Πρωταθλητές στο κάπνισμα οι Έλληνες μεταξύ των χωρών τη ΕΕ

36

Διπλή πρωτιά καταλαμβάνουν οι Έλληνες καπνιστές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, και μάλιστα με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά. Η αυξητική τάση δε, που παρουσιάζει το κάπνισμα στο γυναικείο πληθυσμό τα τελευταία 20 χρόνια, είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή.

Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την απάντηση του αρμόδιου για θέματα Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή επιτρόπου Μάρκου Κυπριανού, στη σχετική ερώτηση που υπέβαλε προς την Κομισιόν ο ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Κωστής Χατζηδάκης.

Συγκεκριμένα, με την ερώτηση που κατέθεσε πρόσφατα ο Έλληνας ευρωβουλευτής αναφορικά με τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, ζητούσε να πληροφορηθεί από την Επιτροπή τα υπάρχοντα συγκριτικά στοιχεία για την έκταση του προβλήματος, το κόστος του καπνίσματος στον προϋπολογισμό των Εθνικών Συστημάτων Υγείας των κρατών μελών, καθώς και ποιες άμεσες πρωτοβουλίες πρόκειται να υιοθετήσει η Κομισιόν, προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.

Τα συγκριτικά στοιχεία

Τα συγκριτικά στοιχεία, τα οποία παρέθεσε ο κ. Κυπριανού, παρουσιάζουν έντονο ενδιαφέρον για την ελληνική πλευρά. Ο αρμόδιος επίτροπος αναφέρεται πρωτίστως σε μια πρόσφατη έκθεση, η σύνταξη της οποίας χρηματοδοτήθηκε από την Επιτροπή και συντάχθηκε από ομάδα εμπειρογνωμόνων σε θέματα δημόσιας υγείας και καπνίσματος.

Οι εμπειρογνώμονες συγκέντρωσαν στοιχεία σχετικά με τη διάδοση του καπνίσματος κατά τα τελευταία 20 χρόνια σε όλες τις χώρες της ΕΕ: οι εκτιμήσεις για τη διάδοση του καπνίσματος στον αντρικό πληθυσμό στην ΕΕ κυμαίνονται από 16% στη Σουηδία έως 51% στην Ελλάδα και στη Λετονία.

Όσον αφορά στη διάδοση του καπνίσματος στο γυναικείο πληθυσμό, οι εκτιμήσεις κυμαίνονται αντίστοιχα από 8% στην Κύπρο έως 39% στην Ελλάδα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι στους άνδρες καπνιστές η χώρα μας παρουσιάζει μία από τις μικρότερες πτωτικές τάσεις (-5% σε διάστημα 16 ετών), διατηρώντας την πρώτη θέση.

Το κόστος

Σε ό,τι αφορά δε στις γυναίκες, με μία εντυπωσιακή αύξηση της τάξεως του 95%, βρισκόμαστε στην πρώτη θέση με 39% ποσοστό γυναικών που καπνίζουν, και με διαφορά σχεδόν 10 ποσοστιαίων μονάδων από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Επιπρόσθετα, ο κ. Κυπριανού αναφέρεται σε στοιχεία από το Πάνελ Νοικοκυριών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ECHP), που καλύπτουν 10 κράτη μέλη της ΕΕ των 15. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι το 2001, ο ελληνικός αντρικός πληθυσμός ηλικίας 25-34 ετών κατείχε την πρώτη θέση στο κάπνισμα εκείνο το διάστημα, μεταξύ όλων των χωρών και των ηλικιακών ομάδων με ποσοστό 70,2%.

Το ίδιο, όμως, ισχύει και για το γυναικείο πληθυσμό ηλικίας 35-44 ετών (ποσοστό 51,7%). Ο επίτροπος σημειώνει επίσης ότι το κάπνισμα στοιχίζει ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση πάνω από 100 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί περίπου με το 1% του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος (ΑΕΠ) της.

Οι άνδρες

Όπως καταδείχνουν τα στοιχεία της έρευνας, τη διετία 2002-2003 και σε ό,τι αφορά στους άντρες, στην Ελλάδα κάπνιζαν οι 51 από τους 100, όσοι και στη Λετονία. Ακολουθούσαν οι Σλοβάκοι με 48%, οι Εσθονοί (45%), οι Λιθουανοί (44%), οι Ούγγροι (42%) και με 39% οι Γερμανοί, οι Ισπανοί, οι Κύπριοι και οι Πολωνοί.

Αντίθετα, οι Σουηδοί ήταν οι πλέον «άκαπνοι» άντρες στην ΕΕ με ποσοστό 16%. Ακολουθούσαν με 26% οι Βρετανοί και οι Φινλανδοί, με 28% οι Ολλανδοί και οι Σλοβένοι, με 30% οι Δανοί και οι Μαλτέζοι και με 31% οι Ιταλοί και οι Πορτογάλοι.

