Το Ιράν ζητά από τις ΗΠΑ αποζημίωση για τις επιθέσεις στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις

Σε συνέντευξή του στους Financial Times, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν δήλωσε ότι ο δρόμος για τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ «είναι στενός». Ο Αμπάς Αραγτσί θέτει τους νέους και πιο σκλήρούς όρους του Ιράν για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Σύμφωνα με το Ιρανό υπουργό Εξωτερικών, οι ΗΠΑ πρέπει να συμφωνήσουν να αποζημιώσουν το Ιράν για τις απώλειες που υπέστη κατά τη διάρκεια του πολέμου του περασμένου μήνα.

Αραγτσί: Η διαπραγμάτευση πρέπει να οδηγήσει σε μια συμφωνία win-win

Ο Αμπάς Αραγτσί επισημαίνει ότι το Ιράν, μετά τον πόλεμο των 12 ημερών με το Ισραήλ, δεν θα επιστρέψει με τους ίδιους όρους στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, διότι οι ΗΠΑ ενεπλάκησαν στη σύγκρουση ενώ ήταν σε εξέλιξη μια διπλωματική διαδικασία.

Να δώσουν εξηγήσεις και να πληρώσουν

«Θα πρέπει να εξηγήσουν γιατί μας επιτέθηκαν στη μέση… των διαπραγματεύσεων και πρέπει να διασφαλίσουν ότι δεν πρόκειται να το επαναλάβουν», κατά τη διάρκεια πιθανών μελλοντικών συνομιλιών, είπε ο Αμπάς Αραγτσί στους Financial Times. «Και πρέπει να αποζημιώσουν για τη ζημιά που έχουν προκαλέσει», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, ο ίδιος και ο Στιβ Γουίτκοφ, απεσταλμένος του Λευκού Οίκου, έχουν ανταλλάξει μηνύματα τόσο κατά τη διάρκεια του πολέμου όσο και μετά τη λήξη του. Ο Αμπάς Αραγτσί είπε στον Γουίτκοφ ότι χρειάζεται μια «λύση win-win» για την άρση του αδιεξόδου σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

«Ο δρόμος προς τη διαπραγμάτευση είναι στενός, αλλά όχι αδύνατος. Πρέπει να πείσω την ιεραρχία μου ότι, αν πάμε σε διαπραγματεύσεις, η άλλη πλευρά έρχεται πραγματικά αποφασισμένη για μια συμφωνία από την οποία θα κερδίσουν και οι δύο πλευρές», είπε.

Και πρόσθεσε ότι, παρά το γεγονός ότι ο Αμερικανός απεσταλμένος έχει προτείνει την επανέναρξη των συνομιλιών, σημείωσε: «Χρειαζόμαστε πραγματικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την πλευρά τους».

«Το μήνυμά μας δεν είναι τόσο περίπλοκο», είπε ο Αραγτσί. «Του είπα ότι η πρόσφατη επιθετικότητα απέδειξε ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Αλλά μπορεί να βρεθεί μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων».

Ο πόλεμος των 12 ημερών

Η σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν ξέσπασε στις 13 Ιουνίου, όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε μεγάλης κλίμακας αεροπορικές επιδρομές στο Ιράν. Η επίθεση έγινα 48 ώρες πριν οι Αραγτσί και Γουίτκοφ πραγματοποιήσουν τον έκτο γύρο έμμεσων συνομιλιών.

Εκτός από το χτύπημα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις, το Ισραήλ κατέστρεψε μεγάλο μέρος της αεράμυνας του Ιράν, δολοφόνησε κορυφαίους στρατιωτικούς διοικητές και τουλάχιστον 13 πυρηνικούς επιστήμονες και σκότωσε περισσότερους από 1.000 ανθρώπους, σύμφωνα με τις ιρανικές αρχές.

Το Ιράν απάντησε εκτοξεύοντας μπαράζ πυραύλων και drones εναντίον του Ισραήλ, οι οποίες, σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές, σκότωσαν 29 ανθρώπους.

Δύο ημέρες πριν από τη μεσολάβηση για κατάπαυση του πυρός, η Ουάσιγκτον βομβάρδισε τις δύο κύριες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν, το Φορντό και τη Νατάνζ. Επίσης, εκτόξευσε πυραύλους σε ένα πυρηνική εγκατάσταση στο Ισφαχάν, προκαλώντας σοβαρές ζημιές σε υποδομές για τις οποίες η Τεχεράνη είχε ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια.

