Το τουρκολιβυκό μνημόνιο στο τραπέζι Γεραπετρίτη – Σάλεχ

Τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Ακίλα Σάλεχ υποδέχθηκε την Παρασκευή στο Υπουργείο Εξωτερικών, ο Γιώργος Γεραπετρίτης, με το τουρκολιβυκό μνημόνιο, αλλά και τις παραδοσιακές σχέσεις των δύο χωρών να είναι στο τραπέζι.

📍Athens
FM George Gerapetritis’ meeting with the President of the House of Representatives of Libya, Aguila Saleh Issa

📍Αθήνα
Συνάντηση ΥΠΕΞ Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Aguila Saleh Issa pic.twitter.com/u2sE7iRwcW

— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) December 5, 2025

Σαφής ο Γεραπετρίτης για το τουρκολιβυκό μνημόνιο

Όπως ανέφεραν αρμόδιες πηγές στο in ήταν μία συνάντηση η οποία έγινε σε καλό κλίμα η Αθήνα ήταν σαφής ως προς τις κόκκινες γραμμές της ζητώντας να μην κυρωθεί από το Κοινοβούλιο της Λιβύης το ανυπόστατο, άκυρο και παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, τονίζοντας ότι αυτή είναι και η θέση της ΕΕ.

Ανάγκη εκλογών λέει ο Σάλεχ

Από την πλευρά του ο Σάλεχ στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη η Λιβύη να προχωρήσει το συντομότερο δυνατό σε εκλογές, κάτι που αναβάλλεται επί σειρά ετών, ενώ τόνισε ιδιαίτερα τους παραδοσιακούς φιλικούς δεσμούς που δένουν Λιβύη και Αθήνα.

Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι από τη συζήτηση Γεραπετρίτη – Σάλεχ βγαίνει το συμπέρασμα ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης δε δείχνει να προχωρήσει σε μονομερή βήματα, όπως η κύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου – όχι τουλάχιστον άμεσα – πουτ θα την έφερναν και σε ρήξη με την Αθήνα, η οποία μπορεί να αποτελέσει το δίαυλο της χώρας και προς την ΕΕ.

Την ίδια στιγμή ο Γεραπετρίτης, όπως υπογραμμίζει η Αθήνα μετά και το καλοκαίρι του 2025 και τις επισκέψεις του ΥΠΕΞ σε Τρίπολη και Βεγγάζη, εργάζεται για να διατηρήσει, να οικοδομήσει και να εδραιώσει αυτούς τους ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, πηγαίνοντας βήμα-βήμα και επιδιώκοντας θετικές εξελίξεις.

Γεραπετρίτης και Σάλεχ τόνισαν ότι η άμεση γειτνίαση των δύο χωρών καθιστά αναγκαία τη συνέχιση διεξαγωγής ειλικρινούς διαλόγου και τη συνεργασία σε σειρά θεμάτων.

Η Ελλάδα υπέρ ελεύθερων εκλογών στη Λιβύη

Ο Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην ουσιαστική συμβολή της Ελλάδας, ως κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκλεγμένου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, στην οριστική επίλυση του Λιβυκού, μέσω της διεξαγωγής ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις, για την ανάδειξη μιας αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης.

Αναφέρθηκε ακόμα στα βήματα που έχουν γίνει μετά τις επισκέψεις του στην Βεγγάζη και την Τρίπολη, οι οποίες δημιούργησαν μια θετική δυναμική στις σχέσεις Ελλάδας – Λιβύης μεταξύ των οποίων:

• Η εκπαίδευση στελεχών της λιβυκής ακτοφυλακής και την πρόθεση της Ελλάδας για υποδοχή νέων το επόμενο διάστημα. Επεσήμανε τη σημασία ελέγχου των μεταναστευτικών ροών από τη Λιβύη προς την Ελλάδα και τόνισε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μην παγιωθεί μια νέα μεταναστευτική οδός.
• Η έναρξη απευθείας αεροπορικής γραμμής με τη Λιβύη, σημειώνοντας τα ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα που αναμένεται να έχει για την ενίσχυση του τουρισμού, της επιχειρηματικής κινητικότητας και των επαφών μεταξύ των δύο λαών.
• Η οργάνωση επιχειρηματικής αποστολής στη Βεγγάζη αρχές του 2026 και την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα του εμπορίου και επενδύσεων και της ενέργειας.

Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να διατηρήσουν έναν ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας και εξέφρασαν την κοινή βούλησή τους για διατήρηση στενούς συνεργασίας, ώστε να καταστεί η Μεσόγειος μια θάλασσα σταθερότητας και ευημερίας.

Δεν αγνοούμε τα προβλήματα όπως το τουρκολιβυκό μνημόνιο

Στο θέμα της Λιβύης αναφέρθηκε ο Γεραπετρίτης και στην ομιλία του στο “Athens Policy Dialogues” με θέμα “The Eastern Mediterranean in flux”, η οποία προβλήθηκε πριν τη συνάντηση, σημειώνοντας ότι «με τη Λιβύη, χωρίς να αγνοούμε το αγκάθι του ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου, είμαστε σήμερα η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που διατηρεί ανοικτούς διαύλους στο ανώτατο επίπεδο και με τις δύο πλευρές στη Λιβύη, έχοντας επιτύχει παράλληλα τη μείωση των μεταναστευτικών ροών από τα λιβυκά παράλια, τον σεβασμό της ελληνικής μέσης γραμμής στην προκήρυξη οικοπέδων για την εξόρυξη υδρογονανθράκων από τη Λιβύη, καθώς και την επανενεργοποίηση των τεχνικών επιτροπών για την οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών».

Ο Γεραπετρίτης επέμεινε και στην πρόταση του πρωθυπουργού περί πενταμερούς με τη συμμετοχή Ελλάδας, Κύπρου, Λιβύης, Αιγύπτου και Τουρκίας ως ένα εγχείρημα μέσα από το οποίο η Ελλάδα επιδιώκει να καθιερώσει τη θέση της ως πυλώνας σταθερότητας και έντιμος συνομιλητής στην περιοχή.

Η πενταμερής

Σημείωσε δε ότι πρόκειται για μία πρόταση η οποία «απευθύνεται καταρχήν στα τέσσερα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου με τα οποία η Ελλάδα έχει θαλάσσια σύνορα (Κύπρος, Αίγυπτος, Τουρκία και Λιβύη), χωρίς να αποκλείεται η μελλοντική συμμετοχή και άλλων κρατών. Η καθολική αποδοχή του Διεθνούς Δικαίου και ο πλήρης σεβασμός της κυριαρχίας των κρατών αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις για τη συμμετοχή μιας χώρας στην πρωτοβουλία. Οι πέντε άξονες πιθανής συνεργασίας είναι: η Πολιτική Προστασία, η Διαχείριση της Μετανάστευσης, η Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος και, ενδεχομένως σε ένα δεύτερο στάδιο, η Συνδεσιμότητα στους τομείς της ενέργειας και των υποδομών και η Οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών.

Ως Υπουργός Εξωτερικών έχω αναλάβει να ενημερώσω και να διερευνήσω τις προθέσεις των μερών για συμμετοχή στο σχήμα. Εφόσον υπάρχει προκαταρκτική κοινή κατανόηση, θα μπορούσε να συνταχθεί ένα μνημόνιο κατανόησης που θα μας οδηγούσε σε μία πρώτη συνάντηση για τον σχεδιασμό των επόμενων βημάτων».

Ισορροπημένες σχέσεις

Αξίζει να σημειωθεί ότι πέρα από την αναθέρμανση των σχέσεων με τη Βεγγάζη και την πλευρά Χαφτάρ, η Αθήνα έχει από το καλοκαίρι στο πλαίσιο και των επισκέψεων Γεραπετρίτη προσπαθήσει να εδραιώσει σχέσεις και με την Τρίπολη και την κυβέρνηση Ντμπέιμπα, ξεκινώντας μάλιστα τις τεχνικές συνομιλίες για την οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας – Λιβύης.

Ακόμα και αν υπάρχει πολύς δρόμος να καλυφθεί μέχρι την επίτευξη συμφωνία ή παραπομπής του ζητήματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την ελληνική διπλωματία το γεγονός ότι άνοιξε η συζήτηση και υπάρχουν ζυμώσεις είναι εξαιρετικά θετικό, με το τουρκολιβυκό μνημόνιο να παραμένει σε κάθε περίπτωση ένα μεγάλο αγκάθι στο τραπέζι.