Lucid Dreaming: Τι είναι και πώς μπορείς να το πετύχεις

Φαντάσου να μπορείς να σκηνοθετήσεις τα όνειρά σου! Και όμως, αυτό είναι κάτι που μπορεί να συμβεί και έχει και όνομα. Τα συνειδητά όνειρα (lucid dreaming) συγκαταλέγονται στις πιο παράξενες αντιληπτικές εμπειρίες που μπορεί να βιώσει ένας άνθρωπος. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη κατάσταση, κατά την οποία το άτομο, ενώ βρίσκεται μέσα σε ένα όνειρο, συνειδητοποιεί ότι ονειρεύεται. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, έχει την επιλογή είτε να ξυπνήσει είτε να συνεχίσει να ονειρεύεται, αποκτώντας κατά αυτόν τον τρόπο ένα μοναδικό πλεονέκτημα: γνωρίζει ότι ο κόσμος που βιώνει είναι δημιούργημα του ιδίου, που σημαίνει ότι μπορεί να τροποποιήσει τους κανόνες που διέπουν το όνειρό του, διαμορφώνοντας το περιβάλλον, τις ενέργειες και τις αλληλεπιδράσεις του, σαν να είναι ο «σκηνοθέτης» της δικής του φαντασίας. Είναι η στιγμή που μπορεί να πετάξει, να ελέγξει ανθρώπους και καταστάσεις ή ακόμα και να γίνει υπερήρωας.

Αυτό το φαινόμενο δεν είναι κάποια σύγχρονη ανακάλυψη. Η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά γίνεται πριν από 158 χρόνια (!) στο βιβλίο «Les Rêves et Les Moyens de Les Diriger: Observations Pratiques» (Όνειρα και τρόποι να τα καθοδηγούμε: Πρακτικές παρατηρήσεις, 1867) του Μαρκήσιου D’Hervey de Saint-Denys. Το έργο αυτό βασίζεται κυρίως στις προσωπικές εμπειρίες και παρατηρήσεις του συγγραφέα πάνω στον εαυτό του, ενώ παράλληλα αποτελεί μια λεπτομερή μελέτη του φαινομένου των συνειδητών ονείρων.

Lucid Dreaming: πώς συμβαίνει τελικά;

Τα λεγόμενα «συνειδητά όνειρα» συμβαίνουν κατά τη REM φάση του ύπνου (Rapid Eye Movement), δηλαδή στο στάδιο όπου τα όνειρα είναι πιο έντονα. Κατά τη διάρκεια αυτή, ο εγκέφαλος είναι πολύ ενεργός, αλλά το σώμα παραμένει ακίνητο, σε κατάσταση παράλυσης ώστε να αποτρέψει κινήσεις που θα μπορούσαν είτε να μας ξυπνήσουν, είτε να μας βλάψουν.

Αν είσαι lucid dreamer σημαίνει ότι μπορείς να αναγνωρίσεις ότι βρίσκεται σε όνειρο, δηλαδή να αντιληφθείς διάφορα σήματα συνειδητοποίησης. Τέτοια είναι ότι καταλαβαίνεις ότι αυτά που συμβαίνουν στο όνειρο είναι πολύ παράξενα για να είναι αληθινά, ότι δεν υπάρχει κάποια ροή στην ιστορία αλλά απότομες αλλαγές χωρίς συνοχή, ότι κοιτάζοντας τον εαυτό σου βλέπεις πράγματα που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα (αλλοιώσεις στα χέρια, διαφορετικά μαλλιά κ.α.) και πολλά ακόμα που μπορεί να συμβαίνουν μόνο σε μία ονειρική κατάσταση.

Τεχνικές για να προκαλέσεις ένα Lucid Dream

Όπως στα περισσότερα πράγματα, έτσι και σε αυτό υπάρχουν αρκετές τεχνικές που μπορούν να βοηθήσουν κάποιον να βιώσει ένα συνειδητό όνειρο. Από Reality Checks (Έλεγχοι Πραγματικότητας), διατήρηση ενός Dream Journal (Ημερολόγιο Ονείρων), κάνοντας πριν τον ύπνο ένα MILD (Mnemonic Induction of Lucid Dreams), δοκιμάζοντας στη μέση του ύπνου ένα WBTB (Wake Back to Bed), μέχρι και με αρκετή εξάσκηση ένα WILD (Wake Induced Lucid Dreaming) και DEILD (Dream Exit Induced Lucid Dream). Τι είναι όλα αυτά; Τεχνικές που θα σε βοηθήσουν να πάρεις τα ηνία του ύπνου σου. Σε αυτό αν προσθέσεις και διαλογισμό, μάσκες ύπνου και ορισμένες τροφές και συμπληρώματα (όπως βιταμίνη Β6, γκαλανταμίνη, χολίνη) που λέγεται ότι ενισχύουν τη ζωντάνια των ονείρων, τότε είσαι σε πολύ καλό δρόμο. Περισσότερα για τις τεχνικές στο άρθρο του BBC με τίτλο «What are the best lucid dreaming techniques?».

Επίσης, να ξέρεις ότι υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να αντιμετωπίσεις και πιθανά μειονεκτήματα στην προσπάθειά σου για διαυγή όνειρα. Κάποιες έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτά τα αρνητικά αποτελέσματα προκύπτουν πρωτίστως από αποτυχημένες προσπάθειες πρόκλησης διαυγών ονείρων ή από διαυγή όνειρα με χαμηλό επίπεδο ελέγχου. Επιπροσθέτως, έχει σημειωθεί ότι κάποιοι άνθρωποι βίωσαν το δυσάρεστο αίσθημα της παράλυσης ύπνου, όπερ σημαίνει είσαι ξύπνιος αλλά για ένα μικρό χρονικό διάστημα δεν μπορείς να κουνηθείς ή ακόμα ότι η υπερβολική ενασχόληση με τα lucid dreams μπορεί να επηρεάσει τελικά την ποιότητα του ύπνου.

Σε κάθε περίπτωση, αν γίνει σωστά, τότε το άτομο μπορεί να βγει κερδισμένο σε διάφορα επίπεδα. Ξεκινώντας από την αντιμετώπιση εφιαλτών που ταλαιπωρούν αρκετό κόσμο, μέχρι τη βελτίωση δεξιοτήτων, τη βαθύτερη κατανόηση του εαυτού και την ανάπτυξη της δημιουργικότητας, το lucid dreaming είναι μια συναρπαστική εμπειρία που μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε τον κόσμο των ονείρων με επίγνωση και φυσικά έλεγχο.