Σάββατο 06 Δεκεμβρίου 2025
weather-icon 21o
Φεντερίκο Φελίνι: Γλυκιά ζωή, χαμένα χρόνια

Φεντερίκο Φελίνι: Γλυκιά ζωή, χαμένα χρόνια

Ο Φεντερίκο Φελίνι ήταν ένας πονηρός, ακαταμάχητα ανάρμοστος κύριος του κινηματογράφου.

«Πολύ λίγοι σκηνοθέτες έχουν δημιουργήσει ένα τοπίο τόσο ξεχωριστό που το όνομα του σκηνοθέτη έχει γίνει γενικός όρος. Αλλά ακόμη και όσοι δεν έχουν παρακολουθήσει ποτέ ολόκληρη ταινία του Φεντερίκο Φελίνι, ο οποίος πέθανε την περασμένη εβδομάδα σε ηλικία 73 ετών, γνωρίζουν την έννοια του Felliniesque. Περιγράφει εκείνη τη στιγμή που βυθίζεσαι σε μια σκηνή τόσο παράξενη που νομίζεις ότι έχεις παραισθήσεις- και μετά αποδεικνύεται ότι είναι αληθινή» έγραψε τον Νοέμβριο του 1993 η Caryn James, κριτικός κινηματογράφου της εφημερίδας New York Times.

Ο Φεντερίκο Φελίνι, ένα κράμα ευφυΐας, φαντασίας και καλλιτεχνικής αυθάδειας, γέννησε το παράδοξο: δεν ακολούθησε τον σουρεαλισμό, όμως το αλλόκοτο της καθημερινής ζωής ευδοκίμησε στο έργο του.

Αξίζει να θυμηθούμε την πρώτη, καθόλα αινιγματική σκηνή της ταινίας του 1960 «Γλυκιά ζωή» – η οποία χαρακτηρίστηκε ως μια βλάσφημη παρωδία της δευτέρας παρουσίας από την καθολική εκκλησία με αποτέλεσμα το έργο να είναι απαγορευμένο στην Ισπανία μέχρι και τη δεκαετία του ’70.

Ο Ρουμπίνι, ένας μπερδεμένος άνδρας που αγαπά την χλιδή (πριν αυτή γίνει kitschy μετά την δεκαετία του ’60 όταν ο φανταχτερός νεοπλουτισμός έγινε ο κανόνας), αναμετράται με ένα αιώνιο ερώτημα: να πάρει τον δρόμο της ηθικής ή να χαθεί μέσα στην ανήθικη απόλαυση;

Ένα ελικόπτερο που κουβαλά ένα τεράστιο άγαλμα του Ιησού πετά πάνω από από τα ερείπια ενός αρχαίου ρωμαϊκού υδραγωγείου με τελικό προορισμό το Βατικανό. Τα παιδιά της γειτονιάς, κοιτούν από χαμηλά και γοργά γοργά τρέχουν να το φτάσουν. Οι εργάτες θαυμάζουν απορημένοι και χαιρετούν. Κάποιες γυναίκες αφήνουν στην μέση την ηλιοθεραπεία που κάνουν στην ταράτσα για να ανακαλύψουν το άγνωστο: τι συμβαίνει;

«Λούσι, τι είναι αυτό; Κοίτα είναι ο Χριστός. Που πάνε;» ακούγεται να φωνάζει η μια γυναίκα λίγο πριν το ελικόπτερο πλησιάσει και οι άνδρες τις φλερτάρουν και ζητήσουν τους αριθμούς τους (χωρίς να ακούμε τη φωνή του Μαρτσέλο Ρουμπίνι).

