Εκδήλωση της LEFT για την αξία της ζωής στην εργασία – Οι αρνητικές πρωτιές της Ελλάδας
Η πρωτοβουλία αυτή της Left και του Κώστα Αρβανίτη εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια να φέρει στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού διαλόγου το δικαίωμα στη ζωή και την υγεία στον χώρο εργασίας.
Διάλογο για την αξία της ζωής στην Εργασία στην Ελλάδα και την Ευρώπη διοργάνωσε η πολιτική ομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (The Left) στην Αθήνα, σε μια συγκυρία όπου τα εργατικά δυστυχήματα αυξάνονται ανησυχητικά, οι πολιτικές ευθύνες παραμένουν διάχυτες και η φωνή των εργαζομένων απουσιάζει από τις αποφάσεις.
Κεντρικό σημείο της εκδήλωσης ήταν η παρουσίαση της νέας έρευνας του δρ. Ανδρέα Στοϊμενίδη, αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA), την οποία προδημοσίευσε το in.
«Υπάρχουν 9.000 θάνατοι στην Ευρώπη στο χώρο εργασίας κάθε χρόνο και δυστυχώς σ’ αυτό τον αριθμό δεν περιλαμβάνονται ατυχήματα που δεν δηλώνονται» σημείωσε η Λέιλα Σαϊμπί, ευρωβουλεύτρια του LEFT και συντονίστρια Επιτροπής Απασχόλησης & Κοινωνικών Υποθέσεων, ενώ η Πρόεδρος της Επιτροπής Απασχόλησης & Κοινωνικών Υποθέσεων EMPL, Ευρωβουλεύτρια Vasemmistoliitto από τη Φινλανδία, Λι Άντερσον υπογράμμισε ότι η νομοθεσία είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να υποχρεωθούν οι εργοδότες να επενδύσουν στην Υγεία και Ασφάλεια, και ότι η Αριστερά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εργάζεται ακριβώς προς αυτή την κατεύθυνση.
«Όσο περισσότερο εξαπλώνεται η επισφάλεια και η αδήλωτη εργασία, τόσο περισσότερα ατυχήματα θα βλέπουμε», είπε, επισημαίνοντας ότι η μάχη κατά της εκμετάλλευσης είναι μάχη υπέρ της προστασίας της ζωής των εργαζομένων.
Τι δείχνουν τα στοιχεία για την Ελλάδα
Όπως σημείωσε ο Ανδρέας Στοϊμενίδης, «στην Ελλάδα ο κοινωνικός διάλογος υποδαυλίστηκε τα τελευταία δεκατρία χρόνια, με κύρια αιτία τις μνημονιακές επιβουλές και την άσκηση νεοφιλελεύθερων πολιτικών. «Η Επιθεώρηση Εργασίας δεν έχει καμία επαφή με τους κοινωνικούς εταίρους» τόνισε ο ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA).
Σύμφωνα με την έρευνα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία, τα στοιχεία καταγράφουν μεγάλη αύξηση των ανθρώπινων απωλειών και των σοβαρά τραυματισμένων ατόμων στους χώρους εργασίας τα έτη 2023 και 2025. «Κάθε θάνατος στην εργασία είναι πλήγμα για τη Δημοκρατία, την Κοινωνία και τον Πολιτισμό μας» υπογράμμισε ο κ. Στοϊμενίδης, συμπληρώνοντας ότι «απαιτείται άμεση ανάληψη δράσης για την ανάσχεση της ανθρωπιστική κρίσης».
Παράλληλα, ο κ. Στοϊμενίδης υπογράμμισε ότι «απαιτείται η θέσπιση θεσμικού πλαισίου για την εξάλειψη των ψυχοκοινωνικών παραγόντων και η αναβάθμιση στην ταξινόμησης κλάδων δραστηριότητας που δίνουν πολλά εργατικά δυστυχήματα σε υψηλότερη κατηγορία επικινδυνότητας όπως είναι οι μεταφορές, ο αγροτικός κλάδος, οι διανομείς, τα νοσοκομεία, η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η βοήθεια κατ’ οίκον κ.α.».
Οι αρνητικές πρωτιές της Ελλάδας
Μιλώντας για την κατάσταση στην Ελλάδα, ο ομότιμος καθηγητής Εργασιακών Σχέσεων Πάντειο Πανεπιστήμιο, Γιάννης Κουζής υποστήριξε ότι η χώρα μας έχει τη μεγαλύτερη επιδείνωση των όρων εργασίας στην ΕΕ κατά την τελευταία 15ετία.
