Οστεοραθρίτιδα: Είστε και εσείς ένα από τα πολλά της θύματα;

Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα

Η οστεοαρθρίτιδα αποτελεί τον πιο κοινό τύπο αρθρίτιδας. Είναι μία χρόνια πάθηση που σχετίζεται με το γήρας και αφορά σε καταστροφή του αρθρικού χόνδρου και των άλλων στοιχείων μιας άρθρωσης, καθώς και στο σχηματισμό νέου οστού (οστεόφυτα) μέσα στις αρθρώσεις. Αποτελεί το κυριότερο αίτιο αρθροπλαστικής γονάτου και ισχίου. Πλήττει κυρίως τις ορθώσεις των δαχτύλων και τα σημεία που δέχονται ισχυρές πιέσεις, όπως το γόνατο και το ισχίο, αλλά εμφανίζεται και στους καρπούς, στους αγκώνες, στους ώμους, στο σαγόνι και σε άλλες αρθρώσεις σε όλο το σώμα.

Συμπτώματα

Σταδιακά αυξανόμενος οξύς πόνος στις αρθρώσεις, ιδιαίτερα ύστερα από σωματική καταπόνηση ή έπειτα από ένα διάστημα αδράνειας.


Περιορισμός των κινήσεων.


Διογκώσεις των οστών των αρθρώσεων των δαχτύλων.


Πρόκληση θλάσεων από απλές κινήσεις.


Επίσης μπορεί να εμφανιστούν πόνοι στη μέση, στους αγκώνες, στα γόνατα, στον αυχένα, ενώ πιθανή είναι και η ανάπτυξη φλεγμονών.


Βλάβες οστεοαρθρίτιδας μπορεί να υπάρχουν από το 20ό έως το 30ό έτος ενός ατόμου, αλλά να είναι ασυμπτωματικές. Η πάθηση συνήθως γίνεται κλινικά εμφανής κυρίως κατά τη μέση ηλικία και πριν από την ηλικία των 55, και παρουσιάζεται με την ίδια συχνότητα και στα δύο φύλα. Μετά το 55ο έτος της ηλικίας, η ασθένεια προσβάλλει περισσότερο τις γυναίκες, γεγονός που μπορεί να οφείλεται και στα ψηλά τακούνια που φορούν.

Πώς προκαλείται

Τα ακριβή αίτια πρόκλησης της νόσου δεν είναι απολύτως γνωστά, αλλά υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που συνδέονται με την αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας, όπως η κληρονομικότητα, η παχυσαρκία, οι τραυματισμοί και η μεγάλη καταπόνηση συγκεκριμένων αρθρώσεων λόγω της εργασίας.


Γενετικοί παράγοντες: Ατομα με γενετικές ανωμαλίες στις αρθρώσεις είναι πιθανόν να εμφανίσουν οστεοαρθρίτιδα. Κάποιοι κληρονομούν «ελαττωματικά» γονίδια που ελέγχουν τη σύνθεση κολλαγόνου, βασικού συστατικού του χόνδρου των αρθρώσεων, με αποτέλεσμα να επιταχύνεται η φθορά των αρθρώσεων. Επίσης όσοι γεννιούνται με ορθοπεδικές ανωμαλίες στη σπονδυλική στήλη (σκολίωση, κύφωση) ενδέχεται να αναπτύξουν οστεοαρθρίτιδα στο σημείο αυτό.


Μεταβολικοί παράγοντες: Η παχυσαρκία αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας στα γόνατα, ιδιαίτερα στις γυναίκες.


Τραυματισμοί: Η οστεοαρθρίτιδα μερικές φορές εμφανίζεται σε άρθρωση που υπέστη τραυματισμό. Επίσης οι συχνοί τραυματισμοί των αθλητών, όπως τα κατάγματα, τα διαστρέμματα και οι θλάσεις μυών, επιταχύνουν την καταστροφή του αρθρικού χόνδρου και επιβαρύνουν τις αρθρώσεις. Ιδιαίτερη σημασία έχει η υπερβολική καταπόνηση συγκεκριμένων αρθρώσεων λόγω της εργασίας, κυρίως σε εργάτες που απαιτείται να σηκώνουν μεγάλα βάρη.

Διάγνωση

Ακτινογραφίες: Οι οστεοαρθρίτικές βλάβες είναι συχνά εμφανείς στις ακτινογραφίες, οι οποίες μπορεί να αποκαλύψουν και πιθανές κύστεις στην περιοχή των αρθρώσεων.

Αιματολογικές εξετάσεις: Η θετική δοκιμασία ρευματοειδούς παράγοντα αίματος είναι ενδεικτική πιθανής ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Τα επίπεδα ορού των προϊόντων καταβολισμού του υαλουρονικού οξέος (λιπαντικό συστατικό του χόνδρου) μπορεί να αποδειχθούν πολλά υποσχόμενος διαγνωστικός δείκτης της νόσου. Επίσης, η αύξηση της συγκέντρωσης ενός άλλου παράγοντα, της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP), η οποία είναι μία πρωτεΐνη οξείας φάσης που παράγεται από το συκώτι ως αντίδραση στην παρουσία φλεγμονής, φαίνεται πως αντιπροσωπεύει έναν καλό προγνωστικό δείκτη της ανάπτυξης οστεοαρθρίτιδας.


