To Hubble εντοπίζει τον αρχαιότερο και πιο απομακρυσμένο γνωστό πλανήτη
Ο εντοπισμός στον αστερισμό του Σκορπιού ενός πλανήτη που μοιάζει με τον Δία, ηλικίας 13 δισ. ετών, υποδεικνύει ότι τα πλανητικά συστήματα, και πιθανώς και η ζωή, εμφανίστηκαν μόλις ένα δισ. χρόνια μετά το Μπιγκ Μπανγκ.
Το τροχιακό τηλεσκόπιο Hubble εντόπισε σε απόσταση 5.600 ετών φωτός έναν πλανήτη που μοιάζει με τον Δία, ηλικίας 13 δισ. ετών. Η ανακάλυψη υποδεικνύει ότι τα πρώτα πλανητικά συστήματα εμφανίστηκαν πολύ νωρίτερα από ό,τι πίστευαν οι αστρονόμοι, μόλις ένα δισ. χρόνια μετά το Μπιγκ Μπανγκ.
Ο πλανήτης που εντόπισαν οι αστρονόμοι του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας αποτελείται από αέρια και έχει μάζα 2,5 φορές μεγαλύτερη από του Δία.
Περιφέρεται γύρω από δύο συζευγμένα νεκρά άστρα -ένα πάλσαρ και έναν λευκό νάνο- που βρίσκονται σε σφαιρωτό σμήνος αστέρων στον αστερισμό του Σκορπιού.
Ο πλανήτης δεν είναι άμεσα ορατός. Η ύπαρξή του προβλέπεται από την ταλάντωση που προκαλεί το ασθενές βαρυτικό πεδίο του στα δύο νεκρά άστρα .
Οι περίπου 100 πλανήτες που είχαν εντοπιστεί μέχρι σήμερα σχηματίστηκαν τουλάχιστον οκτώ δισ. χρόνια αργότερα. Η ηλικία του αρχαιότερου είναι ελάχιστα μεγαλύτερη απο της Γης και του Ήλιου, περίπου 4,5 δισ. χρόνια.
Βαρυτικός χορός
Η ιστορία του πλανήτη, όπως την ανασυνέθεσαν οι αστρονόμοι, είναι αρκετά περίπλοκη. Ο πλανήτης σχηματίστηκε γύρω από ένα άστρο που τότε έμοιαζε με τον Ήλιο.
Στη γειτονία τους πλησίασαν αργότερα ένα άστρο νετρονίων -ένα νεκρό, υπέρπυκνο σώμα- και ένα άλλο ενεργό άστρο, τα οποία περιφέρονταν το ένα γύρω από το άλλο.
Το άστρο νετρονίων παγίδευσε στην έλξη του τον πλανήτη και το μητρικό του άστρο και ταυτόχρονα εκτόξευσε μακριά τον πρώην σύντροφό του.
Με την πάροδο του χρόνου, το μητρικό άστρο του πλανήτη εξάντλησε τα καύσιμά του – υδρογόνο και ήλιο-, διογκώθηκε σε κόκκινο γίγαντα και αργότερα κατέρρευσε και μετατράπηκε σε λευκό νάνο.
Το άστρο νετρονίων απορρόφησε μέρος του υλικού του κόκκινου γίγαντα και μετατράπηκε σε πάλσαρ -ένα νεκρό άστρο που περιστρέφεται 100 φορές το δευτερόλεπτο και εκπέμπει παλμούς ραδιοκυμάτων.
Βαριά στοιχεία
Οι επιστήμονες πίστευαν μέχρι σήμερα ότι δεν ήταν δυνατόν να σχηματιστούν πλανήτες γύρω από άστρα πρώτης γενιάς -τα πρώτα άστρα του Σύμπαντος. Οι πλανήτες αποτελούνται από βαριά στοιχεία, όπως ο άνθρακας, το πυρίτιο και το οξυγόνο, τα οποία σχηματίστηκαν από την σύντηξη ελαφρύτερων στοιχείων στο εσωτερικό των άστρων.
Θα έπρεπε, λοιπόν να περάσει τουλάχιστον μία γενιά άστρων προτού τα βαριά στοιχεία συσσωρεύονταν σε μεγάλες ποσότητες. Ο Ήλιος, για παράδειγμα, είναι άστρο τρίτης γενιάς.
Φαίνεται, όμως, ότι οι μικρές ποσότητες βαρέων στοιχείων στα αρχαιότερα αστρικά συστήματα ήταν επαρκείς για το σχηματισμό πλανητών.
Αυτό οδηγεί τους αστρονόμους στο συμπέρασμα ότι οι προσπάθειές τους για τον εντοπισμό μακρινών πλανητών μπορούν να στραφούν και σε γειτονιές του σύμπαντος που μέχρι σήμερα θεωρούνταν «νεκρές».
Η ανακάλυψη «σημαίνει ότι πριν από 13 δισ. χρόνια, η ζωή θα μπορούσε να είχε εμφανιστεί [σε παρόμοιους πλανήτες] και στη συνέχεια να εξαφανίστηκε» σχολιάζει ο Δρ Αλαν Μπος του Ινστιτούτου Carnegie στην Ουάσινγτον.
Για πρώτη φορά, η ζωή του Νίκου Ξυλούρη ανεβαίνει στο θεατρικό σανίδι από τη Stages Network και τα Αθηναϊκά Θέατρα, με το έργο Ο Αρχάγγελος της Κρήτης. Έως τις 31 Ιανουαρίου στο θέατρο ΗΒΗ.
Μια από τις πιο ωραίες φωνές της γενιάς της, η Βιολέτα Ίκαρη επιστρέφει στη δισκογραφία με το EP Σύννεφα Μπαλόνια, αλλά και στον Σταυρό του Νότου στις 26 Δεκεμβρίου.
Φροίξος Φυντανίδης
WIDGET ΡΟΗΣ ΕΙΔΗΣΕΩΝΗ ροή ειδήσεων του in.gr στο site σας
![Πούτιν: Ρεπόρτερ κάνει πρόταση γάμου ζωντανά στη συνέντευξη Τύπου του προέδρου της Ρωσίας [βίντεο]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/FotoJet-23-128x85.jpg)
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Σάββατο 20.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/samuel-quek-cD4pt47I4JY-unsplash-1-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442