Το σινεμά του Καζακστάν στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος

Ημέρες Καζαχικού Κινηματογράφου διοργανώνει η πρεσβεία της Δημοκρατίας του Καζακστάν στην Ελλάδα στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος από τις 29 Νοεμβρίου έως τις 2 Δεκεμβρίου. Οι θεατές θα έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με ταινίες ενός άγνωστου -σε γενικές γραμμές- σινεμά.

Επτά ταινίες θα προβληθούν στη διάρκεια του αφιερώματος. Η πρεμιέρα του αφιερώματος θα γίνει την Τρίτη 29 Νοεμβρίου στις 20:00 με την ταινία Ο ουρανός των παιδικών μου χρόνων (The sky of my childhood, 2011) του Ρουστέμ Αμπντράσεβ, ο οποίος θα βρίσκεται στην Αθήνα για να παρουσιάσει την ταινία του.

Το αφιέρωμα διοργανώνεται με την υποστήριξη της Καζαχφίλμ Α.Ε.-Σ. Αϊμάνοβ, και της εταιρείας Aldongar Productions, με αφορμή την 20η επέτειο της Ανεξαρτησίας της Δημοκρατίας του Καζακστάν.

Η είσοδος στις προβολές είναι δωρεάν.

Λίγα λόγια για την ιστορία του καζαχικού σινεμά

Η ιστορία του καζαχικού κινηματογράφου ξεκινά περίπου το 1934 με την ίδρυση του στούντιο κινηματογραφικών επικαίρων της Άλμα-Ατά, ενώ το 1936, χρονιά στην οποία το Καζακστάν μετατρέπεται σε Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Καζακστάν, γυρίζονται τα πρώτα ντοκιμαντέρ.

Το 1939 θα γυριστεί η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία Αμανγκελντί (Amangeldy, 1939) του Μόισεϊ Λέβιν. Το 1941 ο Στάλιν αποφασίζει λόγω του πολέμου να μεταφέρει τα ρωσικά κινηματογραφικά στούντιο «Λενφιλμ» και «Μοσφιλμ» από τη Μόσχα, συγχωνεύοντάς τα με το κινηματογραφικό στούντιο της Αλμά-Ατά υπό την ονομασία «Ενωμένο Κινηματογραφικό Στούντιο ταινιών- ЦОКС», το οποίο και θα αναλάβει ως το 1944 περίπου το 80% της εγχώριας παραγωγής.

Στο πλαίσιο αυτό, τη δεκαετία του ’40, θα περάσουν από το «Ενωμένο Κινηματογραφικό Στούντιο ταινιών- ЦОКС» μεγάλες μορφές του ρωσικού κινηματογράφου όπως οι Αιζενστάιν, Πουντόβκιν και Βέρτωφ μαζί με μεγάλο αριθμό τεχνικών, μετατρέποντας το στούντιο σε πραγματική σχολή κινηματογράφου.

Η τεχνογνωσία που θα αφήσουν φεύγοντας μετά τον πόλεμο, θα δώσει ώθηση στον κινηματογράφο της χώρας με αποκορύφωμα την ταινία Poema o lyubvi (A love poem) που θα γυρίσει το 1954 ο Σακέν Αϊμάνοβ, Καζάχος ηθοποιός και σκηνοθέτης, στον οποίο αργότερα θα αποδοθεί η ιδιότητα του ιδρυτή του εθνικού καζαχικού κινηματογράφου και το όνομα του οποίου θα πάρουν και τα εθνικά κινηματογραφικά στούντιο το 1984.

Τα χρόνια εκείνα αναδεικνύονται σκηνοθέτες όπως οι Σουλτάν Χοντζίκοφ και Κανιμπέκ Κασιμπλέκοφ, οι οποίοι θα αποτελέσουν το λεγόμενο πρώτο «νέο κύμα» καζάχων κινηματογραφιστών. Ο ξαφνικός θάνατος του Αϊμάνοβ θα επηρεάσει την ανοδική αυτή πορεία του καζαχικού κινηματογράφου, ο οποίος ξαναγεννιέται τη δεκαετία του ’80 με μια νέα γενιά σκηνοθετών οι οποίοι θα σπουδάσουν στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας (VGIK) και θα αποτελέσουν το δεύτερο «νέο κύμα».

Μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του το 1991, το Καζακστάν θα περάσει μια δεκαετία μεγάλης άνθησης στον κινηματογράφο, φθάνοντας τις 14 παραγωγές το 1994. Από το 2000 και μετά ο αριθμός μειώθηκε ωστόσο η χώρα εξακολουθεί να έχει ένα σταθερό ρυθμό παραγωγής κάθε χρόνο και να διακρίνεται σε διεθνή φεστιβάλ.

Η αναζήτηση της ταυτότητας αποτελεί το επίκεντρο του σύγχρονου καζαχικού κινηματογράφου.