Σύμφωνα πάντα με την έρευνα της Κομισιόν, από το 1985, όταν ξεκίνησαν οι αντικαπνιστικές εκστρατείες στην ΕΕ, μέχρι και το 2003, οι Σουηδοί πρωτοστάτησαν, καθώς το 46% των ανδρών καπνιστών έκοψε το κάπνισμα. Στη 2η θέση ήταν οι Δανοί με 41%. Ακολούθησαν Ισπανοί και Πορτογάλοι με 29%, Γάλλοι, Ολλανδοί, Πολωνοί με 28% και Βέλγοι με 27%.

Αντίθετα, το ίδιο χρονικό διάστημα, οι άντρες καπνιστές αυξήθηκαν στη Μάλτα (+15%), στη Σλοβακία (+12%) και στη Λιθουανία (+2%). Η μικρότερη μείωση, εξάλλου, του πληθυσμού των ανδρών καπνιστών σημειώθηκε στην Εσθονία (-2%), στις Ελλάδα και Λουξεμβούργο (αμφότερες χώρες -5%), στη Γερμανία (-7%) και στην Κύπρο (-9%).

Οι γυναίκες

Σε ό,τι αφορά στις γυναίκες, στην Ελλάδα καπνίζουν οι 39 στις 100 και έπονται οι Σλοβάκες με 32%. Ακολουθούν οι Γερμανίδες με 30%, οι Ουγγαρέζες με 29%, οι Ολλανδέζες με 27%, οι Αυστριακές, οι Ιρλανδέζες και οι Λουξεμβούργιες με 26%, καθώς και οι Γαλλίδες και οι Ισπανίδες με 25%.

Τον τίτλο των πλέον άκαπνων γυναικών, όμως, κατέκτησαν και με διαφορά οι Κύπριες, καθώς μόλις 8 στις 100 δήλωσαν ότι καπνίζουν. Στη 2η θέση βρέθηκαν οι Λιθουανές με 12% και ακολούθησαν οι Πορτογαλίδες με 15%, οι Ιταλίδες με 17%, οι Εσθονές με 18% και οι Λετονές, Σουηδέζες και Φιλανδές με 19%.

Από το 1985, όταν ξεκίνησαν οι αντικαπνιστικές εκστρατείες στην ΕΕ, μέχρι και το 2003, πρωτοστάτησαν οι Δανές με ποσοστό μείωσης 43%, ενώ στη 2η θέση βρέθηκαν Σουηδέζες, καθώς το 30% των γυναικών καπνιστριών της χώρας το έκοψαν. Ακολούθησαν Σλ οβάκες και Σλοβένες με 26%, Βρετανίδες και Πολωνέζες με 23% και Φιλανδές με 22%.

Αντίθετα, το χρονικό αυτό διάστημα, εκπληκτική άνοδος γυναικών καπνιστριών καταγράφηκε στη Λιθουανία, καθώς το ποσοστό τους αυξήθηκε κατά 100%! Αλλά και οι Ελληνίδες δεν πήγαν πίσω, καθώς οι καπνίστριες στη χώρα μας αυξήθηκαν κατά 95%. Στη 3η θέση βρέθηκαν οι Μαλτέζες με 91%. Οι καπνίστριες αυξήθηκαν επίσης στη Φινλανδία (+36%), στις Αυστρία και Ουγγαρία (αμφότερες +24%), αλλά και στην Κύπρο (+14%) και τη Γερμανία (+11%).

Οι μελλοντικές ενέργειες

Ο κ. Κυπριανού, στην απάντησή του στον κ. Χατζηδάκη, τονίζει ότι οι μελλοντικές ενέργειες της Επιτροπής θα στηριχθούν στην υπάρχουσα ισχυρή κανονιστική βάση για τα προϊόντα καπνού και τη διαφήμισή τους (Οδηγίες 2001/37/ΕΚ και 2003/33/ΕΚ).

Σ αυτές τις ενέργειες περιλαμβάνεται καταρχάς η νέα «Αντικαπνιστική εκστρατεία», με σλόγκαν «Είστε ελεύθεροι να πείτε όχι», το κόστος της οποίας θα ανέλθει στα 72 εκατομμύρια ευρώ για τα επόμενα τέσσερα χρόνια και η οποία θα συμβάλλει στη διάδοση του μηνύματος των βλαβερών επιπτώσεων του καπνίσματος.

Παράλληλα, η Επιτροπή προετοιμάζει κατάλογο έγχρωμων αποκρουστικών φωτογραφιών, που θα απεικονίζουν τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος και οι οποίες είναι δυνατό να τοποθετηθούν, αν το θέλουν τα κράτη μέλη, στις συσκευασίες των προϊόντων καπνού.

ΑΠΕ,health.in.gr