του χρόνου εργασίας με στόχο τις 32 ώρες την εβδομάδα.

Ως προς τους συνταξιούχους, προτείνεται, επίσης, η επιστροφή των αναδρομικών τους σε τρεις ετήσιες δόσεις και η αποκατάσταση των αδικιών που δημιουργούνται από την προσωπική διαφορά.

• 2. «Μείωση των τιμών χωρίς να σπάσουν τα καρτέλ και να ελεγχθεί η αγορά δεν γίνεται»

Ο δεύτερος άξονας του προγράμματος αφορά την αντιμετώπιση της ακρίβειας με πρόβλεψη για μηδενικό ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης (γάλα, βούτυρο, ψωμί, λάδι, ζάχαρη, αλεύρι κ.ά.) και έως 5% ΦΠΑ στα υπόλοιπα είδη διατροφής και προϊόντα μαζικής χρήσης. Επιπλέον, προκρίνεται η θεσμοθέτηση ενός μόνιμου μηχανισμού ελέγχου των τιμών και επιβολής πλαφόν σε βασικά αγαθά, με βάση τις μέσες ευρωπαϊκές τιμές.

Ως προς τις υψηλές τιμές ρεύματος, προτείνεται νομοθετική πρωτοβουλία για την επιβολή πλαφόν στην τιμές του αλλά και κατάργηση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και της οριακής τιμολόγησης του ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, στις προγραμματικές αιχμές του κόμματος περιλαμβάνεται η φορολόγηση των υπερκερδών των εταιρειών που εκμεταλλεύονται την ολιγοπωλιακή διάρθρωση κρίσιμων κλάδων.

• 3. «Λύση για το στεγαστικό χωρίς κοινωνική στεγαστική πολιτική δεν γίνεται»

Στο επίκεντρο των προγραμματικών θέσεων της ΝΕΑΡ βρίσκεται και το στεγαστικό με τις προτάσεις του κόμματος να θέτουν σε πρώτο πλάνο την ανάγκη δημιουργίας αποθέματος κοινωνικών κατοικιών, τη στήριξη των εγχειρημάτων συλλογικής και συνεταιριστικής, μη κερδοσκοπικής κατοικίας αλλά και την αναστολή των πλειστηριασμών της κύριας κατοικίας. Ακόμη, προβλέπεται η θεσμοθέτηση πλαφόν στα ενοίκια και τις αυξήσεις τους, όπως και η απαγόρευση της Golden Visa.

• 4. «Ειρήνη με αγορά νέων οπλικών συστημάτων δεν γίνεται»

Το τέταρτο σημείο αναφέρεται στη μείωση των στρατιωτικών εξοπλισμών με ανακατεύθυνση των σχετικών κονδυλίων σε υγεία και παιδεία, ενώ προτείνεται η απεμπλοκή από τη στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ.

• 5. «Ισχυρό κοινωνικό κράτος και δημόσιες υποδομές χωρίς φορολόγηση των πλουσίων δεν γίνεται»

Ο 5ος άξονας του προγράμματος αφορά στην ισχυροποίηση του κοινωνικού κράτους και των δημόσιων υποδομών σε συνάρτηση με τη φορολόγηση του πλούτου.

Συγκεκριμένα, προτείνεται: η μείωση της έμμεσης φορολογίας ως ποσοστό των δημόσιων εσόδων στον μέσο ευρωπαϊκό όρο, η αύξηση της φορολογίας των κερδών και των μερισμάτων. Η κατάργηση των φοροαπαλλαγών για τα υψηλά εισοδήματα, η θεσμοθέτηση φόρου μεγάλης περιουσίας, η ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών με προσλήψεις, εξειδίκευση και χρήση τεχνολογίας και η επαναφορά της ΑΑΔΕ υπό δημόσιο έλεγχο.

• 6. «Ανάπτυξη χωρίς ενίσχυση του δημόσιου τομέα δεν γίνεται»

Το 6ο προγραμματικό σημείο αναφέρεται στην ενίσχυση του δημόσιου τομέα. Σε αυτό προβλέπεται ο τερματισμός όλων των ιδιωτικοποιήσεων και η ανάκτηση του δημόσιου ελέγχου σε κρίσιμες υποδομές στην ενέργεια, τις μεταφορές και στο τραπεζικό σύστημα με έμφαση τη ΔΕΗ, τον ΟΣΕ και την ύπαρξη αυτοτελούς δημόσιας τράπεζας αντίστοιχα.