Στο μεταίχμιο Ασίας και Δύσης, και στη σκιά του σοβιετικού σοσιαλιστικού ρεαλισμού, οι Καζάχοι σύγχρονοι σκηνοθέτες αναζητούν την συγκρότηση μιας προσωπικής ταυτότητας και κινηματογραφικής γραφής.

Στην προβληματική αυτή εντάσσονται και οι 7 ταινίες που διαμορφώνουν το πρόγραμμα του αφιερώματος αυτού, οι οποίες είναι όλες παραγωγής από το 2000 και μετά.

Οι τέσσερις από τις επτά ταινίες του αφιερώματος έχουν σαν κύριο άξονα κάποιο ιστορικό γεγονός.

Ξεκινώντας με το ιστορικό έπος Ο νομάς (2005) των Σεργκέι Μποντρόβ και Ταλγκάτ Τεμένοβ, που αποτελεί και την πρώτη συμμετοχή των ΗΠΑ σε παραγωγή του Καζακστάν με συμπαραγωγό τη Ρωσία, και βασίζεται στο δεύτερο βιβλίο από την ομώνυμη τριλογία του Ιλιάς Εσινμπερλίν, που διαδραματίζεται τον 18ο αιώνα, με ήρωα έναν νεαρό που προορίζεται να ενώσει τρεις αντιμαχόμενες φυλές της χώρας.

Το Δώρο στον Στάλιν (2008) του Ρουστέμ Αμπντράσεβ, αφηγείται την ιστορία του μικρού 9χρόνου Σάσα, ο οποίος δραπετεύει από το τρένο μεταφοράς των εβραίων προσφύγων από τη Μόσχα στο Καζακστάν, με φόντο την πυρηνική δοκιμή που πραγματοποιήθηκε το 1949 από τη Σοβιετική κυβέρνηση με αφορμή τα γενέθλια του Στάλιν και κόστισε τη ζωή πολλών αθώων θυμάτων.

Στο Μουσταφά Σοκάι (2008) του Σατιμπαλντί Ναριμπέτοβ, ξεδιπλώνεται η βιογραφία της λαμπρής πολιτικής προσωπικότητας του πρώτου μισού του 20ου αιώνα, του Μουσταφά Σοκάι, το όνομα του οποίου για πολλά χρόνια ήταν απαγορευμένο, από τη νεαρή ηλικία έως το θάνατό του στο Βερολίνο το 1941.

Ο ουρανός των παιδικών μου χρόνων (2011) του Ρουστέμ Αμπντράσεβ, καταγράφει την παιδική ηλικία του πρώτου Προέδρου της Δημοκρατίας του Καζακστάν Νουρσουλτάν Ναζαρμπάεβ, βασιζόμενη σε γραπτά του ιδίου.

Η Ιερή αμαρτία (2006) του Μπολάτ Σαρίπ θέτει το ζήτημα της μητρότητας. Η ηρωίδα της ταινίας διχάζεται ανάμεσα στις προσωπικές της επιθυμίες και τις κοινωνικές επιταγές, με φόντο τις παραδόσεις τις καζαχικής κοινωνίας.

Στην Ιστορία για το ροζ κουνελάκι (2010) του Φαρχάτ Σαρίποβ, ο νεαρός Ερλάν εγκαταλείπει την οικογένεια του στην επαρχία για να σπουδάσει στην πόλη. Τυφλωμένος από τους πειρασμούς και τις απολαύσεις της ζωής στην πόλη και κάνοντας παρέα με τη λεγόμενη «χρυσή νεολαία», τα παιδιά της πλούσιας μεγαλοαστικής τάξης, μπλέκεται σε μια περίεργη ιστορία προδίδοντας τις ηθικές αρχές του.

Τέλος στο θρίλερ Εκκαθαριστής (2011) του Αχάν Σατάεβ, ο νεαρός Αρσέν ανακαλύπτει πως ο θάνατος του αδελφού του δεν ήταν τυχαίο γεγονός και αναζητά τους δολοφόνους του.

Πρόγραμμα Προβολών

ΤΡΙΤΗ 29/11
20:00 Ο ουρανός των παιδικών μου χρόνων / The Sky of my Childhood (2011), 111’
(Είσοδος μόνο με προκλήσεις)

ΤΕΤΑΡΤΗ 30/11
19:00 Εκκαθαριστής / Liquidator (2011), 98’
21:00 Δώρο στον Στάλιν / The Gift to Stalin (2008), 107’

ΠΕΜΠΤΗ 01/12
19:00 Ο Νομάς / Nomad (2005), 112’
21:00 Mustafa Shokai / Μουσταφά Σοκάι (2008), 165’

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 02/12
19:00 Ιστορία για το ροζ κουνελάκι / The tale of a pink bunny (2010), 106’
21:00 Ιερή αμαρτία / The holy sin (2006), 85’

Οι ταινίες προβάλλονται με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους.

Η είσοδος στις προβολές είναι δωρεάν.

Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48 & Μ. Αλεξάνδρου 134-136, Γκάζι).

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