Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος ΙΑ’)
Το αριστοτελικό σώμα κειμένων υπό τον τίτλο «Μετά τα Φυσικά» αποτελεί μια πολυεπίπεδη νοητική κατασκευή
Μια από τις πλέον σημαντικές θέσεις στην εξέταση του συνολικού έργου του Αριστοτέλη ανέκαθεν κατείχαν τα βιβλία εκείνα (δεκατρία ή, κατ’ άλλη ταξινόμηση, δεκατέσσερα) που συμπεριλαμβάνονται στο corpus με την ονομασία Μετά τα Φυσικά. Ο ίδιος ο συγγραφέας ονομάζει το αντικείμενο της σχετικής μελέτης του πρώτην φιλοσοφίαν, ενώ ο τίτλος Μετά τα Φυσικά είναι μεταγενέστερος, οφείλεται δε κατά πάσαν πιθανότητα στον Ανδρόνικο τον Ρόδιο (1ος αιώνας π.Χ.), ο οποίος είχε τοποθετήσει –ως εκδότης των πραγματειών του Αριστοτέλη– το συγκεκριμένο έργο έπειτα από τα Φυσικά.
Το υπό εξέταση σώμα κειμένων, ακόμη και μετά την αφαίρεση ορισμένων τμημάτων του που θεωρούνται με ασφάλεια μεταγενέστερες παρεμβολές και επεξεργασίες, αποτελεί μια πολυεπίπεδη νοητική κατασκευή. Πάντως, είναι σαφές ότι τα πέντε πρώτα στην κατάταξη βιβλία (εξαιρουμένου του Δ, που πραγματεύεται αυτοτελώς το σημασιολογικό περιεχόμενο συγκεκριμένων όρων) συνθέτουν ένα είδος εισαγωγής, που συγκροτήθηκε σε μια πρώιμη φάση, ακόμα και στα χρόνια της παραμονής του Αριστοτέλη στην Άσσο της Μυσίας. Στα βιβλία αυτά προβάλλει ως σκοπός της νέας επιστήμης η γνώση του υπερβατικού ή υπεραισθητού όντος –εκείνου δηλαδή που δεν ανήκει στον αισθητό κόσμο, αυτόν που μπορούμε να συλλάβουμε με τις αισθήσεις–, ενώ παρουσιάζεται και μια ιστορική αναδρομή στις οντολογικές αναζητήσεις των προδρόμων του σταγειρίτη φιλοσόφου.
Στα τρία επόμενα βιβλία (Ζ, Η, Θ), τα αποκαλούμενα και βιβλία της ουσίας, η έννοια του όντος διαφοροποιείται, καθώς σε αυτή συμπεριλαμβάνονται τόσο τα αισθητά αντικείμενα όσο και το υπεραισθητό, το φθαρτό αλλά και το αιώνιο. Τα εν λόγω βιβλία προλειαίνουν το έδαφος για τις αριστοτελικές μελέτες που αναφέρονται στο άυλο ον.
Μια αυτοτελή πραγματεία για το ον και το εν συνιστά το βιβλίο Ι των Μεταφυσικών, ενώ αυτοτελούς χαρακτήρα είναι επίσης η συνοπτική παράθεση των απόψεων του Αριστοτέλη για το υπέρτατο ον (βιβλίο Λ), γνωστή ως Θεολογία.
*Στη φωτογραφία του παρόντος άρθρου, έκδοση του αριστοτελικού συγγράμματος «Μετά τα Φυσικά» (εισαγωγή – ερμηνεία Κ. Δ. Γεωργούλη, εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα, Αθήνα, 1973).
Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος Α’)
Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος Β’)
Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος Γ’)
Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος Δ’)
Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος Ε’)
Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος ΣΤ’)
Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος Ζ’)
Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος Η’)
Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος Θ’)
Αριστοτέλης: Η εξέλιξη της ιστορίας του πνεύματος (Μέρος Ι’)
- Κακοκαιρία Byron: Τι ισχύει σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα – Πού θα είναι κλειστά τα σχολεία
- Στην 5η θέση η Ελλάδα ως προορισμός ευεξίας διεθνώς
- Συνταγή: Κοτόπουλο με γιαούρτι & μπαχαρικά
- Global Peace Index: Πόσο ασφαλής και ειρηνική είναι η Ελλάδα – Υποχώρησε στην παγκόσμια κατάταξη
- Ο μύθος ότι η Δημοκρατία και η πολιτική υποφέρουν από κόπωση – Το παράδειγμα της Γαλλίας
- Κακοκαιρία Byron: Πώς θα εξελιχθεί τις επόμενες ώρες – Κόκκινος συναγερμός για πολλές περιοχές
- Αυτές οι δύο τροφές είναι οι πιο απολαυστικές «ασπίδες» για την καρδιά
- Ρεύμα: Τα νέα πορτοκαλί τιμολόγια και πότε μας συμφέρουν
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις







![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Παρασκευή 05.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/pexels-kammeran-gonzalez-keola-3137381-9559884-315x220.jpg)















































































Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442