Σάββατο 06 Δεκεμβρίου 2025
weather-icon 21o

Η μόρφωση βλάπτει την γονιμότητα και άλλες παράλογες πεποιθήσεις του Μεσαίωνα

Τελετουργίες από τον Μεσαίωνα που σήμερα μοιάζουν εξωφρενικές και πρακτικές υγιεινής και ιατρικής που προκαλούν φρίκη ή γέλιο.

Ο Μεσαίωνας είναι για πολλούς συνώνυμος της άγνοιας, της βρωμιάς και του σκοταδισμού. Όμως, όσο πιο προσεκτικά κοιτάξει κανείς αυτή τη χιλιετία, τόσο περισσότερο αποκαλύπτονται πτυχές της ζωής που δεν είναι απλώς παράξενες — είναι βαθιά ενδεικτικές του πώς σκέφτονταν οι άνθρωποι για το σώμα, την ψυχή και τον κόσμο.

Από τελετουργίες που σήμερα μοιάζουν εξωφρενικές, μέχρι πρακτικές υγιεινής και ιατρικής που προκαλούν φρίκη ή γέλιο, ο Μεσαίωνας δεν παύει να εκπλήσσει. Κι όμως: για όσους τα έκαναν, όλα αυτά είχαν νόημα.

Εξομολογούνταν πριν από το σεξ – μέσα στον γάμο

Η Εκκλησία είχε τεράστια επιρροή στην καθημερινότητα. Πολλά ζευγάρια, ακόμα και παντρεμένα, ένιωθαν υποχρεωμένα να εξομολογηθούν πριν έρθουν σε σεξουαλική επαφή — ειδικά αν είχε προηγηθεί καβγάς ή αν σκόπευαν να το κάνουν Κυριακή (ημέρα «καθαρής σκέψης»). Το σεξ δεν έπρεπε να γίνεται για απόλαυση αλλά αποκλειστικά για τεκνοποίηση.

Στον Μεσαίωνα Πίστευαν ότι το λάχανο «καθαρίζει» την ψυχή

Το λάχανο θεωρούνταν όχι απλώς φαγητό, αλλά φαρμακευτικό και πνευματικό καθαρτήριο. Υπήρχε η άποψη πως αν το άφηνες δίπλα στο κρεβάτι, θα απορροφούσε την «κακή αύρα» ή τις αμαρτίες. Το ίδιο ίσχυε και για άλλα λαχανικά, αλλά το λάχανο ήταν το πιο δημοφιλές.

Θεωρούσαν ότι οι γυναίκες κινδυνεύουν να «λιώσουν» αν μορφωθούν

Πολλοί διανοούμενοι της εποχής έγραφαν ότι η υπερβολική ανάγνωση και σκέψη «στεγνώνει τη μήτρα» και οδηγεί σε στειρότητα. Οι μορφωμένες γυναίκες θεωρούνταν ύποπτες, παράξενες ή επικίνδυνες. Εξού και ο συνδυασμός «διαβασμένη γυναίκα = μάγισσα».

Έβγαζαν τα δόντια για να θεραπεύσουν την κατάθλιψη

Η ιατρική βασιζόταν στη θεωρία των «χυμών» (αίμα, φλέγμα, χολή κ.λπ.). Αν κάποιος έδειχνε σημάδια μελαγχολίας ή ψυχικής ταραχής, οι γιατροί συχνά αφαιρούσαν δόντια ή έκαναν αφαίμαξη. Θεωρούσαν πως η «κακή ενέργεια» φεύγει με το αίμα ή με όργανα που έχουν σαπίσει.

Στον Μεσαίωνα δεν πίστευαν ότι το νερό καθαρίζει – πίστευαν ότι μολύνει

Όπως είπαμε, μετά τον 14ο αιώνα η εικόνα του νερού αντιστράφηκε. Πολλοί πίστευαν ότι «ανοίγει» τους πόρους και αφήνει τις ασθένειες να μπουν. Έτσι προτιμούσαν να τρίβονται με υφάσματα εμποτισμένα με αρώματα (τα λεγόμενα dry baths) αντί να κάνουν μπάνιο.

Έβαζαν ζωύφια στα τραύματα

Οι γιατροί χρησιμοποιούσαν σκουλήκια ή κατσαρίδες για να καθαρίσουν πληγές. Τα έντομα αυτά τρέφονταν με νεκρωμένο ιστό, οπότε θεωρούνταν χρήσιμα. Η ιδέα αυτή επανήλθε μάλιστα σε σύγχρονες θεραπείες (π.χ. maggot therapy), αλλά στον Μεσαίωνα γινόταν χωρίς αντισηψία και συχνά κατέληγε σε μόλυνση.

Έπιναν κρασί με σίδηρο για δύναμη – ακόμα και παιδιά

Το «ferrovino» ήταν κρασί μέσα στο οποίο βουτούσαν σίδερα (π.χ. καρφιά ή λεπίδες) για να ενισχύσουν το αίμα. Το έδιναν σε γυναίκες κατά την έμμηνο ρύση ή σε άρρωστα παιδιά, θεωρώντας ότι δυναμώνει τον οργανισμό. Ενίοτε το συνδύαζαν με ούρα για έξτρα «θεραπευτική δύναμη».

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ALTER EGO MEDIA A.E.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΚΕΦΟΔΕ ΑΤΤΙΚΗΣ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

ΜΗΤ Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442

Σάββατο 06 Δεκεμβρίου 2025
Απόρρητο