Πολλοί άνθρωποι καθημερινά παραπονιούνται για την κούραση που αισθάνονται μέσα στην ημέρα. Συνήθως οι αιτίες για αυτήν την κατάσταση χρεώνονται στην περιορισμένη ή και απούσα άσκηση από τη ζωή μας ή στην αμφιβόλου ποιότητας διατροφή. Για τον ύπνο όμως, τι λέγεται; Η αλήθεια είναι ότι η σημασία ενός καλού ύπνου μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Προφανώς αυτό συμβαίνει γιατί όλοι λιγότερο ή περισσότερο θα κοιμηθούν κάποιες ώρες, οπότε δεν τον υπολογίζουν ως έναν από τους βασικούς παράγοντες για αυτήν την ταλαιπωρία.
Η παρουσία πολλών διαταραχών ύπνου έρχεται να δηλώσει ακριβώς το αντίθετο. Μεγάλα ποσοστά πληθυσμού δεν κοιμούνται σωστά και αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους. Η άπνοια και η αϋπνία είναι δύο βασικές διαταραχές που πολλοί αγνοούν, το έντονο ροχαλητό, οι κακές συνθήκες ύπνου, οι λάθος στάσεις ξεκούρασης και πολλά συνδυαστικά από αυτά μπορεί να οδηγήσουν ένα άτομο στη διαρκή αίσθηση της κούρασης και αδυναμίας. Επιπλέον, το άγχος, η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών πριν το κλείσιμο της ημέρας στερούν την ηρεμία που είναι απαραίτητη.
Οπότε, τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε την κατάσταση; Αν έχουμε διαπιστώσει κάποια διαταραχή ύπνου θα πρέπει να απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό, αν πάλι δεν έχει πέσει στην αντίληψή μας κάτι τέτοιο, μπορούμε να βάλουμε μέσα στην καθημερινότητά μας ένα powernap, ή αλλιώς ένα σύντομο ύπνο μέσα στην ημέρα.
Τι ακριβώς είναι αυτό και πώς επηρεάζει τον οργανισμό μας; Είναι ένα εργαλείο ξεκούρασης που μπορεί να βελτιώσει την παραγωγικότητα και τη μνήμη μας, κάτι για το οποίο συνηγορούν και οι επιστημονικές μελέτες.
Τι είναι το powernap
Το power nap είναι ένας σύντομος ύπνος που διαρκεί από 10 έως 30 λεπτά και πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της ημέρας, συνήθως κατά τις μεσημεριανές ώρες ή νωρίς το απόγευμα. Ο βασικό στόχος του είναι η αναζωογόνηση του εγκεφάλου χωρίς να επηρεάζεται αρνητικά ο νυχτερινός ύπνος.
Όσο για την ιδανική διάρκεια ενός power nap εξαρτάται από το τι επιδιώκει κάποιος. Ένα power nap 10-20 λεπτών βελτιώνει την εγρήγορση και τη συγκέντρωση. Ένα power nap 30 λεπτών μπορεί να προσφέρει βαθύτερη ξεκούραση, δίνοντας αρχικά μία αίσθηση υπνηλίας μετά το ξύπνημα.
Αν ο μεσημεριανός σας ύπνος φτάσει τα 60 έως 90 λεπτά, τότε δεν μιλάμε για power nap, καθότι αυτή η διάρκεια επιτρέπει την είσοδο στη φάση REM (δείτε σχετικά άρθρα), η οποία μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη και τη δημιουργική σκέψη, αλλά υπάρχει μεγάλη περίπτωση να επηρεάσει τον νυχτερινό ύπνο.
Τι μαθαίνουμε από τις επιστημονικές έρευνες
Είναι πολύ ενθαρρυντικά τα αποτελέσματα των επιστημονικών ερευνών σχετικά με τη σημασία ενός power nap. Σχετική μελέτη του Πανεπιστημίου Harvard έδειξε ότι οι άνθρωποι που έκαναν power nap είχαν καλύτερη μνημονική ανάκληση και ικανότητα μάθησης σε σχέση με όσους έμειναν ξύπνιοι. Σε άλλη σχετική μελέτη του Πανεπιστημίου Saarland στη Γερμανία διαπιστώθηκε ότι ένα power nap περίπου 20 λεπτών μπορεί να μειώσει το άγχος και να βελτιώσει τη διάθεση, καθότι η έλλειψη ύπνου σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του άγχους. Άλλη έρευνα του American College of Cardiology έδειξε ότι τα άτομα που φρόντιζαν να κάνουν έναν μεσημεριανό ύπνο για 1-2 φορές την εβδομάδα είχαν μειωμένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου, καθότι οι σύντομοι ύπνοι βοηθούν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, προστατεύοντας τελικά την καρδιά.
Θέλετε και άλλα; Η NASA έκανε έρευνα σε πιλότους και αστροναύτες, η οποία έδειξε ότι ένα power nap 26 λεπτών βελτίωσε την απόδοσή τους κατά 34% και την εγρήγορση κατά 54%. Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία των σύντομων ύπνων και στα πιο απαιτητικά περιβάλλοντα εργασίας.
Πότε είναι η καλύτερη ώρα για ένα power nap
Αν μπορείτε να προγραμματίσετε τον γρήγορο ύπνο σας, τότε η καλύτερη χρονική περίοδος για ένα power nap είναι μεταξύ 13:00 και 15:00, όταν ο κιρκαδιανός ρυθμός του σώματος προκαλεί μια φυσική πτώση στην εγρήγορση. Αν το κάνετε αργότερα, ρισκάρετε τον βραδινό σας ύπνο που μπορεί μετά να αργήσει…
Tips για ένα σωστό powernap
Για γρήγορη αναζωογόνηση φροντίστε να είναι μέχρι 20 λεπτά. *Μην ξεχάσετε το ξυπνητήρι!
Για βαθύτερη χαλάρωση φτάστε στο μισάωρο αλλά μην το ξεπεράσετε. *Μην ξεχάσετε το ξυπνητήρι!
Επιλέξτε ένα ήσυχο και σκοτεινό περιβάλλον για να μπορέσετε να κοιμηθείτε.
Πιείτε έναν καφέ ακριβώς πριν το power nap. Τι σας λέω τώρα; Η καφεΐνη χρειάζεται περίπου 20-30 λεπτά για να δράσει, ακριβώς τον χρόνο που χρειάζεται ο γρήγορος ύπνος σας, οπότε όταν ξυπνήσετε, θα νιώθετε ακόμη πιο αναζωογονημένοι!
Εν κατακλείδι, βάλτε αυτές τις μικρές σιέστες στη ζωή σας. Δεν είναι τυχαίο που εταιρείες κολοσσοί όπως η Google, η Apple και η Nike επιτρέπουν στους εργαζόμενους να ξεκουράζονται σε ειδικούς χώρους. Είναι αποδεδειγμένο ότι οι άνθρωποι που κάνουν αυτά τα σύντομα διαλλείματα ξεκούρασης είναι πιο παραγωγικοί, δημιουργικοί και λιγότερο αγχωμένοι. Για αυτό μην το θεωρήσετε πολυτέλεια αλλά έναν επιστημονικά αποδεδειγμένο τρόπο για να αυξήσετε την ενέργειά σας, να βελτιώσετε τη συγκέντρωση και αποδοτικότητα σας και ασφαλώς να προστατεύσετε την υγεία σας.