Τα κτήρια της δεκαετίας του 1930 στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία απειλούνται με κατεδάφιση

Πρόκειται για το Υπόστεγο Γυμναστικής, το διώροφου κτήριο και το ισόγειου κτίσματος λουτρών στον περιβάλλοντα χώρου του διατηρητέου κτηρίου της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας επί των οδών Μαρασλή, Αλωπεκής και Σουηδίας, έργα του γνωστού αρχιτέκτονα Νικολάου Μητσάκη. Τα ίδια κτήρια είχαν εξετασθεί σε παλαιότερη συνεδρίαση του Συμβουλίου, το 2008, κατά την οποία τα μέλη είχαν γνωμοδοτήσει υπέρ του χαρακτηρισμού ως διατηρητέων μνημείων των παραπάνω κτηρίων.

Τα εν λόγω κτήρια διέπονται από τις αρχές του μοντέρνου κινήματος και
είναι διεθνώς γνωστά, συμπεριλαμβάνονται μάλιστα στον κατάλογο του
DO.CO.MO.MO. με τα πιο σπουδαία δείγματα του μοντέρνου κινήματος. Σχεδιάστηκαν από τον Ν. Μητσάκη και κτίστηκαν τη δεκαετία του 1930 για να καλύψουν ανάγκες των μαθητών. Τα σχολικά κτήρια, όπως είναι γνωστό, όφειλαν να έχουν υπόστεγο γυμναστικής, λουτρά, σχολικό κήπο, κρήνες κ.ά. Συμπλήρωσαν δηλαδή τα κεντρικά κτήρια, το νεοκλασικό κτήριο του Δημ. Καλλία και το κτήριο της δεκαετίας του 1920 των Νικολαϊδη και Μητσάκη. Επιπλέον ο Ν. Μητσάκης δημιούργησε ένα κτήριο, το διώροφο, για να καλύψει τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες των διδακτηρίων. Όλα μαζί αποτελούν ένα ενιαίο και αναπόσπαστο σύνολο.

Σύμφωνα με την MOnuMENTA, η νέα γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ «απαξιώνει και θα οδηγήσει στην κατεδάφιση τρία τόσο σημαντικά για την αρχιτεκτονική, ιστορική και πολεοδομική τους αξία κτήρια, σε μια περίοδο μάλιστα που ΥΠΠΟΤ, ΥΠΕΚΑ, εκπαιδευτικά ιδρύματα, σύλλογοι και πολίτες κάνουν αγώνα για την προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της δεκαετίας του 1930.»

Η ανάγκη στέγασης του 15ου δημοτικού σχολείου δεν θεωρείται επιχείρημα υπέρ της κατεδάφισης των εν λόγω κτηρίων. Όπως υποστηρίζει η MOnuMENTA «απαιτείται η διατήρησή τους για την προστασία της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς, όταν μάλιστα αυτά βρίσκονται στον περιβάλλοντα χώρο του διατηρητέου κτηρίου της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας του αρχιτέκτονα Δημ. Καλλία και ομοίως του διατηρητέου κτηρίου των Νικολαϊδη – Μητσάκη. Σημειωτέον ότι, όπως προβλέπεται από το άρθρο 24 του Συντάγματος (παράγραφοι 1 και 6), τη Σύμβαση της Γρανάδας του 1985 για την προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Ευρώπης που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2039/1992 (άρθρα 1 και 7) και το άρθρο 10 (παράγραφοι 3 και 4) του νόμου 3028/2002 για την προστασία των αρχαιοτήτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς όπως έχουν ερμηνευτεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας (βλέπετε, μεταξύ άλλων, και τις 2540/2005, 2231/2006 ΣτΕ) πρέπει όχι μόνον να μην γίνονται ενέργειες που να βλάπτουν αμέσως ή εμμέσως τα μνημεία, τα αρχιτεκτονικά σύνολα ή τον περιβάλλοντα χώρο τους τόσο αισθητικά όσο και υλικά, αλλά αντιθέτως να λαμβάνονται θετικά μέτρα που να αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος τα ακίνητα μνημεία χώρου.»

Σχετικά με την επανεξέταση του θέματος η Εταιρεία προτείνει να γίνει μία πλήρης μελέτη που θα λάβει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες των μαθητών, τις δυνατότητες του χώρου από πλευράς χωροθεσίας και συμβατότητας με τα ενυπάρχοντα διατηρητέα κτήρια, συμπεριλαμβανομένων των υπό κρίση κτηρίων του Ν. Μητσάκη και στην αναζήτηση και παράθεση εναλλακτικών λύσεων συμπεριλαμβανομένης και της εξεύρεσης άλλου χώρου στον οποίο είναι εφικτή η σύννομη πολεοδομικά και πολιτιστικά οικοδόμηση του 15ου Δημοτικού Σχολείου. Τέλος, με επιστολή της προς τον Υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού ζήτησε να αναπέμψει το θέμα στο ΚΣΝΜ προς νέα κρίση, ώστε να ληφθούν υπ’ όψιν στοιχεία τα οποία ενδεχομένως δεν αξιολογήθηκαν στην τελευταία συνεδρίασή του.

MOnuMENTA