YouTube thumbnail

Φινέτσα

Η «Γλυκιά ζωή» έκανε πρεμιέρα στην γεννέτειρα του Φεντερίκο Φελίνι, την Ιταλία, λίγο πριν καταφέρει να φτάσει στις αμερικανικές αίθουσες σε μια κομβική στιγμή: τότε που ταινίες κινηματογραφικών γιγάντων όπως ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ αποθεώνονταν από τους σινεφίλ Αμερικανούς που αποζητούσαν την φινέτσα του άγνωστου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο πρωταγωνιστής της «Γλυκιάς Ζωής», Μαρτσέλο Ρουμπίνι (τον οποίο υποδύεται ο θρυλικός Μαρτσέλο Μαστρογιάνι) ο οποίος είναι ο ορισμός της ιταλικότητας: απλός αλλά κομψός, όμορφος, εκλεπτυσμένος, αστός, κάτοικος μιας γκλάμουρους ευρωπαϊκής ζούγκλας που λατρεύει τις γυναίκες, τα σκάνδαλα, τις διασημότητες. Ή πιο απλά, όπως το θέτει σε ένα άρθρο του στον Guardian ο κριτικός κινηματογράφου Charles Brames «ο Euro-cool [τύπος], λαμπερός με τα κατάμαυρα γυαλιά ηλίου και τα κομψά ραμμένα κοστούμια του». Ότι χρειαζόταν δηλαδή για να σαγηνεύσει τους Αμερικάνους, για τους οποίους το μεσογειακό coolness αποτελούσε ένα εκλεπτυσμένο μυστήριο.

Ας αφήσουμε στην άκρη τις αρετές

Η «Γλυκιά ζωή» του Φεντερίκο Φελίνι είναι ο ορισμός του μότο «αγκαλιάστε την αμαρτία». Ο Ρουμπίνι, ένας μπερδεμένος άνδρας που αγαπά την χλιδή (πριν αυτή γίνει kitschy μετά την δεκαετία του ’60 όταν ο φανταχτερός νεοπλουτισμός έγινε ο κανόνας), αναμετράται με ένα αιώνιο ερώτημα: να πάρει τον δρόμο της ηθικής ή να χαθεί μέσα στην ανήθικη απόλαυση;

Συνεχώς, υποκύπτει στο δεύτερο μονοπάτι: στη διάσημη σκηνή μπροστά στο μπαρόκ Φοντάνα ντι Τρέβι χορεύει, αγκαλιάζεται, ξεφαντώνει με την ξανθιά καλλονή με το μαύρο φόρεμα, Σύλβια, (Ανίτα Έκμπεργκ), ενώ λίγο πριν αρνιόταν δειλά την πρόσκληση της να βουτήξουν μαζί και να αφεθούν στην σαρκική χαρμοσύνη.

YouTube thumbnail

Τα διλλήματα του παρορμητικού άνδρα όμως δεν σταματούν εκεί: η δημιουργικότητα στα μάτια του είναι πλέον ανάγκη και η διανόηση υπερτερεί του πλούτου. Δεκαετίες αργότερα, αυτό το δίπολο φαντάζει ένα κρύο ανέκδοτο: η κενότητα έχει ευδοκιμήσει, ο συμβιβασμός με κάθε κόστος είναι δεδομένος και κάθε κομμάτι της βιομηχανίας του θεάματος θα πουλούσε και την ψυχή του για μια θέση στους A-list.

Φτάσαμε στο τέλος

Το τέλος έρχεται με τον Μαρτσέλο να φωνάζει σε μια νεαρή κοπέλα με ξανθά μαλλιά τα οποία είχε πιασμένα αλογοουρά, χωρίς όμως να ακούγεται η φωνή του – όπως ακριβώς όταν φλέρταρε με τις κυρίες της ταράτσας.

Στα μάτια του φαίνεται πως είναι απεγνωσμένος και ένα ερώτημα κυριεύει το μυαλό του: πώς γίνεται ένας αγγελικά πλασμένος κόσμος να κυριεύται από την δυσωδία; Αυτό ακριβώς συμβολίζει και το άσχημο ψάρι που εμφανίζεται στις σαγηνευτικές ακτές της Ιταλίας και καταστρέφει το τοπίο με την δυσμορφοία του κάνοντας τους ανθρώπους να απορούν: «από που προέρχεται;», «είναι άνδρας ή γυναίκα;», να κάνουν εικασίες «από την Αυστραλία» και να χάνονται στην μετάφραση «ελάτε να δείτε ένα τέρας», «αυτό το ψάρι αξίζει εκατομμύρια».

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ALTER EGO MEDIA A.E.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΚΕΦΟΔΕ ΑΤΤΙΚΗΣ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

ΜΗΤ Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442

Σάββατο 06 Δεκεμβρίου 2025
Απόρρητο