Με ρυθμούς «χελώνας» η επαναφορά των μισθών

Ένας χρόνο τουλάχιστον θα απαιτηθεί ώστε να φανούν τα πρώτα αποτελέσματα της κοινωνικής συμφωνίας και των αλλαγών στις συλλογικές συμβάσεις στις τσέπες των εργαζομένων, ενώ η κάλυψη του 80% των εργαζομένων από συλλογικές που απαιτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να επιτευχθεί το 2030. Το γεγονός αυτό απεικονίζεται και στο πενταετές σχέδιο δράσης που έδωσε – πρόσφατα – στη δημοσιότητα το υπουργείο Εργασίας

Η επαναφορά των μισθών στα προ τις οικονομικής κρίσης επίπεδα είναι μια εξαιρετικά επίπονη διαδικασία και δεν επιτυγχάνεται αυτόματα με την αλλαγή του νομικού συλλογικού δικαίου.

Απαιτεί περαιτέρω συμφωνίες σε κλαδικό επίπεδο και αλλά και θετική διάθεση από όλες τις πλευρές (εργαζόμενους και εργοδότες) προκειμένου να επιτευχθεί η επανεκκίνηση των συμβάσεων. Ας μην ξεχνάμε ότι σήμερα η κάλυψη των εργαζόμενων συλλογικές συμβάσεις βρίσκεται μόλις στο 20%.

Η επαναφορά των μισθών στα προ τις οικονομικής κρίσης επίπεδα είναι μια εξαιρετικά επίπονη διαδικασία και δεν επιτυγχάνεται αυτόματα με την αλλαγή του νομικού συλλογικού δικαίου.

Μακρύς και δύσκολος ο οδικός χάρτης για τους μισθούς

Συνεπώς ο «οδικός χάρτης» για την «επιστροφή» των μισθών αναμένεται μακρύς και δύσκολος. Προϋποθέτει την αναπροσαρμογή όχι μόνο του κατώτατου μισθού, αλλά και των υπόλοιπων μισθών, στους οποίους – έως τώρα – δεν «περνούν οι αυξήσεις» που δίνονται στα κατώτατα όρια. Αποτέλεσμα αυτού είναι η πλειονότητα των μισθών να «συμπιέζονται» κοντά στα όρια των κατώτατων αμοιβών.

Ωστόσο και με την ψήφιση των αλλαγών που περιλαμβάνει η κοινωνική συμφωνία – η οποία τοποθετείται στις αρχές του 2026 – οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα δεν θα δουν άμεσα κάποια αλλαγή στους μισθούς τους. Ούτε θα επανέλθουν επιδόματα που κόπηκαν κατά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, ούτε θα υπογραφούν αυτόματα συλλογικές συμβάσεις που θα προβλέπουν υψηλά ποσοστά αυξήσεων στους μισθούς.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς εργασίας η συμφωνία διευκολύνει, αλλά δεν υποχρεώνει τους εργοδότες να υπογράψουν συμβάσεις και ξεκαθαρίζουν πως η εμπιστοσύνη δεν επανέρχεται αυτόματα.

Πάντως, με την ισχύ της συμφωνίας μπαίνουν οι βάσεις και δημιουργείται το απαραίτητο πλαίσιο ώστε μέσω των διαπραγματεύσεων να αυξηθούν οι μισθοί. Αλλάζει το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, οι οποίες γίνονται – πλέον – ευκολότερες και πιο ουσιαστικές, θεσπίζονται οι βασικές αρχές των συνομιλιών και δίδεται η δυνατότητα στους κοινωνικούς εταίρους να συμφωνήσουν στη βελτίωση των αμοιβών των εργαζομένων, κάτι που θα ισχύει για το σύνολο των απασχολούμενων σε έναν κλάδο παραγωγής και όχι σε ορισμένες μόνο επιχειρήσεις.

Τα κατώτατα όρια – που σήμερα ορίζει η κυβέρνηση – προσδιορίζουν μόνο το ελάχιστο όριο των αμοιβών που πρέπει να δίδεται σε έναν εργαζόμενο. Μετά από αυτό επενεργεί η κλαδική σύμβαση εργασίας η οποία προσδιορίζει τις επιπλέον αμοιβές (πάνω από τον κατώτατο μισθό) που δίδονται στους εργαζόμενους ενός κλάδου. Όταν δεν υπάρχουν κλαδικές συμβάσεις δεν υπάρχουν και επιπλέον αμοιβές που αυξάνουν τον μέσο μισθό.

Στην κοινωνική συμφωνία – η οποία σύντομα θα γίνει νόμος του κράτους – περιλαμβάνονται αλλαγές, όπως η ευκολότερη επέκταση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας ώστε περισσότεροι εργαζόμενοι να προστατεύονται από αυτές, η δυνατότητα της ΓΣΕΕ να συνάπτει ή να συνυπογράφει κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, αλλά και η διατήρηση της ισχύος των όρων μιας συλλογικής σύμβασης εργασίας μετά τη λήξη της και μέχρι τη σύναψη νέας συλλογικής ή ατομικής σύμβασης εργασίας.

Πηγή: OT