Σύμφωνα με τον Αραγτσί, ένα τρίτο, νέο εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου κοντά στο Ισφαχάν δέχθηκε επίσης επίθεση. Πρόκειται για την εγκατάσταση η οποία θα ενεργοποιούνταν ημέρες πριν από τη σύγκρουση σε απάντηση σε μομφή του διοικητικού συμβουλίου του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας.

Είναι η πρώτη φορά που το Ιράν παραδέχεται ότι η τοποθεσία χτυπήθηκε.

«Από όσο γνωρίζω, είχαν γίνει οι προετοιμασίες, αλλά δεν ήταν ενεργή η μονάδα όταν δέχτηκε την επίθεση», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν.

Ο πόλεμος οδηγεί σε μεγαλύτερη πίεση για πυρηνικά

Σύμφωνα με τον Αμπάς Αραγτσί, η διπλωματία είναι πιο δύσκολη μετά τον πόλεμο. Επισήμανε ότι η επίθεση που δέχθηκε η χώρα έχει ενθαρρύνει την αυξανόμενη αντίσταση στις διαπραγματεύσεις εντός του κυβερνώντος κατεστημένου του Ιράν. Επίσης, αυξήθηκαν οι εκκλήσεις ορισμένων στην Ισλαμική Δημοκρατία να οπλίσει το πυρηνικό της πρόγραμμα.

Ο υπουργός Εξωτερικών επέμεινε ότι το καθεστώς της χώρας είναι προσηλωμένο σε ένα ειρηνικό, πολιτικό πρόγραμμα, δεν προτίθεται να αλλάξει το δόγμα της και θα τηρήσει τον φετφά του ανώτατο ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, που απαγορεύει την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.

Αλλά, σύμφωνα με τον Αμπάς Αραγτσί, ο πόλεμος είχε μόνο εμβαθύνει την δυσπιστία προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας εγκατέλειψε μια συμφωνία του 2015 που υπέγραψε το Ιράν με την κυβέρνηση Ομπάμα και άλλες παγκόσμιες δυνάμεις.

«Τα αισθήματα κατά των διαπραγματεύσεων είναι πολύ έντονα», δήλωσε ο Araghchi. «Οι άνθρωποι μου λένε: “Μην σπαταλάς άλλο τον χρόνο σου, μην σε εξαπατούν… αν έρθουν σε διαπραγματεύσεις, είναι απλώς μια συγκάλυψη για τις άλλες προθέσεις τους”».

Το εμπλουτισμένο ουράνιο

Δυτικοί αξιωματούχοι λένε ότι ενώ το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν υπέστη σοβαρές ζημιές, δεν έχει καταστραφεί. Πιστεύουν επίσης ότι το Ιράν έχει διατηρήσει μέρος, αν όχι όλο, ενός αποθέματος ουρανίου 408 κιλών εμπλουτισμένου σε καθαρότητα 60%, κοντά σε επίπεδο όπλων.

Ο Αραγτσί είπε ότι δεν γνώριζε πού βρισκόταν το απόθεμα, αλλά πρόσθεσε ότι η Τεχεράνη διατηρεί τις δυνατότητες εμπλουτισμού ουρανίου.

«Τα κτίρια μπορούν να ξαναχτιστούν. Οι μηχανές μπορούν να αντικατασταθεί, επειδή η τεχνολογία υπάρχει. Έχουμε πολλούς επιστήμονες και τεχνικούς που εργάζονταν στις εγκαταστάσεις μας», είπε. «Αλλά το πότε και το πώς θα επανεκκινήσουμε τον εμπλουτισμό μας εξαρτάται από τις περιστάσεις».

Και σχολιάζοντας τις πρόσφατες απειλές του Αμερικανού προέδρου, ότι το Ιράν «θα λάβει δυσάρεστα μηνύματα» αν επανεκκινήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου, ο Αραγτσί είπε ότι μόνη λύση είναι η διαπραγματεύσεις. Και επανέλαβε ότι δεν μπορεί να υπάρξει συμφωνία αν ο Ντόναλντ Τραμπ επιμένει να απαιτεί να σταματήσει εξ ολοκλήρου ο εμπλουτισμός ουρανίου.