• 7. «Οικολογική βιωσιμότητα χωρίς ενεργειακή μετάβαση δεν γίνεται»

Στο σκέλος της ενεργειακής μετάβασης με στόχο την οικολογική βιωσιμότητα, που αποτελεί και τον 7ο άξονα προκρίνεται η ορθολογική αξιοποίηση του συνόλου των ΑΠΕ και των τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας. Επίσης, δίνεται προτεραιότητα στην εξοικονόμηση ενέργειας, στη στήριξη των ενεργειακών κοινοτήτων και της αυτοπαραγωγής αλλά και στη διαμόρφωση ενός χωροταξικού σχεδιασμού, με ζώνες αποκλεισμού και σεβασμό στις περιοχές Natura. Επιπλέον, προτείνεται η απαγόρευση νέων παραχωρήσεων για υδρογονάνθρακες.

• 8. «Σεβασμός στο περιβάλλον χωρίς όρια στην αγορά δεν γίνεται»

Το 8ο σημείο αναφέρεται στην προστασία του περιβάλλοντος μέσα από τον περιορισμό των δραστηριοτήτων της αγοράς. Περιλαμβάνονται: οριοθέτηση της τουριστικής μεγέθυνσης, κατάργηση των νόμων Χατζηδάκη, κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης, ολοκληρωμένος χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός έναντι του αποσπασματικού και υποχρεωτική αναδάσωση καμένων δασικών περιοχών.

• 9. «Υγεία, παιδεία, κοινωνικό κράτος και οικονομία της φροντίδας χωρίς χρηματοδότηση δεν γίνονται»

Το 9ο σημείο επικεντρώνεται στην Υγεία, την Παιδεία και την Οικονομία της φροντίδας. Προτεραιότητα είναι οι επενδύσεις στους δύο νευραλγικούς δημόσιους τομείς αλλά και η αύξηση της χρηματοδότησης της δημόσιας έρευνας σε συνδυασμό με την κατάργηση του νόμου για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και των νόμων εμπορευματοποίησης του ΕΣΥ. Παράλληλα, προτείνεται η δημιουργία δημόσιου δικτύου δωρεάν βρεφονηπιακών σταθμών.

• 10. «Αντιμετώπιση του δυσβάσταχτου ιδιωτικού χρέους χωρίς σύγκρουση με τις τράπεζες δεν γίνεται»

Η πρόταση προβλέπει τη δημιουργία Δημόσιου Φορέα Διαχείρισης Υποθηκευμένων Ακινήτων, τη δυνατότητα παραμονής του δανειολήπτη στην κύρια κατοικία ως κοινωνικού μισθωτή, με ενοίκιο βάσει δυνατοτήτων και δυνατότητα επαναγοράς, τη ρητή απαγόρευση πλειστηριασμών κύριας κατοικίας με κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια, τη θεσμοθέτηση μόνιμου, ενιαίου εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης όλων των ιδιωτικών οφειλών, με υποχρεωτική συμμετοχή των πιστωτών, την εποπτεία των servicers και κυρώσεις εναντίον τους.

• 11. «Δημοκρατία χωρίς δικαιοσύνη δεν γίνεται»

Με στόχο την «κάθαρση της Δικαιοσύνης» προωθούνται αλλαγές στον τρόπο επιλογής της ηγεσίας και στο σύστημα υπηρεσιακής ανέλιξης των δικαστικών λειτουργών. Προτείνεται ακόμη η κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, ενώ τίθεται επί τάπητος ο εκδημοκρατισμός της ΕΛ.ΑΣ, η αντιμετώπιση της έμφυλης βίας και των διακρίσεων λόγω φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού.

Ταυτόχρονα, προκρίνεται ο διαχωρισμός κράτους-εκκλησίας, η στήριξη και ενίσχυση των Ανεξάρτητων Αρχών, η διασφάλιση της ανεξαρτησίας του Τύπου και η ενδυνάμωση της δημοκρατικής συμμετοχής των συλλογικών κοινωνικών υποκειμένων.

• 12. «Δίκαιη ψηφιακή μετάβαση χωρίς δημοκρατικό έλεγχο δεν γίνεται»

Το 12ο σημείο προτείνει τον «τεχνολογικό απεγκλωβισμό από τις κυρίαρχες ιδιωτικές πλατφόρμες», τον δημόσιο έλεγχο των ψηφιακών υποδομών και την ενίσχυση των συνεταιριστικών πλατφορμών. Τέλος, προτείνεται η δημιουργία δημόσιου φορέα σχεδιασμού και ανάπτυξης λογισμικού ανοικτού κώδικα για όλο το Δημόσιο.