Εξετάσεις του αρθρικού υγρού: Η εύρεση χονδροκυττάρων στο αρθρικό υγρό αυξάνει την πιθανότητα οστεοαρθρίτιδας. Στο αρθρικό υγρό μπορούν να ανιχνευθούν και άλλες ουσίες, που θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες στην πρόγνωση της πορείας υπάρχουσας οστεοαρθρίτιδας, όπως οι θειικές γλυκοζαμινογλυκάνες, η θειική κερατάνη κ.ά.

Θεραπεία

Φαρμακευτική αγωγή: Μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ασπιρίνη, αλλά και κάποιες αλοιφές ή σπρέι που απλώνονται στο δέρμα της περιοχής των αρθρώσεων, απλώς κατευνάζουν τον πόνο και δεν αναχαιτίζουν την εξέλιξη της νόσου ούτε αποκαθιστούν τις βλάβες, καθώς αυτές είναι μη-αναστρέψιμες .


Κρύα ή ζεστά επιθέματα: Τα ζεστά μπάνια και τα θερμά επιθέματα ή οι κρύες κομπρέσες προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση από τον πόνο.



Χειρουργική επέμβαση: Όταν ο πόνος δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί και υπάρχει μεγάλος περιορισμός της κινητικότητας των αρθρώσεων κατά τις συνηθισμένες δραστηριότητες του ατόμου, οι γιατροί προχωρούν σε χειρουργική αποκατάσταση. Η χειρουργική παρέμβαση αφορά σε αντικατάσταση της κατεστραμμένης άρθρωσης από τεχνητή (αρθροπλαστική), γεγονός που δεν επαναφέρει απόλυτα την κινητικότητα της άρθρωσης, αλλά ελαττώνει σε μεγάλο βαθμό τον πόνο.

Πρόληψη

Αν και δεν υπάρχουν συγκεκριμένες μέθοδοι πρόληψης της οστεοαρθρίτιδας, κάποιες αλλαγές στον καθημερινό τρόπο ζωής μπορεί να αποδειχθούν σημαντικές:


Χάσιμο βάρους: Η διατήρηση του ιδανικού βάρος προφυλάσσει τις αρθρώσεις, κυρίως των γονάτων, των ισχίων και της σπονδυλικής στήλης που υποστηρίζουν το βάρος του ατόμου.


Ασκηση:Ασκήσεις γυμναστικής που δεν επιβαρύνουν τις αρθρώσεις, όπως το κολύμπι και το βάδισμα σε ομαλές επιφάνειες, συνιστώνται για την ενδυνάμωση των μυών και των αρθρώσεων. Αποφύγετε την υπερβολική καταπόνηση του σώματος που προκαλεί η εντατική άσκηση με πολλά βάρη, καθώς και το τρέξιμο ή την αεροβική άσκηση. Σε περίπτωση που ασχολείστε με κάποιο άθλημα, το οποίο ενέχει αυξημένη πιθανότητα τραυματισμού, φροντίστε να λαμβάνετε τα πληρέστερα μέτρα προστασίας (π.χ., χρήση επικαλαμίδων και ενισχυμένων παπουτσιών στο ποδόσφαιρο).


Χορήγηση οιστρογόνων: Σύμφωνα με τελευταίες μελέτες, πιθανολογείται ότι η χορήγηση ορμονικής θεραπείας υποκατάστασης σε μετεμμηνοπαυσικές γυναίκες, μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας στις αρθρώσεις των γονάτων.


Διατροφή: Βάσει πρόσφατων στοιχείων, η βιταμίνη C, που έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, συμβάλλει στην προστασία των αρθρώσεων. Επίσης, η βιταμίνη D και το ασβέστιο έχουν μεγάλη σημασία για τη διατήρηση γερών και υγιών οστών. Όμως, θα πρέπει να τονιστεί ότι οι βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία είναι προτιμότερο να λαμβάνονται μέσω της ισορροπημένης διατροφής με λαχανικά, φρούτα και γαλακτοκομικά προϊόντα και όχι μέσω φαρμακευτικών σκευασμάτων, καθώς τα δεύτερα θα πρέπει να χορηγούνται μόνο κατόπιν σύστασης του θεράποντος ιατρού, ο οποίος θα δώσει και τις κατάλληλες οδηγίες δοσολογίας τους. Πολλές φορές, η υπερβολική λήψη βιταμινών αποβαίνει βλαπτική για τον οργανισμό.

Ψυχολογικές προεκτάσεις

Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να επηρεάσει και συναισθηματικά τους ασθενείς, αφού υπάρχει πιθανότητα να αλλάξει ο τρόπος ζωής τους. Απλές δραστηριότητες, όπως το περπάτημα, μπορεί να είναι ιδιαίτερα επώδυνες με αποτέλεσμα να επέρχεται η αίσθηση της ανικανότητας και ο ασθενής να εμφανίζει κατάθλιψη. Η ενημέρωση σχετικά με την ασθένεια και η ψυχολογική υποστήριξη από ειδικούς μπορούν να βοηθήσουν τον ασθενή να κατανοήσει και να αντιμετωπίσει καλύτερα το σωματικό αλλά και το ψυχολογικό πρόβλημά του.

health.in.gr