Είναι συχνές στην ιστορία της τέχνης οι αναφορές των ομοτέχνων τους για έναν μεγάλο δημιουργό και το ίδιο ισχύει στην περίπτωση του Λουίς Μπουνιουέλ, ο οποίος γεννήθηκε σαν σήμερα, 22 Φεβρουαρίου, το 1900
Συμπληρώνονται σήμερα 125 χρόνια από τη γέννηση του Ισπανού σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ (22 Φεβρουαρίου 1900 – 29 Ιουλίου 1983), για το αυτοβιογραφικό βιβλίο του οποίου «Η τελευταία μου πνοή» (εκδ. Δώμα, μτφ. Θάνος Σαμαρτζής) γράφαμε σ’ αυτήν εδώ τη στήλη στις 10 Δεκεμβρίου 2024. Έχει ενδιαφέρον το πώς τον αντιμετώπισαν οι ομότεχνοί του και η κριτική, έτσι όπως αποτυπώνεται σε διαφορετικές εκδόσεις.
Ίνγκμαρ Μπέργκμαν
«Όταν η ταινία δεν είναι ντοκιμαντέρ, είναι όνειρο. Γι’ αυτό ο Ταρκόφσκι είναι ο μεγαλύτερος όλων. Κινείται με τόση φυσικότητα στον χώρο των ονείρων, δεν εξηγεί· τι να εξηγήσει εξάλλου; Είναι ένας παρατηρητής που έχει καταφέρει να σκηνοθετήσει τα οράματά του με το πιο δυσκίνητο αλλά και το προθυμότερο μέσο. Σε όλη μου τη ζωή ήθελα να βροντοχτυπήσω τις πύλες εκείνων των χώρων στους οποίους αυτός κινείται με τόση φυσικότητα… Ο Φελλίνι, ο Κουροσάβα και ο Μπουνιουέλ κινούνται στις ίδιες γειτονιές με τον Ταρκόφσκι».
«Είδα ένα φιλμ του Μπουνιουέλ (ξέχασα τον τίτλο του), α, ναι,την Τριστάνα! Τι κακή ταινία! Πρόκειται για μια γυναίκα που της κόβουν το πόδι, που από καιρού εις καιρόν ονειρεύεται μια καμπάνα που αντί για γλωσσίδι έχει το κεφάλι του άντρα της! Απίστευτα χυδαία! Ο Μπουνιουέλ επιτρέπει πότε-πότε στον εαυτό του τέτοια ατοπήματα…»
(Η εγγραφή στο ημερολόγιο του Ταρκόφσκι στις 18 Σεπτεμβρίου 1970, από το «Μαρτυρολόγιο, Ημερολόγια 1970 – 1986», εκδ. Ίνδικτος, μτφ. Αλέξανδρος Ίσαρης, 2006. Για την ιστορία, πάντως, ο Ταρκόφσκι τον εκτιμούσε και θεωρούσε πιθανό να σκηνοθετήσουν μαζί μία σπονδυλωτή ταινία από κοινού με τον Μπέργκμαν).
Όρσον Γουέλς
«Είναι ένας Χριστιανός κατά βάθος που μισεί τον Θεό του με τον τρόπο που μόνο ένας χριστιανός μπορεί να το κάνει και, φυσικά, είναι βαθύτατα Ισπανός»
(Από τη βιογραφία του Πίτερ Μπογκντάνοβιτς «This is Orson Welles», εκδ. Harper Collins, 1992)
Τζον Χιούστον
«[Το 1960], όταν ο Τζον Χιούστον έκανε τα γυρίσματα για τους Ασυγχώρητους στο Μεξικό, βοήθησε σημαντικά έναν άλλο σκηνοθέτη. Είχε μείνει τόσο εντυπωσιασμένος από το αμφιλεγόμενο φιλμ του Λουίς Μπουνιουέλ Ναζαρέν (1958) ώστε “πέρασε ένα ολόκληρο πρωί τηλεφωνώντας παντού στην Ευρώπη, για να κανονίσει την προβολή του στο Φεστιβάλ Καννών το 1959”».
(Από τη βιογραφία «John Huston – Courage and art», του Jeffrey Meyers, εκδ. Crown Archetype, 2011)
Από την ταινία του Λουίς Μπουνιουέλ, το Σκοτεινό αντικείμενο του Πόθου
Γούντι Άλεν
«[Με την Ντάιαν Κίτον] παραμείναμε εραστές στη Βοστόνη και τη Νέα Υόρκη. Είχα μόλις αγοράσει ένα ρετιρέ στην Πέμπτη Λεωφόρο, ενώ αυτή έμενε σε μια τρώγλη στα ανατολικά, μια καμαρούλα όλη κι όλη που την είχε κάνει ζεστή και όμορφη χωρίς να ξοδέψει ούτε σεντς. Το δίχως άλλο, είχε μάτι καλλιτέχνη. Το καταλαβαίνεις από τον τρόπο με τον οποίο ντύνεται… Με μια ορισμένη εκκεντρική φαντασία, σάμπως ο προσωπικός της αγοραστής να ήταν ο Μπουνιουέλ».
(Από το αυτοβιογραφικό «Σχετικά με το τίποτα», εκδ Ψυχογιός, μτφ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, 2020).
Ντέιβιντ Τόμσον
«Υπήρχε πάντοτε ο πειρασμός να βλέπουμε τον Μπουνιουέλ ως έναν από τους λίγους κορυφαίους δημιουργούς που καταδέχτηκαν να επιλέξουν τις ταινίες ως μέσο έκφρασης. Σύμφωνα με αυτή την οπτική, μπορούμε να τον κρίνουμε ως Ισπανό, ως σουρεαλιστή και ως ανταγωνιστή της μπουρζουαζίας σε όλη του τη ζωή. Μου φαίνεται λάθος, όμως, να θεωρούμε ότι ο Μπουνιουέλ -που έφτιαχνε ταινίες με μεγάλη ταχύτητα- έδειχνε τέτοια αδιαφορία για το ίδιο το μέσο. Αντιθέτως, πιστεύω ότι ήταν ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες λόγω του εκφραστικού μεγαλείου που περιέχουν τα φιλμ του… Η Ωραία της ημέρας, Η Κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας και το μεγαλειώδες Σκοτεινό αντικείμενο του πόθου είναι ταινίες “ερωτευμένες” με το ίδιο το μέσο. Σουρεαλιστικές, ισπανικές, αλλά γεμάτες ανεκτικότητα για τις ανθρώπινες αδυναμίες. Υπάρχει άλλο φιλμ με τόσο υπόγεια σαγήνη όσο η Κρυφή γοητεία; Ο Μπουνιουέλ δεν επιτίθεται στους θεατές. Λέει ότι μοιάζουμε με σκορπιούς και πρόβατα, πλάσματα φτιαγμένα από ρευστότητα και απόγνωση, έτοιμα να φτιάξουμε έναν λαβύρινθο γύρω απ’ τις ψυχές μας, αλλά πάντως αστεία. Πρόθεσή του είναι η κωμωδία με τον τρόπο του Κάφκα. Όχι κάνοντας φιγούρα με το στυλ αλλά πέφτοντας θύμα του αστείου που λέει».
(Ο σημαντικός κινηματογραφικός κριτικός Ντέιβιντ Τόμσον στο «The new biographical dictionary of film», εκδ. Liitle Brown, 2010).
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Παρασκευή 05.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/pexels-kammeran-gonzalez-keola-3137381-9559884-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442