Επίσης, εστίασε στο ρεκόρ θανατηφόρων και σοβαρών εργατικών ατυχημάτων εντός του 2025, καθώς και το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι σταθερά πρώτη χώρα σε ετήσια ωράρια εργασίας στην ΕΕ.
Σημαντικές αλλαγές τα τελευταία χρόνια μετά από δεκαετίες διεκδικήσεων
Στις δράσεις της ILO για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία μίλησε η Μαρίλη Μέξη, τονίζοντας ότι αναγνώρισε την υγεία και ασφάλεια στην εργασία ως θεμελιώδη αρχή και δικαίωμα στην εργασία. «Αυτό δεν είναι μια τεχνοκρατική λεπτομέρεια. Σημαίνει ότι η ασφαλής και υγιεινή εργασία αναγνωρίζεται πλέον ως βασικός πυλώνας της αξιοπρεπούς εργασίας και ως αναγκαία προϋπόθεση για τη δημοκρατική νομιμοποίηση κάθε συστήματος εργασιακών σχέσεων, εντασσόμενη στην ίδια κατηγορία θεμελιωδών δικαιωμάτων με την απαγόρευση της καταναγκαστικής εργασίας και την συνδικαλιστική ελευθερία» πρόσθεσε η κυρία Μέξη.
«Και αυτή η αναγνώριση δεν έπεσε από τον ουρανό. Είναι αποτέλεσμα δεκαετιών διεκδικήσεων του διεθνούς εργατικού κινήματος αλλά και γόνιμου διαλόγου των κοινωνικών εταίρων» συμπλήρωσε.
Παράλληλα, η Μαρίλη Μέξη αναφέρθηκε στο χρόνο εργασίας που θα πρέπει να τηρείται από όλους, σημειώνοντας ότι η Κοινοτική Οδηγία για τον Χρόνο Εργασίας στην Ευρώπη θέτει σαφή όρια, καθώς κατοχυρώνει τον μέγιστο εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας, τις ελάχιστες περιόδους ανάπαυσης, καθώς και το δικαίωμα αποσύνδεσης σε συνθήκες τηλεργασίας.
Αναγκαία και η ψυχική υγεία
Από την πλευρά του, ο ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ, Δημήτρης Πλουμπίδης υπογράμμισε ότι «δεν υπάρχει υγεία χωρίς ψυχική υγεία», σημειώνοντας ότι το ζήτημα της ψυχικής υγείας έχει καθοριστεί από όλους τους διεθνείς οργανισμούς, οι οποίοι τονίζουν τις πολλαπλές πιέσεις που δέχονται οι εργαζόμενοι με συνέπειες στην ψυχική και σωματική τους υγεία και την ανάγκη προαγωγής της ψυχικής υγείας στους χώρους εργασίας.
«Η δυνατότητα ψυχολογικής ή και ψυχιατρικής υποστήριξης ουσιαστικά υποβαθμίζεται από την κατάρρευση του ΕΣΥ, με την απουσία ενίσχυσης του σε προσωπικό και σε τεχνολογικό εξοπλισμό. Άλλωστε και στις καλές του εποχές κάλυπτε μικρό μέρος των προβλημάτων του εργαζόμενου πληθυσμού και περισσότερο την βαριά ψυχοπαθολογία» πρόσθεσε ο κ. Πλουμπίδης.
Δεν υπάρχουν περιορισμοί για το 13ωρο
Στη νέα εργασιακή συνθήκη της 13ωρης απασχόλησης εστίασε ο πρώην υφυπουργός Εργασίας και εργατολόγος Τάσος Πετρόπουλος, εξηγώντας ότι «ο νόμος 5239/2025 δε βάζει προϋποθέσεις και περιορισμούς κατά την εφαρμογή της 13ωρης ημερήσιας απασχόλησης με κριτήριο το είδος της εργασίας, τα όρια επιτρεπτής καταπόνησης, τη συχνότητα επιτρεπτής 13ωρης εργασίας μέσα στην εβδομάδα, τις καιρικές και θερμοκρασιακές συνθήκες, την ημερήσια χρονική περίοδο (πρωί απόγευμα ή βράδια) εντός της οποίας θα επιτρέπεται η 13ωρη εργασία κ.α.».
Ο κ. Πετρόπουλος συμπλήρωσε ότι «αν κυρίαρχος στόχος παραμένει η διαρκής μεγέθυνση του ΑΕΠ, τότε είναι καταδικασμένοι σε αποτυχία και οι προαναφερόμενοι στόχοι των Δ.Σ.Ε και των αξιακών κανόνων της Ένωσης».