Το μήνυμα, ο κίνδυνος, η τιμωρία

Πόσο κοντή είναι τελικά η μνήμη των ανθρώπων; Και πόσο μεγάλο το πάθος τους για κέρδος; Μια δεκαετία μετά τη μεγαλύτερη σύγχρονη χρηματοπιστωτική κρίση παγκοσμίως, που εξελίχθηκε σε δημοσιονομική για ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη, οι αιτίες που την προκάλεσαν κάνουν, ξανά, την εμφάνισή τους.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα του ξένου Τύπου (FT, WSJ κ.ά.) αποκαλύπτεται ότι εξαιρετικά σύνθετα και παράλληλα «σκοτεινά» επενδυτικά προϊόντα, που διασφαλίζουν μεγάλα περιθώρια αποδόσεων, ανιχνεύονται και πάλι σε χαρτοφυλάκια μεγάλων τραπεζικών και επενδυτικών ομίλων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Εννοείται ότι αυτήν τη φορά οι εποπτικοί μηχανισμοί χτυπούν πιο έγκαιρα το καμπανάκι του κινδύνου, αλλά και πάλι, όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος, εκείνοι που τα συλλαμβάνουν ως ιδέα και στη συνέχεια τα διοχετεύουν στις αγορές ως προϊόντα είναι πολύ πιο προχωρημένοι στη σκέψη και κυρίως στην απόκρυψη.

Οπως δηλαδή συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις. Με αποτέλεσμα η πραγματική διάσταση του προβλήματος να μην μπορεί να διαγνωσθεί έγκαιρα.

Ωστόσο, αυτό δεν απαλλάσσει τα οργανωμένα κράτη από τις ευθύνες τους. Οταν έχει προηγηθεί μια τόσο δυσάρεστη, στα όρια της καταστροφής, εμπειρία από την προηγούμενη κρίση και λαοί έχουν αγγίξει τα όρια όχι απλά της φτώχειας, αλλά της εξαθλίωσης, λόγω των επιπτώσεών της, δικαιολογίες του τύπου «δεν ήξερα», «δεν μπορούσα» και «δεν είχα τη δυνατότητα να προβλέψω», δεν υπάρχουν ούτε μπορούν να σταθούν. Γι’ αυτό, θα ήταν καταστροφικό, αυτήν τη φορά, να θυσιαστούν δημοσιονομικές «ασπίδες» στον βωμό των πρόσκαιρων εκλογικών κερδών.

Και να εφαρμοσθούν αλόγιστες πολιτικές στη βάση της επιπόλαιης λογικής «σιγά μην ξανατύχει». Ειδικά από χώρες, όπως η Ελλάδα, που βγαίνουν από αυτό το τούνελ μόλις τώρα, μαζεύοντας, ό,τι μπορούν, από τα συντρίμμια τους.

Ο φόβος αυτός, ωστόσο, είναι κάτι παραπάνω από υπαρκτός, βλέποντας τις τελευταίες μέρες την αντίδραση των αγορών στο πακέτο των παροχών που ανακοίνωσε ο έλληνας Πρωθυπουργός. Τα spreads των ελληνικών ομολόγων ξαναπήραν την ανιούσα, τα σχέδια για μια νέα ομολογιακή έξοδο της χώρας παγώνουν και η πραγματική επιστροφή της Ελλάδας στη διεθνή κανονικότητα αναβάλλεται. Τώρα, που την έχει περισσότερο ανάγκη από κάθε άλλη φορά. Στην ουσία, η κυβέρνηση παίζει με τον χρόνο ή για την ακρίβεια «πουλάει» πολύτιμο χρόνο. Και είναι απορίας άξιον πώς στο σημερινό οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δεν βρίσκεται ένας να πει στο Μέγαρο Μαξίμου «ώς εδώ».