«3000 Νύχτες»: Οι Παλαιστίνιες φυλακισμένες δεν τα παρατούν ποτέ – Ακόμη και όταν η ισραηλινή κατοχή προσπαθεί να τις λυγίσει

Μια Δευτέρα, η οποία φαινομενικά ήταν ίδια με τις υπόλοιπες, ξέρετε, ζεστός αέρας που καίει τα σωθικά μας, μελαγχολία και οδηγοί που φωνάζουν ο ένας στον άλλον για το ποιος έχει προτεραιότητα, κατευθυνθήκαμε προς την ταράτσα των γραφείων του Συλλόγου Υπαλλήλων Περιφέρειας Αττικής, όπου η Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας διοργάνωσε μια νυχτερινή προβολή της ταινίας «3000 Νύχτες» σε σκηνοθεσία της Παλαιστίνιας Μάι Μάσρι.

Η εκδήλωση, η οποία περιγράφεται από την ΕΦΕ, ως «ένδειξη αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό, εκφράζοντας την εναντίωση μας στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και στην εμπλοκή της χώρας μας σε αυτόν», άρχισε λίγο μετά τις 9.30 μ.μ.

Φωτογραφία: Αλέξανδρος Γαστεράτος

Μπροστά μας βρισκόταν μια μεσαίου μεγέθους οθόνη, ενώ περιμετρικά μας βλέπαμε την Ακρόπολη και τα ημιφωτισμένα σπίτια του κέντρου της Αθήνας. Σε λίγα λεπτά όμως όλα αυτά δεν θα είχαν καμία σημασία: όσο εμείς καθόμασταν αναπαυτικά στις καρέκλες μας, παρακολουθούσαμε την ταινία της Μάσρι η οποία γυρίστηκε το 2015 στην Ιορδανία και στη συνέχεια συζητούσαμε με τους φωτορεπόρτερ Άρη Μεσσήνη, Γιώργο Μουτάφη και Δημήτρη Μιχαλάκη, που έχουν βρεθεί στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, μια γενοκτονία εκτυλίσσονταν στη Γάζα.

«3000 Νύχτες»

Στις κριτικές, η ταινία, την οποία μας προλόγισαν στην εκδήλωση ως «ένα λιθαράκι γνώσης βάσει μαρτυριών» περιγράφεται ως μυθοπλασία: αλλά που σταματά ο μύθος και που ξεκινά η πραγματικότητα όταν μιλάμε για την Παλαιστίνη, αναρωτιέμαι, ενώ παρακολουθώ την πρώτη σκηνή της ταινίας, στην οποία βλέπουμε να πέφτει δυνατή βροχή και λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, μια γυναίκα με μακριά μαύρα μαλλιά και με τα ματιά της καλυμμένα, να σέρνεται με βία από τις ισραηλινές αρχές στο τμήμα.

Εκεί, την περιμένουν βασανιστήρια: η ανάκριση είναι προ των πυλών και ενώ εκείνη βρίσκεται σε αθλία κατάσταση, ένας άνδρας στο βάθος καπνίζει σχεδόν σαδομαζοχιστικά και με ένα ελαφρύ μειδίαμα που καθρεφτίζει την αιμοσταγή προσωπικότητα του, αρχίζει να τις κάνει ερωτήσεις -δια της βίας.

Η νεαρή γυναίκα, η οποία όπως μαθαίνουμε αργότερα είναι μια νεαρή δασκάλα εν ονόματι Layal (Maisa Abd Elhadi) που ζει με τον σύζυγό της, Farid, στην κατεχόμενη πόλη Nablus της Δυτικής Όχθης, οδηγείται στις φυλακές, όπου βρίσκονται έγκλειστες τόσο Ισραηλινές όσο και Παλαιστίνιες, με την κατηγορία της τρομοκρατίας -δίχως στοιχεία, περισσότερο τιμωρητικά, καθώς βοήθησε ένα μικρό αγόρι το οποίο οι κατοχικές δυνάμεις συνέδεσαν με δράση εναντίων των εποίκων.

Στις φυλακές, μέσα από μια σειρά κακουχιών, η Layal, η οποία μοιραζόταν το κελί της με Ισραηλινές κρατούμενες οι οποίες έχαιραν προνομίων (ας πούμε ούτε έπλεναν και καθάριζαν για τους υπάλληλους της φυλακής, και κάπως παράδοξα, έβρισκαν ηρωίνη εντός του σωφρονιστικού ιδρύματος) μαθαίνει πως είναι έγκυος και μεταφέρεται με Παλαιστίνιες και Λιβανέζες γυναίκες για περισσότερη ασφάλεια.

Με την πάροδο του χρόνου και ενώ η αποφυλάκιση της απορρίπτεται ξανά και ξανά, μέσα σε εκείνο το παγωμένο κελί δημιουργείται μια κοινότητα, η οποία φροντίζει το μωρό της Layal, το οποίο γεννιέται εντός της φυλακής σαν οικογένεια και, η οποία καταλήγει στην κήρυξη απεργίας πείνας με αιτήματα τα οποία όταν η αιμοδιψής φύλακας διαβάζει, αναφωνεί: «Θα δείτε τι θα πάθετε!».

