UN Global Compact: Το Παγκόσμιο Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών για την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα

Σε έναν κόσμο όπου οι κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις πολλαπλασιάζονται καθημερινά, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να περιορίζονται απλώς στην αναζήτηση κέρδους. Στο σύγχρονο επιχειρείν η εταιρική κοινωνική ευθύνη μεταμορφώνεται πλέον σε θεμέλιο λίθο κάθε βιώσιμης και επιτυχημένης στρατηγικής. Στο επίκεντρο αυτής της διεθνούς στροφής βρίσκεται το Παγκόσμιο Σύμφωνο του ΟΗΕ (UN Global Compact) – η πιο εκτεταμένη πρωτοβουλία για την εταιρική βιωσιμότητα παγκοσμίως. Μέσα από δέκα καθολικές αρχές στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των εργασιακών σχέσεων, του περιβάλλοντος και της καταπολέμησης της διαφθοράς, το Σύμφωνο προτρέπει τις εταιρείες να διαμορφώσουν τις δραστηριότητές τους ώστε να συμβάλλουν ενεργά στη διαμόρφωση ενός καλύτερου κόσμου για όλους.

Το Παγκόσμιο Σύμφωνο ιδρύθηκε το 2000, κατόπιν έκκλησης του τότε Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός το 1999. Η ιδέα ήταν απλή αλλά συνάμα επαναστατική: να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο για τη δέσμευση των επιχειρήσεων σε έναν πιο βιώσιμο και κοινωνικά υπεύθυνο τρόπο λειτουργίας. Από τότε, η πρωτοβουλία έχει εξελιχθεί σε ένα παγκόσμιο δίκτυο με περισσότερες από 20.000 εταιρείες και μη επιχειρηματικούς φορείς σε περισσότερες από 160 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, όπου το ελληνικό Δίκτυο του Global Compact δραστηριοποιείται ενεργά.

Οι δέκα αρχές του κώδικας δεοντολογίας

Ο πυρήνας του Παγκοσμίου Συμφώνου αποτελείται από δέκα αρχές, οι οποίες προέρχονται από την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τη Διακήρυξη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τις Θεμελιώδεις Αρχές και Δικαιώματα στην Εργασία, τη Διακήρυξη του Ρίο για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της Διαφθοράς. Αυτές οι αρχές λειτουργούν τόσο ως ηθικός όσο και λειτουργικός οδηγός για τις εταιρείες-μέλη:

Ανθρώπινα Δικαιώματα

Οι επιχειρήσεις οφείλουν να σέβονται την προστασία των διεθνώς αναγνωρισμένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να διασφαλίζουν ότι δεν είναι συνένοχες σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Εργασιακά πρότυπα

Οι επιχειρήσεις οφείλουν να υποστηρίζουν την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και την αποτελεσματική αναγνώριση του δικαιώματος συλλογικών διαπραγματεύσεων. Επιπλέον, οφείλουν να εξαλείφουν όλες τις μορφές καταναγκαστικής και υποχρεωτικής εργασίας, όπως και να καταργούν αποτελεσματικά την παιδική εργασία. Τέλος, οφείλουν να εξαλείφουν τις διακρίσεις όσον αφορά την απασχόληση και το επάγγελμα.

Περιβάλλον

Οι επιχειρήσεις οφείλουν να υποστηρίζουν μια προληπτική προσέγγιση στις περιβαλλοντικές προκλήσεις, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την προώθηση μεγαλύτερης περιβαλλοντικής ευθύνης και να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη και τη διάδοση φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών.

Καταπολέμηση της διαφθοράς

Οι επιχειρήσεις οφείλουν να εργάζονται κατά της διαφθοράς σε όλες της τις μορφές, συμπεριλαμβανομένης της εκβίασης και της δωροδοκίας.

Ο αντίκτυπος και η σημασία του Global Compact

Η συμμετοχή στο Παγκόσμιο Σύμφωνο δεν είναι απλώς μια δήλωση καλών προθέσεων αλλά απαιτεί δράση, διαφάνεια και λογοδοσία. Οι εταιρείες-μέλη δεσμεύονται να ενσωματώνουν τις δέκα αρχές στις στρατηγικές και τις λειτουργίες τους, να υποβάλλουν ετήσιες αναφορές (Communication on Progress – COP) σχετικά με την πρόοδό τους και να συμμετέχουν ενεργά στα τοπικά δίκτυα.

Ο αντίκτυπος αυτής της πρωτοβουλίας είναι πολλαπλός:

Ενίσχυση της φήμης και της αξιοπιστίας: Οι εταιρείες που ευθυγραμμίζονται με τις αρχές του Global Compact ενισχύουν την εικόνα τους ως υπεύθυνων εταιρικών πολιτών, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη εμπιστοσύνη από επενδυτές, πελάτες και εργαζομένους.

Βελτίωση της διαχείρισης κινδύνων: Η υιοθέτηση αυτών των αρχών συμβάλλει στον εντοπισμό και την μείωση κινδύνων που σχετίζονται με κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα, όπως παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή περιβαλλοντική ρύπανση.

Πρόσβαση σε γνώση και καλές πρακτικές: Το Παγκόσμιο Σύμφωνο παρέχει μια πλατφόρμα για την ανταλλαγή γνώσεων, βέλτιστων πρακτικών και εργαλείων για την ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στις επιχειρηματικές λειτουργίες.

Συμβολή στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs): Το Global Compact αποτελεί έναν βασικό μοχλό για την επίτευξη των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) των Ηνωμένων Εθνών, καθώς οι δέκα αρχές του είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τις επιμέρους επιδιώξεις των SDGs.

Στη χώρα μας, το ελληνικό δίκτυο του UN Global Compact αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την προώθηση της βιώσιμης επιχειρηματικότητας. Μέσω εκδηλώσεων, σεμιναρίων και συνεργασιών, το Δίκτυο στηρίζει τις ελληνικές επιχειρήσεις στην υιοθέτηση των αρχών του Συμφώνου και στην ενσωμάτωση της ΕΚΕ στην καθημερινή τους λειτουργία.

Αυτό που θα πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους είναι ότι το Παγκόσμιο Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών δεν είναι απλώς ένα σύνολο αρχών, αλλά μια ζωντανή πρωτοβουλία που μεταμορφώνει τον τρόπο που οι επιχειρήσεις λειτουργούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε αυτό το πλαίσιο, αποτελεί έναν ισχυρό καταλύτη για ένα πιο δίκαιο, βιώσιμο και υπεύθυνο μέλλον, αναδεικνύοντας τις επιχειρήσεις σε βασικούς παράγοντες αλλαγής και προόδου.