Booker 2025: Ο Ντέιβιντ Σόλοϊ για το Flesh — Ήθελα να γράψω μια σύγχρονη ελληνική τραγωδία

Ο Ντέιβιντ Σόλοϊ κέρδισε το φετινό βραβείο λογοτεχνίας Booker με το Flesh και λίγες ώρες μετά μίλησε στη Guardian για το βιβλίο που γεννήθηκε από ένα αποτυχημένο σχέδιο 100.000 λέξεων, για έναν ήρωα που περνά από Ουγγαρία σε Λονδίνο, και για το πώς η Ευρώπη, ο πόλεμος και το Brexit διαμορφώνουν τη μοίρα των σωμάτων.

Το Flesh γράφτηκε για «τη φυσικότητα της ύπαρξης» — το σώμα που επιθυμεί, πεινά, πονά, βιάζεται, θυμώνει.

Πώς γεννήθηκε το Flesh

Ο Σόλοϊ αποκαλύπτει ότι το Flesh προέκυψε όταν εγκατέλειψε έγκαιρα ένα άλλο μυθιστόρημα: είχε ήδη γράψει 100.000 λέξεις, αλλά «η κεντρική ιδέα ήταν λάθος». Η διαγραφή έφερε ανακούφιση και ένα νέο, καθαρό σημείο εκκίνησης. Από την αρχή ήθελε ένα βιβλίο που να «γεφυρώνει» Αγγλία και Ουγγαρία — όπως και ο ίδιος νιώθει «συναισθηματικά μαρμαρωμένος» ανάμεσα σε δύο χώρες. Ο προσωρινός, «αντι-λογοτεχνικός» τίτλος Flesh έμεινε: το σώμα θα ήταν το θεματικό κέντρο.

Η πλοκή ως δοκιμασία κάθαρσης

Ο έφηβος Ιστβάν ξεκινά από μια ουγγρική πολυκατοικία, περνά μια οριακή ερωτική εμπειρία που εκτροχιάζεται, βρίσκεται σε κέντρο κράτησης ανηλίκων, υπηρετεί στον πόλεμο στο Ιράκ, μεταναστεύει στο Λονδίνο, δουλεύει πορτιέρης, κατόπιν σοφέρ ενός πάμπλουτου άντρα — και σταδιακά πλουτίζει ο ίδιος. Πολλά απ’ αυτά μένουν «εκτός σκηνής», αλλά η αίσθηση βίας, τύχης και ευθραυστότητας διαπερνά τα πάντα.

«Το συνέλαβα σαν ελληνική τραγωδία», λέει ο Σόλοϊ. «Ο ήρωας πρέπει να περάσει από το μαρτύριο για να φτάσει στην κάθαρση.»

Ένας «ΟΚ» ήρωας

Ο Ιστβάν παραμένει εσκεμμένα απροσδιόριστος: δεν περιγράφεται η όψη του, μιλά λίγο, συχνά απαντά μόνο «ΟΚ» — μια λέξη που, επαναλαμβανόμενη, γίνεται εργαλείο χαρακτήρα. Ο Σόλοϊ αποφεύγει την εσωτερική ανάλυση· προκρίνει μια «αμείλικτη εξωτερικότητα», όπου πράξεις και συνέπειες, όχι ψυχολογικές επεξηγήσεις, φέρνουν τον αναγνώστη μπροστά σε ηθικά αμφίσημες επιλογές.

Το Flesh γράφτηκε για «τη φυσικότητα της ύπαρξης» — το σώμα που επιθυμεί, πεινά, πονά, βιάζεται, θυμώνει.

Ο συγγραφέας παραδέχεται ότι πήρε ρίσκο γράφοντας «για το σεξ από καθαρά αντρική οπτική, όσο πιο έντιμα και λιτά γίνεται». Η πρόζα αποφεύγει τον αισθησιασμό και τα ρητορικά φτιασίδια· επιμένει στο άβολο, στο αμήχανο, στο άχτιστο υλικό της ζωής.

«Ο ήρωας πρέπει να περάσει από το μαρτύριο για να φτάσει στην κάθαρση.»

