Επί πολλές γενιές οι κάτοικοι της Ατλαντίδας, του κραταιού νησιωτικού βασιλείου, έδειχναν υπακοή στους νόμους, ψυχραιμία και σωφροσύνη στις εκάστοτε περιστάσεις και στις μεταξύ τους σχέσεις
Στον Ήφαιστο και στην Αθηνά, που ήταν αδέλφια από τον ίδιον πατέρα και είχαν την ίδια κλίση και στη μάθηση και στις τέχνες, έτυχε η περιοχή της Αττικής. Οι δύο θεοί φρόντισαν να κάνουν καλούς (αγαθούς) τους πρώτους ανθρώπους που κατοίκησαν την εύφορη αττική γη, αλλά και να τους εμπνεύσουν την ιδέα να οργανώσουν άριστα την πολιτεία τους.
Στον Ποσειδώνα πάλι έτυχε το νησί της Ατλαντίδας, όπου υπήρχε η ωραιότερη και πιο εύφορη πεδιάδα σε ολόκληρο τον κόσμο. Εκεί έφτιαξε ο θεός ένα βασίλειο πλούσιο σε νερά και καρπούς της γης, με πρώτο κυβερνήτη τον Άτλαντα, τον μεγαλύτερο από τους γιους που απέκτησε με μια θνητή γυναίκα, την Κλειτώ. Από εκείνον, τον Άτλαντα, πήρε το όνομά του ολόκληρο το νησί, όπως και ο ωκεανός (πέλαγος στο πρωτότυπο), ο Ατλαντικός. Από εκείνον δημιουργήθηκε μεγάλη γενιά με σημαντικούς απογόνους και πλούτη που καμία άλλη δυναστεία, προγενέστερη ή μεταγενέστερη, δεν μπόρεσε ποτέ να αποκτήσει.
Το νησί –η Ατλαντίδα– προσέφερε αφειδώς στους κατοίκους του μέταλλα και ξυλεία, κι εκείνοι κατάφεραν να φτιάξουν μεγαλειώδη ανάκτορα, ναούς, λιμάνια, ναυστάθμους και όσα άλλα χρειαζόταν η χώρα τους. Επί πολλές γενιές, όσο υπήρχε ακόμα πάνω τους η επίδραση του θεού από τον οποίον κατάγονταν, οι κάτοικοι του κραταιού νησιωτικού βασιλείου έδειχναν υπακοή στους νόμους, ψυχραιμία και σωφροσύνη στις εκάστοτε περιστάσεις και στις μεταξύ τους σχέσεις. Οι καρδιές τους ήταν καθαρές και το μυαλό τους αφοσιωμένο σε ευγενικά έργα. Περιφρονούσαν οτιδήποτε άλλο πέρα από την αρετή και τη φιλία, δεν παρασύρονταν από την καλοπέραση και δεν παραδίδονταν στα πάθη τους.
Ωστόσο, όταν το θεϊκό στοιχείο που είχαν μέσα τους με τον καιρό ατόνησε και τελικά εξαφανίστηκε, επειδή αναμείχθηκε υπέρ το δέον με το θνητό στοιχείο, την ανθρώπινη φύση, τότε οι κάτοικοι της Ατλαντίδας άρχισαν να καταλαμβάνονται από το πάθος της πλεονεξίας, να διαφθείρονται και να ασχημονούν.
Παρατηρώντας ότι ο άλλοτε χρηστός λαός είχε πάρει τον κακό δρόμο και τραβούσε για την καταστροφή, ο Δίας αποφάσισε να τιμωρήσει τους φταίχτες, προκειμένου να συνετιστούν. Έτσι, κάλεσε σε συμβούλιο όλους τους θεούς και ετοιμάστηκε να απευθυνθεί σε αυτούς. Εδώ ο υπό εξέταση πλατωνικός διάλογος διακόπτεται, και έτσι δεν ξέρουμε πώς συνέχισε τη διήγησή του ο Κριτίας και πού έμελλε να καταλήξει.
*Στη φωτογραφία του παρόντος άρθρου, e-book αφιερωμένο στον «Κριτία» του Πλάτωνος (γαλλική γλώσσα, 2013).