Η ταινία της Μάι Μάσρι είναι σκληρή: αλλά ακόμη πιο σκληρή είναι η πραγματικότητα των Παλαιστινίων, όσο και αν η Δύση κλείνει τα μάτια της. Το κινηματογραφικό διαμάντι, κλείνει με την φράση: «Αυτή είναι η ιστορία ενός από [αυτούς που φυλακίστηκαν στην πραγματικότητα]».

Οπότε, ο όρος μυθοπλασία, ίσως να είναι μικρός, και ενίοτε βολικός, για την αδράνεια μας μπροστά στα δεινά που εκτυλίσσονται μπροστά μας.

«Με τα νύχια μου θα ξαναπροσπαθήσω να χτίσω το σπίτι μου»

Την προβολή ακολούθησε συζήτηση με τους φωτορεπόρτερ Άρη Μεσσήνη, Γιώργο Μουτάφη και Δημήτρη Μιχαλάκη, οι οποίοι έχουν υπάρξει μάρτυρες της κτηνωδίας που συντελείται στη Μέση Ανατολή – τα τελευταία χρόνια από μια απόσταση, γιατί όπως ανέφερε ο κ. Μεσσήνης δεν δίνεται η άδεια από το Ισραήλ σε φωτορεπόρτερ να βρεθούν στη Γάζα «για ευνόητους λόγους» και πως ότι υλικό φτάνει στα χέρια μας είναι προϊόν εργασίας των «ντόπιων συναδέλφων».

Υπενθυμίζεται ότι τουλάχιστον 230 δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί από την 7η Οκτωβρίου του 2023 έως και σήμερα.

«Η ταινία που είδαμε σήμερα είναι μια μεμονωμένη από τις εκατοντάδες, χιλιάδες ιστορίες που έχουν προκύψει όλα αυτά τα χρόνια», ανέφερε ο κ.Μεσσήνης, λίγο πριν προσθέσει, ότι μιλώντας για το σήμερα και σύμφωνα με τα γεγονότα στα οποία έχει υπάρξει μάρτυρας στη Δυτική Όχθη, όπως και άλλοι συνάδελφοι του που έχουν προσεγγίσει την ευρύτερη περιοχή, η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη είναι εξωφρενικά πιο δεινή από τα όσα παρουσιάστηκαν στην οθόνη.

Φωτογραφία: Αλέξανδρος Γαστεράτος

Από την πλευρά του, ο κ. Μουτάφης, ο οποίος έχει επισκεφτεί παλαιότερα τη Γάζα, εστιάζοντας στη ψυχική υγεία των Παλαιστινίων, έκανε λόγο για «γενιές εγκλωβισμένων», αναφέροντας επίσης ότι με τους συναδέλφους του περιέγραψαν την κατάσταση που επικρατεί σαν «100 κυνηγοί να πυροβολούν από τα 30 μέτρα ένα κλουβί με καναρίνια».

Ο κ. Μιχαλάκης, ο οποίος βρέθηκε πρόσφατα στο Ισράηλ και κατάφερε να φτάσει μόλις 450-500 μέτρα από τα σύνορα με τη Γάζα, φωτογραφίζοντας από απόσταση αναπνοής την ρημαγμένη πλέον πόλη, υποστήριξε: «Η ανθρωπότητα, για πρώτη φορά, παρακολουθεί live μια γενοκτονία, από το TikTok, το Instagram, το Twitter. Καμία φορά, κάνουμε παραλληλισμό με αυτό που συνέβαινε τη δεκαετία του ’40 στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο γερμανικός λαός [τότε όμως] δεν ήξερε τι γινόταν στους θαλάμους αερίου. Σήμερα, το βλέπεις κάθε ημέρα. Υπάρχουν εκατοντάδες φωτογραφίες που μαρτυρούν τη φρίκη».

Φωτογραφία: Αλέξανδρος Γαστεράτος

Προς το τέλος της συζήτησης, ο φωτορεπόρτερ του Πολυτεχνείου, κ. Αριστοτέλης Σαρρηκώστας πήρε τη σκυτάλη ευρισκόμενος στο κοινό και, όντας ένας επαγγελματίας που βρέθηκε πολλάκις στη Μέση Ανατολή και δη στο Λίβανο κατά τη διάρκεια της μακράς σταδιοδρομίας του, ανέφερε: «Αυτά που συμβαίνουν [τώρα] στην Παλαιστίνη, τα έχω ζήσει πριν 40-50 χρόνια, με τη μόνη διαφορά ότι οι φωτογραφίες ήταν ασπρόμαυρες. [Όπως και τώρα, έτσι και τότε], ήθελαν να εξολοθρεύσουν τους Παλαιστινίους».

Λίγο αργότερα, ο κ. Σαρρηκώστας, θυμήθηκε ότι κάνοντας φωτορεπορτάζ στο Λίβανο, είχε δει μια ηλικιωμένη γυναίκα να σκαλίζει με τα νύχια της το βομβαρδισμένο σπίτι της. Όταν την ρώρησε γιατί το κάνει αυτό, εκείνη απάντησε: «Με τα νύχια μου θα ξαναπροσπαθήσω να χτίσω το σπίτι μου».