Η βασίλισσα Καμίλα της Βρετανίας με τους κριτές του φετινού βραβείου Booker — τον Κρις Πάουερ, τη Σάρα Τζέσικα Πάρκερ, τον φετινό νικητή Ντέιβιντ Σόλοϊ, την Αγιομπάμι Αντεμπάγιο και την Κάιλι Ρέιντ — κατά τη διάρκεια δεξίωσης για τους συγγραφείς της βραχείας λίστας, τους κριτές και τους υποστηρικτές της διοργάνωσης, καθώς και για το νεοσύστατο Children’s Booker Prize, στο Clarence House στο Λονδίνο, στις 11 Νοεμβρίου 2025, Φωτογραφία: Stefan Rousseau/Pool μέσω REUTERS

Ανδρικότητα χωρίς «μανιφέστο»

Παρότι η ανδρικότητα είναι θεμελιώδης, ο Σόλοϊ αφαίρεσε πολλές ρητές αναφορές ώστε το βιβλίο να μην «προγραφεί» ως πραγματεία.

Τον ενδιαφέρει το αποτέλεσμα: να νιώθει ο αναγνώστης ότι αυτό που διαβάζει είναι αληθινό. Έτσι, η βία, το χρήμα, το σεξ εμφανίζονται ως ροές που συμπαρασύρουν τον Ιστβάν — όχι ως κεφάλαια ενός θεωρητικού εγχειριδίου.

Ευρώπη, πολιτική και μοίρα

Η προσωπική πορεία του ήρωα τέμνεται με γεγονότα: πόλεμος στο Ιράκ, μετανάστευση από την Ανατολική στη Δυτική Ευρώπη, η πανδημία.

«Η πτώση του κομμουνισμού και η ένταξη της Ουγγαρίας στην ΕΕ άλλαξαν ριζικά τις ζωές», λέει ο Σόλοϊ· «το Brexit θα φέρει βαθιές αλλαγές στην ψυχολογία του Ηνωμένου Βασιλείου».

Το Flesh διαβάζεται έτσι και ως χρονικό ευρωπαϊκής μετάβασης, όπου η Ιστορία χαράζει πάνω στο σώμα.

Από «συγγραφέας των συγγραφέων» σε Booker

Κριτικά αναγνωρισμένος εδώ και χρόνια (Granta Best of Young British Novelists, 2013), με το All That Man Is στη βραχεία λίστα του 2016, ο Σόλοϊ έφτασε τώρα στη μεγάλη επιβεβαίωση.

Στα 51 του, ζει στη Βιέννη με τη σύζυγο και τον γιο του· έχει μητέρα από τον Καναδά,  πατέρα από την Ουγγαρία, μεγάλωσε στην Αγγλία.

«Είμαι μάλλον πιο Καναδός παρά Ούγγρος», λέει με χιούμορ, ενώ περιγράφει τον εαυτό του ως «λογοτεχνικό ερημίτη» που αποφεύγει τις σκηνές και δεν μιλά σχεδόν καθόλου γερμανικά.

Το Flesh διαβάζεται ως χρονικό ευρωπαϊκής μετάβασης, όπου η Ιστορία χαράζει πάνω στο σώμα.

Η βασίλισσα Καμίλα της Βρετανίας  με τον νικητή του Booker 2025, Ντέιβιντ Σόλοϊ, κατά τη διάρκεια δεξίωσης προς τιμήν των συγγραφέων της βραχείας λίστας, των κριτών και των υποστηρικτών του βραβείου, με αφορμή τον εορτασμό του Booker Prize 2025 και του νεοσύστατου Children’s Booker Prize, στο Clarence House στο Λονδίνο, στις 11 Νοεμβρίου 2025., Φωτογραφία: Stefan Rousseau/Pool μέσω REUTERS

Συμπύκνωση, όχι σάγκα

Δεν αγαπά το «ρωσικό μοντέλο» του οικογενειακού έπους που ξεκινά από τους παππούδες για να φτάσει στον ήρωα ύστερα από εκατοντάδες σελίδες. Προτιμά τα συμπυκνωμένα, αποφασιστικά μυθιστορήματα που «δεν σου λένε τα πάντα». Μεταξύ επιρροών αναφέρει Χέμινγουεϊ, Τζον Άπνταϊκ — αλλά και Βιρτζίνια Γουλφ.

Ήδη δουλεύει το επόμενο βιβλίο, «εν μέρει» από γυναικεία οπτική. Στο μεταξύ, απολαμβάνει μια σπάνια χρονιά: ένα μωρό στο σπίτι και το σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο στον αγγλόφωνο κόσμο στο ράφι.

«Δεν ήξερα πώς θα το πάρει ο κόσμος», λέει. «Είμαι περήφανος που συνδέθηκε με τόσους αναγνώστες.»